«Еңбек ресурстарын дамыту орталығы» АҚ (бұдан әрі – ЕРДО) деректері бойынша соңғы айда Электрондық еңбек биржасында (бұдан әрі – ЭЕБ) белсенділік күрт өсті. Сәуір айында ЭЕБ-дағы бос орындар саны 26,5 мыңға артып, 89 мыңға дейін, ал түйіндемелер саны 18,1 мыңға артып, 69,3 мыңға жетті. Бұл туралы ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің баспасөз хатшысы хабарлады.
Бос жұмыс орындарының көпшілігін өзге де қызметтер мен ауыл шаруашылығы секторларының кәсіпорындары орналастырған.
Сәуір айында ЭЕБ-дағы жұмыс бойынша ұсыныстардың жалпы санының өсу себептерінің бірі маусымдық жұмыстардың басталуы және кәсіпорындар қызметінің кеңеюі болып табылады. Негізінен жоғары білікті мамандар (+4,3 мың), қызмет көрсету және сату саласының қызметкерлері (+3,5 мың), жабдық операторлары, жинаушылар мен жүргізушілер (+2,8 мың) үшін бос орындар ұлғайып, барлық кәсіп топтарының есебінен өсім орын алды. Сондай-ақ, кадрлардың қарқынды ауысуына байланысты білікті емес жұмысшыларға сұраныс әрдайым жоғары болып тұр, олар бойынша бос орындар саны 9,6 мыңға артты.
«Сонымен қатар, сәуір айында «фермерлер мен ауыл шаруашылығы қызметкерлері» санатында жаңа бос орындардың ең жоғары өсімі байқалды. Мәселен, бір ай ішінде осы санат бойынша бос орындар саны 2,4 есеге 1,6 мың бірлікке дейін өсті, бұл көктемгі егіс жұмыстарын жүргізу аясында заңды болып табылады. Бір қызығы, осы санатқа жататын жұмыс іздеушілер арасындағы түйіндемелер саны да 2,1 есеге артқан», – деп хабарлады ЕРДО Стратегия және жобалық басқару департаментінің талдау басқармасының басшысы Ұлпан Шегенова.
Жеке кәсіптерге келетін болсақ, күзетші (+1,4 мың), автомобиль жүргізушісі (+0,9 мың), жалпы практика дәрігері (+6 мың), бухгалтер (+0,4 мың) және дүкен сатушысы (+0,4 мың) сияқты мамандықтар бойынша бос жұмыс орындары санының біршама өсуі байқалды. Біліктілігі жоқ еңбекті көздейтін мамандықтар арасында қосалқы жұмысшылар мен түрлі жұмыстарды атқаратын жұмыскерлер, соның ішінде фермерлік шаруашылық үшін бос жұмыс орындарының ең көп өсуі байқалды.
Сәуір айында түйіндемелер санының негізгі өсуі бос жұмыс орындары сияқты жұмыс топтары бойынша кандидаттар арасында тіркелді: жоғары санатты мамандар (+2,8 мың), фермерлер мен ауыл шаруашылығы қызметкерлері (+2,1 мың), қызмет көрсету және сату саласының қызметкерлері (+1,9 мың) және біліктілігі жоқ жұмысшылар (+8,4 мың).
ЭЕБ түйіндемелері мен бос жұмыс орындарының санын салыстыру алдыңғы айдағыдай білікті кәсіптердің арасында күзетшілердің (2365 бос орынға қарсы 720 түйіндеме), автокөлік жүргізушілерінің (1394 түйіндеме және 2386 бос жұмыс орны), даяшылардың (19 түйіндеме және 737 бос жұмыс орны), сондай-ақ күтім бойынша орта медициналық персоналдың (791 түйіндеме және 1459 бос жұмыс орны) айтарлықтай жетіспейтіндігін көрсетеді. Тапшы, біліктілікті талап етпейтін кәсіптер арасында жүк тиеушілер, ас үйдегі көмекшілер және фермадағы жұмысшылар бар.
Сәуір айында біліктілікті талап ететін кәсіптер арасында мал өсірушілер (202 бос орынға қарсы 2753 түйіндеме), жануарларды қараушылар (629 түйіндеме және 36 бос жұмыс орны), сондай-ақ тігіншілер (945 түйіндеме және 519 бос жұмыс орны) артық болды. Біліктілікті талап етпейтін кәсіптер арасында қосалқы жұмысшыларда, абаттандыру бойынша жұмысшыларда, вахтерлер мен консьерждерде жоғары бәсекелестік байқалды.
«Өңірлік талдау көрсеткендей, жұмыс туралы ұсыныстардың ең көп саны Қостанай облысында – елдегі барлық бос орындар санының 13%-ын құрайды (11,6 мың). Өңірдегі бос орындардың көп бөлігін басқа қызмет түрлерін ұсыну, ауыл шаруашылығы және дәнді дақылдарды өсіру, денсаулық сақтау, жолдар мен автомобиль жолдарын салу саласындағы кәсіпорындар жариялады. Сондай-ақ, жеке жұмыспен қамту агенттіктері ЭЕБ-ны белсенді пайдаланады, облыстағы бос жұмыс орындарының 43% – ын жұмыспен қамту агенттіктері жариялаған. Мамандықтар бойынша Қостанай өңірінің кәсіпорындарына даяшылар мен күзетшілермен қатар жүргізушілер, тракторшылар, автослесари, әртүрлі жұмысшылар, сондай-ақ дәнекерлеушілер жиі қажет болды», – деп атап өтті Ұлпан Шегенова.
ЭЕБ-дағы бос орындар саны бойынша көшбасшылар үштігін Нұр-Сұлтан (10,1 мың) және Алматы (8,9 мың) мегаполистері тұйықтайды, мұнда бос орындар бәрінен бұрын өзге қызметтер мен мамандандырылмаған дүкендердегі бөлшек сауда секторларының кәсіпорындары кіреді. Күзетшілер мен жүргізушілерге арналған позициялармен қатар, ең көп жұмыс ұсыныстары дүкен сатушылары мен олардың көмекшілері, сатушы-кеңесшілер, сондай-ақ кассирлер мен билет сатушылар үшін орналастырылды, бұл сауда және қызмет көрсету салаларын белсенді қалпына келтіруді білдіреді.
Бұл ретте бір айдағы бос жұмыс орындарының серпіні жұмыс туралы ұсыныстардың өсуі негізінен оңтүстік өңірлер, атап айтқанда Жамбыл (наурыз айымен салыстырғанда 2 есе ұлғаю), Алматы (+92%) және Қызылорда (+74%) облыстары үшін тән екенін көрсетеді. Жамбыл және Қызылорда облыстарында сәуір айында біліктілікті талап етпейтін еңбекке деген қажеттілік ең көп өсті, ал Алматы облысында жұмыс берушілерде негізінен фермерлер мен ауыл шаруашылығы қызметкерлеріне деген сұраныс өсті.
Сонымен қатар, ЭЕБ-тегі барлық түйіндемелердің жартысына жуығын, өткен айлардағыдай,барлық оңтүстік өңірлердің тұрғындары орналастырды (наурыз айымен салыстырғанда 1,8 есеге артық), бұл ретте Шымкент қаласында үлкен өсім байқалады. Өз кезегінде, Шымкентте жұмыс іздеушілер санының ең көп өсуі біліктілікті талап етпейтін еңбекті көздейтін кәсіптік топтар, сондай-ақ құрылыс, қызмет көрсету және сату салаларының қызметкерлері бойынша байқалады.
