Жаңалықтар

Қазақстан Нигериямен байланысты күшейтуі мүмкін. Абу-Дабиға жұмыс сапарымен барған Қазақстан Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Нигерия Федеративті Республикасының Президенті Бола Ахмет Тинубумен сөйлескен.

Тинубу Қазақстанмен етене араласуға, іскерлік сипатта келіссөздерге жүргізуге дайын екенін айты. Тоқаев Нигерия басшысын елге ресми сапармен келуге шақырды.

«Мемлекет басшысы еліміз Африка құрлығындағы халық тығыз қоныстанған және ірі экономикасы бар Нигериямен сан қырлы ынтымақтастықты нығайтуға баса мән беретінін жеткізді», – деп хабарлады Ақорда.

Екі елдің Президенттері мына негізгі салалар бойынша инвестиция мәселесін талқылды:

Нигерия мен Қазақстан 1991 жылы дипломатиялық байланыс орнатқан. Африка құрлығында орналасқан ел уран, мұнай, алтын...

Калифорнияның оңтүстігінде жалғасып жатқан ормандағы өрттің шығыны 250-275 миллиард доллар болуы мүмкін, деп жазды Интерфакс The Washington Post басылымына сілтеме жасап.

AccuWeather ұйымы мұның алдында ормандағы өрт салдарынан 135-150 млрд доллар экономикалық шығын болады есептеген.

«Бұл Калифорния тарихындағы ең күшті орман өрттерінің бірі», – деді компанияның бас метеорологы Джонатан Портер.

Алапат өрт екі жерде – Лос-Анджелестің батысындағы Тынық мұхиты Пасифик-Палисейдс және Лос-Анджелестің шығысындағы Альтадин аймағында – 12 мыңнан астам нысанды күйретті. Санта-Моника мен Малибу арасындағы ең қымбат тұрғын үйлер өртенді. Мұндағы орташа жылжымайтын мүлік бағасы 2 миллион долларды құрайды.

Ағымдағы өрттер АҚШ-тағы соңғы апаттардан...

Ресейде интернет байланысы үзілді. Қолданушылар сайттарға, мессенджерлер мен әлеуметтік желілерге кіре алмай шағымданып жатыр.

Мұндай түйткіл байланыс операторларына да қатысты. «Билайн», «Мегафон», МТС және«Теле 2» да интернетсіз қалған. Жауапты мекеме – Роскомнадзор Ресейде мұның сырын себебін түсіндіріп бере алмаған. Айтуларынша, себебін енді анықтап жатқанға ұқсайды.

Кейбір бұқаралық ақпарат құралдары оқырмандарымен қоштасып жатыр.

«Біз әрмен қарай не боларын білмейміз. Сондықтан қоштасып алайық. Өздеріңізді жақсы көріңіздер. Өмір сүріңіздер, жақсы көріңіздер, тәті ас ішіңіздер. Кітап оқып, балаларыңызбен ойнаңыздар. Жұбайларыңызға жақсы көретіндеріңізді айтыңыздар. Балаларыңызбен, ата-аналарыңызбен жиі сөйлесіңіздер», – деп кеңес берді Маsh телеграм арнасы.

Google, Liveinternet, «Википедия», РЖД...

Қазақстанға Беларусьтен халал шұжықтар қаптауы мүмкін. Беларусь Қазақстанға шығаратын экспортын 1 млрд АҚШ долларына жеткізуді көздеп отыр. Бұл туралы Беларусьтің Қазақстандағы төтенше және өкілетті елшісі болып жаңа тағайындалған Алексей Богданов мәлімдеді.

Пул первого жариялаған бейнежазбаға қарағанда, тағайындаудан кейін Беларусь президенті Александр Лукашенко елші Алексей Богдановты біршама тергеп алғаны көрінеді.

 «Сен өз еркіңмен бара жатсың ба? Әлде, Қазақстанға бар деп сені біреу күштеді ме?» деп сұрады Лукашенко.

Алексей Богданов ешкімнің күштемегенін, саналы түрде шешім қабылдағанын айтып ақталды.

