АҚШ аукциондарынан әкелінетін көліктер: арзан олжа ма, әлде жасырын тәуекел ме?

Соңғы жылдары Қазақстан мен ТМД елдерінің нарығы АҚШ-тан әкелінген көліктермен белсенді толығып келеді. Қала көшелерінен «америкалықтарды» – Toyota Camry-ден бастап Ford Fusion-ға дейін, тіпті премиум сегменттегі модельдерді де жиі көруге болады. Дегенмен әлеуетті сатып алушыларда «мұндай көліктерді алуға бола ма, әлде аукциондардың жасырын тәуекелдері бар ма?» деген сұрақ жиі туындайды.

Неге дәл АҚШ?

Басты себеп – баға. Copart, IAAI және Manheim сияқты америкалық аукциондарда жол-көлік оқиғасына түскен, табиғи апаттан зақымданған немесе лизингтен шыққан көліктер сатылады. Мұндай машиналардың құны нарықтағыдан әлдеқайда төмен. Тіпті жеткізу мен кедендік рәсімдеуді қоса есептегенде, соңғы баға кейде жергілікті нарықтағы баламасынан 20-40% арзанға түседі.

Сонымен қатар АҚШ автопаркі ең заманауи болып саналады: көліктерде қауіпсіздік жүйелері, мультимедиа мен жайлылық деңгейі жоғары. Бұл жабдықтар ТМД нарығына арналған базалық жиынтықтарда жиі кездеспейді.

Қандай тәуекелдер бар?

1. ЖКО немесе су басудан кейінгі зақымдар. Көліктердің көбі әртүрлі деңгейде зақымданған. Кейде тек бүйір шанағы немесе бамперді ауыстыру қажет болса, кейде шанақ геометриясына дейін толық бүлінген жағдайлар болады. Ерекше қауіп – «flood» белгісі бар, яғни су басқан көліктер: мұндай көліктерде тот басу мен электроника ақаулары кейін шығып жатады.
2. Тарихтың ашықтығы. АҚШ-та Carfax және AutoCheck жүйелері бар, онда әрбір апат, жүріс қашықтығы мен техникалық қызмет көрсетулер тіркеледі. Бірақ практикада барлық дерек базаға түсе бермейді. Кейбір делдалдар ірі зақымдарды жасыруы мүмкін.
3. Жөндеу сапасы. «Америкалықтар» әдетте жергілікті СТО-ларда жөнделеді. Жөндеу сапасы сервиске байланысты. Кейде көлікті тек «сатуға жарайтындай» қалыпқа келтіреді де, бірнеше жылдан кейін мәселелер шыға бастайды.
4. Жабдықталу ерекшеліктері. Америкалық нұсқалар еуропалық немесе қазақстандық нұсқалардан өзгеше: электроника баптаулары, радио жиіліктері, жарық шамдары мен әйнектерді ауыстыруда сәйкестік мәселелері туындайды.

Қалай сақтануға болады?

• VIN-кодты Carfax, AutoCheck және ашық аукцион базалары арқылы тексеру.
• Тек сенімді делдалдар мен беделді компанияларға жүгіну.
• Сатып алар алдында техникалық диагностикадан өткізу.
• Бағаны салыстыру: егер көлік тым арзан болса – онда елеулі ақауы бар деген сөз.

Артықшылықтары мен кемшіліктері

Құрама шаттардан импортталған көліктердің басты артықшылығы – бағасы тиімді. Бұған қоса көлік толық жабдықталады, заманауи технологиялар орнатылып, біздің нарықта кездеспейтін модельдердің түр-түрін алуға болады.  

Кемшіліктері де баршылық. Мәселен, жасырын зақымдар болуы мүмкін, жөндеудің сапасы күмән тудырады, кейін сату кезінде қиындықтар да туындауы ықтимал.

«Америкалықтардан» қорқудың қажеті жоқ, бірақ оларды «мінсіз олжа» деп қарастыру да дұрыс емес. АҚШ-тан әкелінген көлік сәтті сатып алуға айналуы мүмкін, егер таңдауға салқынқанды қарасаңыз, тарихы мен жағдайын мұқият тексерсеңіз, сондай-ақ жөндеуге қосымша шығын шығаруға дайын болсаңыз.

Бұған дейін Қырғыз Республикасы, Біріккен Араб Әмірліктері мен Грузиядағы аукциондардан көлік сатып алудың кемшіліктері мен тиімді тұстары туралы жазған едік. Сонымен қатар Дубайда жол апатынан кейін жөнделген темір тұлпарларды аукцион арқылы сату да бизнеске айналғаны туралы хабарлаған болатынбыз.