Банкке депозит салу немесе сол банктің акциясын алу. Қайсысы тиімді?
Жыл басынан бергі табыстылық қанша?
2024 жылы қазан айындағы Қазақстан қор биржасындағы (KASE) жекелеген акциялардың өзгерістері егжей-тегжейлі талдауды қажет етеді. Отандық компаниялардың жыл басынан бері өзгерісіне назар аударсақ, жаңадан IPO-ға шыққан Air Astana (-27,8%) және шикізат секторындағы «Қазтрансойл» (-4,2%) компанияларының нарықтағы акция құны төмендеген.
Ал, керісінше Kcell (61,1%), Centrcredit (51,0%), Halyk (30,1%), Kaspi (25,7%), «ҚазМұнайГаз» (18,9%) және «Қазақтелеком», «Қазатомөнеркәсіп», KEGOK компаниялары (16,0%, 4,4% және 3,2%) акциялары өсті. АҚШ нарығындағы Freedom болса жыл басынан бері 35%-ға дейін өскен. Осылайша Қазақстандық компаниялардың басым бөлігінің акциялары жекелей тұрғыда жақсы өсім көрсетті деп айтуға болады.
Еліміздегі жекелеген компаниялар бойынша нақты көрсеткіштер мен олардың динамикасына әсер еткен факторлар
1. Kaspi
Нарықтағы өсімі: Kaspi.kz акциялары қазан айында белсенді өсу үрдісін көрсетті. Бір ай ішінде акциялардың бағасы 13%-ға өсіп, 57 150 теңгеге жетті. Бұл өсімге Kaspi.kz-тің қаржылық технологияларға (fintech) және e-commerce секторына кеңеюі, сонымен қатар оның мобильді төлемдер платформасының белсенділігі ықпал етті.
Негізгі факторлар: Kaspi.kz Қазақстандағы жетекші банктік, төлемдік және сауда платформаларының бірі болғандықтан, елдегі төлемдер мен қаржы секторындағы инновацияларының арқасында инвесторлар арасында үлкен сұранысқа ие болды. Одан бөлек, цифрлық банк пен мобильді қосымшаның дамуы оның қаржылық нәтижелеріне оң әсер етті
2. Қазақстан Халық Банкі:
Күндік өсім: Халық Банкінің акциялары 21 қазанда 213,62 теңгеге дейін өсті, бұл күндік өсім бойынша 1,54%-ды құрады. Банк Қазақстанның ең ірі қаржы ұйымы саналады, оның қаржылық тұрақтылығы акциялардың бағасына оң әсер етуде.
Пайдасы мен тұрақтылығы: Халық Банкінің акцияларының өсуіне оның жылдық қаржылық нәтижелері мен Қазақстандағы макроэкономикалық тұрақтылық ықпал етті. Банк жоғары таза пайда көрсеткіштері мен дивидендтік саясаттың тұрақтылығымен инвесторлардың назарын аударды
3. «Қазатомөнеркәсіп»:
Айлық өсім: «Қазатомөнеркәсіптің» акциялары 2024 жылы қазан айында 19 500 теңгеге жетіп, айлық өсім 9,51%-ды құрады. Бұл өсімнің негізгі факторы уран бағасының жаһандық деңгейде өсуі және компанияның өндірістік қуаттылығын арттыруы болды.
Нарықтағы рөлі: «Қазатомөнеркәсі»п уран өндірісі бойынша әлемдегі ең ірі компаниялардың бірі және уранға деген жаһандық сұраныстың артуы оның қаржылық көрсеткіштеріне оң әсер етуде. Компания әлемдік уран нарығының 23%-ын бақылайды, бұл оның акцияларын тұрақты түрде өсіріп отыр
4. «ҚазМұнайГаз»:
Құбылмалылық: «ҚазМұнайГаз» акциялары қазан айында белгілі бір құбылмалылықты бастан кешті. Бір акцияның бағасы 13 750 теңгеге дейін төмендеді, бұл айлық өзгеріс бойынша -1,62% көрсетті. Мұнай бағасының әлемдік нарықтардағы тұрақсыздығы және геосаяси оқиғалар компания акцияларына қысым көрсетті.
Мұнай бағасының әсері: «ҚазМұнайГаз» Қазақстандағы ірі мұнай компаниясы болғандықтан, мұнай бағасының өзгерістері оның акцияларының құбылмалылығына тікелей әсер етеді. Мұнай бағасының тұрақсыздығы мен әлемдік энергия нарықтарындағы өзгерістер акция бағасының ауытқуына алып келді
5. KEGOC (Қазақстанның электр желілерін басқару компаниясы):
Орташа өсу: KEGOC компаниясының акциялары айтарлықтай тұрақты болып, айлық өсім шамалы артты. Компания Қазақстандағы электр энергиясын тарату бойынша монополист болғандықтан, оның акциялары негізінен тұрақты инвестиция деп саналады.
Жаңа жобалар мен инвестициялар: KEGOC электр желілерінің жаңғырту бағдарламаларын жүзеге асырып, инвестициялар тартуда. Бұл акциялардың құнын арттырып, болашақта ұзақ мерзімді өсуге алып келуі мүмкін
KASE индексі
Жалпы өсу: қазан айында KASE индексі тұрақты өсу үрдісін көрсетті. 17 қазанға қарай индекс 0,83%-ға артып, 5 191,73 тармақты құрады. Бұл жалпы нарықтың оң динамикасын білдіреді. Индекс мәні мұнай-газ секторының құбылмалылығына және банк секторының оң көрсеткіштеріне байланысты өзгереді
Қорытынды
Жекелеген акциялар бойынша қазан 2024 жылдың қорытындылары KASE-дегі әртүрлі секторлардың өзара динамикасын айқын көрсетеді. Kaspi.kz және «Қазатомөнеркәсіп» акцияларының өсімі, банк секторындағы тұрақтылық және мұнай-газ саласының құбылмалылығы жалпы нарықтық динамиканы қалыптастырды. Бұл үрдістер инвесторлар үшін қазақстандық компаниялардың қаржылық денсаулығы мен ұзақ мерзімді перспективалары туралы маңызды сигналдар береді.