Жаңалықтар

2023 жылғы 7 наурызда Франциядағы Экс-ан-Прованс қаласының апелляциялық соты Мұхтар Әбілязовке сотқа келмегені үшін айыппұл салды. Әбілязов сотқа келмеуінің себебін саяси қуғын көруімен түсіндірмек болған. Ал сот оның бұл дәлелін қабылдамай тастапты. Бұл жайында БТА банктің ресми хабарламасында жазылған.

Мұхтар Әбілязов 2021 жылдың 15-16 маусымында Экс-ан-Прованс сотына келуі тиіс еді. Бұнда одан жауап алынуы керек болған. Кездесу алдындағы соңғы сәтте Әбілязов өз адвокаты арқылы саяси қуғынға ұшыраймын деп қауіптенетінін жеткізіп, француз сотының талабын орындаудан бас тартқан.

Кейінірек БТА банк Әблязовқа сотқа келмегені үшін айыппұл салу туралы өтініш берген.

«Апелляциялық сатыда сот Мұхтар Әбілязовты...

Қазақстан 2022 жылы Еуропаға 35 миллион долларға органикалық өнімдер экспорттаған. Бұл жақсы көрсеткіш. Десе де, экологиялық таза өнімдер еліміздің ішкі нарығында сатылмайды деп жазады Елдала порталы.

Ақпаратқа сәйкес, пандемияға дейін Қазақстанда сертификатталған органикалық егістік алқаптарының көлемі тұрақты түрде өсіп келген. Мәселен, 2020 жылға қарай Қостанай және Солтүстік Қазақстан облыстарында органикалық егіс алқаптары 300 мың гектардан асқан. Сонымен бірге, мамандар бұл саланың уақыт өте келе дамып, мұндай алқаптар 3 миллион гектарға дейін жетеді деп болжаған. Алайда, пандемия бұл жоспарды «бұзды». Өйткені, бұл тұста қарапайым ауылшарушылығы өнімдерінің бағасы қымбаттай түсіп, қарапайым дәнді дақылдар мен майлы дақылдардан түсетін пайда артқан.

3 наурызда азаматтардан банкроттыққа өтініш қабылдау басталғаны белгілі. Бұл қызмет – ақысыз, тегін көрсетіледі.

Алайда, кейбір ХҚКО-ның маңында «банкроттыққа өтініш өткізіп берем» дейтін делдалдар қаптап кеткен. Осы орайда Мемлекеттік кірістер комитеті соттан тыс банкроттық рәсімі (қарызы 5,5 млн. теңгеден аспайтындарға) тегін жүргізілетінін хабарлайды.

Банкроттық рәсімін қолдану тәртібі туралы ақысыз толық ақпарат алу үшін ХҚКО-ның операторларына немесе мемлекеттік кірістер органдары қызметкерлеріне бару қажет.

Қазіргі кезде соттан тыс банкроттыққа 11 177 өтініш түскен (eGov арқылы – 10 462,
e-Salyq Azamat арқылы – 715). Бұл туралы Мемлекеттік кірістер комитеті хабарлады.

Сонымен қатар, өзін банкрот деп жариялағысы келетіндер Халыққа қызмет көрсету орталықтарына бармай-ақ, электронды...

Гүлмира Сатыбалды және қылмыстық іс бойынша басқа да сотталушыларға қатысты басты сот отырысы 14 наурызда басталады. Астанада сотталушыларға қатысты қылмыстық іс бойынша алдын ала сот тыңдауы өтті. Істі судья Кемеңгер Имашев қарап жатыр.

«Басты сот талқылауы 14 наурыз сағат 10:00-де өтеді. Сотталушылардың адвокаттарының істі тоқтату туралы өтініші басты сот талқылауы барысында қаралады», – деді судья Кемеңгер Имашев.

Айта кетейік, бұған дейін Гүлмира Сатыбалдының адвокаты сотталушыға қатысты қамауда ұстау түріндегі бұлтартпау шарасын үйқамаққа ауыстыруды сұрады. Алдын ала тыңдау барысында судья адвокаттың өтінішін қанағаттандырмады. Өйткені, айыпталушы елден кетуге талпыныс жасаған.