«Сіздің сенімізді ақтағым келеді», – деді жаңа елші.

«Қазақтармен, әрине, бәрімен де (қатынаста...

«Қазақтелекомға» тиесілі болған «Мобайл Телеком-Сервис» ЖШС-ні катарлық компанияның сатып алуы бойынша мәміле аяқталды. Бұл туралы Қазақстан қор биржасына «Қазақтелеком» хабарлады.

«Осымен «Қазақтелеком «АҚ 2025.14.01 PIH Communication LLC пайдасына
«Мобайл Телеком-Сервис» ЖШС жарғылық капиталындағы 100% қатысу үлесін
сату бойынша мәміле аяқталғанын хабарлайды», – деп жазылған құжатта.

«Мобайл Телеком-Сервис» операторы Tele2 және Altel деген брендпен белгілі. Бұған дейін оның толыққанды акционері – Самұрық-Қазынаға тиесілі «Қазақтелеком» еді.

Енді мобильді операторды катарлық Power International Holding холдингі сатып алды.

«Бұл сатып алу аймақтағы телекоммуникациялық инфрақұрылымды әлдеқайда жақсартып, Қазақстанмен серіктестікті нығайтады», – деген еді катарлық компания...

Төтенше жағдайлар министрлігі Алматы облысы Қаскелең қаласындағы құрылыс қоймасынан шыққан өрт сөндірілгенін хабарлады.

«Қабылданған шаралардың арқасында өрт алдын ала 500 ш.м. алаңда сөндірілді» делінген министрлік мәлімдемесінде.

Өртті сөндіруге қою түтін мен көптеген материалдардың тез жанғыштығы кедергі келтірген.

Қойма Қаскелеңдегі «Жер ана» базарының маңында орналасқан. Базар әкімшілігі қойма базар аумағына кірмейтінін мәлім етті.

Қазақстандықтар зейнетақы жинақтарының 4,33 трлн теңгеден асатын мөлшерін тұрғын үй жағдайын жақсартуға және емделуге пайдаланды. Орындалған өтініш саны – 2,52 млн, деп хабарлады «Бірыңғай жинақтаушы зейнетақы қоры»ның баспасөз қызметі.

Тұрғын үйге

2021 жылғы қаңтар мен 2025 жылғы 1 қаңтардағы жағдай бойынша тұрғын үй жағдайларын жақсартуға аналған 1 885 252 өтініш орындалған. БЖЗҚ қазақстандықтардың уәкілетті оператор-банктерде ашылған арнайы шоттарына шамамен 3,74 трлн теңге аударған.

Тұрғын үй жағдайын жақсарту мақсатындағы біржолғы зейнетақы төлемдерінің орташа сомасы – 1,98 млн теңгеден асады.

Тұрғын үй жағдайларын жақсарту бойынша орындалған өтініштердің ең көп саны Алматы (20,66%), Астана қалаларының 20,12%), Маңғыстау облысының (9,47%) тұрғындарынан түскен.

Қазақстанның қаржыгерлер қауымдастығы нарыққа талдау жасады. Мамандар пікірінше, 2025 жылы сыртқы қарыз үшін қызмет көрсетуге және жабуға 30,5 млрд доллар керек.

Валюта нарығы

Апта басындағы сауда нәтижесі бойынша, нарықта шетелдік валютаның сұранысқа көбірек ие болғаны байқалған. Дегенмен сауда көлемі 186,8 млн долларды құрады, бұл оған дейінгі көрсеткішке қарағанда 9,7 млн аз. Қаржыгерлер пікірінше, Ұлттық қордың бюджетке трансфертінің конвертациясы мен экспорттық түсімдер арқылы қамтамасыз етілетін шетелдік валюта бойынша ұсынысты қазіргі сұраныс қанағаттандыра алмай отыр. Себебі сыртқы қарыздар бойынша шығындар бар, импорттық жеткізілімдерді төлеу керек. ҚР ҰБ-ның мәліметінше, 2025 жылы сыртқы қарыз бойынша шығындарды өтеу үшін 30,5 млрд доллар...

