Теңгедегі салымдар өскен жоқ
Ұлттық валютаның әлсіреуінен теңгелік салымшылардың көңілі түскені рас. Бұл жағдай жаңа ашылатын депозиттер бойынша ставкалардың көтерілуі арқылы біршама өтелуі мүмкін еді. Алайда «Курсивтің» бағамдауынша, қазіргі уақытта банктердің барлығы жаңа қымбат өтімділік тартуға қызықпайды.
Ұлттық банктің ақша-кредит саясатын сақтықпен жұмсартуға қарсы әрекеті салдарынан теңге бағамы күрт құлдырап кетті. Бұған жауап ретінде макро реттеуші негізгі ставканы (он раунд төмендеткеннен немесе сол деңгейде қалдырғаннан кейін) бірден 1 пайыздық тармаққа (15,25%-ға дейін) көтеру туралы шешім қабылдады. «Курсив» бұл шешімнің бірінші деңгейдегі банктерге қалай әсер еткенін зерттеп, депозиттер бойынша баға ұсыныстарындағы өзгерістерді талдады. Біз нарықтың 89%-ын және корпоративтік клиенттердің 85%-ын біріктіретін 13 негізгі әмбебап банкке сауал жолдадық.
Әр банктің жеке және заңды тұлғаларға арналған депозит нарығындағы үлесін зерттедік. Мұндай үлес салымшыларға өз банкін өзгерту қажеттілігі жоқ жағдайда салымдар бойынша жақсы шарттар алуға жол ашатын банктерді көруге мүмкіндік береді. Ең алдымен, екі ірі ойыншы – «Халық» және Kaspi банктері сыйақы ставкаларын көтеруге асықпайды. Бұл олардың 29 қарашадағы базалық ставканы көтеру шешімінен кейін, қымбат қорларды тартуға әзір емес екенін көрсетеді.
Kaspi банкі өкілдері депозиттер бойынша ставкалар мәні көптеген факторға байланысты екенін айтты. Ал «Халық» банкінде «жоғары ставкаларға» қатысты шешімдер өзгермегенін айтқанымен, шешімдер туралы пікір білдіруден бас тартты.
Бұдан бөлек, ставканы көтермеген тағы бес банк бар: Forte, Bank RBK, Freedom, «Алтын» және «Нұрбанк». Forte банкі сұраққа жауап берген жоқ. Bank RBK банкі ставкаларды көтеру мәселесі «қарастырылып жатқанын» және «нарықтық жағдайларға байланысты шешім қабылданатынын» айтты. Freedom Bank клиенттерді ұстау үшін қазан айында іске қосылған бағдарламасына басымдық беретінін мәлімдеді. Ол арқылы банк карталарын ұстаушылар сатып алу кезінде артықшылығы бар кэшбэк ала алады. «Алтын» банкі нарықтық ставкаларға негізделе отырып, жоғары мөлшерлемелер қосымша жүйелік тәуекелдермен байланысты шығындарды арттыруы мүмкін деп түсіндірді. «Нұрбанк» керісінше 2024 жылдың ішінде бірнеше рет төмендетілген базалық ставканы ескере отырып, сыйақы ставкаларын елеулі түрде өзгертпегенін атап өтті.
Депозит бойынша сыйақыны көтерген банктер
Ал бес банк керісінше депозиттер бойынша сыйақы ставкаларын көтеруhttps://www.kdif.kz/kz/bankam/predelnye-stavki-voznagrazhdeniya/?utm_source=in_materialsді ұйғарды. Ең жақсы ұсыныс Bereke банкіне тиесілі. Ол жылдық мерзімімен икемді депозиттердің жылдық тиімді пайыздық мөлшерлемесін 2,4 пайыздық тармаққа көтеріп, 16,2%-ға жеткізді. Bereke банкінде бұл өнімнің номиналды ставкасы базалық мөлшерлеме минус 0,25 пайыздық тармақ болғандықтан, ол болашақта реттеушінің ақша-кредит саясатын өзгертуіне байланысты төмендеуі немесе көтерілуі мүмкін екенін атап өтті. Қарапайым икемді салымдар бойынша Bereke-нің ұсынысы өзгеріссіз қалды – 13,8%.
БЦК, «Евразия» және «Хоум Кредит» банктері 0,5 пайыздық тармаққа өсіріп, жылдық тиімді пайыздық мөлшерлемесін 14,8%-ға жеткізді. Jusan банкі сыйақы ставкасын 0,2 пайыздық тармаққа көтеріп, жылдық 14%-ды көрсетті.
Сонымен қатар корпоративтік депозиттер сегментінде де бірнеше банк ставкаларды көтергенін хабарлады. Forte банкі 1 пайыздық тармаққа көтерілгенін айтты. Bereke банкі сыйақы ставкаларын 0,5 пайыздық тармаққа көтерді. Jusan банкі де сыйақы ставкаларын 13,2%-дан 14,5%-ға өзгертті. БЦК банкінде икемді депозиттердің жылдық тиімді пайыздық мөлшерлемесі 14,4%-ға көтерілді, бірақ оның бұрынғы мәні көрсетілмеді. Ал Freedom Bank корпоративтік клиенттер үшін жаңа жоғары ставкалар туралы ақпаратты жақын арада жариялайтынын хабарлады.
Bank RBK, Kaspi, «Алтын» және «Нұрбанк» корпоративтік клиенттер үшін ставкаларды бұрынғы деңгейде қалдырды. Bank RBK ставка көтеру мәселесін қарастыруда, «Алтын» банк базалық мөлшерлеменің одан әрі көтерілуі жағдайында депозиттердің сыйақысын арттыру мүмкіндігін жоққа шығармайды. «Нұрбанк» сыйақы ставкаларының сақталуын олардың нарықтағы ең жоғары деңгейге жақын болуымен түсіндірді.
«Халық» банкінің корпоративтік депозиттер бойынша саясатын анықтау мүмкін болмады. Себебі банк бұл туралы мәлімет бермеді. ВТБ банкі де редакциялық сұрауға уақытында жауап бере алмайтынын мәлімдеді. Ал «Хоум Кредит» банкі сұрауды мүлдем елемеді.
