Жаңалықтар

Алматы қаласында Қазақстандағы алғашқы крематорий 2021 жылы толық салынып біткеніне қарамастан, әлі күнге дейін пайдалануға берілген жоқ. Бұл туралы Мәжіліс депутаты Сергей Пономарев өзінің әлеуметтік желісінде хабарлады.

Пономаревтің айтуынша, крематорий Алатау ауданында орналасқан және қазіргі таңда барлық қажетті коммуникациялар тартылып, газбен жұмыс істейтін, Чехияда өндірілген заманауи кремация пеші орнатылған. Жобаның жалпы құны — 1,5 млрд теңге.

«Экологиялық зиянды шығарындылар болмайды. Бірақ ең басты мәселе – бұл нысанды кімнің балансына беру керектігі әлі шешілмеген. Патологоанатомиялық бюро: «бізге керек емес» дейді. Мүмкін, ол мемлекеттің үлесі бар жерлеу қызметі комбинатына берілуі мүмкін», — деді депутат.

Сергей Пономарев...

Қарашығанақ кен орнында газ өңдеу зауытының құрылысы қолданыстағы өнімді бөлісу туралы келісім шеңберінде тоқтатылды. Бұл туралы Энергетика министрлігі хабарлады.

Министрліктің мәліметінше, жобаны қолданыстағы өнімді бөлісу туралы келісім аясында әрі қарай жүзеге асырудан бас тарту туралы шешім жобаға қатысушы акционерлермен бірлесіп қабылданған.

Қазіргі уақытта Энергетика министрлігі жобаны басқа жолмен жүзеге асырудың баламалы механизмдерін қарастыруды бастады. Бұл ретте ұлттық компаниялардың қатысуына басымдық беріледі, делінген ресми хабарламада.

Еске сала кетейік, бұған дейін Қарашығанақтағы газ зауытының негізгі акционерлері ауысуы мүмкін деп жазған едік.

Қазақстандық жас кәсіпкер Санжар Тайжан негізін қалаған батареялық стартап әлемнің автоөнеркәсіп саласындағы ең ірі конференциясында үздік деп танылды. Лондонда өткен «MOVE 2025» шарасында оның жобасы 200 стартаптың ішінен «2025 ЖЫЛДЫҢ СТАРТАПЫ» атағына ие болды.

«MOVE» конференциясы – жыл сайын өтетін, болашақ көлік және мобилділік технологияларына арналған ең ауқымды жаһандық шара. Биылғы форумға 5 000-нан астам қатысушы келіп, олардың қатарында Mercedes-Benz, BMW, Hyundai сияқты алпауыт компаниялардың бас директорлары да болды.

Стартап жеңімпазы ретінде Санжар LG корпорациясының бас директоры қатысқан арнайы түскі асына шақырылды.

Ауыл шаруашылығы министрлігі Астанада жұқпалы ауруға шалдыққан малдың еті тарағаны туралы ақпаратқа қатысты түсінік берді.

Министрлік ақпаратты толықтай терістеп отыр.

«Мессенджерлер мен әлеуметтік желілерде Астана қаласы «Әлем» сауда орнына сібір жарасы ауруына шалдыққан мал етінің жеткізілгені туралы тараған ақпарат шындыққа жанаспайды», – делінген АШМ хабарламасында.

Министрлік мәліметінше, бүгінгі күнге дейін елордадағы сауда орталықтарында, оның ішінде «Әлем» сауда орнында жұқпалы ет өнімі сатылғаны немесе жеткізілгені туралы ешқандай факті тіркелмеген.

«Барлық жеткізілген ет өнімдері міндетті ветеринарлық-санитарлық тексеруден өтеді. Сондықтан тұрғындардың алаңдауына еш негіз жоқ», – дейді министрліктегілер.

АШМ бірен-саран жағдайлар тіркелген...