14 қаңтар, сейсенбіде, америкалық валюта қымбаттап, теңге әлсіреді. 13 қаңтарда доллар 528,71 теңгеден саудаланған еді. Енді бүгін курс бағамы 2 теңгеге көтеріліп, бір доллар 530,20 теңгеден сатылды.

Ал айырбастау пункттерінде шетелдік валюта бағамы аса қатты өзгерген жоқ. 529,5-530 теңгеден саудаланып жатыр.

Валюта нарығындағы сауда көлемі де жыл басынан бері ең үлкен нәтиже көрсетті. Кешкі сауда қорытындысы бойынша, нарықта 300 млн доллар сатылды.

Ұлттық Банк интервенция жүргізіп жатыр ма?

Жыл басынан бері нарықтағы кейбір өзгерістерге қарап, сарапшылар Ұлттық Банк интервенция жүргізіп отыруі мүмкін деген болжам жасайды. Экономист Ғалымжан Айтқазинның пікірінше, биржадағы сауда-саттық көлемінің ұлғаюы реттеуші тарапынан валюталы...

АҚШ 10 қаңтарда жаңа санкциялар пакетін жариялағаннан кейін кем дегенде 65 ресейлік мұнай тиеген танкер Қытай, Сингапур және Ресей жағалауында қалып қойды. Бұл туралы Reuters кеме қозғалысын бақылау деректеріне сілтеме жасап хабарлады.

Қайда тұрып қалды

Агенттіктің мәліметінше, бес танкер Қытай жағалауында, тағы жеті танкер Сингапур маңында, ал қалғандары Балтық теңізі мен Қиыр Шығыста тұрып қалған. Бұл тізімге Иран порттарында және Суэц каналы маңында тұрған 25 мұнай танкері кіреді.

Кеше Қытай жағалауынан шығысқа қарай орналасқан суларда 2 миллионнан астам баррель мұнай тиеген ресейлік үш танкердің тоқтап тұрғаны хабарланған. Бұл Шаньдун провинциясындағы порттарды басқарушы компанияның санкцияға ұшыраған танкерлерді қабылдауға...

Қазақстандағы ең бай бизнесмендердің қатарындағы Александр Клебанов пен Сергей Канға тиесілі «Павлодарэнерго» компаниясы 5 млрд теңге кредит алады. Несиені Halyk bank береді.

Акционерлерінің Қазақстан қор биржасы сайтында жариялаған шешіміне сәйкес, келісім банк және «Павлодарэнергоның» бас компаниясы – Орталық-Азия электроэнергетикалық корпорациясының» (ОАЭК) құрамына кіретін басқа да еншілес фирмалар арасында жасалған.

ЦАЭК-тің құрамына «Павлодарэнергодан» бөлек, «Севказэнерго» АҚ, «Ақмола электржелілік үлестіру компаниясы» АҚ, «Павлодар электржелілік тарату компаниясы» кіреді.

Компанияның 5 млрд теңге кредит алатыны 2024 жылдың соңында белгілі болған. «Павлодарэнерго» – «Орталық-Азия электроэнергетикалық корпорациясының» 100% еншілес кәсіпорны. Корпорацияға миллиардер Александр Клебанов пен Сергей Кан иелік етеді. ОАЭК-тің 47% акциясы...

Алматы облысы Қаскелен қаласындағы құрылыс дүкенінің қоймасы өртеніп жатыр. Бұл туралы ТЖМ мәлім етті.

«Өртті сөндіру жұмыстары жалғасуда. Оқиға орнында өрт сөндіру жедел штабы ұйымдастырылды. Жақын орналасқан тұрғын үйлерді оттан қорғау және өртті сөндіру үшін су оқпандары берілуде» делінген хабарламада.

Өртті сөндіруге ТЖД 30 адамға жуық жеке құрамы мен 10 бірлік техникасы жұмылдырылған.

Желіде өртеніп жатқан аумақ «Жер ана» базарына тиесілі екені туралы ақпарат тарады. Алайда базар әкімшілігі мұны терістеді.

«Тарап жатқан ақпаратқа қатысты: өрт базар аумағында емес, оның жанындағы қоймада орын алды. Бұл жағдай біздің базарға қатысы жоқ, аумақтағы...

