Қазақстан президенті ұлықтау рәсімі өте салысымен, жаңа үкіметті жасақтай бастады: мемлекет билігінде жаңа есімдер пайда болды. Мемлекет басшылығындағы кейбір күтпеген тағайындаулар, ел басқарудағы жаңа үрдістен хабар бергендей.
Президент ең әуелі ҚР президенті әкімшілігі басшысын тағайындады. Бұл қызметке тәжірибелі саясаткер Бақытжан Сағынтаев келді. 2019 жылдың ақпанында Нұрсұлтан Назарбаевтың үкімет жұмысына қатысты айтқан сынынан соң, ол премьер-министр қызметінен кетсе де, ел басшылығында қалды. Наурыздың 1-24 аралығында ҚР Мемлекеттік хатшы қызметін атқарған Сағынтаев, Тоқаевтың алғашқы жарлығының бірі негізінде Президент әкімшілігін басқаратын болды. ҚР президенті әкімшілігі басшысының әлеуметтік желілерде жеке аккаунты жоқ.
Қазақстан саясатындағы салмақты саясаткерлердің бірі Кәрім Мәсімов ҰҚҚ төрағасы ретінде өз орнында қалды.
К.Мәсімовтың мемлекеттік лауазымды қызметте жүргеніне 19 жылға жуықтады. 2000 жылы Мәсімов 35 жасында көлік және коммуникация министрі болып тағайындалған еді. Кейіннен экономика және бюджеттік жоспарлау министрі, Тұңғыш президент әкімшілігінің жетекшісі болып, екі рет ел Үкіметін басқарған. Кәрім Мәсімов 2016 жылдың қыркүйегінен ҚР ҰҚҚ төрағасы қызметінде. Facebook пен Twitter әлеуметтік желілерінде жеке парақшалары болғанымен, ол жақта аса белсенді емес.
Ал 15 маусым күні Кәрім Мәсімовтың өкілеттілігі кеңейді: президент жарлығымен ҰҚҚ-ға «Сырбар» сыртқы барлау қызметі қосылды. Ол бұрын тікелей Қазақстан президентіне бағынатын жеке құрылым еді.
Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттік болып қайта құрылды. Ал Сыбайлас жемқорлыққа қарсы ұлттық бюро ел президентіне тікелей есеп беретін агенттік мәртебесін алды. 49 жастағы Анар Жайылғанова Мемлекеттік қызмет істері жөніндегі агенттік төрағасы қызметіне тағайындалды. Анар Жайылғанованы қоғамдық тұлға деп айту қиын. Бұл оның бұрынғы жұмысымен байланысты болуы мүмкін. Бұған дейін ол Оңтүстік Қазақстан облыстық сотында, 2004-2008 жылдары Қазақстан Республикасы Жоғарғы Сотының судьясы болып қызмет етсе, 2016 жылға дейін Конституциялық Кеңестің мүшесі болды. Осы күнге дейін «Нұр Отан» партиясы атынан ҚР Парламенті Мәжілісінің депутаты болған. Әлеуметтік желілерде Анар Жайылғанованың жеке парақшасы байқалмайды.
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес қызметінің төрағасы болып Алик Шпекбаев тағайындалды. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің 61 жастағы төрағасы – ішкі істер қызметінде бұрыннан келе жатқан, басқа салаға бет бұрмаған маман.
Шпекбаевтың аты жалпақ жұртқа 2003 жылы белгілі болды, ол кезде ҚР Ішкі істер вице-министрі болып тағайындалған еді. Елдегі сыбайлас жемқорлықпен 2014 жылдан күресіп келеді. 2017 жылдан бері Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің төрағасы қызметін атқарып келді. Оның Facebook пен Twitter-де парақшалары бар, олар тұрақты түрде жаңарып тұрады.
Қасым-Жомарт Тоқаевтың жарлығы бойынша, елімізде Білім және ғылым министрі ауысты. Қоғам назарындағы мемлекеттік құрылымды енді Асхат Аймағамбетов басқарады. 37 жастағы тарих пәнінің мұғалімі министр орынтағына Қарағанды облысы әкімінің орынбасары қызметінен ауысып келді. Аймағамбетов соңғы жұмыс орнына дейін, 2017 жылдың тамызы – 2019 жылдың қаңтары аралығында Білім және ғылым вице-министрі қызметін атқарған. Білім саласына келген жаңа басшының Facebook әлеуметтік желісінде парақшасы бар, ол оны үнемі жаңартып отырады.