Жазғы Олимпиада ойынының жүлдегері болған ауыр атлетші Жазира Жаппарқұл денсаулығына байланысты спорттық мансабын аяқтауға мәжбүр болған. Жеке мектебін ашпақ болып миллиондаған қарызға да батқан. Бұл жайлы ол журналист Ақырыс Сейітқазының ютуб арнасына берген сұхбатында айтты.

«Бар тапқанды емге жұмсасақ, спортшыға не қалады?»

Жазира Жаппарқұл жасөспірімдер арасындағы әлем чемпионы, ересектер арасында әлем біріншілігінің, 2016 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарының күміс жүлдегері, болды. Бірақ 2019 жылы денсаулығы сыр беріп, спорттан кеткен. Қазір Шымкенттегі спорт мектебінде тәрбие ісі жөніндегі орынбасар болып жұмыс істейді.

«Қаншама рет бел омыртқа ауырды. Қанша рет аяққа қан жүрмей, сезе алмай қалдым...

Спорттағы табандылығы мен халықаралық жарыстардағы жетістігі үшін Ақмарал Науатбекке «Жеңіс» спорт клубы су жаңа KIA K5 автокөлігін сыйлады.

Ақмарал Науатбек — 2024 жылы Парижде өткен паралимпиада чемпионы.

«Жеңіс» клубының басшылығы Ақмаралдың жеңістерін елеп, KIA K5 маркалы заманауи көлікті сыйға тарту арқылы спортшының еңбегіне алғыс білдірді.

Еске сала кетейік, Жеңіс клубы бұған дейін тағы бір дзюдошы Абиба Абужақыноваға да көліктің кілтін табыстаған еді.

Шымкентте аптап ыстықтан салқын су ішіп, мұз пайдаланып, суға түсіп не мұздатқыштың әсерінен суық тиіп ауырғандардың саны артқан. Дәрігерлер оған қоса шілденің шіліңгір ыстығы қарттар және созылмалы аурумен ауыратындарға ауыр соғып тұр дейді. Ал қалалық төтенше жағдайлар департаменті аптап ыстыққа байланысты өрт күрт көбейгенін хабарлады.

Қалалық жедел жәрдем станцасының бас дәрігері Гүлнәр Құрманбекованың айтуынша, қалада аптап ыстық өткен аптада қатты байқалған. Сәйкесінше жедел жәрдем қызметін шақырушылар да көбейген.

«Шілде кірді, күн әдеттегіден ыстық. Қазір мұздай су ішеді не мұз жейді. Мұздатқыш қосады, шомылады. Соған байланысты тамақ аурулар мен суық тигендер көбейді. Қариялар мен созылмалы аурулар, оны...

Қазақстандықтар пәтер сатып аларда жиі таңдау жасап жатады: жаңадан салынған үйден алған дұрыс па,  әлде «екінші нарықтан» таңдаған тиімді ме? Әр нұсқаның өз артықшылығы мен кемшілігі бар. Krisha.kz сарапшылармен бірге баспана аларда жиі жіберілетін қателіктерді, негізгі тәуекелдерді және дұрыс шешім қабылдау жолдарын талдап көрді.

Жаңа үйдің артықшылықтары

Krisha.kz сату бөлімінің жетекшісі Имран Османовтың айтуынша, жаңадан салынған үйдің басты артықшылығы – құрылыс басында қолжетімді баға, ипотеканың түрлі нұсқалары мен құрылыс компанияларының жеңілдіктері қарастырылған.

«Құрылыс кезеңінде сатып алу – үнемдеудің бір жолы. Үй тапсырылған кезде бағасы 20–40% қымбаттауы мүмкін. Тіпті үй дайын болса да, бөліп...

Антикор әзірге бұрынғы режимде жұмыс істейтін береді. Бұл туралы Ұлттық қауіпсіздік комитеті хабарлады.

Айта кетейік, 2025 жылдың 30 маусымында Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі Ұлттық қауіпсіздік комитеті құрамына кірді. Қасым-Жомарт Тоқаев Мемлекеттік басқару жүйесін жетілдіру жөніндегі шаралар туралы қаулыға қол қойды.