Ұлыбританияның монополияға қарсы реттеушісі Google іздеу сервистерін тексереді. Бұл туралы Reuters басылымы хабарлады.

Ұлыбританияның Бәсекелестікті және нарықты бақылау агенттігі Google-дың тұтынушылары мен бизнеске, соның ішінде жарнама берушілерге, жаңалық шығарушыларға және бәсекелес іздеу жүйелеріне әсерін тексермекші.

Агенттік бұл шаралардың экономикалық өсу үшін қолға алынып отырғанын мәлімдеген. Сондай-ақ елде бәсекелестіктің тиімді жұмыс істеуі үшін маңызды шаралар қабылдау туралы шешім қабылданғанын жеткізген.

«Миллиондаған адамдар мен компаниялар Google іздеу жүйелеріне және жарнамалық қызметтеріне сенім білдіріп отыр. Түрлі сұраныстардың 90%-ы осы платформада жүргізіледі. Осы платформада 200 000-нан астам бизнес жарнамалар жарияланып тұрады. Біздің мақсат – адамдардың іздеу...

АҚШ Украинаны «Түркия ағымын» істен шығаруға бағыттап отыр. Энергетикалық инфрақұрылымға қарсы осындай террористік актілерді қолдап, бәсекелестікті жоймақшы. Бұл туралы баспасөз конференциясында Ресейдің сыртқы істер министрі Сергей Лавров мәлімдеді.

«Менің ойымша, Америкаға ешбір облыста бәсекелес керек емес. Олар Еуропалық Одақтың энергетикалық игілігі негізінің күл-талқанын шығаратын террористік шаралардың орындалуына рұқсат береді. Қазір «Солтүстік ағымның» артынан «Түркия ағымын» істен шығару үшін украиналық клиенттерін айдап салып отыр», – деді Сергей Лавров ресейлік дипломатияның 2024 жылдағы жұмысын қорытындылауға арналған жиында.

Осыған дейін Украина Ресейдің бірнеше қаласындағы өндірістік орындарға зымыранмен, дронмен соққы жасағаны хабарланған еді. 13 қаңтардың кешінде Украина...

Украинадағы соғысқа Ресейдегі жеке жасақтардың бірінің сапында қатысқан қазақстандық сотталды. Бұл туралы Сәтбаев қалалық сотының баспасөз қызметі мәлім етті.

Сотталушы бейбітшілік пен адамзат қауіпсіздігіне қарсы ауыр қылмыс жасаған, қарулы қақтығысқа және шетел мемлекетінің аумағындағы әскери әрекеттерге жалдамалылық белгілерінсіз қасақана заңсыз қатысқан деп айыпталған.

Мән-жайы

«Г» есімді тұрғын 2022 жылдың күзінде Қазақстан азаматы бола тұра «В» жекеменшік әскери компаниясының құрамында қарулы қақтығысқа қатысуға бел буған. Ол шетел билігі орыс ұлтының құқықтарын шектеп жатыр деп санаған. Оның қайтыс болған әкесі «Г» (1931 жылы туған) Харков қаласының тумасы болған.

«Г»  жекеменшік әскери компанияның өкілдерімен байланыс орнатып, алдымен Жезқазғаннан Петропавлға пойызбен барып...

Ресейдің ауыл шаруашылығын қадағалау мекемесі Қазақстанға «зиянкестері бар астық жіберіп жатсыңдар» деп айып тағып отыр. Ресейлік порттарға қазақстандық астықты өткізбейтін ниетін де жасырмаған.

Мекеме өкілдері Қазақстанның құзырлы органдарымен келіссөз өткізіп, Ресейге астық өнімдерін жеткізуге қойылған шектеуді сақтауды талап еткен.

Ветеринарлық және фитосанитарлық қадағалау жөніндегі федералды қызмет хабарлауынша, 2025 жылы 13 қаңтарда Ресейдің ауыл шаруашылығын қадағалау мекемесі жетекшісінің орынбасары Антон Кармазин Қазақстанның Ауыл шаруашылығы министрлігіне қарасты Мемлекеттік инспекциясы комитетінің төрағасының міндетін атқарушы Сәкен Қаныбековпен бейнебайланыс арқылы келіссөз жүргізген.

