Жаңалықтар

Bank of America (BofA) сарапшылары теңгенің АҚШ долларына шаққандағы бағамы бойынша базалық болжамын жариялады. Олардың есебінше, USD/KZT жұбының бағамы 2027 жылдың соңына дейін шамамен 530 теңге деңгейінде сақталады. Бұл теңге екі жылда бар-жоғы 2,9% құнсыздады деген сөз.

Мұндай қалыпты девальвация – Қазақстанда макроэкономикалық саясаттың қатаң сақталатынын және Ұлттық банктің инфляцияны тежеу мен сыртқы күйзелістерді жұмсартуды жалғастыруының айғағы болуы тиіс.

Алайда экономист Эльдар Шамсутдиновтың жазуынша, форвардтық келісімшарттарға терең үңілсек, басқа көріністі байқауға болады. Нарықтағы осы құралдар 2027 жылдың соңына дейінгі кезеңде теңге бағамын 658 деңгейінде болжайды. Бұл болжам теңге шамамен 28% құнсызданатынын меңзейді.

Неге мұндай айырмашылық бар? Өйткені нарық қатысушылары алдағы...

Geely EX5 атты бағасы небәрі 8, 17 миллион теңге тұратын электрокар Еуропа нарығына шыға бастады. Жақында Қазақтанға келеді деп күтілуде.

2025 жылдың 24 маусымында қытайлық Geely автоконцерні Грекияда ресми түрде өз жұмысын бастады.

Сarnewschina ақпаратына қарағанда, компания ел нарығына алғашқы үлгісі – Geely EX5 толық электрлі кроссоверін ұсынды.

Компания Еуропаны жауламақ

Бұл қадам Geely-дің Еуропа нарығына бағындырып жатқанын көрсетеді. Geely EX5 моделі Қытайда алғаш рет 2024 жылдың тамызында Geely Galaxy E5 атауымен таныстырылды. Қытай нарығында бұл модельдің бес нұсқасы бар. Бағасы 112 800–148 800 юань аралығында. Шамамен 8, 17 миллион теңге.

Geely EX5 ерекшеліг...

Үкімет ауылдарға интернет жеткізу үшін Халықаралық Қайта Құру және Даму Банкінен 42 млрд иен қарыз алады. Сенат құжатты мақұлдады.

Халықаралық банктен алынған қаражат есебінен 1123 елдімекенді интернетпен қамту көзделіп отыр. Жоба 2025-2027 жылдар аралығында жүзеге асырылады

«Жобаны іске асыру тең қаржыландыру есебінен қамтамасыз етіледі. 50 пайызы – Халықаралық Қайта Құру және Даму Банкінің 42 млрд теңге көлеміндегі қарыз қаражаты, 50 пайыз – жеке серіктестердің бірлесіп қаржыландыруы есебінен жүзеге асыралады. Бір кіші жобаға берілетін субсидияның ең жоғары сомасы – 500 мың АҚШ долларын құрайды», – деді депутат Бибігүл Аққожина.

Депатут бұл жобаның халықаралық стандарттарға...

Сыртқы істер министрінің орынбасары Әлібек Бақаев Индонезияда есірткі саудасына қатысы бар деген күдікпен ұсталған қос қазақстандықтың мәселесіне қатысты пікірін айтты.

Әлібек Бақаевтың сөзінше, Қазақстан мен Индонезия арасында күдіктілермен алмасу бойынша келісім жоқ.

«Екі арада келісім болмаса да, біз өз тарапымыздан Индонезияға ресми сауал жолдауға мүдделіміз. Индонезия тарапы жауап берсе, соның негізінде екі жақты қарым-қатынас жалғасады. Әзірге екі азаматқа қатысты қандай шешім шығатынын күтеміз, соған қарай жұмысты жалғастырамыз», – деді ол сенатта журналистердің сұрағына жауап беріп.

СІМ орынбасары екі азамат әзірге Қазақстанның консулымен кездеспегенін, жергілікті заң бойынша оларға қорғаушы берілгенін атап өтті.

Бұған дейін, Индонезияда есірткіге...

