Көп отбасыларда дәрілер кез келген жерде сақталады: ас үйдегі ыдыстар жанында, ваннадағы шағын шкафта немесе төсек жанындағы шағын үстел ішінде. Денсаулығы сыр бермейінше, адамдар бұл туралы ойланбайды. Алайда дәріні дұрыс сақтамаса, таблетка күткен әсерін бермеуі мүмкін, ал ыстықта тұрған сироп күтпеген күшті реакция тудыруы ықтимал. Сондықтан үйдегі дәрі-дәрмек сөресін дұрыс ұйымдастыру маңызды – мұны қалай істеуге болатынын осы материалдан білесіз.
Дәрілерді қалай дұрыс сақтау керек
Дәрілер шын мәнінде көмектесуі үшін, оларды тек дәріханадан әкеліп, «қайда болса сол жерге» қою жеткіліксіз. Дәрі қобдишасы қай жерде тұратынын, ішін қалай реттеу керектігін және қажет таблетканы бірнеше қораптың ішінен оңай таба алатыныңызды ойластыру маңызды.
Дұрыс орнын таңдаңыз
Дәрілерді бу буып тұрған ваннадағы шкафта, терезе жақта немесе плитаның жанында сақтауға болмайды: ол жерлер ыстық әрі ылғалды, сондықтан препараттар тез бүлініп, әсері төмендеуі мүмкін. дәрі қобдишасы үшін бірден салқын әрі құрғақ орын жуынатын бөлмеден және жылу көздерінен алыстағы бөлек сөре немесе шкафтағы контейнер таңдау дұрыс.
Ересек адам дәріні оңай ала алатындай, ал бала қол жеткізе алмайтындай ыңғайлылық пен қауіпсіздікті сақтау маңызды. Сондықтан дәрі-дәрмектерді сөмкеде, төсек жаны тумбочкаларда немесе ашық сандықтарда емес, биік әрі жабылатын шкаф немесе қорапта сақтау керек, өйткені балалар мен үй жануарлары ол жерге жете алады.
Сақтау шарттарын ұстаныңыз
Барлық препараттарды бір жерде сақтау мүмкін емес — әрқайсының жеке сақтау талаптары бар. Таблеткалар мен ерітінділер үшін орынды таңдау кезінде орамадағы нұсқаулықты мұқият оқу қажет:
«Құрғақ жерде сақтау» – дәрілер ваннада немесе умывальник үстінде емес, бу, конденсат және ылғалдың күрт өзгеруі жоқ шкаф немесе сандықта сақталуы тиіс.
«Жарықтан қорғау» – мұндай препараттарды қорапта сақтау керек, блистерді үстелге жайып тастамау және таблеткаларды этикеткасыз мөлдір банкаларға аудармау қажет. Жарық көптеген заттардың ыдырауын жылдамдатып, дәрінің сақтау мерзімін қысқартады.
«Бөлме температурасында сақтау» — әдетте бұл 20–25 °C шамасында, бірақ кейбір препараттар үшін рұқсат етілген температура диапазоны 10-нан 29 °C-қа дейін болады. Мұндай дәрілерді радиаторға, терезе төсенішіне, автокөлікке немесе балконға қоюға болмайды, себебі онда температура қауіпсіз шектен асып кетеді.
«Тоңазытқышта сақтау» – осындай белгісі бар препараттарды тоңазытқыштың ішкі сөресіне қою керек, мұздатқышқа немесе артқы қабырғаға жақындатпау қажет, сонда олар мұздап қалмайды. Жүктер кезінде, әсіресе жазда, термосөмке немесе салқындатқыш пакетін қолдану ұсынылады.
«Балалардан қорғау» – бұл белгісі бар дәрілерді жоғарғы сөрелерге немесе құлыпталатын шкафтарға қою керек, сөмкеде, төсек жанындағы тумбочкаларда немесе киім қалталарында қалдырмау қажет, өйткені бала оларға қол жеткізе алады.
Дәрілерді санаттарға бөліңіз
Аптечканы ретке келтіру оңайырақ болады, егер әрбір дәрі тобына арналған жеке «бөлімі» болса. Препараттарды бөлек қораптарға немесе бөлімдерге салып қоюға болады:
- алғашқы көмек құралдары (антисептиктер, бинттер, пластырьлар);
- қызу түсіретін және ауырсынуды басатын дәрілер;
- созылмалы ауруларға арналған дәрілер;
- балаларға арналған дәрілер: шәрбаттар, шамдар, тамшылар.
Осылайша қажет дәріні тез табасыз, түн ортасында бүкіл аптечканы ақтарып әуре болмайсыз.
Мұндай жүйе дәрілер мен олардың дозаларын шатастырып алмау қаупін азайтады: ересектерге арналған таблеткалар балалар дәрілерінің қасында жатпайды, ал отбасы мүшесіне жеке жазылған дәрілер жалпы құралдармен араласып кетпейді.
Нұсқаулықтарды сақтаңыз
Дәріні ашқаннан кейін қорабын және ішіндегі нұсқаулығын тастамаңыз: онда дозасы, қабылдау тәртібі, жарамдылық мерзімі және маңызды ескертулер жазылған.
Дәрілерді қолайлы болу үшін атаулары жазылған қораптарға немесе контейнерлерге салып қоюға болады, бірақ блистер мен құтыларды бастапқы қаптамасында қалдырған дұрыс. Бұл дәріні шатастырмай тануға, ұқсас препараттарды қате қабылдамауға және қажет болған жағдайда нұсқаулықты тез тауып алуға көмектеседі.
