Қазақстан қаржыгерлері қауымдастығының төрағасы Елена Бахмутова азық-түлікке жатпайтын тауарлардың қымбаттауына тұтынушылық несие емес, теңгенің долларға шаққандағы бағамының әлсіреуі әсер ететінін айтты.
Kursiv Research ұйымдастырған тұтынушылық несие берудің экономикаға әсеріне арналған дөңгелек үстелде сөйлеген сөзінде Қаржыгерлер қауымдастығының басшысы Елена Бахмутова инфляция бойынша статистикалық деректерді келтірді.
Оның айтуынша, соңғы 10 жылда азық-түлікке жатпайтын тауарлар инфляцияға 30 пайыз үлес қосқан. Бұл ретте олардың бағасының өсуі тікелей несие берумен байланысты болмаған, керісінше, импортқа тәуелділіктен туындаған.
Қазақстандықтардың азық-түлікке жатпайтын тауарлар себетінің 60 пайызы импорттық тауарлардан тұрады.
Бахмутова азық-түлікке жатпайтын тауарлар бағасының өсуі тұтынушылық несие беру қысқарғанын, бірақ сыртқы факторлардың әсерінен теңге бағамы құбылған кезеңдерде байқалғанын атап өтті.
«Статистикаға зер салсақ, 2019 және 2023 жылдары тұтынушылық қарыздардың өскенін, ал азық-түлікке жатпайтын сегменттегі инфляцияның баяулағанын көруге болады. Сондықтан, тұтынушылық несие берудің жоғары өсімі кезінде де азық-түлікке жатпайтын инфляцияның негізгі көзі валюталық арна болып қала береді. Оның әсері кез келген басқа факторларға қарағанда әлдеқайда күшті», – деді Елена Бахмутова.
Сонымен қатар ҚҚҚ басшысының пікірінше, Ұлттық банктің тұтынушылық несие беруді қысқарту жөніндегі шаралары экономиканың дамуына және жұмыссыздықтың өсуіне теріс әсер етуі мүмкін. Өйткені, ЖІӨ-ге тұтынушылық сұраныстың әсері 51,1 пайызды құрайды.
«Егер тұтынушылық несие беруді қысқартуға (яғни, оны жаман деп есептеуге) шамадан тыс көңіл бөлінсе, біз бұл салдарды сауда және көтерме сауда қызметтері ұсынысының қысқаруы арқылы көреміз. Бізде негізгі жұмыспен қамту осы сегменттерде екенін түсінуіміз керек», – деп атап өтті Елена Бахмутова.
Қауымдастық басшысы бұл әсерді осы сегменттердегі жұмыспен қамту құрылымы мен халықтың табысын қалыптастыру тұрғысынан бағалау қажет деп санайды.