Жамбыл облысы Мойынқұм ауданында Фурманов айналма каналы тазартыла бастады. Бұл арна 40 жылдан бері тазартылмаған деп хабарлайды Су ресурстары және ирригация министрлігі.

Бұл каналдан Шу өзені арқылы Түркістан облысының Созақ ауданына су жіберіледі.

«Су ресурстары және ирригация министрлігі жыл сайын Тасөткел су қоймасынан Созақ ауданының экожүйесін қолдау үшін шамамен 200 млн текше метр су жібереді. Каналды тазарту су жіберудің тиімділігін арттырып, 40 жылдан бері алғаш рет оны өз мақсатына сай пайдалануға мүмкіндік береді. Сонымен қатар канал бойындағы елді мекендердің суға қолжетімділігі жақсарады. Нысанда жүргізіліп жатқан жұмыстар министрліктің қатаң бақылауында», – деді ведомство басшысы Нұржан Нұржігітов.

Қазақстан Тәжікстанға астық экспортын арттырады. Бұл туралы Ауыл шаруашылығы министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Баспасөз қызметінің мәліметінше, Ауыл шаруашылығы министрі Айдарбек Сапаров Тәжікстан Республикасының Қазақстандағы Төтенше және Өкілетті Елшісі Хайрулло Ибодзодамен кездесіп, аграрлық салаға қатысты мәселелерді талқылаған.

Жиында өзара тиімді шарттар бойынша Тәжікстанға қазақстандық астық жеткізуді ұлғайту мүмкіндіктерін талқылап, аграрлық саладағы екіжақты ынтымақтастықты одан әрі кеңейтуге келіскен. Тараптар астық экспортын арттыруға ден қойған.

Қазіргі уақытта Қазақстан Тәжікстанға жыл сайын 1 млн тонна шамасында астық жеткізеді.

Соңғы жылдары бұл елге астық экспорты көлемінің артқаны байқалады. «Қазақстан темір жолы» ҰК» АҚ деректеріне сәйкес, 2024 жылы Тәжікстанға 1,3 млн тонна асты...

Үкімет Жезқазған қаласының жылу желілерін жаңғырту үшін 2,8 млрд теңге бөлді. Бұл туралы ҚР Үкіметінің баспасөз қызметі хабарлады.

Тиісті қаулыға Премьер-министр Олжас Бектенов қол қойған. Қаражат резервтен бөлініп, Ұлытау облысы орталығының жылу инфрақұрылымын жаңартуға бағытталады.

Жезқазған қаласында жалпы ұзындығы 398 шақырымды құрайтын жылу желісі бар. Бұл желі алғаш рет 1951 жылы пайдалануға берілген. Қазіргі кезде жүйе 56,6%-ға тозып тұр.

Жылу желілері цехында 1969 жылдан бері жұмыс істеп тұрған 8 сорғы стансасы бар. Сарапшылардың мәліметінше, жылыту маусымында жылу жүйелеріндегі шығын орта есеппен 35-40%-ды құрайды. Бұл көрсеткіш қолданыстағы және жаңадан салынып жатқан нысандарды жылумен қамтамасыз етуге кедергі келтіруде.

Қаланың дамуы мен...

Польша 30 маусымнан бастап 4 күндік жұмыс аптасына ауысуды жоспарлап отыр. Жоба пилоттық режимде іске қосылады.

Пиолттық жоба бойынша жұмыс күні қысқарғанымен қызметкерлердің жалақысы өзгермейді. Осы мақсатта үкімет бизнесті қолдауға 1 млн злотый көлемінде субсидия беруді көздеп отыр. Үкімет бизнес иелеріне бірнеше нұсқа ұсынып отыр. Жұмыс берушілер 4 күндік жұмыс аптасына көше алады немесе 5 күндік жұмысты сақтай отырып, жұмыс істейтін уақытты 6 сағатқа дейін қысқартуы керек. Екеуіне де келіспесе, еңбек демалысының уақытын созуы тиіс.

Пилоттық жоба 2 жылға дейін жалғасады. 2027 жылы барлық кәсіпорын осы жүйеге ауысып, барлық жерде 4 күндік жұмыс аптасы енгізіледі.