Осылайша агенттік Ұлттық қауіпсіздік комитетіне қосылу арқылы қайта ұйымдастырылды. Жаңа ведомство ретінде «ҰҚК Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл қызметі» құрылды.

«Комитет бірқатар ұйымдастырушылық, басқарушылық және практикалық іс-шараларды жүзеге асырып жатыр. Құқықтар мен міндеттемелерге қатысты рәсімдері аяқталғанға дейін қайта ұйымдастырылған ведомство бұрынғы режимде жұмыс істейді», – делінген ақпаратта.

2025 жылдың жазында Netflix стримингтік платформасы NASA-мен бірлескен ерекше жобаны іске қоспақ. Енді көрермендер зымырандардың ұшырылымын, ғарышкерлердің ашық ғарышқа шығуын және Халықаралық ғарыш станциясынан (ХҒС) тікелей репортаждарды үйден шықпай-ақ көре алады.

Тікелей эфир, дубльсіз және титрсыз

Жоба аясында көрсетілетін барлық контент — нақты уақытта көрсетілетін деректі түсірілімдер болады. Яғни дубль, титр, алдын ала монтаж деген болмайды — шынайы, тірі эфир. Бұған дейін тек кәсіби ғарыш ресурстары арқылы ғана қол жетімді болған көріністер енді Netflix арқылы да қолжетімді болмақ.

NASA+ және Netflix: жаңа деңгейдегі серіктестік

Бұл бастама NASA агенттігінің жаңа кеңейтілген трансляциялық бағдарламасының бір бөлігі. NASA...

Қазақстанда студенттерді нарық талаптарына сай даярлау жұмысы күшейтіліп жатыр. Ғылым және жоғары білім министрі Саясат Нұрбектің айтуынша, енді әрбір студент жасанды интеллект бойынша курс оқып, сертификат алуға тиіс. Болашақта бұл барлық студенттер үшін міндетті талап болады, деп хабарлайды Euronews.

«Қазақстандағы әрбір студент жасанды интеллект курсынан өтіп, сертификат алуы керек. 650 мың студенттің ішінде 4 мыңнан астамы қазірдің өзінде сертификат алды», – деді министр.

Сондай-ақ елімізде студенттер мен оқытушылардың стартаптарын қолдауға бағытталған 100 миллион долларлық арнайы қор іске қосылады. Мұнда да жасанды интеллект саласындағы жобаларға басымдық беріледі.

Бұдан бөлек университеттерде шетелдік серіктестермен бірлескен ғылыми-зерттеу...

Қазақстанның Ресейдегі елшісі Дәурен Абаев ресейлік басылымға сұхбат берді. Журналиспен әңгімесінде Ресейдің елге кіру тәртібін өзгертуі, «қара тізім» және су тасқынына қатысты пікірін айтты.

Жақында Ресей елге кіру ережесін өзгерткен еді. Енді көрші елге бару үшін алдын-ала ruID мобильді қосымшасы арқылы алдын-ала тіркелу қажет. Абаев сөзінше, бұл өзгеріс қазақстандықтар үшін күтпеген жаңалық болған. Қазір Қазақстан тарапы бұл өзгеріске не себеп болғанын жан-жақты қарастырып жатыр.

«Бұған дейін бұл сапарлар барынша қолайлы әрі кедергісіз болатын. Ресей – қазақстандықтар жеке куәлікпен, яғни төлқұжатысыз еркін бара алатын әлемдегі санаулы елдердің бірі. Сондықтан алдын ала электронды өтініш беру...

Жердегі тіршіліктің 90 пайызын жойған аптап 5 миллион жылға созылған. Бұл оқиғаның 252 миллион жыл бұрын болған.

Ғалымдар мұның сырын түсіндіре бастады. Бар гәп – тропикалық ормандарда.

