B2B-клиенттер көбіне онлайн сатып алғанды жақсы көреді. Әрі дамыған B2C сегментіндегі қолданушы тәжірибесін алғысы келеді. Осы ретте бұл қажетті қалай өтеуге болады деген сауал туады? Бүгінгі материалымызда 10 түрлі идея айтамыз.
• Draft orders және role model. Сатып алуы мүмкін деген сценарийлер құрып, оларды өңдеп көруге арналған қызық мүмкіндіктердің бірі. Бұл функцияны B2B-компаниялардың дені қолданып жүр. Яғни тапсырыстың драфт нұсқасын жасайды. Әсіресе, ірі тапсырыс берушілер арасында танымал. Өйткені олардың тапсырысы көлемі жағынан ірі, қандай қажет барын анықтау процедурасы да ұзақтау. Мұндай компанияларда өнімдерді таңдау, келісім жасау, тапсырысты рәсімдеу секілді процестерге әр түрлі адам жауап беруі мүмкін. Сондықтан сол жұмыстарды синхрондауға бір себет аясындағы үлгі көмектеседі. Мысалы былай: менеджер тапсырыстың драфтын қалыптастырып, жетілдіреді. Одан кейін бөлім басшысы сатып алынғанын растайды. Бір жақсысы, осылайша сатып алатын кезде жоспарлы түрде әрекет етіп, рәсімдеуге барынша уақыт үнемделеді. Мұндай тапсырыстар біртіндеп жасалып, тауарға сұраныс пайда болған сайын толықтырылып отыруы да мүмкін. Тапсырысты рәсімдеп, келіскен аралықта сол процеске қатысты қызметкердің барлығына релевант хабарламалар келіп отырады. Әрі компанияның жеке кабинетінде де дәл қазіргі статусы көрініп тұрады. Көпшілігі әр түрлі категория үшін жеке-жеке драфт жасап қояды. Соның ішінде азық-түлік өнімдеріне қатысты тапсырыстарда жиі қолданылады.
• Бөлек-бөлек себет. Кейінгі кездері осындай бөлек-бөлек себет жасау функциясына қызығушылық артып келеді. Әсіресе, тауарларды түрлі сатушы сататын маркетплейстерде. Бір қызығы, B2B ғана емес, B2C, C2C-сегментте де танымал. Сатып алған заттарды бірнеше бөлікке бөле аласыз. Айталық, бірнеше сатушыдан алып жатқанда, немесе қайтаратын болып қалған жағдайда тапсырыстың бәрін түгел емес, бір тауарды ғана қайтару үшін осы тәсіл жақсы. Бұл әр тапсырысты жеке рәсімдеп отырғаннан әлдеқайда жақсы.
• Коммерциялық ұсыныстармен жұмыс істеу. Заманауи B2B-порталдарды тауарлар суреті бар каталог не себет деп қана қарастыруға болмайды. Өйткені оның функциясы мол. Ол сізге көмекші бола алады. Кері байланыс беруге де қауқарлы. Ол үшін бастысы, ішкі жүйелермен интеграция дұрыс жасалуы керек. Айталық, СRM жүйесімен. Мысал үшін алайық. Өндіруші компанияның менеджері коммерциялық ұсынысты СRM-ге айналдырады. Сөйтіп оны контрагенттің B2B-порталдағы жеке кабинетіне жүктейді. Клиент болса, ол құжатты қарап шыға алады, жүктеп ала алады. Ұсынысы болса, оны да қосып, жаңартылғанын қайта жүктейді. Ол автомат түрде СRM-ге кетеді. Демек, компаниялар осылайша пошта арқылы хат жазысып, уақыт алып отырмайды. Екі жаққа да тиімді. Әрі бәрі ашық түрде өтеді.
• Тауар бағасы мен қаншасы қалғанын бірден біліп отыру. B2B-порталдың барлығы бірдей бұлай істей бермейді. Бірақ B2C-клиенттер осылай қарап отыруға үйреніп қалған. Неге B2B сала бермейді? Өйткені бұл ақпарат өте «сезімтал». Тауар тапшылығы болып жатқан кезде бәсекелес арасында тартыс болады. Нарықта контрагенттің баға туралы ақпараттарды жеткізушілерге қысым жасау үшін қолданатын кездері жиі кездеседі. Тауардың қанша қалғанын көрсеткенде де осыған шамалас жағдай болады. Сондықтан мынадай тәсіл қолданады: тауар тұрған бетте арнайы батырма болады. Сөйтіп контрагент жеткізушінің ERP-жүйесіне сұраныс жолдайды. Ол жерде жаңартылған ақпарат тұрады. Мұндай функционал онлайн-алаңның архитектуралық жүйесіне айрықша талаптар қояды. Себебі бір уақытта бірнеше сұраныс келіп түскенде жүйе «құлап» қалуы мүмкін.
