Зымыран ұшпайды: бұзылған Байқоңыр айлағын жөндеуге екі жыл кетуі мүмкін

27 қарашада Байқоңыр айлағынан «Союза МС-28» кемесі ғарышқа көтерілген уақытта техникалық конструкция сынған. «Коммерсантъ» басылымы оны жөндеуге алты айдан екі жылға дейін уақыт кетуі мүмкін деп жазды. Ресей осы уақытта Байқоңырдан кеме ұшыра алмайды.

«Роскосмос» ұшыру алаңқайында зымыран тепе-теңдігін сақтайтын тұғыр зақымданғанын растаған. «Ъ» мәліметінше, бейсенбі күні түсте зымыран тасығыш ғарыш кемесін алып ұшқанда жылжымалы кабинаны жұлып әкеткен. Шамамен 20 метрге ұшып түскен құрылғы сынып қалған.

Ресей ғарышкерлік федерациясының мүшесі Александр Хохлов ресейлік басылымға айлақты қалпына келтіру үшін алты айдан екі жылға дейін уақыт қажет екенін айтты.

«Жаңасын жасайтын болсақ, оған өте көп уақыт кетеді. Себебі мұндай тұғырлар мен қызмет көрсету кабинасы Краматорскіде (Украина) құрастырылған. Енді Ресейге бәрін қайтадан жасауға тура келеді», – дейді маман.

Оның айтуынша, тықырықтан шығудың тағы бір жолы – Гагарин тұғырының кабинасын ала тұру. Кезінде ол Қазақстанға музей жәдігері ретінде берілген.

«Кабина жақсы сақталған. Ресей Қазақстанмен келісе алса, соны орнатуға көп қаражат пен уақыт кетпейді. Осы әдісті таңдағанның өзінде 2026 жылдың жазына дейін созылып кетуі мүмкін», – деді Хохлов.

Ал сарапшы Георгий Тишкин айлақты жөндеуге көп уақыт керек деп отыр.

«Тағы қандай бөлшектері зақымданғаны белгісіз. Жөндеу жұмыстарына бір жарым, тіпті екі жыл кетуі әбден мүмкін», – дейді ол.

Айлақтың зақымдануы Халықаралық ғарыш станциясының жағдайын қиындатып жіберді. Енді ғарышкерлерді алмастыру, станцияға жүк жеткізу мәселесін шешу қажет болады. Экипаж бен жүкті ғарышқа шығару үшін АҚШ-пен келісіп, мұндай қызмет үшін ақы төлеу керек. Оның үстіне «Прогресс» кемесі станция орбитасын үнемі түзетіп отырады. Әйтпесе ол Жерге құлап түседі. Бірақ мұндай жұмысты америкалық Crew Dragon да атқара алады.

Келесі экипаж дер кезінде ұша алмаса, екі күн бұрын «Союз МС-28» кемесімен ғарышқа көтерілген үш адамға станцияда ұзақ уақыт қалуға тура келеді.

74-экспедиция мүшелері – Сергея Кудь-Сверчков, Сергей Микаев және NASA ғарышкері Джонатан Ким – станцияда 242 тәулік болады деп жоспарланған. Осы уақыт аралығында олар екі мәрте ашық ғарышқа шығуы керек.

Байқоңыр – әлемдегі алғашқы әрі ең ірі ғарыш айлағы. Ол 1955 жылы салынған. Қазақстан Байқоңырды Ресейге 2050 жылға дейін жалға берген.