55 жастағы Ақтоты Райымқұлова Мәдениет және спорт министрі болып тағайындалды, ол 2016 жылдан бері вице-министр қызметін атқарған. Ақтоты Райымқұлованың қызметі туралы іскерлік және қоғамдық-саяси басылымдарда аз айтылғанымен, мәдениет және өнер саласындағы БАҚ-та Райымқұлованың шығармашылығы туралы 90-жылдардан бері жазылып келеді. Жаңа министрдің әлеуметтік желілерде парақшасы жоқ.
Сонымен қатар, Тоқаевтың командасында 40 жастағы Мағзұм Мырзағалиев кірді. Бұған дейін Мұнай және газ вице-министрі, Энергетика министрінің орынбасары қызметін атқарған шенеунік президент жарлығымен Экология, геология және табиғи ресурстар министрі болып тағайындалды. Мырзағалиевтің 3 жоғары білімі бар, соның бірі – «халықаралық экономист».
«Мемлекеттік басқару жүйесін одан әрі жетілдіру» аясында Цифрлық даму, қорғаныс және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігі қайта құрылды. Жаңарған министрлік азаматтық сипат алып, ендігі жерде аталмыш мекеме Цифрлық даму, инновация және аэроғарыс өнеркәсібі деп аталады. Осы себепті де болар, қайта құрылған министрлік басшысының есімі бірден аталған жоқ. Кейіннен 46 жасар Асқар Жұмағалиев өз орнын сақтап қалғаны белгілі болды. Бұл министрдің 4 жоғары білімі, соның ішінде әскери инженер деген атағы бар. Бұған дейін Жұмағалиев байланыс және ақпарат министрлігін, Көлік және коммуникация министрлігін басқарғаны белгілі. Одан бөлек, «Қазақтелеком» АҚ мен «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК тізгінін де ұстаған. 2017-2019 жылдар аралығында премьер-министрдің орынбасары қызметін атқарған.
Қазақстан президентінің іс басқарушысы болып 49 жастағы Ерлан Баттақов тағайындалды. 2019 жылдың наурызынан қолға алған қызметі Қасым-Жомарт Тоқаевтың маусымдағы жарлығымен ресми бекітілді. Ол 2017 жылдан бері ҚР Президенті іс басқарушысының орынбасары қызметін атқарған.
Баттақов Бюджеттік бағдарламаларды жоспарлау және қаржыландыру бөлімінің қаржы және талдау оталығы басшысы қызметіне 2007 жылы келген. Әлеуметтік желілерде Ерлан Баттақовтың белсенділігі байқалмайды.
51 жастағы генерал-лейтенант Әнуар Садықұлов Қазақстан Республикасы Мемлекеттік қауіпсіздік қызметінің жаңа басшысы болып тағайындалды. Соңғы бес жылда Садықұлов «Арыстан» арнайы қызметін басқарды, сонымен бірге ҚР ҰҚҚ төрағасының орынбасары қызметін қатар алып жүрді. Садықұлов Қазақстанның ұлттық қауіпсіздік құрылымдарында 1992 жылдан бері қызмет ететіндіктен, оның әлеуметтік желілерде тіркелмегені түсінікті.
Қасым-Жомарт Тоқаев бірнеше әкімді де ауыстырды. Жаңа президентті ұлықтау күнінде ел астанасына жаңа әкім тағайындалды. Сауда министрі болып тағайындалған Бақыт Сұлтановтың орнына 41 жастағы Алтай Көлгінов келді. Ол халықты Facebook, Twitter және Telegram сынды әлеуметтік желілер арқылы байланыс орнатуға шақырды.
Бұған дейін БҚО әкімінің орынбасары болған 49 жастағы Ғали Есқалиев облыс тізгінін өз қолына алды. Бұл – Есқалиевтің жоғары лауазымдағы алғашқы қызметі. Ол туған жері Батыс Қазақстанға оралмас бұрын, Жамбыл және Ақтөбе облысы әкімінің орынбасары болған. Әлеуметтік желілерде Ғали Есқалиевтің жеке парақшасы жоқ.
Маңғыстау облысына 56 жастағы Ералы Тұржановтың орнына 55-тегі Серікбай Тұрымов әкім болып келді. Басқа облыс әкімдерінен айырмашылығы, Тұрымов Маңғыстау облысынан өзге аймақтарда жұмыс істемеген, Өзінің мемлекеттік қызметін 2004 жылы Түпқараған ауданы әкімі лауазымынан бастады. Кейіннен Маңғыстау облысы әкімінің орынбасары, Ақтау қаласы мен Жаңаөзен қалалық әкімдігінің басшысы болды. Кейінгі кезде облыстық мәслихаттың спикері қызметін атқарды, оның әлеуметтік желілерде аккаунты жоқ.
