Көлік жүргізу маусымының ерте басталғанына қарамастан, АҚШ-тың жанармай қоры ұлғаюда. Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы мұнайдың нарыққа әсері туралы сараптама ұсынды.
Валюта нарығы
Жұма күнгі валюта саудасының қорытындысы бойынша USD/KZT жұбының бағамы өзгермей, бір доллар 439,43 теңге деңгейінде қалды. Бұл ретте сауда-саттық сессиясы кезінде болар-болмас құбылу есебінен (бір долларға 438,88-440,00 теңге) сауда көлемі 293,4 млн долларды (+40,7 млн) құрады. Сыртқы факторлардың (мұнай бағасының төмендеуі және доллар индексінің өсуі) кері әсерін жергілікті нарықтағы жағдай толығымен бейтараптандырған шығар. Соңғы апталарда шетел валютасын сатушылар (экспорттаушылар; Ұлттық банк; мемлекеттік бағалы қағаздарды сатып алуға мүдделі шетелдік инвесторлар) басым болды. Ал оған деген сұраныс қалыпты күйінде қалып отыр (импорт көлемінің төмендеуі және сыртқы қарызды өтеу/қызмет көрсету бойынша төлемдер).
Ақша нарығы
Жұма күнгі сауда-саттықтың нәтижесінде ақша нарығының индикативтік бағамдары біршама төмендеді. TONIA және SWAP_1D әрқайсысы 20 б.т. жоғалтты, сәйкесінше 13,65% және 8,86% деңгейінде жабылды. Сонымен қатар сауда-саттық көлемі жыл басынан бергі 708,8 млрд теңгенің орташа күндік құнына қарсы 606,7 млррд теңгені құрады. Бұл ретте жұма күнгі ҚР ҰБ депозиттік аукционында сұраныс 515 млрд теңгені (сұраныс 100%, орташа кіріс – 14,75 % жылдық) құрады. Бұл мереке алдындағы орналастырудан 2 есеге дерлік төмен (06.05). ҚР ҰБ операциялары бойынша ашық позиция нарықтағы таза қарыздың 5,4 трлн теңгесіне жақындады.
Қор нарығы
Жұма күнгі қор нарығындағы сауда-саттық KASE индексінің әлсіз өсуімен – 5 065,94 тармаққа дейін (+0,08%) аяқталды. Бұл ретте БЦК (+1,7%), «Қазатомөнеркәсіп» (+1,6%) және Kaspi (+0,7%) акциялары құнының өсуі «Эйр Астана» АҚ және ҚМГ (-0,6%)эмиссиялық бағалы қағаздарының (-2,7%) төмендеуімен толығымен дерлік өтелді. Маңызды корпоративтік оқиғалар болмаған жағдайда мұндай динамика жергілікті инвесторлардың пайда алуымен байланысты болуы мүмкін. Қарыз нарығындағы оқиғалардың ішінде ҚДБ-ның 12-ші сериядағы еурооблигацияларын олардың номиналды құнының 97% бағасымен жалпы сомасы 1,1 млн долларға мерзімінен бұрын жартылай сатып алуын айтуға болады.
Әлемдік нарық
АҚШ қор нарығы жұма күнгі сауда-саттықты аралас аяқтады: S&P және Dow 0,2% және 0,3% қымбаттады, ал Nasdaq іс жүзінде өзгеріссіз қалды (-0,03%). Мичиган университетінің алдын ала мәліметтеріне сәйкес, мамыр айында АҚШ тұтынушыларының сенім индексі бір ай бұрынғы 77,2 тармақтан алты айдағы ең төменгі деңгейге – 67,4 тармаққа дейін төмендеді. Бұл ретте америкалықтардың қысқа және ұзақ мерзімді инфляцияны күтуі артты. Ал жұма күнгі Федералдық резерв өкілдерінің мәлімдемелері екіұшты болып шықты. ФРБ президенті Даллас Лори Логанның айтуынша, инфляцияны 2%-ға мақсатты түрде төмендету үшін ақша-несие саясаты жеткілікті деңгейде қаншалықты қатал болатыны белгісіз. Сонымен бірге Атланта ФРБ президенті Рафаэль Бостич америкалық экономиканың баяулауы жағдайында бағаның өсуі төмендеп жатқанын, бұл Федералды резерв жүйесіне 2024 жылы пайыздық мөлшерлемелерді төмендету циклін бастауға мүмкіндік беретінін айтты (кем дегенде 25 б.т.).
Мұнай бағасы
Жұма күні Brent маркалы мұнай бағасы бірнеше факторлардың әсерінен барреліне 82,8 долларға (-1,3%) төмендеді. Мұнай трейдерлері АҚШ-тың ақша-несие саясатының экономиканың жай-күйіне, соған сай шикізатқа деген сұранысына әсерін бағалаған болар. Мұнай бағасына автокөлік маусымының басталуына бір апта қалғанда АҚШ-та бензин мен дистиллят қорларының ұлғаюы туралы деректер де теріс әсер етуі мүмкін. Сонымен қатар ОПЕК+ елдеріндегі екінші ірі мұнай өндіруші Ирактың өндірісті ерікті түрде қысқарту міндеттемесіне қатысты белгісіздік сақталуда. Бұл ел әлемдік мұнай нарығында қосымша ұсынысты қамтамасыз ете отырып, белгіленген квоталарды (2024 жылдың 1 тоқсанында тәулігіне +602 мың баррель) өсіре беруі мүмкін.
Ресей рублі
Жұма күнгі сауданың қорытындысы бойынша USD/RUB бағамы бір доллар үшін 92,26 рубльге дейін көтерілді (+0,3%). Мұндай динамика Ресейдегі ресми мерекеге, сондай-ақ ел ішіндегі саяси оқиғаларға байланысты сауда белсенділігінің төмендеуімен байланысты болуы мүмкін. Валюта нарығына қатысушылар Ресей Федерациясының Премьер-министрі қызметін сақтап қалған Михаил Мишустиннің мәлімдемелеріне баға бере алар еді: жаңа министрлер кабинетіне Ресейдің 2030 жылға қарай әлемдегі ең ірі төрт экономиканың қатарына кіру міндеті қойылды, бұл қосымша бюджеттік шығындарды талап ететіні сөзсіз.
Айта кетейік, сәуір айы басында мұнай бағасы қымбаттады. Лондонның ICE Futures биржасында Brent мұнайының маусым айындағы фьючерстерінің құны барреліне 88,87 долларды құрады.
