Таяу Шығыстағы соғыс нарыққа қандай қауіп төндіреді?

Обзор СМИ за 14-15 октября / REUTERS/Ronen Zvulun

Сарапшылар әлемдік нарықтардың Таяу Шығыстағы соғыс қаупін жете бағаламайтынын айтады. Ең алдымен, қақтығыс мұнай бағасының өсуіне ықпал етеді. Бұл жүйелі түрде экономикаға теріс әсер етуі мүмкін. Оның салдарынан инфляция өседі. Сонымен қатар, ХВҚ әлемдік экономиканың бөлшектенуінің күшеюіне және жоғары мөлшерлемелер кезеңінде қарыз өтеудің күрделі болатынына назар аударады. Осы және басқа тақырыптар туралы өткен демалыс күндері Дүниежүзілік БАҚ шолуынан оқыңыз.

Әлемдік нарықтар Таяу Шығыстағы соғыстың салдарын жеңіл өткеруге қамданып жатыр

Израиль мен ХАМАС арасындағы соғыс қаржы нарықтары үшін өсіп келе жатқан геосаяси тәуекелдерге назар аудартады. Ең алдымен, инвесторлар болып жатқан қақтығысқа сол аймақтағы басқа елдерінің қатынасуынан сескенеді. Себебі, мұның салдарынан мұнай бағасы өседі. Бұл бүкіл әлемде инфляцияны тудыруы мүмкін және жаһандық экономикаға әсер етуі мүмкін, деп жазады Reuters. Жағдай қазірдің өзінде 1973 жылы болған Қиямет күніндегі соғыспен салыстырылды. Естеріңізде болса, аталмыш қақтығыс мұнай дағдарысы мен батыстағы ең терең рецессияны тудырған-тұғын.

Өткен сенбіде Иран Израиль армиясы Газа секторындағы операцияны жалғастырып, жердегі шабуылға көшсе, біз де Израиль-Палестина арасындағы қақтығысқа араласамыз деп қорқытты, деп жазады Axios басылымы дипломатиялық дереккөздерге сілтеме жасап. Алайда Израиль Иран әскерінің әлі де Газа секторындағы ұрыстарға қатысуға дайындалып жатқанын айтты.

Мұнай бағасы жұмада, шамамен, 6%-ға өсті. Жалпы алғанда, өткен аптадағы нарықтық реакция салыстырмалы түрде төмен болды, деп атап өтті Unicredit тобының бас экономикалық кеңесшісі Эрик Нильсен. «Өкінішке қарай, Украинадағы соғыс бізге геосаясаттың нарықтарға әсерін байсалды бағалауды үйреткен жоқ», – деді Nomura экономисі Джордж Моран.

Тель-Авив қор биржасының TA-35 индексі жексенбіде 3,58%-ға төмендеді, бұл 2021 жылдың ортасынан бергі ең төменгі көрсеткіш. Елдегі оқиғаларға банктердің акциялары қатты әсер етеді, бұл сектор өткен аптада 12,3% жоғалтты.

ХВҚ әлемдік экономиканың күрт бөлшектенуіне және ЖІӨ өсуінің төмен қарқынына назар аударды

Өткен сенбіде Марракеште ХВҚ мен Дүниежүзілік банктің басқарушы органдарының жыл сайынғы көшпелі жиналысы өтті. Отырыс барысында әлемдік экономиканы қалпына келтіру тұрақсыз болып қалатыны атап өтілді, деп жазады Reuters. ХВҚ болжамы бойынша 2023 жылы әлемдік ЖІӨ өсімі 3% -. құрайды, бұл соңғы екі онжылдықтағы орташа жылдық қарқыннан (3,8%) айтарлықтай төмен. Инфляция жоғары деңгейде қалады (2023 жылы 6,8%, 2026 жылға қарай 4% дейін төмендейді), ал жаһандық мемлекеттік қарыз деңгейі 90% жетеді.

Негізгі тәуекелдер ретінде ХВҚ әлемдік экономиканың жалғасып жатқан фрагментациясын атады. 2008 жылғы әлемдік қаржы дағдарысынан бастап енгізілетін сауда шектеулерінің саны он есе өсті. Сонымен қатар, жоғары пайыздық мөлшерлемелер кейбір қарыз алушыларды қауіпті жағдайға душар етеді, деп ескертті ХВҚ өзінің «жаһандық қаржылық тұрақтылық туралы есебінде».

Қор сарапшыларының бағалауы бойынша, егер мөлшерлемелер ұзақ уақыт бойы жоғары болып қалса, әлемдегі банктердің 5%-ы қиын жағдайға тап болады. атап айтқанда, банктердің 30%-ы, тіпті әлемдегі ең ірі банктер де, әлемдік экономиканың төменгі өсу кезеңінен зардап шегуі мүмкін.

