Freedom Broker Дональд Трамптың тарифтік саясатын бағалады

АҚШ президенті Дональд Трамп 2 сәуірде қол қойған «өзара» тарифтер туралы құжатта нақты қандай тарифтер енгізілетіні туралы көбірек жазылған. Яғни экономикалық болжамдарды дәлірек құруға болады деп жазады Freedom Вroker. Алайда Freedom Вroker макроэкономисі Юрий Ичкитидзе атап өткендей, қолданылатын тарифтердің ерекшеліктеріне байланыста олардың экономикаға әсерін бағалау әлі де қиындық туғызады. Сонымен қатар тарифтердің бір бөлігі жақын арада жойылуы немесе алдағы апталарда бірқатар елдермен келіссөздер аясында кейінге қалдырылуы мүмкін.

Freedom Broker АҚШ-тың тарифтік саясатындағы негізгі өзгерістер бұрынғы ақпаратқа қарағанда нақты белгілі бола бастағанын атап өтті.

Сарапшылар осыған дейін Мексика мен Канада 25% тарифке қосылуы мүмкін болғанымен, соңғы құжатта олардың бұл шектеуден тыс қалғанын айта кетті (жанармайға арналған 10% тарифті қоспағанда),

Басқа елдер үшін енгізілген қосымша тариф мөлшерлемесі 10% құрады. Президенттің Жарлығындағы 1-қосымшада 57 елге қатысты қосымша мөлшерлеме енгізілген, ол 11%-50% аралығында белгіленген. Сонымен қатар осы 57 елдің тек 12-сі ғана АҚШ импортында маңызды рөл атқарады – бұл ЕО, Қытай, Жапония, Вьетнам, Оңтүстік Корея, Тайвань және Үндістан.

Freedom Broker жазуынша, тағы бір маңызды өзгеріс тауарлардың бір бөлігі 2-тармақта көрсетілген қосымша тарифтік ставкаларды алып тасталғаныдығы. Бұл фармацевтикалық өнімдер, ағаш, отын және басқа да тауарлар. Сонымен қатар автомобильдер мен оның құрамдас бөліктері, сондай-ақ болат пен алюминий де алынып тасталған. Оларға қатысты баждар бұрын жеке жарлықпен енгізілген. HTSUS 8-сандық классификациясында барлығы 1 мыңға жуық позиция алынып тасталды. Бұл классификациядағы тауар позицияларының жалпы саны шамамен 13 мыңды құрайды.

Трамптың тарифтік бастамаларының әсерін талдау үшін бұрын мына тарифтердің енгізілгені туралы белгілі болғанын ескеру қажет:

• Болат, алюминий және олардың өнімдері 25% құрайды (барлық елдер, соның ішінде Канада мен Мексика үшін де).
• Автомобильдер мен автокомпьютерлер үшін – 25%, американдық компоненттен басқа (Канада мен Мексиканы қоса алғанда, барлық елдер).
• USMCA жатпайтын Канада мен Мексикадан келетін тауарлар үшін тариф 25% болып, жанармай мен калийге 10% құраған. Freedom Broker ақпаратына сүйенсек, Мексика мен Канададан келген тауарлардың барлығы дерлік USMCA-ға сәйкес келеді. Сондықтан бұл тармақта тауарлар саны аз.
• Қытайдан келген тауарларға – 20%.

Жеке қосымша тарифке ілінген негізгі елдер

Дереккөз: Ақ үй, Bloomberg, Freedom broker талдауы

* Бұрын енгізілген 20%-ға қосымша.

Freedom Broker бағалауы бойынша, 2 сәуірде енгізілген «өзара» тарифтерді ескере отырып, Трамп қызметке кіріскен сәттен бастап АҚШ-қа импорт үшін орташа өлшенген тарифтік мөлшерлеменің өсуі 16,4%-ды құрады. Бұрын қолда бар ақпаратқа сүйене отырып, Freedom broker сарапшылары бұл өсімді тек 10% деп бағалаған еді. Бұл жаңа бағалаудың ±2% қателігі бар. Баж салығын енгізгеннен кейін импорт құрылымының өзгеруін және көптеген ерекшеліктерге байланысты жеке тауарларды дұрыс есепке алмауды ескерген жөн.

Freedom Broker бұл бағалаудың қалай алынғанын нақтылай кеткен. Жекелеген елдерге қатысты «өзара» тарифтерді енгізу Қытайға қатысты бұрын енгізілген 20% -ға қосымша АҚШ-қа импорт үшін орташа өлшенген тарифтік мөлшерлеменің 21% өсімін көрсетеді. Бұған Freedom Broker 0,5% деп бағалаған жекелеген елдер мен автомобильдер, болат және алюминий бойынша тарифтердегі айырмашылық қосылды. Сондай-ақ фармацевтика, отын, ағаш және басқа да тауарларға жеңілдіктер алынып тасталды.

