Жаңалықтар

Қытай коронавирусқа қарсы бірнеше вакцинаны сынақтан өткізе бастады. Бұл туралы Мемлекеттік комиссияның шұғыл штабы хабарлайды.

COVID-19-ға қарсы үш вакцина клиникалық сынақ жасау үшін мақұлданды. Олардың екеуінің белсенділігі төмендетілген. Вакцинаны әзірлеу бес бағытта жүргізіледі. Әрбір препарат клиникалық зерттеудің үш кезеңінен өтуі керек және осыдан кейін ғана оны кеңінен қолдануға болады.

«Аденовирустық вектор негізінде жасалған ең алғашқы вакцина тестілеудің екінші кезеңінен өтуде. Бұл вакцинаны зерттеудің екінші кезеңіне көшкен әлемдегі алғашқы жағдай. 12 және 13 сәуірде дәрі-дәрмектер айналымын бақылау жөніндегі мемлекеттік басқарма екі түрлі зертханада әзірленген тағы да екі белсенділігі төмендетілген вакцинаны сынауды мақұлдады»,- дейді ҚХР Ғылым және техника...

Көктемгі егіс жұмыстарын жүргізетін тұста ауыл шаруашылық техникаларының сақадай сай болуы аса маңызды. Бірақ әлемді пандемия жайлап, АҚШ долларының құны қымбаттағандықтан, шаруалардың көпшілігі қажетті бөлшектерді Еуропадан әкелуге қауқарсыз. Осыны ескерген Павлодар ауданының кәсіпкері Андрей Андрейцев Жаңачерноярка ауылында сынамалы цех ашып, бөлшектер дайындауға мықтап кірісті. 

Андрейдің әкесі Геннадий Андрейцев 20 жылдан бері  ауыл шаруашылығымен айналысып келеді. Сондықтан үнемі әкесінің қасынан табылып, шаруаға араласып жүрген Андрей трактор, комбайндардың барлығын дерлік жақсы біледі. Тіпті, оларды жөндеуді үйреніп алған. Кейін осы қабілетін табыс көзіне айналдыруды ойлап, қосалқы бөлшек шығаруды қолға алды. 

«Барлық жұмыс сызбалары компьютерде жасалады. Алдымен кескіндейміз, миллиметріне дейін анықтап өлшейміз...

Қытайда 24 сағат ішінде COVID-19 індетін жұқтырған 108 адам тіркелді. Оның 98-і шетелден келгендер. Бұл туралы 13 сәуірде ҚХР Денсаулық сақтау жөніндегі мемлекеттік комитеті хабарлады, деп жазады Синьхуа.

Комитет індет жұқтырған 10 жаңа жағдай тіркелгенін айтқан болатын. Хэйлунцзян провинциясында (Солтүстік-Шығыс Қытай) – 7 адам, ал Гуандун провинциясында (Оңтүстік Қытай) – 3 анықталды.

Комитеттің мәліметінше, 12 сәуірде Хубэй провинциясында осы аурудан 2 адам қайтыс болған. Сонымен қатар, 12 сәуірде коронавирус инфекциясы бар деген болжаммен 6 жаңа пациент тіркелді, олардың барлығы шетелден келгендер.

Жексенбіде 88 науқас емделіп ауруханадан шыққан. 

Қытайда 12 сәуірде шетелден келген 1378 адам COVID-19 ауырған. Оларды...

Осы сағаттағы соңғы дерек бойынша, елімізде коронавирус  тағы  10 адамнан анықталған. Оның жетеуі – Алматы қалсының тұрғындары, деп хабарлайды coronavirus2020.kz сайты. 

Қазақстан бойынша барлығы 961 адам вирус жұқтырған.

Соның ішінде 99 дама жазылып шықса, 10 кісі қайтыс болды. 

Дүние жүзінде  1 853 155 адам вирус жұқтырса, соның 114 247-і көз жұмып, 423 625 кісі аурудан жазылып шыққан. 

