Алтын рекорд жаңартып, доллар қымбаттады: нарықтағы құбылыстарға не әсер етті?
Алтын құны тарихи межеге жақындап, трой унциясы 3 796 долларға жетті. Инфляциялық қысымның күшеюі, доллардың әлсіреуі және геосаяси тәуекелдердің артуы – инвесторларды «қауіпсіз айлаққа» жүгінуге итермелеген негізгі факторлар. Қаржыгерлер қауымдастығы сарапшыларының пікірінше, бұл құбылыс әлемдік нарықтағы белгісіздіктің күшейгенін көрсетеді.
Валюта нарығындағы қысым
Қазақстанда шетел валютасына сұраныс жоғары болды. USD/KZT бағамы бір күнде 1,98 теңгеге өсіп, 544,91 теңгеге жетті. Сауда көлемі де 326,1 млн долларды құрады. Сарапшылардың пікірінше, бұған импорттық келісімшарттарды төлеу, сыртқы қарыздарды өтеу және тоқсан соңындағы дәстүрлі валюта операциялары әсер еткен. Таңғы саудада доллар 543,90 теңге деңгейінде қалыптасты. Бұл теңгенің алдағы аптада да қысымда болатынын аңғартады.
Қор нарығына серпін берген компаниялар
KASE индексі 0,5%-ға өсіп, 7 119 пунктке жетті. Негізгі өсім Air Astana мен «ҚазМұнайГаз» акцияларына байланысты болды. Air Astana өз акцияларын шамамен 2,2 млн долларға сатып алып, нарық сенімін күшейтті. Ал Chevron компаниясы Қазақстан мұнай-газ саласына 130 млн доллар инвестиция салатынын мәлімдеді. Бұл жаңалықтар жергілікті нарыққа қосымша серпін берді.
Мұнай бағасы неге өсті?
Brent маркалы мұнайдың баррелі 67,6 долларға дейін көтерілді. Өсімге Ирак Курдистанынан экспорттың уақытша тоқтауы ықпал етті. Бұған қоса, АҚШ президенті Дональд Трамп БҰҰ мінберінен Ресейге қарсы қатаң тарифтік шаралар мен Еуропаға ресейлік мұнай импортына толық тыйым салуды талап етті. Бұл да нарыққа қосымша саяси тәуекел енгізді.
Әлемдік нарықтағы белгісіздік
АҚШ қор индекстері 0,2–0,9%-ға төмендеді. ФРЖ төрағасы Джером Пауэлл экономиканы қолдаудың «тәуекелсіз жолы жоқ» екенін айтты. Оның сөзінше, еңбек нарығының баяулауы мен жұмыс күшінің өсу қарқынының төмендеуі ФРЖ-ны саясатты қайта қарауға итермеледі. OECD болжамы да оптимизмге орын қалдырмайды: АҚШ экономикасының өсімі 2025 жылы 1,8%-ға дейін баяулайды.
