31 желтоқсан, жаңа жыл қарсаңында әркім өткен жылға есеп беруі мүмкін. Оқырмандарымыздың арасында тіпті аяқталмаған немесе іске аспай қалған істерін ойлап қамығатындар да бар болар. Осы орайда, дәл осы күні KursivMedia гештальт туралы жазуды жөн көрді.
Гештальт – неміс тілінен енген (аудармасы – «пішін», «образ») және психологияда кеңінен қолданылатын термин. Ол адамның жағдайды немесе өмірлік тәжірибені тұтас қабылдауын сипаттайды. Егер белгілі бір өмірлік жағдай шешілмей қалса, оны «жабылмаған гештальт» деп атайды.
Бұл термин, әсіресе, гештальт-терапияның арқасында танымал болды. Гештальт-терапия – аяқталмаған жағдайлармен жұмыс істеуге бағытталған психология саласы.
Гештальт жабу дегеніміз не?
Гештальтты жабу – бұл эмоционалдық тұрғыдан аяқталмай қалған жағдайды немесе тәжірибені толықтай шешу. Мұндай жағдайларға мыналар жатады: өткенді қабылдау, қарым-қатынасты аяқтау, шешім қабылдау немесе қателіктерді түсіну.
Жабылмаған гештальттың салдары. Егер гештальт шешілмей қалса, мынадай салдарға әкелуі мүмкін:
- Ұзаққа созылатын стресс пен мазасыздық;
- Жаңа қарым-қатынастар құрудағы қиындықтар;
- Өмірдегі мотивацияның жоғалуы;
- Шаршау немесе ұйқысыздық сияқты физикалық белгілер.
Негізгі гештальттар
Шешілмеген гештальттар көбінесе мына жағдайлармен байланысты:
1. Отбасылық қарым-қатынастар. Мысалы, ата-аналарға деген бала кезіндегі реніштер
2. Махаббат қарым-қатынасы. Қоштасу немесе түсініспеушілік кезінде аяқталмаған жағдайлар.
3. Кәсіби жағдайлар. Жұмыстағы сәтсіз жобаға немесе аяқталмаған тапсырмаларға деген кінә сезімі.
Гештальтты өз бетінше қалай жабуға болады?
Мәселені түсіну. Жағдайдың немесе эмоциялардың шешілмегенін мойындау.
Эмоцияларды айту. Бұл күнделік жазу немесе жақын адаммен сөйлесу арқылы жүзеге асуы мүмкін.
Кешіріп, босату. Кешірім – өткенді ұмытуға және өзін босатуға көмектесетін негізгі кезең.
Қазіргі шаққа назар аудару. Алға ұмтылуға күш беретін жаңа мақсаттар мен тапсырмаларды табу.
Гештальт-терапия деген не?
Гештальт-терапия – шешілмеген жағдайлармен жұмыс істеу үшін жасалған психология саласы. Оның негізін қалаушы – неміс психологы Фриц Перлз.
Психологқа қашан жүгінген дұрыс?
- Егер адам өз сезімдерінің себебін өз бетімен түсіне алмаса.
- Гештальт ауыр жарақатпен байланысты болса (мысалы, жақын адамынан айырылу).
- Егер жағдай күнделікті өмір мен денсаулыққа әсер етсе.
Психологпен жұмыс істеу кәсіби қолдау алуға және эмоцияларды тереңірек түсінуге мүмкіндік береді.
Гештальтты жабу – өмірде үйлесімділікке қол жеткізудің маңызды қадамы. Аяқталмай қалған істер мен эмоциялар адамды артқа тартып, оның дамуына кедергі келтіруі мүмкін. Өткенмен жұмыс істеу – мейлі өз бетімен болсын, мейлі психологпен – еркіндікке ие болып, энергияны қазіргі және болашаққа бағыттауға мүмкіндік береді.