Айта кетейік, еліміздің ірі қалаларында енгізілген карантин сәуірдің соңын дейін ұзартылған еді. 

«Төтенше жағдай режимін, кем дегенде, сәуірдің аяғына дейін созуға тура келетіні қазірдің өзінде түсінікті болып отыр. Біз коронавируспен ауырудың шарықтау шегін әлі өткізген жоқпыз. Індетке қатысты жағдайды жеңілдетуге болмайды.

Осы себепке байланысты...

АҚШ федералды билігі тұңғыш рет коронавирус пандемиясына байланысты барлық штаттарда төтенше жағдай туралы декларацияны бекіту туралы шешім қабылдады, деп хабарлайды CNN.

Режим Вайоминг штатында ең соңғы болып енгізілді. Бұл шараны АҚШ президенті Дональд Трамп 11 сәуірде мақұлдаған еді.

Америка Құрама Штаттарында 519 453 адам коронавирус жұқтырған. Оның 20 071 қайтыс болған.  

Мәліметтерге сәйкес, Америка Құрама Штаттары коронавирус құрбандарының саны бойынша әлемде бірінші орынға шыққан. Осылайша Италияның өзін басып озып отыр.

Төтенше жағдай мерзімі ұзарды. Бизнес иелері дәл қазір қиын күн кешіп жатыр. Негізі кризис кезінде кәсіпкерлердің екі-ақ амалы бар: кәсібін тоқтатып, кейін бір реті келіп жатса жандандыру немесе соңына дейін күресу. Егер тұтынушы сіз жаққа келмей қалса, оларға өзіңіз баратын тәсілдер іздеген жөн. Ендеше, назарыңызға бірнеше әдіс ұсынып көрейік. Кәдеге жарасын!

1.    Азық-түлік жеткізу қызметі

Карантин жағдайында жеткізу қызметін қолданған баршаға ыңғайлы. Әйтсе де, кез келген кәсіп түрінің оң жамбасына келе бермейді. Кафе, асхана сынды тамақтану орындарына бұл қолайлы. Тіпті көпшілігі карантинге дейін-ақ қызметтің бұл түрін ұсынатын. Қазір енді екі бастан жеткізушінің көмегіне жүгінуге мәжбүр. Түсетін табыс бұрынғыдан әлдеқайда азаяры...

Қазақстандағы төтенше жағдай режимі 30 сәуірге дейін созылды, деп хабарлайды coronavirus2020.kz сайты.

«15 сәуірде төтенше жағдай режимі туралы Жарлығымның мерзімі аяқталады. 

Төтенше жағдай режимін, кем дегенде, сәуірдің аяғына дейін созуға тура келетіні қазірдің өзінде түсінікті болып отыр. Біз коронавируспен ауырудың шарықтау шегін әлі өткізген жоқпыз. Індетке қатысты жағдайды жеңілдетуге болмайды.

Осы себепке байланысты карантин режимін елордада, Алматы мен Шымкентте және тиісті облыстарда сәуірдің аяғына дейін созуды тапсырамын. Мұның оңтайлы шешім емес екенін түсінемін. Өйткені халық көшеге шығып, қалыпты тұрмысын жалғастырғысы келеді. 

Бірақ карантин режимін сақтаудан, оқшауланудан басқа жол жоқ. Бұл отандық және халықаралық вирусолог мамандардың ұсынысы», – деді мемлекет...

«Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасының  мәліметі бойынша, қазақстандықтар шетелдік турларға депозит пен алдын-ала төлем ретінде 4,6 млрд төлеп қойған Коронавирус пандемиясына байланысты бұл турлардың жүзеге асуы екіталай болып тұр. 

Төленген қаржы қайда? 