Қазақстанның тұңғыш президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың немере...

Freedom компаниялар тобы IQanat мектебінде жаңа кампустың құрылысын қаржыландырады. IQanat мектебінің аумағында жаңа кампустың іргетасын қалау рәсімі өтті. Кампус «Freedom House» деген атауға ие болады, деп хабарлайды компанияның баспасөз қызметі.

«Бүгінгі сапалы білім – бұл ертеңгі табысты болашақтың кепілі. Бұл жағынан IQanat мектебі Қазақстандағы ең озық мектептердің бірі болып табылады. Мұнда оқушылардың  білімді, білікті меңгеруіне және дарындылығын дамытуына барлық жағдай жасалған. Бірақ ең маңыздысы, мектеп еліміздің түкпір-түкпірінен келген балаларға бірдей мүмкіндік береді. Бүгінгі таңда ауылдық жерден шыққан оқушылардың 80%-дан астамы IQanat мектебінде тегін білім алуда, ал түлектер отандық және шетелдік ірі университеттердің грант иегерлері атануда...

Қазақстан жуа өсірушілері экспортқа қойылған тыйымды алып тастауды сұрап, Ұлттық Кәсіпкерлер палатасына жүгінген. Олар ішкі нарыққа жуа жететінін, ал артығы шіріп жатқанын айтқан. Үкіметтен шұғыл түрде нарыққа қанша мөлшерде жуа керегін есептеп, артығын сыртқа сатуға рұқсат етуді талап еткен. Бұл жайлы Атамекен Ұлттық палатасы хабарлады.

Ұлттық палатаға Алматы, Түркістан және Жамбыл облысының кәсіпкерлері жүгінген. «Алтай» ЖШС басшысы Нұрлан Нұрбековтың айтуынша, көктемгі егіс науқаны жақындап қалды, алайда былтырғы жуа әлі түгел сатылмағандықтан тұқым алуға қаржы жоқ. Оның үстіне жуа ұзаққа шыдамайтын өнім – бұзылса, шығынын ешкім өтемейді.

«Қазір біз алыпсатарларға 1 кг жуаны 150 теңгеден жеткізуіміз...

Бір жылда (2023 жылғы ақпан мен 2022 жылғы ақпан аралығы ) пәтерлерді қайта сату бағасы 13%, жаңа тұрғын үйлерді сату 14% өсті, деп хабарлайды Ұлттық статистика бюросы.

Абаттандырылған тұрғын үйді жалға алу төлемі былтырғы тиісті аймен салыстырғанда 2023 жылғы ақпанда 33,8% артты.

Республика бойынша жаңа салынған, әрленген үйлердің шаршы метрінің орташа бағасы 485 мың болса, қайталама нарықтағы баспана бағасы шаршы метріне – 517 мың теңге.

Өңірлер бөлінісінде жаңа үйлер нарығында баға жылдық мәнде Ақтөбе (25,4%) және Ақтау қалаларында (25,2%) едәуір қымбаттаған.

Пәтерлерді қайта сату нарығындағы баға өсімі көш басында Семей (41%), Қызылорда (39,9%), Ақтөбе (36,9%), Ақтау...

Алғаш рет бас бостандығынан айыруға сотталғандар жазасын орташа қауіпсіз мекемеде өтеуі мүмкін. Бұл туралы Сенаттың жалпы отырысында ішкі істер министрі Марат Ахметжанов мәлімдеді.

Сенатта «Қылмыстық сот ісін жүргізу, жаза атқару саласындағы адам құқықтары, сондай-ақ азаптаулардың және басқа да қатыгез, адамгершілікке жатпайтын немесе ар-намысты қорлайтын іс-әрекеттердің алдын алу мәселелері бойынша Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы қаралды.

Ішкі істер министрі Марат Ахметжановтың айтуынша, заң жобасы адам құқықтары саласындағы бірінші кезектегі шаралар жоспарын іске асыру үшін әзірленді.

«Қылмыстық кодекстің 75-бабына бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны тағайындау кезінде – сотталған адамда ауыр сырқат...