• Минимум сома немесе тапсырыс беретін тауардың саны. Көтерме партиямен тауар сататын компания бір-екі шағын тапсырысқа уақытын құртқысы келмейді. Сондықтан минимум мынанша алу керек дегендей шама белгілеп қояды. Яғни тауар саны немесе жалпы құнына қатысты шектеу болады. Бірақ осы ретте ұстау керек дүниелар бар. Мысалы, компания өнімдерінің бетінде шектеу туралы барлық ақпаратты анық, тайға таңба басқандай көрсетуі керек. Әйтпесе, дұрыс түсінбей қалған клиенттердің көңілі қалуы мүмкін. Болмаса, алайын деп тұрған жерінен бас тартуы да ғажап емес. Осы функцияны қосқан кезде есте ұстауға тиіс тағы бір мәселе: қойма мен тасымалды оптимизациялау үшін ұсақ-түйек тапсырыс есебінен қысқартуға мүмкіндік қарастырылғаны дұрыс.
• Шоттар мен төлемдер тарихы. B2B-порталдың функционал құрал екенін айттық. Қазіргі алаңдарда қолданушылар әр төлемнің түрлі шот пен тапсырыстарға ауыстырылғанын көріп отырады. Соны арқасында клиент ақшасының қайда кеткенін біледі. Сонда еш шатасу да болмайды. Контрагенттер мен серіктестер ірі тапсырыстарды жиі жасайтын болса, бұл функция тіпті керек.
• Қосымша не ілеспе тауарлар. Бұл функция B2C интернет-дүкендерінде жиі кездеседі. Яғни бір зат алсаңыз, сізге ұнауы мүмкін деп келесі бір тауарларды ұсынады. Бір қызығы, B2B-секторда бұл тәсіл ондай қатты қолданылмайды. Сарапшылар бұл әдісті енгізуге әбден болады дейді. Қалай десеңіз, айтайық. Мәселен, көлемі үлкен жабдықтар сатасыз делік. Оны алған адамға оның басқа да детальдары керек болуы мүмкін. Сондықтан ұсыныстары бар бөлімді жанына қосып қойған дұрыс. Кейбірі бәлкім ондай барын білмеуі де мүмкін. Сондықтан ұсыныс болғаны жақсы.
• Балама тауарлар. Бұл функцияның арқасында клиент керек тауары жоқ болған кезде оның орнына не алуға болвтынын көреді. Сатып алушыларды жоғалтып алмас үшін осы әдісті қолдануға болады. Мысалы сіз автокөліктерге арналған бөлшектер сатасыз. Бір көлік маркасына арнап бірнеше өндіруші тауар жасайды. Дәл клиент іздегені болмағанымен, дәл сондай тауарды басқа фирмадан алуға болады. Бұл жерде бастысы, баптауларын реттеп қою ғана.
• Бірнеше деңгейлі жеке кабинет. Бұл функционалды енгізу өте күрделі әрі қалтадан қағуы мүмкін. Бірақ барынша арзандатып, бейстандарт әдістер табуға болады. Ол үшін түрлі есеп жүйелерімен интеграция жасап, жеке кабинет архитектурасын жасау керек. Бастысы, олар компания ньюанстарын есепке алса болғаны.
• Жоспарлы өтінімдер. Өте қолайлы құралдардың бірі. Яғни жоспарлы өтінімдер не сұранысқа байланысты өтінімдер деген — контрагенттің жеке кабинетінде тұратын арнайы форма. Оның мәні мынада: көтерме сатып алушылар жеткізушіге өз жоспары туралы бірнеше ай бұрын хабарлап қояды. Клиенттерінің нақты сұранысына қарай, компания өндіріс жүктемесі мен қаражат мәселесін жарты жыл, тіпті бір жыл бұрын реттеп отыра алады. Бір қарағанда енгізу өте жеңіл болғанымен, барлығы бірдей B2B-порталда бұл функцияны қоса бермейді. Байқағанымыздай, кейінгі кездері электрон коммерция B2B-сегментте қанатын кең жайып келеді. Техникалық тұрғыда дамып жатыр. Транзакцияларды өңдеу жылдамдағы мен көлемі де өсіп келеді. Интерфейстерді жасағанда да түсініктірек етіп, жыл өткен сайын портал қолданушыларының саны да артып жатыр. Әрине, елімізде e-commerce — енді тәй-тәй басып келе жатқан сала. Десе де, осы процесті жылдамдатып, жандандыру үшін біз бүгін тізіп шыққан тәсілдерді қосып, жұмыс істеп көрген артық болмайды. Өйткені бұлардың қайсысында болсын басты мақсат — сатып алу процесін барынша тез әрі оңай ету.
