Доллар жыл басынан бері 10%-ға құнсызданды
2025 жылдың алғашқы жартысында АҚШ доллары 10% әлсіреді. Бұл – 1973 жылдан бергі ең үлкен құлдырау. Бұл туралы Financial Times газеті жазды.
Доллар индексі дегеніміз – АҚШ валютасының негізгі алты валютаға (еуро, иена, фунт және басқаларға) қатысты бағамын көрсететін көрсеткіш. Сол индекс жыл басынан бері 10%-дан аса төмендеген. Сарапшылардың айтуынша, бұған бірнеше себеп бар:
- Трамптың жаңа саясаты
АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трамп билікке қайта оралып жаңа салық мен сауда тарифін енгізді. Бұл көптеген инвесторларды алаңдатуда. Олар доллармен байланысты активтерден (мысалы, АҚШ облигацияларынан) бас тартып, өз ақшаларын басқа қауіпсіз жерлерге аударып жатыр. - АҚШ-тың қарызы өсіп жатыр
Жаңа салық реформасы қабылданса, АҚШ-тың мемлекеттік қарызы алдағы 10 жылда 3,2 трлн долларға дейін артуы мүмкін. Бұл да доллардың құнсыздануына әсер етуде. - АҚШ-тың орталық банкі пайыздық мөлшерлемені төмендетуі мүмкін
АҚШ Федералды резерв жүйесі 2025–2026 жылдары пайыздық мөлшерлемені бес рет төмендетуі мүмкін. Бұл да доллардың тартымдылығын азайтады, себебі пайыз төмен болған сайын инвестициядан табыс та аз болады.
Инвесторлар басқа валюталарға көшіп жатыр
Мысалы, еуро долларға шаққанда $1,17-ге дейін қымбаттап, жыл басынан бері 13%-ға өсті. Ал көптеген ірі инвесторлар доллардан қашып, ақшаларын алтын мен неміс облигацияларына салуда. Алтын тіпті тарихи рекорд жаңартты.
Бұл жағдай бұрын да болған
1971 жылы АҚШ президенті Ричард Никсон долларды алтынға айырбастауды тоқтатқан кезде де осындай жағдай болған. Содан кейін, 1973 жылы әлемде өзгеріс болып, доллар басқа валюталарға қатысты еркін құбыла бастады. Қазір де сол кезеңге ұқсас құбылыс қайталанып жатыр.
Өткен аптада геосаяси тәуекелдердің уақытша әлсіреуі, мұнай бағасының күрт құлдырауы және АҚШ қор нарығындағы рекордтық өсім — барлығы да инвесторлар үшін жаңа бағыттарды айқындап берді.