Қытай экономикасы «қос аяққа нық тұратын» тіреу іздейді

Bloomberg Қытай экономикасының жағдайын талдап, оның әлі сенімді өсу сатысына шықпағанын, өйткені жылжымайтын мүлік дағдарысы туралы алаңдаушылық сақталғанын және жергілікті қор нарығында «сенім дағдарысы» тарқамағанын айтады. Осы аптада ІІІ тоқсандық ЖІӨ деректері жарияланады. Деректер ІІ тоқсанға қарай орташа үдеуді және жылына 4,5%-ға дейін төмендеуді көрсетеді, бұл Бейжіңнің жылдық мақсатынан (5%) төмен екенін айта кеткен жөн.

III тоқсандағы өзге көрсеткіштер қазірдің өзінде белгілі және олар оң көрсеткішке ие: кәсіпорындардың белсенділігі артып келеді және экспорт құлдырауы баяулады, өйткені билік ынталандыру шараларын қолданды. Осы аптада өнеркәсіп, бөлшек сауда және жұмыссыздық туралы мәліметтер тұрақтандырудың қаншалықты кең екенін көрсетеді.

Кейбір экономистер әлі де ең үлкен проблеманы – жылжымайтын мүлік дағдарысын шешу қажет екенін айтады. Қыркүйек айындағы China Real Estate Information-ныың алдын ала мәліметтері бойынша, Қытайдың 100 ірі әзірлеушісі жылжымайтын мүлікті 404 миллиард юаньға (5 55,4 миллиард) сатты, бұл жылмен салыстырғанда 29,2% – ға аз. Тамыз айында құлдырау 33,9%-ды құрады.

Әдепкі жағдай бойынша, ең үлкен алаңдаушылық Evergrande құрылыс компаниясындағы жағдай саналады. Оның қарызы шамамен 339,9 млрд. долларға тең. Standard & Poor’s мәліметтері бойынша, соңғы үш жылда 50-ден астам қытайлық әзірлеушілер дефолтқа ұшыраған. Сарапшылар жағдайдың дамуын алаңдаушылықпен бақылайды, өйткені соңғы жылдары Қытайдың ЖІӨ-нің 25%-ы құрылыс секторына тиесілі болды.

Ауғанстан Қытайдың «Бір белдеу, бір жол» форумына қосылады

Талибан өкілдері сейсенбі, 17 қазанда келесі аптада Қытайдың «Белдеу және жол» форумына қатысады, деп жазады Reuters. Форум әлемдік сауданы ынталандыру үшін ежелгі Жібек жолын қайта құру ретінде жарияланған Си Цзиньпиннің өршіл инфрақұрылымы мен энергетикалық бастамасының 10 жылдығына арналады.

Ауғанстан мыс пен алтыннан литийге дейінгі минералды ресурстарға бай ел. Олардың жиынтық қоры 1-3 трлн долларға бағаланады. Қытай Талибанмен Шығыс Ауғанстанда үлкен мыс кенішін игеру бойынша келіссөздер жүргізуде, сонымен қатар Вахан дәлізі арқылы жол салу жоспарында.

Қытай, Талибан және көрші Пәкістан шенеуніктері мамыр айында «Белдеу мен жолдың» Ауғанстанды қамтығанын қалайтынын мәлімдеген еді.

Қысқаша қорытынды

Шейх Джасим бин Хамад Аль Тани бастаған катарлық инвесторлар тобы «Манчестер Юнайтед» ағылшын футбол клубын сатып алуға өтінімді қайтарып алды, деп хабарлайды Bloomberg дереккөздерге сілтеме жасап. Бұрын клуб иелері – Глейзер отбасы-катарлықтардың клубтың 100% акциясын 6,1 миллиард долларға сатып алу туралы ұсынысын қабылдамады.

АҚШ үкіметі әлемдегі ең ірі биткоин ұстаушылардың бірі болып табылады, оның құны шамамен 5 5 млрд болатын 200 мың криптомонет бар.олар киберқылмыскерлерден тәркіленді және шифрланған құрылғыларда офлайн режимінде сақталады, деп жазады WSJ.

Еуропалық Revolut Банкі (Литвада тіркелген) Беларуссиядағы банк карталарына қызмет көрсетуді тоқтатты.

Ресейдің 43 ірі экспорттаушысы өздерінің валюталық кірістерінің кем дегенде 80% қайтаруға міндетті, деп хабарлады «Интерфакс» АА. Сондай-ақ, олар екі апта ішінде елдің ішкі нарығында ресейлік банктердегі шоттарына есептелген валюталық кірістің кем дегенде 90%-ын сатуы керек. Билік экспорттаушылардың тізімін ашып айтпады.