Биыл үш айдың ішінде ауыл шаруашылығы мақсатында пайдаланылатын 2 млн гектар жері мемлекет меншігіне қайтарылған. Бұл туралы ҚР Ауыл шаруашылығы министрі Сапархан Омаров Орталық комуникациялар қызметіндегі онлайн есеп беру кездесуінде мәлемдеді.
Министрдің айтуынша, былтыр 5,6 млн гектар жер пайдаланылмай жатқаны анықталған. Оның 800 мың гектары егістік болса, 4,6 млн гектары – жайылымдық жер. Бұл қағаз есептер негізіндегі дәстүрлі мониторинг пен ақпаратты салыстырып-тексеру барысында нақтыланған.
«Аталған жерлер бойынша ден қою шаралары қабылданғаннан кейін бүгінгі күні 1,9 млн гектарды бұрынғы жер пайдаланушылар игере бастады. 1,1 млн гектар жерден пайдаланушылар өз еркімен бас тартып, мемлекет меншігіне қайтарылды. Ал 2,6 млн гектарды мемлекет меншігіне қайтару үшін әкімдіктер процессуалдық сот жұмыстарын жүргізуде», – деді министр.
2019 жылдың 28 қазанындада Жер кодексіне «Жерді қашықтықтан зондтау арқылы ауыл шаруашылығы жерлеріне цифрлық мониторинг жүргізуге қатысты өзгерістер» енгізілген. Бұл ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің пайдаланылуына бақылауды күшейту мақсатында қола алынған шара болатын. Ауыл шаруашылығы жерлерін пайдалануды ғарыштық мониторингтеу қағидалары қабылданды.
«Ақмола, Қостанай, Шығыс Қазақстан және Маңғыстау облыстарында веб-портал арқылы ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерге мониторинг жүргізу жөніндегі пилоттық жоба іске қосылды. Оның нәтижесінде жалпы алаңы 7,3 млн гектарды құрайтын 9061 жайылымдық алқап анықталды. 2020 жылдың 3 айының қорытындысбойынша мемлекеттік меншікке 2 млн гектардан астам жер қайтарылды», – деді Сапархан Омаров.
Нақты айтқанда, Ақмола облысында 1,6 млн га алқапты құрайтын 3182 жер учаскесі, Шығыс Қазақстан облысында 1,3 млн га 2374 жер учаскесі, Қостанай облысында 1,9 млн гектар болатын 3330 жер учаскесі, Маңғыстау облысында 2,5 млн гектар 175 жер учаскесі анықталған.
Сонымен қатар Сапархан Омаров Мемлекет басшысының пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы жерлерін айналымға тарту жөніндегі тапсырмасын жүзеге асыру аясында министрлік Жер және Кәсіпкерлік кодекстеріне түзетулер енгізгенін айтып өтті. Бірінші –тексеру кезеңдерін және пайдаланылмайтын ауыл шаруашылығы жерлерінің қайтару мерзімін 2 жылдан бір жылға дейін қысқарту, бақылау субъектілеріне бармай профилактикалық бақылауды енгізу. Сондай-ақ, мемлекет мұқтажы үшін жер учаскесін мәжбүрлеп иеліктен шығару рәсіміне қатысты жүретін сотты ерекше тәртіпте қарау және ұялы байланыс арналары бойынша мәтіндік хабарламалар арқылы тексеру субъектісін хабардар ету рәсімін автоматтандыру ұсынылып отыр.
Айта кету керек қазіргі уақытта жер учаскелері қағаз жүзінде үш тәсіл:
1) тікелей беру;
2) сауда-саттықта (аукционда) ұсыну);
3) ауыл шаруашылығы жерлерін конкурс арқылы беру арқылы рәсімделеді.