Польша үкіметі бұл...

Астана елдегі ең ластанған қалалар тізімінде көш бастап тұр. 2024 жылдың қорытындысы бойынша елордада ауаның ластану деңгейі рекордтық көрсеткішке жеткен.

«Қазгидромет» мәліметінше, елордада атмосфералық ауаның жылдық ластану индексі 11-ге жетті. Бұл – ел бойынша соңғы бес жылдағы ең нашар көрсеткіш.

Ranking.kz сарапшыларының хабарлауынша, «жоғары деңгейдегі ластану» санатына Алматы, Қарағанды, Ақтөбе, Теміртау, Сәтпаев, Петропавл және Талғар қалалары да енген. Алайда антирейтингтің көшін Астана бастап тұр.

Экологтардың айтуынша, негізгі ластаушы заттардың барлығы бойынша шекті рұқсат етілген концентрациялар айтарлықтай асып кеткен. Атап айтқанда, 2024 жылы кейбір күндері ауадағы күкіртсутегінің мөлшері нормадан 11 есе, озон 7 есе, ал РМ2.5 ұсақ бөлшектерінің концентрациясы...

Тұрсын Алагөзовтің қызметкерлеріне 100 пәтер сыйлауына Нұрлан Смағұлов шабыт берген. Бұл туралы ол Айсәуле Бақытбектің «Сырласу» бағдарламасына берген сұхбатында айтты.

«Мен мұны жүрек қалауыма байланысты жасадым. Бұл идея өткен жылдың қарашасында келген. Оның алдында жазда Нұрлан Смағұловтың Оралда 280 үй салып, оны су тасқыны кезінде зардап шеккен тұрғындарға бергені жайлы оқыдым. Мен бизнесменмін ғой. Бірден Оралда үй қанша тұрады, инфрақұрылым қанша болады деп есептей бастадым. Сол кезде «бәрекелді Нұрлан» дедім. Оған не түрткі болғанын білмеймін, бірақ ол менің осылай жасауыма (100 пәтер сыйлауыма-ред.) себепкер болды «, – деді Тұрсын Алагөзов.

Осыдан кейін Тұрсын...

Tesla компаниясының Техастың Остин қаласында сынақтан өтіп жүрген робот-таксилері жол ережесін қайта-қайта өрескел бұзды. Бұл туралы Reuters хабарлайды.

Агенттік мәліметінше, робот-таксилер жол ережесін дұрыс сақтамайтын болып шықты. Мәселен, ол бір жолаушыны жол ортасына тастап кеткен. Тағы біреуі өзге жолаққа шығып алған.

Миллиардер Илон Масктің компаниясына тиесілі робот-таксилер осы күндері АҚШ-тың Остин қаласында сынақтан өтіп жатқаны мәлім. Куәгерлер жүргізушісіз таксилердің қателіктерін видеоға түсіріп алып жүр. Оларды компанияның өзі шақыртқан. Сол арқылы Tesla олқылықтардың орнын толтырғысы келеді.

Куәгерлер түсірген видеоларға қарағанда, таксилердің бірі бордюрге шығып кетсе, тағы біреусі кілт тоқтаған. Енді бірі жылдамдықты күрт арттырып жіберген.

Осыған байланысты жол ережес...

Цифрлық дәуір қарқынды дамып, адамдардың қарым-қатынасы онлайн кеңістікке көшкен шақта интернет пен әлеуметтік желінің қазақ тіліне әсері де маңызды зерттеу нысанына айналды. Бұл құбылыс ана тіліміздің дамуына жол ашты ма, әлде оның құрылымына зиян келтіріп жатыр ма? Kursiv.Media тілшісі осы сауалдар төңірегінде тіл мамандарының пікірін білді.

Қазақша жазу алаңы қалыптасты

Филология ғылымдарының докторы, профессор Анар Салқынбайдың пікірінше, әлеуметтік желіде қазақша жазу қалыптасып келеді. Бұл – ана тіліміздің қолданыс аясын кеңейтіп, жаңаша мазмұнмен байытатын мүмкіндік.

