Мәжіліс депутаты Ирина Смирнова Қазақстанда «шетелдік агенттер» туралы заң қабылдауды ұсынды. Ол шетелден келген қаржыны медианы қолдау және адам құқықтарын қорғау ретінде жасырады деп саналатынын айтқан.
Ұсыныс қашан айтылды?
Депутат Смирнова премьер-министр Олжас Бектеновтің атына берген өтінішінде шетелдік агенттер туралы заң қабылдаған елдер – Израиль, Қытай, Аустралия, Ұлыбритания және Франция туралы айта кетті. Оның пайымдауынша, Қазақстанға осындай тәжірибені қолдап, БАҚ-қа таңбалауға міндеттейтін заң жасау керек екенін айтқан.
Шетелден қаржы алатын ұйымдар
Қазақстанда шетелдік қаржыландыруды 200-ге жуық ҮЕҰ алады. Олардың 70%-ы АҚШ-тан қаржыландырылады. Негізінен бұқаралық ақпарат құралдарында, сөз бостандығы, белгілі бір топтардың құқықтары мен мүдделерін қорғау, демократия мен азаматтық қоғамды дамыту, либералды реформалар саласындағы жобаларды ілгерілету, толеранттық пен азаматтық белсенділікті арттыру саласындағы жобалар қолдау алады.
Қазақстанда гранттарды 65 түрлі донор ұсынады, оның ішінде:
- 53 халықаралық ұйымдар;
- 31 шетелдік мемлекеттік ұйым;
- 81 шетелдік қазақстандық ҮЕҰ.
Депутат не ұсынды?
Смирнова АҚШ-та «Азат Еуропа/Азаттық радиосы» және «Америка дауысы» басылымдарын жабу ұсынылғанына назар аударды. Осыдан кейін ол Қазақстанда жұмыс істейтін «Азаттық радиосын» мысалға келтірді.
«Азаттық» сайтына кірген кез келген адам бұған көз жеткізе алады. Мұнда жаңа мектеп, жол салу, жүргізілген реформалар, қазақстандықтардың кейбір жеңістері туралы бірде-бір материал жоқ, тек сын мен теріс пікірлер бар», — деді Смирнова.
Шетелдік агенттер туралы бұған дейін де сөз болған. 2023 жылы Қаржы министрлігі шетелден ақша алатын азаматтар мен ұйымдардың тізімін жариялаған. Тізімге 240 ұйым мен азамат кірген.