Freedom Broker импорт үшін орташа өлшенген мөлшерлемедегі осы ерекшеліктердің үлесі жартылай өткізгіштер бойынша 2,8% (сарапшылар барлық электрониканы ескерген), фармацевтика бойынша 1,2%, отын бойынша 0,9%, ағаш және басқа да тауарлар бойынша 0,2% бағалады. Нәтижесінде ерекшеліктерді ескере отырып, АҚШ-қа импорттау орташа өлшенген тарифтік мөлшерлеменің өсімі шамамен 16,4%-ды құрады.

«Бұл өте көп. Бұл Дональд Трамп сайланғаннан кейін, 2024 жылдың қарашасында берген пессимистік сценарийімізге сәйкес келеді. Сонымен қатар наурыз айының басында күшіне енген қазіргі негізгі болжамымыз осы пессимистік сценарийдің көп бөлігін ескеретінін атап өтеміз. Сондай-ақ біз мұның көп бөлігі нарықтық бағамен ескерілген деп санаймыз. Мысалы, біздің 2025 жылға арналған ағымдағы базалық сценарийімізде PCE-дефлятордың базалық өсімі 3,3% дейін және ІЖӨ өсімінің IV тоқсанға дейін 1,4% баяулауы (жылына 1,8%) да байқалады. Бұл сценарий Қытайға қатысты 20% баж салығын және Канада мен Мексикаға қатысты 25% баж салығын (10% баж салығы белгіленген жанармайды қоспағанда), сондай-ақ басқа елдер мен салаларға қатысты баж салығын одан әрі енгізу ықтималдығын қамтыды. Енді нақты жоспар жарияланды, Канада мен Мексика іс жүзінде баж салығы салынатын елдер тізімінен шығарылды, біз PCE дефляторының базалық өсімі (3,5-3,8% дейін) және ЖІӨ аздап өсуі мүмкін деп есептейміз (IV шаршы метрге 0,9% -1,2% дейін)»,- деп атап өтті Freedom Broker сарапшысы.

Ичкитидзенің айтуынша, қазір нарықта «Тарифтер рецессияны тудырады ма? Әлде инфляция ЖІӨ-нің нақты өсуін «тоқтата» ма?» деген басты екі сұрақ бар. Сонымен қатар ФРЖ-ның нарықтағы іс-әрекеті де белгісіз болып тұр. Өйткені акциялар нарығының құлдырауы және инвесторлардың қорқынышы ФРЖ-ны нарықтарға тұрақтылықты қайтару үшін ақша-несие саясатында өзгеріс енгізуге итермелеуі мүмкін.

«Біз қазір құлдырау әлі алыс деп ойлаймыз. Еңбек нарығы тұрақты болып қала береді, осыған сүйене отырып, 2025 жылғы рецессияның ықтималдығын 15% деп бағалауды жалғастырамыз. Бұл орташа тарихи мәнге сәйкес келеді. Сонымен қатар ФРЖ 2025 жылы пайыздық мөлшерлемелерді өзгеріссіз қалдыруы мүмкін. Алайда нарықтардағы дүрбелең бұл жағдайды өзгерте алады, онда тәуекел сақталады. Алдағы жыл ішінде (2025 жылдың сәуіріне дейін) ставканың төрт рет төмендеуіне үміт артатын ФРЖ ставкасының фьючерстер нарығы дәл осындай сценарийді қалайтын сияқты. Дүрбелеңді болдырмау үшін ФРЖ-ның іс-әрекетіне көп нәрсе байлаулы болады», – деп қорытындылады Freedom Broker.

Айта кетейік, бұған дейін Kursiv.Media Freedom Holding Corp негізін қалаушы және ірі акционері Тимур Турловтың 2025 жылы Forbes-тің әлемдегі ең бай адамдар рейтингінде 605-ші орынға көтерілгенін жазған еді. Оның байлығы 5,8 млрд долларға артқан. Бір жыл бұрын ол 3,3 млрд доллармен 991-ші орында болған.

Холдингке Freedom Bank, Freedom Finance Insurance сақтандыру компаниясы, Freedom Life өмірді сақтандыру компаниясы кіреді. Сондай-ақ, экожүйеде Freedom Mobile, Freedom Drive, Ticketon, Aviata және басқа да компаниялар бар.

2024 жылдың төртінші тоқсанында Freedom Holding Corp. жалпы табысы 236,6 млн долларды құраған. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 57% артық. FHC таза кірісі 78,1 млн доллар болып, акцияға шаққандағы пайда 1,32 долларды құрады. Холдингтің активтері 8,3 доллардан 9,14 млрд долларға дейін өсті (+10%). Холдингтің брокерлік клиенттік шоттарының саны 2024 жылғы 31 желтоқсандағы жағдай бойынша 618 мыңды құрады, бұл алдыңғы тоқсанмен салыстырғанда 63 мыңға артық.