Теңге рубль «құрсауынан» шықты
Базалық мөлшерлемені төмендетуге арналған орын бар, бірақ ол шектеулі. Бұл Қазақстандық миноритарлық акционерлер қауымдастығының өкілі қатысқан Ұлттық Банктің (ҰБ) кезекті сараптамалық кездесуінен алынған негізгі месседж.
Мөлшерлеменің мүмкіндіктерін шектейтін инфляцияны жақтайтын факторлар:
Әлі де жоғары инфляциялық күтулер.
Фискалдық ынталандыру (Бюджеттік шығындар).
Инфляция деңгейі төмендейді. 2023 жылдың қорытындысы бойынша инфляция деңгейі, Ұлттық Банктің болжамы бойынша, 10-12% құрайды (2022 жылы – 20% – дан астам). Алайда, бұл 5% орта мерзімді мақсаттан алыс.
Ұлттық Банктің хабарлауынша, теңге рубль «құрсауынан» шықты. Жыл басынан бері (25 тамызда) долларға шаққандағы теңге 0.5% – ға нығайды, рубль 35% – дан астам жоғалтты. Алайда тамыз айында (25-ші күні) теңге 3.4% – ға әлсіреді.
Теңгені қолдау факторлары:Ұлттық қордан валюта сату (ҚР бюджетіне трансферттер) қаңтар-тамыз айларында олар 4 4.7 млрд құрады.
Квазимемлекеттік компаниялардың валютаны сату жыл басынан бері – $2.1 млрд құрады.
Бірақ 14 тамыздан бастап экспорттаушылардың валютаны міндетті түрде сату нормасын үкімет тоқтатты.
Сонымен қатар, елімізге тауарлардың импорты (әсіресе автомобильдер, киім-кешек, электроника) айтарлықтай өсуде. Негізгі сауда серіктесіміз- Қытай. Ресей Федерациясынан импорттың үлесі 40% – дан, 26% – ға дейін төмендеді. Яғни
Ресеймен сауда тапшылығы бірнеше есе қысқарды.
Импорттың айтарлықтай өсуіне байланысты ҚР төлем балансының ағымдағы шотының тапшылығы (базалық сценарий бойынша – мұнайдың орташа жылдық бағасы $80/б ) Яғни ЖІӨ болжам бойынша болжамдар:
2023 ж. -3.4%
2024 -2.8%,
2025 -1.9%.