Шарын мен Қайыңдыға баратын жолды жөндеуге 5 млрд теңгеден астам қаржы бөлінбек
Қазақстандағы танымал туристік орындарға, атап айтқанда Қайыңды көлі мен Шарын шатқалына баратын жолдарды жөндеуге мемлекеттен ірі көлемде қаржы бөлінбек. Бұл туралы Премьер-министр Олжас Бектеновтің сенаторлардың сауалына берген жауабында айтылған. Қайыңдыға дейінгі жолды жөндеуге 1,3 миллиард, ал Шарын каньонына дейінгі жолға 3,8 миллиард теңге бөлінеді.
2020 жылы ОНТ NP компаниясы Қайыңдыға дейінгі 12 шақырымдық жолды күрделі жөндеуге 13 млн теңгеге жобалық-сметалық құжаттама (ЖСҚ) әзірлеген болатын. Жолдың алғашқы 7 шақырымына асфальт төсеу, ал қалған бөлігіне қиыршықтас пен құм-цемент қоспасын пайдалану жоспарланған еді. Мемлекеттік сараптама нәтижесінде құрылыс құны 1,3 миллиард теңге деп бағаланды. Алайда 2021 жылы жергілікті бюджеттен бөлінген 190 млн теңгеге тек жолдың негізі қаланып, кейінгі жұмыстар тоқтап қалды. Соның салдарынан жобалық құжаттама қайта қаралып, мерзімдері ұзартылды. Құжаттаманың қайта есептелуіне байланысты 2022-2023 жылдары жөндеу жұмыстары жүргізілген жоқ, ал ЖСҚ-ны түзету үш жылдан астам уақытқа созылды.
Шарын шатқалына дейінгі жол
Шарын каньонына дейінгі 18,5 шақырымдық жолға орташа жөндеу жұмыстарын жүргізу үшін жобалық-сметалық құжаттама әзірленіп, ведомстволық сараптамадан өтті. Жөндеу жұмыстарының құны 3,8 млрд теңгені құрайды. Бұл жобаны жүзеге асыру Шарын мемлекеттік ұлттық табиғи паркімен келісілген. Қазіргі таңда Алматы облысының әкімдігі Көлік министрлігімен бірлесіп, осы жолды жөндеуге қажетті қаражатты бөлу мәселесін қарастыруда. Туристік нысандарға апаратын жолдарды жақсарту арқылы Қазақстанның ішкі туризмінің дамуы және танымал туристік орындардың қолжетімділігі артады деп күтіліп отыр.
Мыңжылқы – Шарқұдық жолы
Мыңжылқы мен Шарқұдық арасындағы 19 шақырымдық жолдың жөндеу жұмыстарына да ерекше назар аударылып жатыр. 2020 жылы бұл жолдың орташа жөндеуіне жобалық-сметалық құжаттама әзірленген болатын, ал жұмыстың жалпы құны 1,4 млрд теңгеге бағаланды. 2021 жылы жергілікті бюджеттен 180 млн теңге бөлініп, сол қаражатқа «ИскерТ» компаниясы жолдың 5 шақырымын жөндеді. 2022 жылы қосымша 200 млн теңге бөлініп, тағы да 5 шақырымдық жол жөндеуден өтті.
Есік – Саймасай (Александровка) жолы
Есік – Саймасай (Александровка) бағытындағы 12 шақырымдық жолдың күрделі жөндеу жұмыстары да қолға алынды. Алматы облысының әкімдігі «ДСУ-13» компаниясымен келісімшарт жасасып, жөндеу жұмыстарын 2026 жылға дейін аяқтауды жоспарлап отыр. Жобаның жалпы құны 6,9 млрд теңгені құрайды, ал 2024 жылға 256,1 млн теңге бөлінетін болады. Сонымен қатар облыстық бюджетте 3,3 млрд теңгені бөлу мәселесі де талқыланып жатыр.
Сұңқар – Қаншенгель – Топар – Құйған жолы
86-116 шақырымдық аралықтағы жолдың орташа жөндеу жұмыстарына арналған техникалық құжаттама әзірленіп, жөндеуге кететін қаражат 1,6 млрд теңге деп бағаланды. Жөндеу жұмыстарын 2025 жылы бастау жоспарланып отыр. Алматы облысының жолаушылар көлігі және автомобиль жолдары басқармасы 2024 жылдың 20 мамырында облыстық экономика және бюджет жоспарлау басқармасына 1,6 млрд теңгеге өтініш жіберген.
Қаржыландыру және басқа да жобалар
Алматы облысының әкімдігі облыстық маңызы бар туристік нысандарға апаратын жолдарды жөндеуге жалпы 4,3 млрд теңге қаржыландыру сұрап, өтініш жолдаған. Бұл қаражат аймақтағы туризмді дамыту және ірі туристік орындарға қолжетімділікті жақсарту мақсатында бөлінбек. Бұдан бөлек, Қазақстан Даму Банкі 293 шақырым жолдың орташа жөндеу жұмыстарына 35 млрд теңге бөлді. Бұл жобалардың жүзеге асырылуы 2024-2025 жылдарға жоспарланған. Орташа жөндеуден өтетін бағыттар қатарында Кеген – Нарынқол, Алматы – Шамалған – Ұзынағаш және Жалаңаш – Саты – Құрметі сынды жолдар бар.
Туристік нысандарға апаратын жолдардың жақсаруы, елдегі ішкі туризмнің дамуына оң ықпалын тигізіп қана қоймай, халықаралық туристердің Қазақстанға деген қызығушылығын арттырады деп күтілуде. Туризм инфрақұрылымының жақсаруы экономикалық өсімге, жаңа жұмыс орындарының пайда болуына және аймақтардың дамуына үлкен серпін береді.