СNN ақпаратына қарағанда, бұдан 252 миллион жыл бұрын Жер тарихындағы ең жойқын апат болды. Бұл «Ұлы жойылу» деп аталып отыр.

Миллиондаған жылға созылған ыстық

Бұл кезеңде Жердегі тіршіліктің, яғни тірі ағзалардың шамамен 90 пайызы жойылып кеткен. Бірақ одан кейінгі кезең ғалымдарды ұзақ уақыт бойы таңғалдырып келді. Жер беті қауіпті деңгейге дейін ысыған. Аптап 5 миллион жыл бойы сақталған.

Климат неге қалпына келмеген

Жақында жарияланған Nature Communications журналындағы...

Жаңа Салық кодексінен салық жеңілдіктер 2025 жылдың 1 қаңтарына күшін жоюы туралы ұсыныс алынып тасталған. Бұл туралы Мемлекеттік кірістер комитеті хабарлайды.

Бұған дейін кодекс жобасында кейбір салықтық жеңілдіктерді: оқу, медицина, ипотека және көпбалалы отбасыларға арналған жеңілдікі 2025 жылдың 1 қаңтарынан бастап алып тастау ұсынылған еді.

Мұндай өзгеріс қабылданғанда, бухгалтерлерге миллиондаған адамның жалақысын қайта есептеуге тура келер еді.

Алайда қоғамдағы сын-пікірден кейін сенаторлар бұл ұсыныстарды қолдамаған, сол себепті жеңілдіктер жаңа кодексте сақталатын болды.

Енді қазақстандықтар 2025 жылы салық жеңілдіктерін бұрынғыдай пайдалана алады, бірақ ол үшін табыс пен мүлік туралы декларация тапсыру қажет болады.

25 маусымда Мәжіліс Сенатты...

Астана күніне орай Елордада 100-ден астам мерекелік шара ұйымдастырылады. Қала күнін тойлау 30 маусымда басталып кеткен. Бұл туралы Астана әкімдігінің баспасөз қызметі хабарлады.

«Қазақстанда 6 шілдеде Астана күні атап өтіледі. Бұл мерекеге орай елордада дәстүрлі түрде жүзден астам түрлі бағыттағы іс-шара ұйымдастырылады. Биыл елорда тұрғындары мен қонақтары үшін ерекше оқиғалар, концерттер, шоулар, қойылымдар, акциялар, көрмелер, спорттық турнирлер және басқа да көптеген шаралар ұйымдастырылады», – делінген баспасөз хабарламасында.

Фестивальдер

Жаз басталғалы қаланың саябақтарында «Отбасы Time» балалар шығармашылығы фестивалі өткізіледі. Мереке күндеріне ұйымдастырылатын бұл шараға қала тұрғындары мен қонақтары қатыса алады.

30 маусым...

Иран президенті Масуд Пезешкиан Халықаралық атом энергиясы агенттігі МАГАТЭ-мен ынтымақтастықты тоқтату туралы заңды мақұлдады. Бұл туралы Reuters хабарлады.

Енді МАГАТЭ инспекторлары Иранның ядролық нысандарына тек Ұлттық қауіпсіздік жөніндегі Жоғарғы кеңестің рұқсатымен ғана кіре алады. Бұл шешімді Иран билігі МАГАТЭ Тегеранды ядролық келісімді бұзды деп мәлімдегеннен кейін қабылдаған.

Тегеран МАГАТЭ-ны батыс елдерінің мүддесіне жұмыс істеп отыр деп есептейді.

Бұған дейін, Иран Сыртқы істер министрлігінің баспасөз хатшысы Эсмаил Бағаи Иран парламенті МАГАТЭ-мен ынтымақтастықты тоқтату туралы шешім қабылдағанын, алайда Иран Ядролық қаруды таратпау туралы шарттағы (ЯҚТШ) мүшелігін тоқтату жөнінде шешім қабылдамағанын айтқан. Бұл келісім ядролық қарудың әлемге таралуын болдырмауға және бейбіт мақсатта ядролық технологияны пайдалануға бағытталған.