Сенатор Сергей Ершов құтқарушылардың жалақысын көтеруді және зейнетке шығу жасын қысқартуды ұсынды.

Сенатор премьер-министрге депутаттық сауал жолдап, Төтенше жағдайлар министрлігінің жедел-құтқару жасақтарының қызметіне байланысты бірқатар маңызды мәселеге тоқталды.

«Құтқарушының лауазымдық жалақысы 1 қаңтарынан бастап 23%-ға өскенін есепке алғанда, 105 208 теңгені құрайды. Біздің ойымызша, мұндай қауіпті кәсіп қызметкері үшін бұл жеткіліксіз. Өйткені бұл мамандар күн сайын құтқару жұмыстарын атқарады және өз өмірі мен денсаулығына қауіп төндіреді», деп атап өтті Сергей Ершов.

Сенатор құтқарушылардың зейнетке 63 жасында шығуын да дұрыс емес деп санайды. Себебі олар төтенше жағдайда жұмыс істейді.

Құтқарушыларға жасына қарай ауыр жүктемемен күресу қиындай...

Бұрынғы Қорғаныс министріне қатысты сот үкіміт шықты. Бұл туралы Қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери сотқа сілтеме жасап, inbusiness.kz порталы жазды.

“М.Бектанов Қазақстан Республикасы Қылмыстық кодексінің 451-бабының 3-бөлігі бойынша 2023 жылғы 24 ақпандағы қылмыстық істер жөніндегі мамандандырылған ауданаралық әскери сотының үкімімен сотталды. Оған 12 жыл мерзімге бас бостандығынан айыру түріндегі жаза тағайындалды», – делінген хабарламада. 

Мұрат Бектанов 2021 жылдың 31 тамызында Қорғаныс министрі болып тағайындалған болатын. 2022 жылдың басында болған Қаңтар оқиғасынан кейін, қызметінен шеттетілген еді. Ал, өткен жылы 19 ақпанда Бас прокуратура бұрынғы Қорғаныс министрі Мұрат Бектановқа қатысты, Қазақстан Республикасы Қылмысты...

Bereke Bank ресми түрде санкциялардан шығарылғанын хабарлайды. 2023 жылдың 8 наурызында АҚШ Қаржы министрлігінің Шетел активтерін бақылау жөніндегі басқармасы (OFAC) қаржы институтын Specially Designated Nationals (SDN) санкциялық тізімінен және секторлық санкциялар тізімінен (SSI) шығарды.

Санкцияларды алып тастауға акционердің және банктің атауының өзгеруі ықпал еткен. Естеріңізге салсақ, 2022 жылдың қыркүйек айынан бастап «Бәйтерек» Ұлттық басқарушы холдингі ЕДБ-ның негізгі акционері. Қыркүйекте банк ребрендинг жүргізіп, Bereke Bank атауын иеленді.

«Банк санкциялар кезінде өз қызметін тоқтатқан жоқ және халық пен бизнеске үзбей қызмет көрсетті. Шектеулер көбінесе валюталық операциялар, атап айтқанда, АҚШ долларында, еурода жасалатын операциялар, сондай-ақ  корреспонденттік банктік...

Сәрсенбі күнгі биржадағы сауда-саттық қорытындысы бойынша, Еуропадағы газ бағасы шамамен 4%-ды жоғалтып, мың текше метріне $450 шегіне жақындаған. Лондон ICE биржасының хабарлауынша, бұл көрсеткіштер 2021 жылдың шілдесінен бері төмендемеген.
Нидерландыда орналасқан Еуропадағы ең ірі хаб – TTF индексі бойынша, сәуір фьючерстері газдың мың текше метріне $479,3 (+0,8%) деңгейінде сауда ашқан. Көп ұзамай баға – 493 долларға (+3,7%) көтерілген. Ал ең төменгі баға – сауда сессиясының жабылуына аз уақыт қалғанда – мың текше метр үшін 454 долларды (-4,5%) құрады. Нәтижесінде соңғы фьючерстер $457 (-3,9%) деңгейінде саудаланған.
Газдың биржалық бағасы өткен жылдың соңынан бері тұрақты түрде төмендеп отырған. Қазіргі көрсеткіштер желтоқсан айыны...

