Қазір талпынған жасқа мүмкіндік көп. Жетіп-артылады деп асылық айтпай-ақ қояйық, десе де қандай да бір кәсіптің көзін тауып, несібені айыруға болады. Ең бастысы мемлекет қол қусырып қарап отырмай, жастардың бойындағы қабілетті ашуға, оларға тегін грант ұсыну арқылы нарықтағы орнын сайлауына көмектесіп жатыр. 8 тамыздан бастап өтінімдер қабылдайтын гранттық бағдарлама да – жастар үшін тамаша мүмкіндік.
Business.enbek.kz порталында 2022 жылғы 8 тамыздан бастап 2021-2025 жылдарға арналған кәсіпкерлікті дамыту жөніндегі ұлттық жоба шеңберінде бизнес-идеяларды іске асыру үшін мемлекеттік гранттар алуға өтінімдер қабылдау басталады. Мемлекеттік грант – нысаналы мақсаты жаңа бизнесті іске қосу және дамыту болып саналатын өтеусіз берілген бастапқы капитал.
Грант көлемі 400 айлық есептік көрсеткішті (1 225 200 теңге) құрайды. Әр қатысушы оны тек бір рет ала алады. Гранттар қаражаты ісін жаңа бастаған кәсіпкерлерге өздерінің бизнес-әлеуетін ашуға, өндірісті жолға қоюға және дамытуға, сол арқылы өзін тұрақты табыспен қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Өтінім беру үшін қандай қадамдарды істеу керек:
- Порталда тіркелу;
- Грант алу шарттарына сәйкестігіне тексеруден өту;
- Бизнес-жоспар үлгісін жүктеп алып, оны толтыру және порталға енгізу;
- Өтініш нысанын толтыру және ЭЦҚ кілтімен қол қою.
Интернетке немесе компьютерге қолжетімділік болмаған жағдайда, халықты жұмыспен қамту орталықтарының өзіне-өзі қызмет көрсету аймақтарында, халыққа қызмет көрсету орталықтарында, кәсіпкерлерге қызмет көрсету орталықтарында өтінім беруге болады.
Грант алу үшін бірқатар шарттарды сақтау қажет.
Жаңа бизнес-идеяны іске асыруға мемлекеттік грант алуға үміткер бола алады:
- Тіркелген жұмыссыздар;
- Жеке кәсіпкерлер (тіркеу мерзімі 3 жылға дейін);
- Бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер.
Бұл ретте үміткер төмендегі әлеуметтік санаттардың бірінен болу керек:
- Мүгедектігі бар адамдар;
- Қолданыстағы «кандас» мәртебесі бар адамдар;
- Өңіраралық қоныс аударушылар;
- Аз қамтылған отбасы мүшелері;
- Көпбалалы отбасы мүшесі (жұбайы / зайыбы);
- Мүгедектігі бар баланы тәрбиелеп отырған адам (жұбайы / зайыбы);
- Асыраушысынан айырылу бойынша жәрдемақы алушылар;
Үміткердің «Бастау Бизнес» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқыту туралы 3 жылдан аспайтын мерзімге сертификаты болуы тиіс.
Рәсімдердің ашықтығын қамтамасыз ету, адами факторды азайту, өтініш берушілерге ыңғайлы болу үшін гранттар берудің бүкіл процесі электрондық форматқа ауыстырылды. Грант алуға өтінімдерді қабылдау бірыңғай терезе – «Business.enbek.kz» порталы арқылы жүзеге асырылады.
Грантты:
- Қажетті құрал-саймандарды;
Еңбек құралдарын; - Технологиялық жабдықтарды;
- Малдарды;
- Жануарларды;
- Құстарды;
- Көшеттерді;
- Бұталарды;
- Тұқымдарды сатып алуға;
- Орын-жайларды жалға алу ақысын төлеуге алуға болады.
Гранттар:
- Тұтынушылық мақсаттарға;
- Кредиттік қарыздарды өтеуге;
- Жылжымайтын тұрғын үй сатып алуға және салуға;
- Жер учаскелерін сатып алуға;
- Акцизделетін өнімдер өндіруге берілмейді.
Гранттарды халықты жұмыспен қамту орталықтары грант алуға үміткерлердің өтініштерін қарау жөніндегі аудандық/қалалық комиссияның шешімі негізінде береді.
Үміткерлер өз бизнес-жобасын комиссия отырыстарында таныстырады. Бұл ретте комиссияның әрбір мүшесі бизнес-жоспарды бағалайды және бағалау парағын мынадай өлшемшарттар бойынша толтырады:
- Бизнес-идеяның бәсекеге қабілеттілігі;
- Өткізу нарықтарының пысықталуы;
- Бизнес-жобаның қаржылық өміршеңдігі;
- Кәсіпкерлік дағдылардың деңгейі;
- Жаңа жұмыс орындарын құру.
Осылайша, грант беру туралы шешім комиссиялық түрде және үміткерлердің бизнес-жобаларының пысықталуын бағалаудың нақты өлшемшарттары негізінде қабылданады.
Комиссия шешімі үміткердің порталдағы жеке кабинетіне жіберіледі. Комиссияның оң шешімі болған жағдайда үміткер банк деректемелерін ұсынады, шартқа қол қояды және одан әрі тоқсан сайын қаражаттың пайдаланылуы туралы есеп береді. Мұның бәрі халықты жұмыспен қамту орталықтарына бармай-ақ, электрондық форматта жасалады.
Еске сала кетейік, сонымен қатар 25 шілдеден бастап азаматтардың «Бастау Бизнес» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқыту курсына жазылуға мүмкіндіктері бар. Оқыту skills.enbek.kz платформасында өтеді. Оқу курсына жазылу үшін сізге жоба шарттарына сәйкестігіне тексеруден өту қажет. «Бастау Бизнес» жобасы бойынша кәсіпкерлік негіздеріне оқыту жеке әлеуметтік санаттарға жататын жас кәсіпкерлерге өз бизнесін жүргізу үшін бастапқы білім мен дағдыларды алуға мүмкіндік береді.
Оқуға қатысушы міндетті:
- Жұмыспен қамтудың мынадай санаттарының біріне жату:
- Тіркелген жұмыссыздар;
- Ісін жаңадан бастаған және жұмыс істеп жүрген кәсіпкерлер;
- Табысы ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен жеке қосалқы шаруашылықта жұмыс істейтін адамдар;
- Қысқартылатын қызметкерлер;
- Отбасылық кәсіпорындағы ақы төленбейтін қызметкерлер;
- Табыстары ең төменгі күнкөріс деңгейінен төмен өндірістік кооператив мүшелері;
- Бірыңғай жиынтық төлемді төлеушілер.
Оқуды сәтті аяқтағаннан кейін жобаға қатысушы аяқталғаны туралы сертификат алады және өзінің бизнес-жобасын іске асыру үшін 400 АЕК-ке дейінгі мөлшерде грант алуға үміткер бола алады.
