Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы валюта, ақша, қор нарығына және әлем нарығына шолуын жариялады. Ресей банкі рубльді қолдау үшін шетел валютасын сатуды ұлғайтады. Қаржыгерлер ресейлік еурооблигацияларды рубльмен өтеу шетелдік ұстаушылардан шетел валютасына сұраныстың артуына себеп болуы мүмкін екенін айтады.
Валюта нарығы
Кешегі сессияның нәтижесінде USDKZT жұбының бағамы бір долларға 461,76 теңгені (+1,76 теңге) құрады. Соған қарамастан сауда көлемі аздап көтеріліп 170,4 млн долларды құрады, оның жыл басынан бергі орташа күндік мәндермен салыстырғандағы көрсеткіші – 140,2 млн долларды құраған. Ұлттық валютаға қысым тәуекелді активтерге жаһандық сұраныстың төмендеуінен болуы мүмкін, бұл көбінесе шетелдік инвесторлардың мемлекеттік бағалы қағаздардан шығуымен, норма тоқтатылғаннан кейін импорттаушылар мен сыртқы қарыз алушылар тарапынан тұрақты сұранысты сақтай отырып, валюталық түсімдерді міндетті түрде сату үшін экспорттаушылардың шетел валютасын сату көлемінің төмендеуінен көрінеді. Бұл ретте мұнай бағасының өсуі және Ұлттық қордан аударылған трансферттерді айырбастау аясында шетел валютасын сату теңге жағында әрекет етуді жалғастыруда.
Ақша нарығы
Сәрсенбі күнгі сауда-саттық кезінде ақша нарығының мөлшерлемесі өсті: TONIA 5 б.п. 17,25%-ға өсті, ал SWAP бірден 109 б.п. көтеріліп, 13,03%-ға жетті. Бұл ретте сауда-саттық көлемі өсіп – 1,3 трлн теңгені құрады. Ал бір күндік своп операцияларының көлемі 2,8 есе өсіп, 0,2 трл теңгені құрады. Бұл ретте Ұлттық банк депозиттік аукцион арқылы 178 млрд теңге қысқа мерзімді өтімділікті алып тастады. ҚҰБ-ның ашық позициясы негізінженарықтағы таза қарыз көлемі 4,3 трлн теңге көлемінде бекітілді.
Қор нарығы
Кешегі сессияның нәтижесінде KASE индексі 0,4%-ға төмендеп, 3 857,74 тармақты құрады. Kaspi (-3,8%) және Қазақтелеком (-3,6%) акциялары құлдыраудың негізгі драйвері болды. Ал шикізат бағасының өсуі Қазатомөнеркәсіп (+2,5%) және ҚМГ (+1,3%) акцияларына сұранысты арттырды. Қарыз нарығындағы оқиғалардың ішінен Қазақстан Республикасы Қаржы министрлігінің жалпы көлемі 49,6 млрд теңгені құрайтын және жылдық кірістілігі 12,60-14,02% диапазонында өтеу мерзімі бойынша әртараптандырылған үш облигация шығарылымын орналастыруын атап өтуге болады. Сондай-ақ «Bereke Bank» қысқа мерзімді облигацияларға жылдық 15,55% және 15,84% жазылу арқылы 200 млрд теңге тартты.
Әлемдік нарық
АҚШ-тың негізгі қор индекстері сәрсенбі күнгі сауда-саттықты күшті макро деректердің басқа бөлігінің аясында 0,6-1,1% диапазонындағы құлдыраумен аяқтады. АҚШ-тың қызмет көрсету секторындағы іскерлік белсенділік индексі тамызда күтпеген жерден 54,5-ке дейін өсті, болжам бойынша 52,5 тармаққа дейін төмендейді деп күтілген. Жалпы индекс мәнінің 50 баллдан жоғары болуы қызмет көрсету саласындағы іскерлік белсенділіктің артуын көрсетеді, бұл өз кезегінде нарыққа қатысушылардың инфляцияның ықтимал өсуі туралы күтулерін «қыздыра» түспек. Тиісінше, бұл ФРЖ мөлшерлемелерін көтеру циклінің жақын арада аяқталуына қатысты күмәнді көбейтпек. Осылайша, CME Group мәліметтері бойынша, нарыққа қатысушылардың 93%-ы қыркүйектегі отырыста мөлшерлемелер өзгеріссіз қалады деп күтсе, олардың тек 57%-ы қарашада үзіліс болады деп болжайды.
Мұнай
Сәрсенбі күнгі сауданың нәтижесінде Brent маркалы мұнайдың бағасы барреліне $89,9 (+0,6%) дейін көтерілді Бұған Сауд Арабиясы мен Ресейдің мұнай өндіруді қысқартуы ін сәйкесінше, осы жылдың соңына дейін тәулігіне 1 және 0,3 млн баррельге қысқартуы әсер етуде. Сонымен қатар, Goldman Sachs сарапшылары ОПЕК+ сценарийін қарастырып жатыр. Оған сәйкес мұнай өндірудің ағымдағы шектеулерін 2024 жылдың соңына дейін ұзартуға байланысты Эр-Риядтағы өндіріс баяу қалпына келіп, нәтижесінде мұнай бағасы барреліне 107 долларға дейін өсуі мүмкін.
Ресей рублі
USDRUB бағамы сәрсенбіде бәсеңдеп, бір доллар үшін 98,12 рубльді (+0,2%) құрады. Бұл Ресей Банкінің ҰӘҚ қаражатын инвестициялау аясында шетел валютасын сату көлемін ұлғайту туралы шешімімен байланысты болуы мүмкін. 14-22 қыркүйек аралығында Мәскеу биржасында 150 миллиард рубль сатылмақ. Бұл шешім 16 қыркүйекте Ресейдің шетел валютасындағы еурооблигациялардың рубльде өтелуіне байланысты болады. Бұл осы еурооблигациялардың кейбір ұстаушыларының шетел валютасына қосымша сұранысын арттыруы мүмкін. Сонымен қатар, Ресей валюта нарығындағы экспорттық түсімдердің қысқаруына Үндістанға мұнай мен мұнай өнімдерін жеткізуде рупийде алынған қаражат кірісінің ресейлік экспорттаушылардың үнді шоттарында жатуы да бұған өз әсерін тигізеді.
