Қар барысы-тау экожүйесінің тұрақтылығы мен денсаулығының көрсеткіші
«Таулы экожүйелерді, мұздықтарды және көрнекті түрлерді (қар барысы) сақтау жөніндегі » пленарлық отырысы Қырғызстан президенті Садыр Жапаровтың бейне Жолдауынан басталды. Ол биыл Қырғызcтан Республикасы Барыс пен экожүйені қорғау жөніндегі жаһандық бағдарламаның (gslep) 10 жылдығын атап өтетінін айтты.
«Қар барысы табиғи байлықтың, мәдени әл-ауқаттың символы ғана емес, сонымен қатар жаһандық аумақтың таулы экожүйенің тұрақтылығы мен денсаулығының көрсеткіші болып табылады», – деп атап өтті Садыр Жапаров.
Ол Орталық Азия осы экожүйені сақтаудың алдыңғы қатарында, сондықтан өңірдің барлық елі өз күштерін біріктіруге тиіс, екенін атап өтті.
«Қар барысы – 1978 жылы еліміздің Қызыл кітабына енген Қазақстанның ең сирек және ірі жыртқыштарының бірі. Ол Республиканың мемлекеттік рәмізі болып табылады және қазақ халқының баға жетпес табиғи және мәдени мұрасын көрсете отырып, қоғамдық маңызы зор»,– деп атап өтті өз кезегінде Қазақстанның экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев.
Экология министрі есептік деректер бойынша, қазір елде 140-180-ге жуық қар барысы бар екенін нақтылады.
«Қазақстан Үкіметі қабылдаған бірқатар жүйелі шаралар қазіргі уақытта тұрақты өсу үрдісі, қар барыс санын ұлғайтуға мүмкіндік берді», – деді Ерлан Нысанбаев.
Бүгінгі таңда климаттық өзгерістерге бейімделу шараларын енгізу, биоәртүрлілікті сақтау және экожүйелерді тұрақты басқару бойынша елеулі қадамдар жүргізілуде. Бұл ретте біз халықаралық агенттіктермен, үкіметтік емес сектормен және азаматтық қоғамдастықпен ынтымақтасамыз, деп атап өтті Қазақстанның экология және табиғи ресурстар министрі.
Министр сондай-ақ әлі де өзекті бар екенін атап өтті.
Ол жануарлар үшін алаңдаушылық факторы халықтың қалаларға жақын тауларда көп болуынан туындайтынын атап өтті.
«Осыған байланысты біздің алдымызда ерекше қорғалатын табиғи аумақтарда экотуризмді дамыту мен жануарларды қорғау арасындағы тепе-теңдікті сақтау міндеті тұр», – деді Қазақстанның экология және табиғи ресурстар министрі.
Оның айтуынша, тағы бір мәселе – Қазақстанды толғандыратын климаттың өзгеруі.
«Біздің еліміз, Орталық Азияның басқа елдері сияқты, климаттың өзгеруіне ең осал елдер тобына жатады. Соңғы жылдары өңірде өзгерістер байқалады: температураның ауытқуы, суық пен ыстықтың толқындық құбылыстары өсуде, құрғақшылық жиі орын алуда, су тапшылығы артып келеді»,– деді Еран Нысанбаев.
Өзбекстанның экология, қоршаған ортаны қорғау және климаттың өзгеруі министрі Азиз Абдухакимов сонымен қатар климаттың өзгеруіне бейімделу, таза технологияларды енгізу, ақылды ауыл шаруашылығы мен суды үнемдеуді дамыту мәселелері бойынша тығыз үйлестіру және практикалық өзара іс-қимыл қажет деп санайды.
«Біріншіден, біз климат бойынша Орталық Азия диалогы платформасында жеке бейімдеу стратегиясын әзірлеуді ұсынамыз», – деп атап өтті Азиз Абдухакимов.
Оның айтуынша, Орталық Азия елдері шығындар мен залал қорын құруға байланысты барлық құжаттарды әзірлеуге белсенді қатысу үшін бірігуі керек.
«Менің ойымша, біздің елдеріміздің бұл тетіктерді белсенді қолдауы бізге климаттың өзгеруінің салдарымен тиімді күресуге мүмкіндік береді»,– деді Өзбекстанның экология, қоршаған ортаны қорғау және климаттың өзгеруі министрі.
