АҚШ қазақ мұнайы мен уранына баж салығын салмауы да мүмкін

Қазақстанның АҚШ-қа 2024 жылғы экспортында мұнай мен уран үлесі 73%. Тауарлардың дәл осы санатына АҚШ президенті Дональд Трамп жариялаған баж салығы салынбауы да мүмкін. Ақ үй сайтында жарияланған Трамп жарлығына қосымша болатын құжат пайда болды. Онда баж салығы салынбайтын тауарлар берілген.

Атап айтқанда, құжатқа уран кені және концентраты, табиғи металл уран, табиғи уранның қосындысы және байытылған U235 ураны енген. Жарлық қосымшасында мұнай сөзі 127 рет қайталанған. Қазақстан мұнайы мен уранына америкалық баж салығы салынады-салынбайды деп нақты айтуға болмайды. Олай дейтініміз, құжат қосымшасында АҚШ тауарларды сыртқы экономикалық қызметіне қарай сегіз белгімен белгілеген. Қазақстан Қаржы министрлігі Мемлекеттік кірістер комитетінің статистикасында сыртқы сауда көрсеткіштерін 4-6-10 белгісі бар кодтар қолданады.

Кіріс комитетінің мәліметінше, Қазақстан 2024 жылы АҚШ-қа $1,9 млрд тауар экспорттады. Бұл 2023 жылғы көрсеткішпен салыстырғанда 26%-ға көп. 2024 жылы импорт $2,2 млрд болды (2023 жылдан 12% аз).

Қазақстанның АҚШ-қа экспортындағы маңызды тауарлар – уран мен мұнай. 2024 жылы Қазақстан АҚШ-қа 1,1 млрд долларға мұнай сатты. Бұл 2023 жылғы көрсеткіштен 29%-ға артық. Былтыр Қазақстан Құрама Штаттарға 313,5 млн долларға уран мен оның қоспасын, сонымен бірге 9,2 млн долларға байытылған уран экспорттады. 2023 жылғы көрсеткіштер мынадай: табиғи ураын – $78,9 млн, байытылған уран – $5,1 млн.

Трамп 2 сәуірде әлемнің ондаған елінің тауар импортына баж салығын енгізді. Қазақстан үшін белгіленген тариф – 27%. Ақ үй мәліметінше, Қазақстан америкалық тауарларға 54% көлемінде баж салығын белгілеген. Тарифтер көлеміне қатысты ешкім ештеңе түсіндірген жоқ.

Трамф тарифтері кестесінде барлығы 184 ел бар.