Егер қаптамалар көп орын алып жатса, нұсқаулықты суретке түсіріп, телефондағы жазбаларға немесе арнайы қалташаға сақтап қоюға болады.
Үйдегі дәрілерді қаншалықты жиі тексеру керек
Үйдегі дәрілер салынған қобдишаны әр 3–6 ай сайын, сондай-ақ тұмау маусымы басталар алдында, дәрі-дәрмек көптеп алынғаннан кейін, көшу немесе жөндеу жұмыстары біткен соң тексеріп шыққан дұрыс.
Тексеру кезінде барлық дәріні қарап шығыңыз: жарамдылық мерзімін, қаптамасының бүтіндігін тексеріп, бос қораптарды, қайталанатын немесе қажетсіз дәрілерді алып тастаңыз — олар орын алып, қажет дәріні тез табуға кедергі келтіреді.
Тек мерзімге емес, дәрінің сыртқы түріне де мән беріңіз. Кейде дәрілер жарамдылық мерзімі бітпей тұрып-ақ бұзылып кетуі мүмкін, мысалы, ыстықта, ылғалды жерде немесе күн астында сақталған жағдайда.
Күдікті белгілер: түсі, иісі немесе құрылымы өзгерсе, ерітінді лайланса, түбіне тұнба түссе, ішінде түйіршік пайда болса, сироп қабаттанып кетсе, таблеткалар үгітіліп, жабысып немесе жарылып кетсе, жақпа майлар қатты құрғап, құрылымы өзгерсе. Мұндай препараттарды қолданбаған дұрыс, тіпті жарамдылық мерзімі өтпесе де. Оның орнына дәрігермен немесе фармацевтпен кеңесіп, балама дәрі алуға тырысыңыз.
Мерзімі өткен немесе күмән тудыратын дәрілермен не істеу керек?
Жарамдылық мерзімі өткен дәрілерді қолдануға болмайды, тіпті лақтыруға қимасаңыз да, оларды бірден бөлек қойып, қабылдаудан бас тартқаныңыз жөн. Мерзімі өткен дәрілердің тиімділігі мен қауіпсіздігіне өндіруші кепіл бермейді, ал ыстықта немесе ылғал жерде бұзылған препараттар жағымсыз реакция тудыруы мүмкін.
Мұндай дәрілерді арнайы қабылдау пунктіне немесе дәріханаға апарып, қауіпсіз жолмен кәдеге жаратқан дұрыс. Егер ондай мүмкіндік болмаса, таблетка мен капсулаларды кәрізге төгуге болмайды. Оларды тұрмыстық қоқысқа тастау үшін мынадай әдіс қолдануға болады: дәріні кофе қалдығымен немесе мысықтың құмымен араластырып, тығыз қаптамаға (герметикалық пакетке) салып, содан кейін ғана қоқыс шелегіне тастаңыз, бұл дәрілерге балалардың, жануарлардың немесе бөгде адамдардың қолы жетпеуі үшін қажет.
Дәріні туыстарға, таныстарға беруге де болмайды. Себебі әр адамға дәрінің мөлшері мен түрін тек дәрігер нақты диагноз бен денсаулық жағдайына қарай тағайындайды. Бір диагноздың өзінде әркімге бірдей дәрі жарамайды. Одан бөлек, кей дәрілерді біріктіріп қабылдауға болмайды, бұл жағымсыз әсерлерге әкелуі мүмкін.
Чек-лист: үйдегі дәрілерді дұрыс сақтау жолы
Дәрілерге арнайы орын бөліңіз
- Дәрілерді пештен, жуынатын бөлмеден және күн көзінен алыс, салқын әрі құрғақ жерде сақтаңыз.
- Аптечканы жоғары сөреге немесе құлпы бар қорапқа қойыңыз — балалар мен үй жануарлары қол жеткізбеуі керек.
«Бөлме температурасындағы» және «тоңазытқыштағы» дәрілерді бөлек сақтаңыз
- Бөлме температурасында сақталатын дәрілерді бір контейнерге не шкафқа жинаңыз.
- Тоңазытқышта сақталатын дәрілерге жеке орын бөліңіз — мұздатқышқа не есікке емес, ішкі сөреге қойыңыз.
Дәрілерді санаттарға бөліп сақтаңыз
- Жедел жәрдемге арналған: антисептиктер, таңғыштар, пластырьлар, стерильді сулықтар.
- Дене қызуын түсіретін және ауырсынуды басатын дәрілер.
- Отбасындағы ересектерге арналған созылмалы ауруларға қарсы дәрілер.
- Балаларға арналған дәрілер (сироптар, шамдар, тамшылар) — ересектердің дәрілерінен бөлек сақтау керек.
Нұсқаулықтар мен орама қораптарын сақтаңыз
- Қораптар мен ішіндегі нұсқаулықтарды тастамаңыз: оларда дозасы, қабылдау тәртібі және жарамдылық мерзімі жазылған.
- Қаласаңыз, нұсқаулықтарды суретке түсіріп, телефоныңыздағы жеке қалтада сақтауға болады.
Дәрілердің жарамдылық мерзімі мен сыртқы түрін тексеріңіз
- Әр 3–6 ай сайын дәрілерді қарап шығыңыз: мерзімі өткендерін тастаңыз, түсі, иісі немесе құрылымы өзгергендерін бөліп қойыңыз.
- Ашылғаннан кейін жарамдылық мерзімі қысқаратын тамшылар, шәрбаттар мен жақпамайларға ерекше назар аударыңыз.
- Келесі тексеріс үшін еске салғыш орнатыңыз.
