Қаржы мамандары маусым айында нарықта теңгенің нығаятыны жөнінде өз болжамын ұсынды
Сауда балансының оң сальдосы мен Ұлттық қордан шетел валютасын сату маусым айында теңгенің нығаюына әсер етеді. Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы 2024 жылдың мамырындағы кейбір индикаторлар бойынша сарапшылар қатысқан кезекті сауалнама нәтижелерін ұсынды.
Осы жолы қаржы нарығының кәсіби қатысушылары, банк, сақтандыру, брокерлік ұйымдардың өкілдері, талдау және қазынашылық бөлімшелерінің қызметкерлерінің пікірі зерттелді. Бұл жарияланымда респонденттер мынадай негізгі индикаторлар бойынша сұрақтарға жауап берді:
- Brent маркалы мұнайдың құны;
- АҚШ долларының құны Ресей рубліне қарсы;
- АҚШ долларының құны қазақстандық теңгеге қарсы;
- Инфляция;
- ЖІӨ;
- ҚР ҰБ базалық мөлшерлемесі.
Мамыр айындағы салық кезеңі Ұлттық қордан шетел валютасын сату, мұнайдың жоғары бағасы және қатаң ақша-кредит саясатымен ұштастыра отырып, қысқа мерзімде ұлттық валюта бағамына елеулі қолдау көрсетеді.
Маусым айында 1 доллар 447,4 теңгені құрайды
Қаржы нарығының сарапшылары 2024 жылдың маусым айының басында USD/KZT бағамы шығындардың көп бөлігін сақтап, бір доллар үшін 447,4 теңгені құрайды деген пікірде. Ал бір ай бұрын бір доллар 451,9 теңге болады деген болжам ұсынылған.
Бір жылдан кейін болатын бағам бойынша бір доллар құны 470,3 теңгеге дейін жақсарды (477,2 теңге бұрын). Бұл елдегі мұнай өндіру көлемінің күрт өсуіне байланысты (2023 жылы 90 млн тонна болса, 2025 жылы 103,3 млн тоннаға жетуі мүмкін) сауда балансының профицитінің жақсаруына көп жағдайда ықпал етуі мүмкін.
Айлық инфляцияның баяулауы (соңғы 4 жылдағы орташа жылдық 1,2% – бен сәуір айында 0,6% – ға дейін) базалық мөлшерлеменің төмендеу циклін жандандыруы мүмкін. Респонденттердің 50%-ы осындай пікірде.
Олардың екінші жартысы сыртқы фонның инфляциялық ортаға көшуі (шикізаттың жоғары бағасы, азық-түлік бағасының өсуі), реттеліп көрсетілетін қызметтер саласындағы реформалар, ауқымды су тасқынының теріс салдары және осыған байланысты бюджет шығыны аясында ағымдағы деңгейде базалық мөлшерлеменің 14,75%-ға сақталуын күтуде.
Бір жылдан кейін күтілетін инфляция бағасының 8,6% -ға (9,1% бұрын) дейін төмендеуіне байланысты базалық мөлшерлеменің жылдық ставкасы 12%-ға дейін төмендеуі мүмкін.
Биылғы өсімнің әлсіз басталғанына қарамастан (3М24 үшін 3,9%), мұнайдың болжамды жоғары бағалары (баррель үшін 85,2 доллар) мен теңізде шикізат өндіруді ұлғайту мерзімінің жақындауы себепті алдағы 12 айда экономиканың өсуі оң көрсеткіш – 4,7%-ға жетуі мүмкін.
Сауалнамаға қатысушылардың пікірінше, алдағы 12 айда Ресей валютасы 1 доллар үшін 99,1 рубльге дейін құлдырауы мүмкін (қазіргі уақытта 91,6). Оған әскери іс-қимылдарды қолдауға және санкциялық қысымның күшеюіне байланысты бюджет қаражатының ұлғаюы себеп болады.
