Жаңалықтар

Қазақ халқының генофонды соңғы он жылда өзгеріске ұшырады ма?

Қазақ халқының генофонды соңғы он жылда өзгеріске ұшырады ма? / коллаж: kursiv.media, бильд-редактор: Ахтам Зиперов

Қазақстанның Ғылым және жоғары білім министрлігі қазақтар генофондына қатысты соңғы он жылда жүргізілген зерттеулер туралы мәліметтермен бөлісті.

Министрліктің Tengrinews-ке берген мәлімдемесіне сәйкес, қaзақ халқының генофонды соңғы онжылдықта айтарлықтай өзгерістерге ұшыраған жоқ. Олардың пікірінше, генетикалық құрылым мыңдаған жылдар бойы қалыптасады, сондықтан он жылдық мерзім елеулі өзгерістерге жеткіліксіз.

Ұлттық биотехнология орталығының адам генетикасы зертханасының меңгерушісі, қауымдастырылған профессор Мақсат Жабағин де осы пікірді растап отыр.

«Генофонд өзгерісі – эволюциялық процесс, және оның негізгі факторлары – мутациялар, генетикалық дрейф, табиғи іріктеу, миграция, оқшаулану мен будандасу, сондай-ақ жасанды іріктеу мен селекция. «Соңғы он жылда осы факторлардың ешқайсысы Қазақстандағы қазақтардың генетикалық құрылымына елеулі әсер еткен жоқ,» – деді Жабағин.

Профессордің сөзіне сүйенсек, қазақтар генофонды XIII ғасырда қалыптасқаннан кейін айтарлықтай өзгеріске түспеген. Зерттеулер көрсеткендей, қазақтардың генофонды XIII-XIV ғасырларда толықтай қалыптасып, содан бері өзгеріссіз сақталған. Жабағин атап өткендей, қазақ халқының тарихында күрт азаю кезеңдері болғанымен, бұл генофондының негізгі құрылымына айтарлықтай әсер етпеген. Осылайша, ортағасырлық Ұлыс Жошы мен Қазақ хандығы кезеңіндегі генофонд қазіргі қазақтардың генофондымен сәйкес келеді деп есептеуге болады.

Бұл мәліметтер қазақ халқының генетикалық тұрақтылығын көрсетеді және олардың мыңжылдықтар бойы сақталған ерекше генетикалық құрылымы бар екенін айқындайды.