Келіссөз барысында мекеме өкілі 2024 жылы 17 қарашадағы Қазақстанда өндірілген бидайды, зығыр ұрығы мен жасымықты тасуға уақытша  қойылған шектеулердің сақталмағаны...

Владимир Зеленский Украинада әскери жағдай мен мобилизацияны тағы 90 күнге ұзарту туралы заң жобаларын Жоғарғы Радаға енгізді.

Бұл режимдердің 2025 жылдың 8 ақпанынан 9 мамырына дейін қолданыста болатыны нақтыланды. Ақпарат көзіне сүйенсек, дауыс беру жақын арада өтеді.

Әскери режимді ұзарту бойынша дауыс беру соғыс басталғаннан бері 14-ші рет ұсынылып отыр. Қазіргі уақытта әскери жағдай мен мобилизация 7 ақпанға дейін күшінде.

Айта кетейік, 2024 жылдың 20 мамырында Зеленскийдің өкілетті мерзімі аяқталды. Украинада жаңа президентті сайлау 2024 жылдың 31 наурызында өтуі тиіс болатын, бірақ әскери жағдай мен жалпы мобилизацияға байланысты бұл іс-шаралар тоқтатылды.

Осыған дейін Владимир Зеленский елдегі мобилизация жасын...

2024 жылы Каспий Құбыр Консорциумының теңіз терминалы арқылы 63 009 481 тонна мұнай жөнелтілген. Бұл өткен жылғы көлемнен біршама аз. 2023 жылы КҚК арқылы 63 473 894 млн тонна мұнай тасымалданған.

«2024 жылы Каспий құбыр консорциумының теңіз терминалында 584 мұнай танкеріне 63 009 481 тонна мұнай тиелген. 2024 жылы КҚК құбыр жүйесіндегі мұнайдың ең үлкен көлемі Теңіз, Қарашығанақ және Қашаған кен орындарынан жеткізілді», – делінген КҚК хабарламасында.

Атап айтқанда, Теңіз кен орнынан – 26 819 535 тонна, Қарашығанақтан – 9 816 458 тонна, Қашағаннан – 17 209 596 тонна мұнай тасымалданған. Солайша...

Қазақстан шетелдіктердің қатысуымен болатын заңсыз қаржы айналымы тәуекелінің алдын алмақ. Осы мақсатта шетелдіктерге банк картасын ашу талабын қатаңдатылады. Нақтырақ айтқанда шет ел азаматтарына төлем картасы бір жылға ғана берілетін болады. Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі арнайы қаулыға осындай өзгеріс енгізген.

Агенттік есірткі мен цифрлық активтердің заңсыз айналымы саласында банк қызметтерін пайдалану тәуекелдерін азайту үшін бақылау шараларын қатаңдатпақ.

Соған сәйкес, банктер бейрезиденттерге төлем картасын тек бір жылға аша алады. Бұл шектеудің кәсіпкерлер, дипломаттар мен инвесторларға қатысы жоқ.

«Қазақстан Республикасының бейрезиденттері үшін төлем карточкаларының қолданыс мерзімі бойынша – 12 ай шектеулер белгіленді», – делінген...

Қазақстанда отбасы мен неке институты ұзақ уақыт бойы трансформация кезеңін өткеріп жатыр. Бұл туралы «Қазақстан отбасылары» ұлттық баяндамасында айтылады.

Цифрлар

2009-2021 жылдар аралығындағы санақаралық кезеңде Қазақстанда отбасы саны 38,7%-ға өсіп, 5 578 947 бірлікті құраған.

Қазақстан халқы үшін отбасы ең алдымен бақыт пен махаббат (44,9%), ұрпақ тарату (41,7%) және өмірдің мәні (40,7%) сияқты ұғымдармен байланысты.