«Әлеуметтік желідегі қысқа да нұсқа жазылатын хат-хабарлардың мазмұны мен мәні әртүрлі. Онда мәнді сөз де, мәнсіз бос сөз де жеткілікт...

Кей адамдардың инвестиция салғанда келісімдері үнемі сәтті іске асып жатады. Олар ақшаны қайда салған жақсы екенін, қай келісімнен пайда таппайтынын біліп тұрғандай сезіледі. Ондайда «осының көріпкелдігі бар-ау» деп қалуыңыз мүмкін. Шынында, олар тәуіпке барып сұрамайтыны анық. Өзінің де магиялық қабілеті жоқ. Бар мәселе — қаржылық интуицияның мықтылығында. Яғни ол адам қаржы саласын жақсы біледі, әбден «көріпкел» болып алған. Ондай интуицияны қалай дамытуға болады және ол қалай қалыптасады деген мәселені талдап көрейік.

Қырағылықты қалыптастыратын — әмияныңыз

Қаржылық интуиция деп ұзақ уақыт есептеп, бәрін саралап барып қабылдайтын шешімді айтпайды. Ол — іштей «осы дұрыс» деп тұратын сезім. Мұны мистикаға балауды...

Жаз басталғанда Алматы тауларына шығатын адам саны артады. Алайда кәсіби альпинист болмағандықтан тауға шығу жеңіл әрі тез көтерілетін маршруттарды табу қажет. «Шымбұлақ» тау шаңғы курорты назарларыңызға 2-3 сағат көлемінде еш қиындықсыз шығуға болатын шыңдарды ұсынамыз. 

Жеңіл шөпті және топырақты жолдармен өтеді. Қиындығы төмен болғандықтан, жаңадан бастаған жаяу жүргіншілерге де, балалармен шыққан отбасыларға да өте қолайлы. Серуен барысында табиғатпен тынығып, әсем көріністерді тамашалауға мүмкіндік бар.

Медеу – Мохнатка маршруты

Мохнатка тауы бөгеттің үстінде орналасқан, оң жақтан анық көрінеді. Бұл жерден тау курортының әсем панорамасы ашылады, ал егер бинокль болса — көрініс одан да әсерлі болады.

Маршрут «Ақ-Бұлақ» аялдамасынан...

Қытай – әлемдегі ең үлкен автокөлік нарығы. Бұрын бұл ел шетелдік брендтердің негізгі тұтынушысы болса, бүгінде жағдай түбегейлі өзгерді. 2025 жылы қытайлық өндірушілер тек өз елінде ғана емес, әлемдік нарықта да алдыңғы орынға шықты. Олар тек электромобильдермен шектелмей, бензинді, гибридті және электр қуатымен де, бензинмен де жүре алатын көліктермен де бәсекелестерінен озып тұр. Бірақ қытайлықтардың өзі қандай көліктерді таңдайды?

Электромобильдерге сұраныс өсіп келеді, бірақ бензин әлі сұраныста

Көпшіліктің ойынша, Қытайда көпшілік тек электромобильмен жүреді. Шын мәнінде, электромобильдер нарықтың жартысына жуығын құрағанымен, бензинмен жүретін және гибрид көліктерге деген сұраныс әлі де жоғары. Әсіресе провинциялар мен кіші қалаларда инфрақұрылым...

Нидерланды астанасы Гаагада өткен НАТО саммитінде одақтас елдер 2035 жылға дейін қорғанысқа жыл сайын ЖІӨ-нің 5 пайызын жұмсауға уағдаласты. Бұл шешім «қауіпсіздікке төнген елеулі қатерлерге» жауап ретінде қабылданған, деп жазады Euronews.com.

Саммит қорытындысы бойынша қабылданған декларацияда альянсқа мүше мемлекеттердің басшылары мен үкіметтері «қорғаныс пен қауіпсіздікке қатысты негізгі қажеттіліктерге» ЖІӨ-нің 5 пайызын бөлетінін жариялады.

«Еуроатлантикалық қауіпсіздікке Ресей тарапынан төнген ұзақмерзімді қауіп пен терроризмнің тұрақты қатері жағдайында НАТО-ға мүше елдер 2035 жылға қарай ЖІӨ-нің 5 пайызын қорғанысқа бағыттауға міндеттенеді», – делінген құжатта.

