Былтыр қазақстандықтар еліміздің дүкендері мен базарларында шамамен 16 триллион теңге жұмсады

2022 жылы бөлшек сауда көлемі 15,8 трлн теңгеге жетті, бұл 2021 жылғы қаңтар–желтоқсанмен салыстырғанда ақшалай түрде 18% көп (нақты көлемнің нақты өсімі — 2,1%). Ішкі сауданың жалпы көлеміндегі бөлшек сауда үлесі бір жылда 2021 жылғы 31,7%-дан 2022 жылы 31,1%-ға дейін төмендеді.

2022 жылғы қаңтар–желтоқсанда жалпы бөлшек сауданың үштен бір бөлігі дерлік Алматыға тиесілі: 5,1 трлн теңге (нақты өсім 5,2%). Одан кейінгі орында Астана (2 трлн теңгеге жуық, 10,1% нақты өсім) және Қарағанды облысы (1,3 трлн теңге, 3,7% нақты өсім).

2022 жылы бөлшек сауда көлемінің шамамен үштен екісі азық-түлік емес тауарларға тиесілі: 10,1 трлн теңге — 2021 жылмен салыстырғанда ақшалай түрде бірден 21%, ал нақты көлемде 6,6% артық. Азық-түлік тауарлары саудасы ақшалай түрде 12,8% өсіп, 5,6 трлн теңгені құрады, бірақ нақты мәнде 5,4% төмендеген.

ҚР-дағы бөлшек сауда құрылымындағы азық-түлік емес тауарлардың үлесі орта есеппен соңғы 5 жылда 61,7%–66,6% аралығында болды.

2022 жылғы қаңтар–желтоқсанда өңірлер бойынша азық-түлік емес тауарлардың үлесі Ақмола қаласында 51,3%-дан Абай облысында 78,7%-ға дейін ауытқиды. Бөлшек сауда құрылымында азық-түлік емес тауарлардың айтарлықтай үлесі Алматы облысында (77,2%) және Шымкентте (71%) байқалды.

Меншік түрлері бойынша бөлшек сауданың айтарлықтай көлемі жеке кәсіпкерлік субъектілерінің үлесіне тиді: 13,7 трлн теңге — 2021 жылғы қаңтар–желтоқсанмен салыстырғанда құндық мәнде 15,8% артық. Шетелдік кәсіпорындардың үлесіне 2,1 трлн теңге болып, бірден 34,8% көбейді.

Кәсіпорындар көлемі бойынша бөлшек сауданың ең үлкен көлемі шағын компанияларға тиесілі: 10,1 трлн теңге, бір жыл бұрынғымен салыстырғанда 13% өсті. Одан кейін ірі (3,9 трлн теңге, 29,6% көбейген) және орта (1,8 трлн теңге, 24,3% көбейген) кәсіпорындар.

2022 жылғы қаңтар–желтоқсан қорытындысы бойынша азық-түлік емес тауарлардың бөлшек сауда бағасы 2021 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 13,5% өсті, бұл 2017 жылдан бергі ең жоғары көрсеткіш.

Бұл ретте азық-түлік тауарларының бөлшек сауда бағасының өсуі рекордтық 19,3%-ды құрады.