Некеге тұрудың маңызды себептері ретінде төмендегідей жауаптар аталған: «Махаббат» – 59,9%, «Көзқарастар мен қызығушылықтар ортақтығы» – 17%, «Баланың дүниеге келуі» – 10,7%, «Ата-анадан тәуелсіз болу» – 5,5%, «Материалдық жағдайды жақсарту» – 5% және «Жоспарланбаған жүктілік» – 1,2%.

Отбасы институтындағы өзгерістер

«KMG PetroChem» басқарма төрағасы Игорь Ильин бастаған делегация Қытайға іс-сапармен барып, газ-химия саласындағы жобаларды дамыту үшін кездесулер өткізді.

Қазақстандық делегациясы Қытай даму банкі және (CDB) және Қытайдың SINOSURE экспорттық-кредиттік агенттігінің өкілдерімен кездескен. Олар «Атырау облысында бірыңғай дәлізде магистральдық құбырларды (этан, пропан) салу» жобасына қаржы тартуды талқылаған.

«ҚазМұнайГаздың» еншілес компаниясы Атырау өңіріне магистральдық құбырын салып, жыл сайын 1,6 млн тонна сұйытылған этан және 1,0 млн тонна сұйытылған пропан фракцияларын тасымалдауды көздеп отыр. Әр құбыр 210 шақырымға дейін созылады.

Құрылыс 2028 жылға дейін аяқталып, 500 адамды жұмыспен қамтуы керек.

Одан бөлек KMG РetroСhem серіктесі SINOPEC-пен келіссөздер жүргізіп, Атырау облысында қуаты...

Үкімет «2025-2027 жылдарға арналған республикалық бюджетті орындау туралы Заң жобасын жүзеге асыру» атты қаулы қабылдады. Яғни алдағы екі жылға жоспарланған бюджетті игеруге кірісті.

Бюджетті орындау көлемі төмендегідей:

Кіріс – 21,4 трлн теңге, оның ішінде:

Шығын – 25,2 трлн теңге, оның ішінде:

Қаржы активтерінің операциялары бойынша сальдо – 46,9 млрд теңге:

АҚШ-тың арнайы прокуроры Джек Смит  Дональд Трампты 2020 жылғы президенттік сайлауға кедергі келтіру мақсатында «қылмыстық әрекетке» қатысқан деп топшылайды. Бұл туралы прокуратураның сейсенбі, 14 қаңтарда жариялаған есебінде жазылған.

Құжатта АҚШ президентінің 2020 жылы сайлауға түскен Джо Байденнің дауыс жинауына кедергі келтіру үшін қылмыстық әрекетке барғаны туралы жазылады. Смит Трампты сотта айыптау үшін дәлелдер жеткілікті екенін айтқан. Бірақ айыптау ісін жалғастыруға Трамптың президент болып сайлануы кедергі келтірген. Яғни АҚШ заңына сәйкес, президент ретінде ол қылмыстық қудаланбайды.

Есеп жарияланған соң, Трамп өзінің Truth Social веб-сайтында прокурор Джек Смитті бұл іске қатысты тергеу жұмыстарын «сайлауға дейін аяқтай алмаған ақыма...

Қырғыз әншісі Қайрат Примбердиевтің қазақ ханы Кенесары Қасымұлының өлімі үшін қазақ халқынан кешірім сұрауы қоғамда қызу пікірталас тудырды. Әнші бұл пікірін қазақстандық БАҚ-қа берген сұхбатында айтып, тарихи оқиға үшін кешірім сұрады.

«Тарихта Біздің Ормон хан Кенесары ханды өлтіруге мәжбүр болған. Мен қазақ халқынан болған жағдай үшін өз атымнан кешірім сұрағым келеді. Қазір жылағым келіп тұр. Біз Кенесары ханның басын қайтарып, Құран оқып, оны лайықты түрде ақтық сапарға шығаруымыз керек», – деді Қайрат Примбердиев.

Әншінің бұл мәлімдемесі қырғыз қоғамында қарама-қайшы көзқарастар туғызды. Кейбір азаматтар оны қолдап, тарихтағы қайғылы оқиғаны түсіністікпен қабылдау керек десе, енді бір...