Бұл инвестициялар одақтас елдердің «ұрысқа дайындық деңгейі мен тұрақтылығын арттырып, тежеу мен қорғаныс қабілетін...

НАТО саммиті аясында АҚШ президенті Дональд Трамп пен Украина президенті Владимир Зеленский арасында 40 минуттан астам уақытқа созылған кездесу өтті. Бұл туралы екі тарап та пікір білдіріп, кездесудің мазмұнды әрі маңызды тақырыптарға арнал­ғанын атап өтті.

Зеленский: «Бейбітшілікке қол жеткізу жолдарын талқыладық»

Кездесуден кейін Зеленский әлеуметтік желідегі парақшасында пікір білдіріп, Дональд Трампқа алғыс айтты.

«Президент Трамппен ұзақ әрі мазмұнды кездесу өткіздік. Барлық маңызды мәселелер талқыланды. Атысты тоқтату мен шынайы бейбітшілікке қол жеткізу, халқымызды қорғау жайы сөз болды. АҚШ-тың қолдауына ризамыз», – деді Украина президенті.

Сондай-ақ кездесу жайлы кейінірек толық ақпарат беруге уәде етті.

Жамбыл облысы Жамбыл аудандық соты бөтеннің мүлкін өртеу арқылы қасақана жою фактісі бойынша ер адамға қатысты шешім шығарды.

Оқиғаның мән-жайы

Сотталушы А. және оның азаматтық некедегі әйелі И. бастапқы жарна ретінде 800 мың теңге құйып, 4 млн теңгеге BMW530i автокөлігін несиеге сатып алған. Жәбірленуші И.-дің жүргізуші куәлігі болмағандықтан, ол аталған көлікті сақтандыру полисі бойынша өзінің азаматтық жұбайы А.-ға уақытша берген.

2025 жылғы наурыз айының соңында ерлі-зайыптылар арасында жанжал туындап, А. ашулықпен көлікке бензин шашып өртеп жіберген.

Нәтижесінде жәбірленуші И.-ге ірі мөлшерде (4,4 млн теңге) залал келтірген.

Сот шешімі

Аталған әрекет қылмыстық кодекстік 202-бабы 2-бөлігі (бөтеннің мүлкін...

Алматыдағы Сайран көлінде кәмелетке болмаған бала суға кетті. Полиция баланың денесін тапқанын хабарлады.

Полиция департаментінің мәліметінше, суда екі бала болған, біреуі жағаға өз бетінше шыққан..

Құтқарушылар іздеу жұмыстарынан кейін екінші баланың денесін тапқан.

Бұған дейін, қалалық Төтенше жағдайлар департаменті Алматыда шомылу маусымы қарсаңында қауіпсіздік шаралары күшейтілгенін хабарлаған.

Қайғылы оқиға болған дәл осы Сайран көліне шомылуға рұхсат етілген.

Сәуір айында Алматы әкімдігі KursivMedia-ға Сайран көліндегі жаңғырту жұмыстары аяқталуға жақын екенін, барлық құрылыс жұмыстары 1 ай ішінде толық аяқталып, маусымнан бастап, пайдалануға берілетінін мәлім еткен.

Мәскеу мүфтияты «көп әйел алуды үйрететін курстар» туралы ақпаратқа қатысты пікір білдірді. Оның пікірінше, бұл бұрмаланған нәрсе.

RBC ақпаратына қарағанда, мүфтият ресми түрде отбасылық өмірге баулитын курстар мен көп балалы отбасыларды қолдау бағдарламаларын ғана өткізетінін атап өтті.

Мәскеу мүфтиі Ильдар Аляутдиновтың пікірінше, «Ресей мүфтиятында көп әйел алуға қатысты арнайы курстар өткізіліп жатыр» деген ақпарат жалған. Бұл – мұсылман қауымына күйе жағу және қоғамда араздық туғызу мақсатындағы әрекет.