Өз клиенттерінің шетелге саяхатын ұйымдастыру үшін,  туристік агенттіктер арада делдал бола отырып, серіктестері: туроператор, авиакомпаниялар, қонақүйлерді тартады. Сондықтан тур үшін клиенттен алған ақшаны бірден контрагенттеріне аударады. Сонымен қатар, «Атамекеннің» мәліметтері бойынша, авиакомпанияларға төленген салымдар сомасы  – 1,9 млрд теңгені, қонақүйлерге аударылған ақша  2,7 млрд теңгені құраған. Әр серіктестің өз ережесі мен жұмыс стилі, ақша қайтару шарттары бар. Эпидемияға байланысты олардың көпшілігінің қызметі тоқтап тұрғандықтан, дәл қазір ақшаны қайтарып бере...

Журналистер Ақ үйде өтетін брифингке қатысу үшін жаңа короновирус инфекциясына тест тапсырады, – деп хабарлайды Мемлекеттік комиссияның шұғыл штабы. 

Бұл талапты АҚШ Президенті әкімшілігінің баспасөз қызметі жариялады. COVID-19 вирусын жұқтыру жағдайлары басқа елдермен салыстырғанда АҚШ-та көптеп анықталуда.

Мұнда вирусты жұқтырғандардың жалпы саны 467,8 мың адамға жетті, 16 мыңнан астам адам көз жұмды, ал сауығып шыққандар саны 27,2 мың адамнан асты. 
 

Kursiv.kz редакциясы «Медузаның» пандемиядан кейін өмірдің қалай өзгеретініне қатысты жасалған басты болжамдары туралы материалын аударып, оқырман назарына ұсынып отыр. 

Коронавирус бүкіл әлемді шарпып, шырқау шегіне жете қоймаса да, экономистер, саясаттанушылар мен философтар індетті жеңгеннен кейін өмір қалай өзгеретініне қатысты ойын білдіріп жатыр. Жаңа әлем қандай болады? Көпшілігі экономика, бизнес, халықаралық қатынастар, ішкі саясат, әлеуметтік сала мен медицинада үлкен өзгеріс орнап, адамның да ойы, тәртібі басқаша болады деген пікірде. Бірақ дәл қазіргі беймәлім сәтте бір-біріне керағар болжам жасалып отыр. Кейбірі әлем тек жақсы жаққа өзгереді деп санаса, ендігі бірі бәрінің қалыпқа келуі қиындап, саяси әлемнің астаң-кестеңі шығады дейді. 

Екі түрлі сценарий

Роберт Кеннедидің хабар-ошарсыз кеткен шөбересінің денесін полиция тапты, деп хабарлайды CNN. Ал оның анасының денесі дүйсенбі күні табылған болатын. 

41 жастағы Мэйв Кеннеди мен оның 8 жасар ұлы Гидеон Маккин 3 сәуірде Мэриленд штатындағы Чесапик шығанағында қайық сапарында жоғалып кетті.

Сүңгуіршілер баланың денесін шамамен 7,5 метр тереңдіктен тапқан. Және анасының денесінен 600 метр қашықтықтан анықтаған.

Отбасы карантин кезінде шығанақтың жағасында тұрып жатқан.

Кеннедидің күйеуі Дэвид Маккиннің айтуынша, әйелі мен баласы жағажайда доп қуу ойнаған. Бала допты суға тепкен, содан кейін Мэйв баласы екеуі допты алу үшін қайыққа отырған. Алайда қатты жел соғып қайықты өзен ағысымен ары қарай алып кеткен. 

Осыдан бірнеше ай бұрын «Ertis» футбол клубына жаңа директор болып Нұрлан Ысқақов тағайындалған болатын. Жаңа басшы бірден аудиторлық тексеріс жүргізуді қолға алып, «Atameken-Audit» тәуелсіз компаниясы команданың 2017-2019 жылдар аралығындағы қызметін тексерді. Соның нәтижесінде біраз былықтың беті ашылды. 

