Келісімшарт міндеттемелерін орындамаған: Машкевичтің көмір компаниясымен келісімшарт үзілуі мүмкін бе?
Машкевичтің «Шұбаркөл Көмір» компаниясы жер қойнауын пайдалану келісімшарты міндеттемелерін орындамаған. Өнеркәсіп және құрылыс министрлігі компанияға осы міндеттемелерді толық орындап, тұрақсыздық айыппұлын төлеу туралы хабарлама жіберген. Егер хабарлама талаптары 1 ай ішінде орындалмаса, министрлік келісімшартты біржақты тәртіппен үзуі мүмкін.
Өнеркәсіп және құрылыс вице-министрі Иран Шарханның қолы қойған хабарламада «Шұбаркөл» көмір карьерінің Батыс бөлігін игеруге қатысты келісім баптары бұзылғаны жазылған. Компания бір ай ішінде анықталған кемшіліктерді түзеп, тұрақсыздық айыппұлын төлемесе, министрлік келісімшартты біржақты тәртіппен бұзатынын еске салады. Сонымен қатар компания заң бұзу жойылғанын растайтын құжаттар мен төленген айыппұл түбіртегін ұсынуы қажет.
Негізі «Шұбаркөл» көмір карьерінің Батыс бөлігін игеруге қатысты келісімшарт 2044 жылға дейін жасалған.
Келісімшарттың қандай міндеттемелері бұзылған?
Компания келісімшарт талаптарын 2020-2022 жылдары орындамаған. Атап айтқанда, 2020 жылы жоспарлы 10,3 млн тоннамен салыстырғанда екі есе кем көмір өндірілген. 2021 жылы өндіріс жоспары 7,7 миллион тоннаны құрағанымен, 6,176 миллион тонна көмір өндірілген. Ал 2022 жылы компания 9,2 миллион тонна көмір өндіруі тиіс еді. Бұл жоспар 6,176 миллион тоннаға ғана орындалған.
Сонымен қатар, 2020 жылы кәсіпорын инвестиция, тарату қорына аударым, күрделі шығын, салық пен төлемдер бойынша міндеттемелерін орындамаған. 2021 жылы да осы көрсеткіштерге қатыст талаптар орындалмаған.
2022 жылы облыстың әлеуметтік-экономикалық дамуына және инфрақұрылымын дамытуға бөлінуі тиіс қаржы толық бөлінбеген. Қазақстандық жұмысшыларды оқыту шығыны, инвестициялар, тарату қорына аударым, күрделі шығыстар, салық толық төленбеген.
«Шұбаркөл Көмір» серіктестігіне 2021 жыл үшін 1 млн теңге, 2022 жылға 1,5 миллион теңге айыппұл салынды.
2023 жылы қарашада «Шұбаркөл Көмір» өз акцияларын AIX биржасынан ерікті делистинг жасайтынын жариялады. Шешім акционерлердің жалпы жиналысында қабылданған.
Компания отандық сектордағы Қазақстанның отынға деген қажеттілігінің 25 пайызын өтеп отыр. Ол Қарағанды облысындағы Орталық және Батыс көмір шахтасын басқарады.
Бұған дейін хабарланғандай, «Шұбаркөл Көмір» серіктестігі көмірдің жекелеген түрлерін экспорттауға айрықша құқық алған кәсіпорындар тізіміне енгізілген. Шілдедегі қаулы жобасында тек ашық көмір шахталары мен шахталарына иелік ететін немесе байытумен айналысатындар ғана экспортқа шығару эксклюзив құқығын ала алады деп көрсетілген.
Компания акционерлері – Еуроазияттық энергетика корпорациясы (48,36%) және SHK EURASIAN HOLDING B.V. (49,88%). Екеуі де өз кезегінде ERG Group құрамына кіреді. Ол Қаржы министрлігіне (40%) және Александр Машкевич пен Алижан Ибрагимовтың отбасына (әрқайсысы 20,7%), сондай-ақ Патох Шодиевке (18,6%) тиесілі.