«Бұл – Ресей халықтарының арасына іріткі салып, мұсылман діни басқармасының беделін түсіруге бағытталған сәтсіз әрі әдейі жасалған арандатушылық», – деп бағалады Аляутдинов.

Оның сөзіне қарағанда, көп әйел...

Иран Сыртқы істер министрлігінің баспасөз хатшысы Эсмаил Бағаи телесұхбат барысында Израиль мен АҚШ тарапынан жасалған шабуылдан Иранның ядролық нысандарына үлкен зақым келгенін айтты, деп жазды СNN.

«Біздің ядролық нысандарымызға қатты зақым келді, бұл – шындық, себебі олар бірнеше мәрте Израиль мен АҚШ-тың агрессиялық шабуылдарына ұшырады», – деген Бағаи «Аль-Джазираға» берген сұхбатында.

Оның айтуынша, елдің ядролық ұйымдары мен агенттіктері Иранның ядролық нысандарына техникалық баға берумен айналысып жатыр.

Бұған дейін ирандық ресми тұлғалар мен мемлекеттік БАҚ елдің ядролық бағдарламасына келген шығынды азайтып көрсеткен еді.

АҚШ президенті Дональд Трамп сәрсенбі күні өзі бұйрық берген Иран ядролық нысандарына...

Қазақстанда жыл басынан бері 46 мыңнан астам тұрмыстық агрессор жауапкершілікке тартылған. Бұл туралы Женевада өткен БҰҰ Адам құқықтары жөніндегі кеңесінің 59-сессиясы аясындағы сайд-ивентте Қазақстан Республикасының Адам  құқықтары  жөніндегі  уәкіл Артур Ластаев айтты.  

2025 жылдың алғашқы бес айында құқық бұзушылық жасаған 46 283 адам жауапкершілікке тартылған. Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 10%-ға артық.

2024 жылдан бастап, жеңіл дене жарақатын салу және ұрып-соғу әрекеттері үшін қылмыстық жауапкершілік көзделген. Нәтижесіде тұрмыстық зорлық-зомбылық саласындағы адам өлтіру фактілері 34%-ға төмендеген. Бұл кезеңде жалпы адам өлтіру қылмыстары 13%-ға азайған.

Яғни бұл статистикадан тұрмыста жасалатын адам өлтіру фактілерінің жалпы көрсеткішке қарағанда үш есе жылдам қысқарып жатқанын көруге болады. Заң нәтиже берген.

Қазақстанд 26 ұлттық компания ел экономикасындағы активтердің шамамен 30%-ын иеленіп отыр. Экономикалық талдау институтының жазуынша, бұл – «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры, «Қазақстан темір жолы», «ҚазМұнайГаз», «Қазатомөнеркәсіп» сынды ірі ұйымдар. Алайда олардың еліміздегі ірі және орта кәсіпорындар қатарындағы үлесі 1%-дан аспайды.

Соған қарамастан, 2025 жылдың бірінші тоқсанында осы ұлттық компаниялар 1,2 трлн теңге табыс тапқан. Бұл көрсеткіш елдегі 4,2 мың ірі және орта кәсіпорынның 22,5 трлн теңге табысының 5,3%-ын құрайды. Яғни, әрбір ұлттық компанияның табысы орташа есеппен он шақты жекеменшік компанияның кірісіне тең келеді.

Оның үстіне, бұл компаниялардың орташа табыстылығы – 60%-дан жоғары, ал бұл көрсеткіш ел бойынша орта есеппен...

«Зерделі» мектептерінің негізін қалаушы, математик Ырысбек Мәуіт ҰБТ-дан 140 балл жинаған оқушы Жанайым Рашитке Zeekr автокөлігін сыйлады.

«Зерделі» білім беру орталығы тағы бір жетістікке қол жеткізді. Орталықтың үздік оқушыларының бірі Жанайым Рашит Ұлттық бірыңғай тестілеуде ең жоғары 140 балл жинап, еліміздің үздік түлектерінің қатарынан көрінді», – делінген ақпаратта.

Ырысбек Мәуіт Жанайым Рашиттің «Зерделі» мектептерінде оқығанын, білім ошағындағы басқа түлектерге де мотивация болсын деген ниетпен осындай...