МАГАТЭ болса, 12 күнге...

2025 жылғы клубтық әлем чемпионатында 1/8 финал кезеңі аяқталып, ширек финалға жолдама алған командалардың есімдері белгілі болды. Соңғы матчтар 2 шілде күні өтті. Соңғы болып ширек финалға жолдама алған клубтар — мадридтік «Реал» мен дортмундтық «Боруссия».

«Реал» — туриндік «Ювентусты» айқын басымдықпен жеңсе, «Боруссия» мексикалық «Монтеррейге» еш мүмкіндік қалдырмады.

Ширек финал жұптары:

5 шілде:

«Палмейрас» (Бразилия) – «Челси» (Англия)
«Флуминенсе» (Бразилия) – «Аль-Хиляль» (Сауд Арабиясы)
ПСЖ (Франция) – «Бавария» (Германия)

6 шілде:

«Реал Мадрид» (Испания) – «Боруссия» (Германия)

Қытай бағаны төмендету арқылы бәсекелестерден клиенттерді тартып алу деген саясаттан бас тарту керек. Орталық комиссияның қаржы және экономикалық мәселе бойынша отырысында ҚХР төрағасы Си Цзиньпин осындай тапсырма берді. Бұл жайлы SCMP жазады.

«Кәсіпорындардың төмен баға үшін жүргізетін ретсіз бәсекесін заңды түрде реттеп, компанияларды өнім сапасын арттыруға бағыттау және ескі өндірістік қуаттарды бірізді түрде шығаруға ықпал ету қажет», – деді ҚХР төрағасы.

Бейжің компаниялардың баға арқылы жүргізетін мұндай қатаң бәсекесі әлемдегі екінші ірі экономикаға кері әсер етіп жатыр деп есептейді. Бұл инновацияны тежейді, тиімділікті төмендетеді және өнім сапасын арттыруға кедергі келтіреді.

Зерттеушілер мен...

Әлеуметтік желіде Астанада сібір жарасын жұқтырған мал еті сатылып жатыр деген ақпарат тарап жатыр. Онда елорда тұрғындарын еттен бас тартуға шақырған.

«Сәлеметсіздер ме, көршілер. Ет сатып алудан уақытша бас тартқандарыңыз жөн. Астанаға жұқпалы ет жеткізілген. Ірі қара мал арасында Сібір жарасы тіркелген. Мұндай жағдай «Әлем» ет базарында анықталған. Ақмола облысы бойынша тексерістер жүріп жатыр», – делінген таратылған хабарламада.

Аталған үндеуге ресми құжаттың суреті тіркеліп, онда Ақмола облысы бойынша жан-жақты тексерулер жүргізіліп жатқаны айтылған.

Алайда ақпараттың рас-өтірігін анықтау мақсатында журналистер Ветеринариялық бақылау комитетіне ресми сұрау жолдаған. Комитет әлеуметтік желіде тараған мәліметтің шындыққа жанаспайтынын мәлімдеді.

Әлемдік экономиканың қарқынды дамып келе жатқан салаларының бірі авиация саласы алдағы онжылдықта ірі кадрлық мәселеге тап болуы мүмкін. Авиациялық оқыту мен технологиялар саласындағы жаһандық CAE компаниясы мұны әуе тасымалына сұраныстың артуы, ұшақтар паркін кеңейту мен қазіргі мамандардың жаппай зейнетке шығуымен байланыстырады.

CAE зерттеуіне сәйкес, 2035 жылға қарай авиация саласына шамамен 1 млн 465 мың жаңа қызметкер қажет. Оның ішінде 300 мың ұшқыш, 416 мың техникалық қызмет көрсететін маман, 71 мың әуе қозғалысын басқаратын диспетчер қажет болады деп болжанып отыр.