Биыл қаңтар айында бөлшек сауда көлемі 1,1 трлн теңгеге жетіп, бір жыл бұрынғыдан ақшалай түрде 45,6% көбейді. Бөлшек сауданың физикалық көлемінің нақты өсімі 20,8%-ды құрады, деп жазады, Finprom.kz

Құндық мәнде азық-түлік тауарларының бөлшек саудасы бір жылда 21,8% 292,3 млрд теңгеге, азық-түлік емес тауарлар — 57,4%, 766,8 млрд теңгеге өсті.

Салыстырар болсақ, 2022 жылдың сәйкес кезеңінде бөлшек сауда көлемі 727,3 млрд теңгені құрады, бұл бір жыл бұрынғыдан ақшалай түрде 7,9% аз.

Өңірлер бойынша ең жоғары бөлшек сауда Алматыға тиесілі: ҚР-ның 31,7%-ы немесе 335,8 млрд теңге, бұл бір жыл бұрынғыдан бірден 2,1 есе көп. Көрсеткіштің осыншалықты күрт өсуіне басқа себептермен қатар...

Сенатта саяси қызметшіні сенімді жоғалтуына байланысты қызметінен босатуға мүмкіндік беретін заң талқыланды. Атап айтқанда «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мемлекеттік қызмет мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасын қабылдады.
Бұл заңда мемлекеттік қызметкерлердің артық жұмыс уақыты үшін, мемлекеттік органдардың айыппүл төлеу, ротациялық төлем және тағы басқа нормалар қарастырылған.

«Мемлекет «келісімшартты қызметшілер» ұғымын заңнамаға енгізуді ұсынып отыр. Алайда олар мемлекеттік қызметші санатына жатпайды. Бұл салалық жобаларды іске асыру кезінде арнаулы білім бар кәсіби мамандарды тартуға мүмкіндік береді. Келісімшарт мерзімі бір жылдан аспайды», – деді Мемлекеттік қызмет істері агенттігі төрағасы Дархан Жазықбаев.

Сондай-ақ ротациялық төлемд...

Қазқстан Республикасының 3 азаматы «ABS Change» крипто айырбастау пункті арқылы цифрлық активтерді заңсыз айырбастаумен айналысқан. Оларды Қаржы мониторингі агенттігінің елордалық департаменті әшкереледі.

Алдын ала есеп бойынша, «Binance» платформасындағы крипто айырбастау пунктінің крипто әмияндарының жалпы айналымы шамамен 34 млн (33 737 980) АҚШ долларын құрады.

Аталған азаматтар АХҚО алаңынан тыс жерде заңсыз жұмыс істеген. Олар 2021-2023 жылдар аралығында Астана қаласының аумағында криптовалютаны айырбастаған.

«Өткізілген іс-шаралар нәтижесінде айырбастау пунктін ұйымдастырушыладың заттары, 342 000 АҚШ доллары және 7 млн теңгесі тәркіленді.»Binance» платформасында 2 крипто әмияннан 23 мыңға жуық АҚШ доллары сомасына криптоактивтер анықталып, оларға уақытша шектеу қойылды...

«Халық қатысатын бюджет» бағдарламасы Алматы қаласында қолға алынғаны көптеген жобалар жүзеге асты. 2022 жылы бойынша Алмалы ауданында 800 млн. теңгеге 39 жоба іске асырылды.

Бұл туралы Алмалы ауданы тұрғындарымен кездесуі барысында Алматы қаласының әкімі Ерболат Досаев мәлімдеді. Оның айтуынша, биыл тұрғындардың өтініштері бойынша ауданда ең көп дауыс жинаған 17 жоба қолға алынады.

«Халық қатысатын бюджет» бағдарламасының тиімділігін ескере отырып, мен осы жобаларды іске асыруға биыл қаланың барлық сегіз ауданына қосымша 7 млрд теңге бөлу туралы шешім қабылдадым», – деді Ерболат Досаев.

