Қазақстанда «Салтанат Свет» бастамасы іске қосылды – нақты уақытта бүкіл ел бойынша тұрмыстық зорлық-зомбылық жағдайлары туралы деректерді жинайтын, талдайтын және визуализациялайтын әлемдегі алғашқы цифрлық жоба. Оның негізі – тұрмыстық зорлық-зомбылықпен күрес пен жүйелі өзгерістер қажеттілігінің символына айналған Салтанат Нүкенованың тарихы.
Жобаның бастамашылары цифрлық сыртқы жарнама саласындағы көшбасшы Citix технологиялық компаниясы және Канн фестивалінің Орталық Азиядағы алғашқы «Алтын арыстан» иегері, креативті агенттігі болды.
Жобаның орталығында Алматыда 60-жылдары құрылған «Салтанат» қызыл неон маңдайша жазбасы бар. Бүгінде ол дабылдың жарқын символына айналды: біздің жүйе тұрмыстық зорлық-зомбылық жағдайын тіркеген сайын, маңдайша жазба жыпылықтай бастайды. Бір мезгілде сигнал бүкіл Қазақстан бойынша 100-ден астам Сitix цифрлық экрандарында көрсетіледі.
Жүйенің артында көптеген деректерді өңдейтін жасанды интеллект тұр: жаңалықтар жиынтығы, әлеуметтік желілердегі хабарламалар, дағдарыс орталықтары мен қолдау қызметтеріне иесіздендірілген өтініштер, сондай-ақ жеделхат-бот және Алматыдағы Сitix қалалық жаяу жүргіншілер гаджеттері арқылы жиналатын тұрмыстық зорлық-зомбылық туралы анонимді әңгімелер.
Бұл ақпаратты тазарту үшін жергілікті тілдік нейрондық желі моделі орналастырылған. Node.js-тегі арнайы промт көмегімен ЖИ әр жаңалықты талдайды және тексереді. Тексерілген деректер Citix AdTech платформасына түседі және GSM сигналы арқылы маңдайша жазбаға автоматты түрде жіберіледі, оның жыпылықтауын белсендіреді, сонымен қатар нақты уақыт режимінде қалалық цифрлық экрандарда «Салтанат Свет» виджетінде көрсетіледі.
Бастаманың мақсаты — қоғамның назарын қайтадан проблемаға аудару ғана емес, сонымен қатар қазақстандық әйелдерге: заң сіздің тарапыңызда деп ескерткіміз келеді. Ол үшін қайда бару керек, заң қалай жұмыс істейді және ол қандай қорғаныс ұсынады деген сияқты нақты және қол жетімді нұсқаулар беретін @Saltanat_Light_Bot арнайы жеделхат-боты іске қосылды.
Citix және GForce үшін «Салтанат Свет» жобасы тұрмыстық зорлық-зомбылық тақырыбын қамтудағы алғашқы қадам емес, екі компанияның да осы бағыттағы дәйекті жұмысының бір бөлігі болып табылады.
«GForce-те біз коммуникация шындықты өзгерте алады деп сенеміз. Тұрмыстық зорлық-зомбылық тақырыбындағы алғашқы жобадан кейін біз осы тақырыппен саналы және жүйелі түрде жұмыс істеуді жалғастыру туралы шешім қабылдадық. «Салтанат Свет» – бұл технология мен шығармашылық жаңа мағыналарды тудыратын бірегей жоба, онда біз болашақты өзгерту үшін өткенге бет бұрдық», – деп түсіндіреді Юлия Тушина, DASM Group креативті трансформация директоры және GForce басқарушы директоры.
«Тұрмыстық зорлық-зомбылықтың не екенін Қазақстанның көптеген әйелдері жақсы біледі. Сондықтан мен үшін бұл жоба формальдылық емес, терең жеке. Біз Citrix-те технология қоғаммен диалог құралы бола алады деп сенеміз. Digital-out-of-home – бұл қаланың дауысы. «Салтанат Свет» көмегімен біз бұл дауысты әр әйелге: сен жалғыз емессің, заң сенің жағыңда және көмек жаныңда деп айту үшін қолданамыз. Қала физикалық және эмоционалды түрде қауіпсіз болуы керек. Біз күн сайын осындай қала үшін күресеміз»,— деп түсіндіреді CEO Citix Яной Шой.
Жоба бір айға созылады. Сәуір айының соңында Citrix экрандарында қорытынды статистика пайда болады, ал Салтанат атының жанында басқа аттар да жанады. Зорлық-зомбылық назардан тыс қалмайды.