Бұрынғы басшылық екі жыл бойы салықты мүлде төлемегені анықталды. Нәтижесінде мемлекетке 973,9 млн теңге қарыз. Оған қоса, тренерлік құрам мен футболшыларға жалақы 379,5 млн теңгеге артық төленген. Бұл ретте әкімшілік-басқару қызметкерлері де қалтасын қампайтуды ұмыт қалдырмапты: 44,4 млн теңге еңбақыны артық алып қана қоймай, матчтар үшін 36 млн теңге сыйақы алған. Ал түптеп клегенде бұл қызметкерлердің футболшылардың жеңісіне еш қатысы жоқ. Демек, сыйақы...

Коронавирус пандемиясының әлемге ауа жайылуы көптеген елдің экономикасын тұралатып тастады. Бірқатар автоконцерндер жұмысын тоқтатты. Еңбек нарығында маркетолог, бухгалтер, аспаз, PR маманы, даяшы, ивент-менеджер, фитнес-бапкерлерге деген сұраныс күрт төмендеген. Есесіне онлайн жеткізіп беру компаниясының қызметін тұтынатындар саны лезде артып шыға келді. 

Осы орайда аталған компания өкілдерімен сөйлесіп, карантин кезіндегі олардың жұмыс барысымен таныстық. Онлайн жеткізіп беру қызметі өкілдерінің айтуынша, халық негізінен азық-түлікті тапсырыспен алдыруға көшкен. Киімді де онлайн алатындар саны біршама. Сондықтан мұндай компаниялардың жұмысы жүріп тұр. Олар төтенше жағдайға байланысты бірде бір жұмысшысын қысқартпаған, керісінше, қызметкерлер штатын арттыруға мәжбүр болыпты. 

Mulmarket.club онлайн жеткізу компаниясының бас директоры Тамерлан Нұғымановтың сөзінше, қалада...

9 сәуірде вебинар форматында өтетін мұнай өндірісін қысқарту туралы ОПЕК + елінің келіссөздері нәтижесіз болуы мүмкін. Өйткені ОПЕК мүшелері келісім шарттарын әлі келіскен жоқ.

Мұндай пікірді Иранның мұнай министрі Бижан Намдар Зангане ОПЕК конференциясының төрағасы, Алжир мұнай министрі Мұхаммед Аркабқа жазған хатында білдірді. Хаттың көшірмесін ОПЕК хатшылығы растады.

Мұнай өндірісін қысқарту туралы ОПЕК + келісімі наурыздың соңында аяқталды. Ресей мен Сауд Арабиясы арасындағы келісімді жалғастырудың шарттарын ұзарту мүмкін болмады. Осыдан кейін ОПЕК елдері мұнай өндіруді ұлғайта бастады. Сонымен қатар, коронавирустық пандемияға байланысты әлемдік мұнайға сұраныс күрт төмендеді. Нәтижесінде мұнай 20 жыл ішінде алғаш рет барреліне 22 долларға дейін құлдырады.

Осыдан...

Ағымдағы жылы егіс алқаптарының жалпы көлемі 22,5 млн.га құрайды. Бұл туралы 8 сәуірде өткен брифингте Ауыл шаруашылығы министрінің бірінші орынбасары Айдарбек Сапаров мәлімдеді.

«Жалпы 2020 жылы ауыл шаруашылығы дақылдарының жалпы егістік көлемі 22,5 млн га құрайды. Мемлекет басшысының тапсырмасын орындау мақсатында егіс алқаптарын әртараптандыру және жоғары рентабельді дақылдарды өсіруге көшу бойынша жұмыстар жалғасып жатыр» – деді вице министр. 

Соған сәйкес, дәнді және дәнді-бұршақты дақылдардың алаңы 15,2 млн га, соның ішінде бидайдың алаңы – 11,4 млн га құрайды. 

Айдарбек Сапаровтың айтуынша, майлы дақылдардың жоспарланған алаңы 3 млн га аумақты құрайды. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 122 мың га-ға артық екен. 

Облыстарды...