Сонымен қатар, 2024 жылы бұрынғы теміржол ауруханасы ғимаратында «Қалалық балаларды оңалту орталығы» ашылады. Сонымен қатар, Әйтеке...

2023 жылғы 3 наурыздан жеке тұлғалардың банкроттығына өтінімдер қабылдана бастады. Өтінішті жеке тұлға өзі береді. Осы ретте Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі банкроттықты рәсімдейтін оператор емес екенін мәлімдейді.

«ҚР Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі оператор емес және бұл мәселе бойынша өтінімдер мен азаматтарды жеке қабылдамайды», делінген агенттік таратқан ақпаратта.

2022 жылы 30 желтоқсанда «Қазақстан Республикасы азаматтарының төлем қабілеттілігін қалпына келтіру және банкроттығы туралы» Заңға қол қойылды. Заңда 3 түрлі рәсім көзделген.

Бірінші рәсім – соттан тыс банкроттық.

Оны тек банктер, микроқаржы ұйымдары және коллекторлық агенттіктер алдындағы қарыздар бойынша қолдануға болады.

АҚШ Президенті Джо Байден 9 наурыз күні Конгресс алдында ұсынатын бюджет жобасында бірнеше батыл ұсыныс жасамақ. Бұл туралы бірнеше басылым жазды.
Байден мемлекеттік қызметкерлердің жалақысын 5,2% ке көтеруді ұсынатын болады, деп жазады Washington Post. 

Бұл елдегі 2,1 млн мемлекеттік қызметкердің жалақысы 1980 жылдан бері тұңғыш рет бірден күрт көтеріледі деген сөз. 43 жыл бұрын 9,1%-ға көтерілген екен.
сонымен қатар, Байдан бұл жолы бірнеше салық көлемін ұлғайтуды және Medicare сақтандыру бағдарламасын нығайту бойынша шаралар ұсынады деп жоспарланып отыр.

Ал, Bloomberg агенттігі Ақ үйдегі ақпарат көздеріне сілтеме жасап, байларға салық салуды жоспарлап отырғанын жазыпты.

Атап айтқанда, миллиардарлерге 25%-дық салық салып, дәулетт...

Экспортқа шығарылатын қазақ мұнайын Каспий теңізіне жеткізетін мұнай құбыры құрылысына бес жыл кетуі мүмкін. Хьюстонда өткен CERAWeek энергетика конференциясында Қазастанның энергетика министрі Болат Ақшолақов осылай деген. Бұл туралы министрдің сөзіне сәлтеме жасай отырып Bloomberg хабарлайды.

«Ақшолақов Қазақстан экспортқа кететін мұнайды Каспий теңізіне жеткізетін жаңа құбыр салуды жоспарлап отырғанын айтты. Бірақ мұндай жобаны әзірлеу бес жылға созылуы мүмкін, сонымен қатар жаңа мұнай танкерлері қажет», деп жазады басылым.

Мақалада министр Қазақстан мұнайы экспортында Ресейге тәуелділікті азайту үшін тасымалды әртараптандыру басты мәселе деп атап өткені жазылады.

КҚК – Қазақстан мұнайының негізгі экспорттық бағыты. Бұл...

«Шеврон» компаниясының өкілі «Теңізде» алты өндірістік желінің бірі уақытша тоқтағанын растады, деп жазады Интерфакс-Қазақстан агенттігі.
«Бұл қондырғыдағы өндірістік қызмет жөндеу жұмыстары аяқталғаннан кейін қайта жанданады», делінген ақпаратта.
Мұндай жағдай ақпан айында да қайталанған. Ол кезде де кен орнында алты өндірістік желінің біріндегі қондырғыны жоспардан тыс жөндеу нәтижесінде «Теңіз» кенішіндегі өндіріс көлемі төмендеген.
«Теңіз мұнай-газ» кен орны Қазақстандағы ең ірі кен орындарының бірі болып саналады. Мұнай қоры 3,2 млрд тонна, Атырау облысында (елдің батыс бөлігі) орналасқан. ТШО Қазақстанның Атырау облысындағы «Теңіз» және «Королевское» мұнай-газ кен орындарын игеруде. «Теңізшевройл» ЖШС қатысушылары: «Шеврон» (50% үлес), ExxonMobil (SPB: XOM) Kazakhstan Ventures Inc (25%), «ҚазМұнайГаз» ұлттық компаниясы.
«Теңізшевройл...

