Экономика министрі мобильді аударымдарды бақылаудың жаңа ережелері туралы айтты
Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров мобильді аударымдарға байланысты депутаттық сауалға жауап берді.
Министр салық органдарының бақылауына жататын мобильді аударымдарды бақылау кезінде қосымша критерийлер туралы бірнеше ұсыныстарды қарайтынын айтты.
Байбазаровтың айтуынша, Қаржы министрлігіне қарасты МКК комитеті биылғы жылдан бастап үш ай қатарынан айына 100-ден астам түрлі мобильді аударымдар алатын банктік клиенттерді бақылайды.
Сонымен қатар қаржы министрлігі күдікті аударымдарды анықтайтын критерийлер туралы ұсыныстарды қабылдайды. Олардың бірі – қатарынан үш айдағы кіріс төлемдерінің жалпы сомасы түрінде қосымша параметрді енгізу. Яғни оның лимиті үш АЕК деңгейінде белгіленуі мүмкін. Бұл 2024 жылы 255 мың теңгеге тең болады. Осы және басқа да ұсыныстар нақты кімдерден келіп түскенін Байбазаров нақтылаған жоқ.
Бұл қаржы мөлшері қолданыстағы заңдарда белгіленген. Бизнестен түсетін табысы кемінде 12 ең төменгі жалақы немесе жылына 1,02 млн теңге болатын азаматтар жеке кәсіпкер ретінде тіркелу қажет деген ережеге сүйене отырып есептелген. Мобильді аударымдар қадағаланатын үш айға қайта есептегенде, сома 255 мың теңгені құрайды.
Мобильді аударымдарды бақылау кезінде не ескеріледі
Министр билік кәсіпкерлердің өз қызметі мен одан түсетін кірістерді заңдастыруға қолайлы жағдайлар жасап жатқанын еске салды. Арнайы және жеңілдетілген салық режимдері жеке табыс салығы мөлшерлемелерін 1% – дан 4% – ға дейін көздейді. Мобильді қосымшалар декларацияларды онлайн тапсыруға мүмкіндік береді. Ал Visa, Mastercard және UnionPay халықаралық төлем жүйелері эквайер-банктерден алынатын комиссиялардың шекті мөлшерін төмендетуге келісті. Биылғы жылдан бастап 1,8-2% – дан 1,5% – ға дейін және 2025 жылдан бастап 1% – ға дейін.
2023 жылы Ұлттық экономика министрі болған Әлібек Қуантыров мобильді аударымдарды жүргізу ережелеріндегі алдағы өзгерістер туралы айтқан. 2024 жылдан бастап билік кәсіпкерлік критерийлеріне сәйкес келетін аударымдарды қадағалайды. Оларды талдап, қажет болған жағдайда олардан түсініктеме сұрайды.
Егер тексеру нәтижесінде белгілі бір қазақстандықтың шотына түсетін қаражат декларацияланбаған бизнестен түсетін табыс болып табылатыны анықталса, олар оның табысы ретінде есепке алынып, салық салынуы мүмкін. Алушының өзі тиісті тіркеуден өтіп, жеке кәсіпкер ретінде есепке тұруы керек. Биылғы жылы жалпыға бірдей декларациялау шеңберінде есеп беруге міндетті қазақстандықтар ғана бақылауға алынады. Мемлекеттік қызметшілер, мемлекеттік сектор қызметкерлері және олардың отбасылары. Келесі жылы ол барлық мобильді төлем алушыларға таратылады. Содан кейін құқық бұзушыларға айыппұл салынады.
Еске сала кетсек, мобильді аударымдар мәселесі қайта қаралады деп жазған едік.