Жаңалықтар

Азия даму банкі Қазақстандағы энергия алмасу мүмкіндіктерін зерттеуге 225 мың доллар бөледі

Фото: ашық дереккөздерден


АДБ Қазақстандағы энергия алмасу мүмкіндіктерін зерттеу үшін, елдегі саяси және нормативтік базаны талдауға арналған зерттеуге $225 000 грант бөлді. Азия Даму Банкі (АДБ) Қазақстандағы көмірмен жұмыс істейтін және басқа да қазбалы отынмен жұмыс істейтін электр станцияларын пайдаланудан шығаруды жеделдету және жасыл Энергияға өту механизмі шеңберінде оларды таза энергияға ауыстыру мүмкіндіктерін зерттеуге көшті.


Энергетика министрлігінің сұранысына жауап ретінде АДБ үкіметке көмірмен жұмыс істейтін жылу электр станциялары мен жылу-энергетикалық орталықтарды анықтауға көмектесу үшін алдын ала техникалық-экономикалық негіздеме жасау бастамасын көтерді. Банк дерегінше, бұл нысандардың мерзімінен бұрын таза энергетикаға көшу мүмкіндігі бар.

Қазақстан бүгінде 25 миллиард тоннаға жуық көмір қоры бар мелекет саналады. Бұл көмірдің негізгі тұтынушысы да өзі. Бұл орайда еліміз дүние жүзі бойынша сегізінші орынға ие. Елдегі электр энергиясының 70%-ға жуығы көмір жағу арқылы өндіріледі, жылу және электр энергиясын өндіру секторын қоса алғанда, энергетика секторы елдегі парниктік газдар шығарындыларының 80%-дан астамын құрайды.

Ақпан айында Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстанды декарбонизациялаудың ұзақ мерзімді стратегиясын бекітті. Оған сәйкес Үкімет 2030 жылға қарай парниктік газдар шығарындыларын 15%-ға қысқартуды және 2060 жылға қарай көміртегі бейтараптығына қол жеткізуді мақсат етіп отыр.

«Азия-Тынық мұхиты климаттық банкінің Париж келісімі аясында белгілеген 2060 жылға қарай көміртегі бейтараптығына қол жеткізу жөніндегі міндеттемесін қолдауға ел билігінің атсалысып жатқаны үшін қуаныштымыз. ЭАМ елдегі парниктік газдар шығарындыларын айтарлықтай азайтуға, қазіргі уақытта сұранысқа ие таза энергия инвестициясын арттыруға және сенімді және тұрақты энергияға қолжетімділікті арттыруға көмектесе алады», – деді Орталық және Батыс Азия бойынша АДБ Бас директоры Евгений Жуков.

АДБ ұсынып отырған энергияның ауысу механизмі кеңейтілетін, қайталанатын бағдарлама. Ол концессиялық және коммерциялық капиталды қолданыстағы көмірмен жұмыс істейтін және басқа да қазбалы отынмен жұмыс істейтін электр станцияларын пайдаланудан шығару немесе қайта пайдалану арқылы, оларды таза энергия қуатымен ауыстыруға бағытталған.

Энергияның ауысу механизмі Азия-Тынық мұхиты аймағында теңіз деңгейінің күрт көтерілуі және деструктивті ауа райы оқиғалары сияқты климаттың өзгеруінің жағымсыз әсерін азайтуға көмектесетін Азия Даму Банкінің көптеген жобаларының бірі.
Қазақстан – Индонезия, Пәкістан, Филиппин және Вьетнамнан кейін АДБ-мен ЭАМ бойынша жұмыс істей бастаған бесінші ел.
Зауыттар мерзімінен бұрын жабылғанда немесе экономикалық белсенділік көмір құн тізбегін бәсеңдеткенде жұмыс орындарының жоғалуы сияқты ықтимал теріс әлеуметтік-экономикалық әсерлерді азайту үшін АДБ серіктестермен бірге энергияның ауысу механизмін қолданады.

Жобаға жаңа секторларда жаңа мүмкіндіктер ашу, халықтың осал топтары саналатын әйелдердің біліктілігін артыру, кадрлық даярлау және қайта даярлау бағдарламалары да кіреді.