Мұндай мәселе ел нарығында да байқалады. Айталық, Азаматтық авиация академиясының зерттеуінше, алдағы бес жылда отандық авиация саласына 14 мыңнан астам...

Қазақ ханы Бұйдаш 20 қазақ сұлтанының басын қосып, қалың қолмен 1559 жылы жаулап алу мақсатымен Мәуереннаһрға басып кіреді.

«Ақ киіз салып көтерілгендер. Қазақ даласының хандары» атты кітабында тарихшы Тұрсын Сұлтанов осы оқиғаға қатысты қызық дерек келтірген.

Бұйдаш хан ашқан соғыс Мәуренаһр тұрғындарын әбірге салып, үрей туғызады. Өйткені, олар жасанып келген жауға қарсы тұруға шамалары келмейтінін жақсы түсінген.

«Тәспімді әкеліңдер»

Алайда, бір тылсым күш мәуренаһрлықтарды сақтап қалыпты. Лутфулла шейх – тарихта сопылық ілімді кең таратқан, мәуренаһрлықтар үшін әулие ретінде танылған рухани ұстаз. Ол соғыс басталған кезде денсаулығы сыр беріп төсек тартып қалған екен. Алайда бастарына күн туып, жан сауғалай...

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті (ҚазҰУ) 2025–2026 оқу жылына арналған білім беру бағдарламалары бойынша шекті балл кестесін жариялады. Университетке грант немесе ақылы негізде түсуге ниетті талапкерлер үшін бұл — маңызды ақпарат.

Университеттің ресми сайтында жарияланған мәліметке сәйкес, әр білім беру бағдарламасының өзіне тән ең төменгі шекті балы бар. Шекті балл – бұл ҰБТ нәтижесі бойынша талапкер жинауы тиіс ең аз ұпай саны, яғни осы баллдан төмен көрсеткішпен құжат тапсыру мүмкін емес.

Бүгін, 2 шілдеде Петропавл халықаралық әуежайынан соңғы алты жылдағы алғашқы халықаралық жолаушылар рейсі жүзеге асты. Бұл – SCAT әуе компаниясының Петропавл – Шарм-эль-Шейх (Мысыр) бағыты бойынша чартерлік рейсі.

Рейстер әр 10 күн сайын Boeing 737 ұшағымен орындалады. SCAT компаниясы Мысырдың қазақстандық туристер арасында ең танымал бағыттардың бірі екенін атап өтті.

«Халықаралық қатынастың қайта жандануы – бұл әуежай ғана емес, бүкіл өңір мен СҚО тұрғындары үшін де маңызды оқиға. Енді тұрғындарға демалысқа аттану үшін өзге облыстар мен әуежайларға барудың қажеті жоқ. Рейсті іске қоспас бұрын елеулі дайындық жұмыстары жүргізілді: шекара қызметі мен кеден өкілдерінің жұмыс істеуіне арналған...

Қаржы министрлігі 2025 жылдың шілде айында 460 млрд теңге көлемінде мемлекеттік бағалы қағаз (МБҚ) орналастыруды жоспарлап отыр. Бұл туралы Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы хабарлады.

Осы айда орналастырылатын мемлекеттік бағалы қағаз көлемі маусыммен салыстырғанда 37 пайызға аз. Өткен айда 616 млрд теңгеге МБҚ сатылған.

Қаржыгерлер қауымдастығының мәліметінше, шілдеде шығарылатын қағаздардың 65%-ы – ұзақмерзімді облигациялар. Яғни МБҚ-ны өтеу мерзімі 5 жылдан асады.

Бұл бюджет тапшылығын қаржыландыру мен нарықтағы өтімділікті реттеу мақсатындағы жоспарлы әрекет. Қазіргі кезде жалпы құны 27 трлн теңгені құрайтын мемлекеттік бағалы қағаз айналымда жүр.

МБҚ-дан бөлек Үкімет кейінгі екі жылда еурооблигациялар шығарды. Жақында Қаржы министрлігі осы тәсілмен...