Ресейлік «Роснефть» КҚК жобасынан шығуы мүмкін бе

Владимир Путин «Роснефть» және Shell-ден құрылған ортақ компанияға «Каспий құбыры консорциумындағы» акцияларымен мәміле жасауға рұқсат беретін бұйрыққа қол қойды. Ортақ компания Rosneft-Shell Caspian Ventures Limited деп аталады.
«Rosneft-Shell Caspian Ventures Limited акционерлік қоғамына «Каспий Құбыр Жолы Консорциумы-Р» акцияларына меншік ету, пайдалану және (немесе) билік ету құқықтарын тікелей және (немесе) жанама түрде белгілеуге, өзгертуге, тоқтатуға не оларды ауыртпалыққа түсіруге әкелетін мәмілелерді (операцияларды) жасауға рұқсат беру», – деп жазылған құжатта.
Нақты қандай мәміле түрі екені белгісіз. Бірақ бұл Rosneft-Shell Caspian Ventures Limited КҚК-дағы өзіне тиесілі 7,5% үлесін сатып жібере алады дегенді білдіреді.
«Каспий құбыр желісі консорциумы-Р» Қазақстан мен Ресейдің мұнай кен орындарын Новороссийск теңіз терминалына қосады. Құбыр ұзындығы 1,5 мың шақырым. Бұл жүйе – Қазақстан мұнайының негізгі экспорттық бағыты, елден шығарылатын мұнайдың 80%-дан астамы осы құбыр арқылы тасымалданады.
2024 жылы консорциум 63,01 млн тонна мұнай айдады, ал 2025 жылы шамамен 72–74 млн тонна тасымалданады деп жоспарланған.
КҚК акционерлері қатарында:
- Ресей Федерациясы («Транснефть» басқаруында – 24%, балансында – 7%),
- Қазақстан («ҚазМұнайГаз» – 19%, Kazakhstan Pipeline Ventures LLC – 1,75%),
Chevron, LUKOIL, Mobil, BG Overseas Holding Limited, Eni International N.A. N.V., Oryx Caspian Pipeline LLC компаниялары бар.
Қараша соңындағы Украина дрондары КҚК-ға шабуылдап, бірнеше нысанға зақым келді.
Осыдан кейін экспорт шектеліп, Қазақстанның мұнай өндірісі азайды.