АҚШ Қаржы министрлігінің сайтында санкциялардан шығарылған тұлғалар мен ұйымдардың жаңартылған тізімін жарияланды. Олардың арасында «Ресей Сбербанкі» АҚ Еншілес компаниясы, яғни қазіргі Bereke Bank бар.

«Сбербанк» АҚ ЕБ Ресейдің Украинаға басып кіргеннен кейін былтыр ақпан айында «Сбербанктің» шетелдік еншілес кәсіпорны ретінде санкцияға іліккен. Былтыр елдегі қаржы жүйесіндегі ірі банк – «Қазақстан Халық Банкі» оның несие портфелін сатып алған болатын.

Санкцияларды алып тастау себебі, қазір банк толықтай қазақстандық компанияға тиесілі.

Былтыр жазда «Бәйтерек» ұлттық холдингі қазақстандық Сбербанкті сатып алды. Қыркүйекте банк ребрендинг жүргізіп, Bereke Bank атауын иеленді.

Ұлттық банк мәліметі бойынша, бұл банк 1,5 триллион теңге активімен ЕДБ арасында тоғызыншы орында...

Бұл жайлы QazaqGaz басшысы Санжар Жаркешов Хьюстонда өтіп жатқан CERAWeek халықаралық энергетикалық конференциясында мәлімдеді.
Атап айтқанда, Жаркешов компанияның 2025 жылға қарай акцияларын жария сатылымға шығаруды бастамақ.

«Жаңа ұлттық компания ретінде біз 2025 жылға дейін IPO-ға дайындалып, ESG-ге көп көңіл бөлеміз», деді ол.

ESG (environment, social, governance) «экология, әлеуметтік саясат және корпоративтік басқару» дегенді білдіреді. Кең мағынада бұл қоршаған ортаға жауапкершілікпен қарау, жоғары әлеуметтік жауапкершілік және жоғары сапалы корпоративтік басқару принциптеріне негізделген коммерциялық қызметтің тұрақты дамуы.

Бұған дейін аталған форумда «ҚМГ» басшысы Мағзұм Мырзағалиев те сөз сөйлеп, қазақстандық мұнай сортының санкциялық тәуекелді қалай еңсергенін...

Жекелеген салық түрлері мен бюджетке төленетін міндетті төлемдердің кейбірі басқаша есептелетін арнаулы салық режимі болады. Есеп тапсырғанда кезде салық төлеушілер осы режим бойынша бөлек категория бойынша өткізеді. Бүгінгі материалымызда 2023 жылы шағын бизнес иелері білуге тиіс өзгерістер туралы айтамыз.   

Жеке кәсіпкерлер енді салықты қалай төлейді?

2023 жылы жеке кәсіпкерлер үшін үш жылға созылған салық жеңілдігі тәмамдалды. Соның ішінде бұл арнаулы салық режиміндегі патент, жеңілдетілген декларация және ауылшаруашылық өндірушілеріне арналған бекітілген есепке қатысты. Есіңізде болса, 2020 жыл мен 2023 жыл аралығында арнаулы салық режимін пайдаланған кәсіпкерлер кәсіпкерлік қызметке қатысты табыс салығын төлеуден босатылған еді. Яғни жеке табыс салығы, әлеуметтік салы...

Еліміздегі нәзік жандылар Отбасы банкінде 1 трлн теңгеден астам ақша жинаған. Бұл банктегі барлық жинақтардың тең жартысы. Бұл туралы Хабар 24 сайты хабарлады.

Тағы 1,5 млн депозит немесе барлық жинақтаушы шоттардың 68 пайызын да әйелдер ашқан екен. Ал депозиттегі максималды сома 50 млн теңгеден асады. Статистикаға сай, баспана алу үшін нәзік жандыларға 6-10 жыл көлемінде ақша жинау жеткілікті екен. Ең көп қаражат жинайтындар Алматы, Астана және Шымкент шаһарларында тұрады.