Карантиндегі саяхат. Маусым айынан бастап қай ел туристер үшін шекарасын ашады?
29 мамыр күні азаматтық авиация комитетінің басшысы Талғат Ластаевтың халықаралық әуе бағыттарының ашылуы туралы мәлімдемесі шықты. Ол шет мемлекеттермен әуе байланысын үш кезеңге бөліп қарастырған.
Бірінші топқа тәуекелдің төменгі тобындағы елдермен байланыс орнатылмақ. Олар – Қытай, Оңтүстік Корея және Әзірбайжан. Екінші кезеңде Түркия, Біріккен Араб Әмірліктері, Германия, Таиланд және Чехиямен әуе байланысы жаңғыртылады. Үшінші кезеңде – өзге барлық мемлекеттермен әуе сапарын қалпына келтіру шаралары жасалмақ.
«Бұл кешенді мәселе. Аталған елдердің билігімен жұмысты бастаймыз. Сыртқы істер министрлігі қызметкерлері біздің және шетел азаматтырының мемлекеттік шекара арқылы жүзеге асыратын сапарларын келсе бастайды. Бас санитар дәрігермен бірге жағдайға мониторинг жасап, қиын жағдай байқалса шаралар қабылдап отырамыз» дейді Ластаев.
Оның айтуынша, елімізде ТЖ режимі енгізілгелі бері аптасына 97 маршрут бойынша 440 рейс тоқтатылған. Бұл барлық халықаралық бағыттардың 99 пайызы екен. Осыған дейін Қазақстан мен Түркия арасында әуе байланысы жалғасуы мүмкін екені жайлы ақпарат жарық көрген. Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрі Бейбіт Атамқұлов пен Түркияның транспорт және инфрақұрылым министрі Әділ Қараисмаилоғлымен телефон арқылы сөйлесу барысында екі ел арасындағы әуе байланысын жандандыру жайында пікірлескен болатын.
«Министрлер маусым айының үшінші декадасында әуе рейстерін қалыпқа келтіру мүмкіндіктерін қарастырды. Егер екі елде де эпидемиологиялық жағдай тұрақталса, барлық санитарлық талаптарды сақтап, жолаушыларға ыңғайлы жағдай туғыза отыра әуе байланысы қайта жанданбақ» делінген министрлік хабарламасында.
Ойда-жоқта келіп әлемнің астын үстіне шығарған коронавирус пандемиясы әлемдік туризмге де елеулі залал келтірді. Туризм және саяхаттау жөніндегі дүниежүзілік кеңестің мәліметі бойынша сала пандемия салдарынан 22 млрд доллар жоғалтқан. Ал Economist Intelligence Unit сарапшылары келген шығынды бұдан 4 есе көп, яғни, 80 млрд доллар деп бағалайды. Сондықтан көп елдер қазірден шекарасын ашып, турист қабылдауға дайын отыр.
Мәселен, Черногория шілде айынан бастап шетелдік туристер үшін шекарасын ашпақ. Бұл елде вирусқа шалдыққандар саны 300-дің үстіне шыққан. Ал Түркия болса туризм маусымын ертерек, яғни, маусым айында бастап кетпек. Елде ауырғандар саны 147 мың адамға таяп, оның 5000-ға жуығы көз жұмғанына қарамастан бауырлас ел біртіндеп карантин режимін жұмсартып, халықаралық рейстерді жаңғырту жолдарын қарастыруда.
Олар бірінші болып Азия елдері туристерін қабылдап, сосын Германия мен Австрия азаматтарына жол ашпақ. Содан кейінгі кезек Солтүстік және Орталық Еуропаға келмек. Дегенмен түрік еліне келушілердің барлығы дерлік шекарада коронавирусқа тест тапсырып, қатаң бақылаудан өтеді. Грекияда да осындай тәртіп орныталған. Кипр елі шілде айынан бастап Германия, Швейцария, Грекия, Австрия, Ұлыбритания елдерінің азаматтары келе бастайды деп алақанын ысқылап отыр. Елдің туризм министрлігі әуежай, қонақүй, мейрамхана және туристік агенттіктер үшін ортақ хаттама дайындаған. Барлық іс-әрекет соның аясында атқарылады. Туристер Кипрге ұшар алдында маска мен қолғап киіп, ұшақтан түскен мезетте дене қызуын өлшетуі тиіс.
Пандемия кесірінен тоқтап қалған табыстың орнын толтыруға белсене кіріскен елдердің бірі – Испания. Өткен аптада ел премьер-министрі Педро Санчес шілде айынан бастап туристерді қабылдайтынын жария етті.
«Шілде айынан бастап қауіпсіз жағдайда шетелдік туристерді қабылдаймыз. Испанияға жыл сайын 80 миллион адам келеді. Ал туризм – ел экономикасы үшін ең маңызды сала. Сондықтан осы жылы да шетелдік туристер біздің елге еркін келе алады» депті үкімет басшысы.
Сондай-ақ шілде айынан бастап туризм маусымының шымылдығын түретін мемлекеттер қатарында Грузия, Исландия және Хорватия елдері де бар.
Еуропа елдерінің карантин режимін жеңілдетіп, шетелдіктерді қабылдауға дайын екенін жария еткеніне қарамастан, биылғы туризм маусымы бәрібір бұған дейінгідей қарқын көрсетпейді. БҰҰ-ның дүниежүзілік туризм ұйымының бас хатшысы Зураб Пололикашвили осы жылы халықаралық туризм көлемі 70 пайызға дейін құлдырайтынын айтқан.
«Еуропа елдері жаз айларында туристік секторын ашуға әзір. Алайда сарапшылар бұл бастамадан қауіптенеді. Еуропа экономикасындағы туризмнің үлесі 10 пайыз шамасында. Туризм секторы тікелей немесе жанама түрде бүкіл аймақта 27 миллион жұмыс орнын қамтып отыр. Наурыз айынан бері туризм пандемияға байланысты тоқтап қалды. Еуроодақтың туризмді кезең-кезеңімен қалпына келтіру жоспары бізді қуантты. Бұл әлеуметтік және экономикалық тұрғыда өте тиімді» депті бас хатшы.
Осыған дейін қазақстандық туристік қауымдастық өкілдері саланың жұмысы біржола тоқтағанын айтып дабыл қаққан болатын. Еске салайық, қазір елімізде вирусқа шалдыққандар саны 10 мыңнан асып кетті. Ал әлем бойынша 5,87 миллион вирус жұқтырып, оның 362 мыңы көз жұмды. 2,46 миллионы сауығып шықты. Вирус қарқыны толас таппай тұрған ең қауіпті елдер көшін АҚШ бастап тұр. Штаттарда 1,77 миллион адам коронавирус құрығына түскен. Одан кейін Бразилия (444 мың адам), Ресей (388 мың адам), Ұлыбритания (271 мың адам) және Испания (239 мың адам) елдері орналасқан.