Алматы қаласының Өңірлік коммуникациялар қызметі алаңында өткен брифингте Тауарлар мен қызметтердің сапасы мен қауіпсіздігін бақылау департаментінің басшысы Айзат Молдағасымова хабарлады. Бұл туралы Алматы Әкімдігінің телеграм каналы мәлімдеді.

Коронавирустық инфекцияның кеңінен таралып кетпеуі үшін бүкіл әлемде қолданылатын екі тиімді әдіс бар. Біріншісі – әрбір азамат өз-өзін оқшаулау керек, екіншісі – тестілеуден өту. Үкімет CОVID-19 вирусын анықтайтын тесті сатып алуға қаржы бөлді.

ҚР Денсаулық сақтау министрлігі енгізген ережеге сәйкес, COVID-19 тестілеуінен өтуге КВИ жұқтырған болуы мүмкін деген адамдар; науқастанғандармен байланыста болғандар; қатерлі індет кең таралған мемлекеттерден келген адамдар және медицина қызметкерлері жатады.

 «Қазір «Олимп» медициналық зертханасы санитарлық ережелерге сәйкес 5 пункт дайындады...

Қазақстанда 2030 жылға дейін 28 су қоймасы салынады. Бұл туралы геология, экология және табиғи ресурстар министрі Мағзұм Мырзағалиев мәлімдеді. 

Министр Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың 2030 жылға қарай суармалы жер көлемін 1,5 млн гектардан 3 миллион гектарға арттыруға тапсырма бергенін айтып өтті. Осы мақсатта 2030 жылға дейін 28 су қоймасы салынбақ. 

«Су қоймасын Ақмола, Ақтөбе, Қарағанды, Жамбыл, Түркістан, Қызылорда, Шығыс Қазақстан және Батыс Қазақстан облыстарында салу көзделіп отыр», – деп нақтылады министр.

Министрдің есебі бойынша, бұл су қоймаларында жалпы көлемі 3,8 текше шақырым су жинауға болады, бұл қосымша 470 мың гектар ауылшаруашылық жерді суаруға мүмкіндік береді. Сондай-ақ, 12 су қоймасы екі мақсатқа пайдаланылады, біріншіс...

Цифрлық даму, инновациялар және аэроғарыш өнеркәсібі министрлігінің хабарлауынша, әлеуметтік төлемді алу үшін көп қиналмай телеграм ботқа кірсе жеткілікті. 

?Ол үшін Telegram мессенджеріне кіріп, іздеу жолағына @Help42500Bot деп жазып, «Start» батырмасын басу қажет.

?Өзін-өзі жұмыспен қамтыған азамат үшін:

1️⃣ «Өзін-өзі жұмыспен қамтушы» батырмасын басу;

2️⃣ Өзінің ЖСН енгізу;

3️⃣  Электронды пошта адресін енгізу;

4️⃣ Телефон нөмірін енгізу;

5️⃣ Банктік шот нөмірін енгізу (IBAN);

6️⃣ Өтінішті растау;

7️⃣ Бұдан кейін келесі мазмұнда хабарламалар келеді:
✔️ сіздің өтініміңіздің қабылданғандығы туралы;
✔️сіздің өтініміңіздің тіркеу нөмірі;
✔️ сіздің өтініміңізді өңделгені туралы жауап.

?Қызметкер үшін:

1️⃣ «Қызметкер» батырмасын басу;

2️⃣ Өзінің ЖСН енгізу;

3️⃣ Жұмыс істейтін ұйымның БСН-ын...

Әлемдік сән үйлері қазір киім үлгілерін емес, бетперде тігуге көшті. Суретте – Dior компаниясының ерікті тігіншілері. «Dior осы күндері алдыңғы шепте жүргендерге қолдау көрсетіп, қорғауға тырасады», делінген компания хабарламасында.

Automobili Lamborghini хирургиялық бетперде мен медициналық қорғаныш құралдарын шығаруға көшті. Фото: Lamborghini

Мына суретте Венесуэла арақ-шарап зауытының қызметкері антисептик құйылған бөтелкелерді тексеріп тұр. Венесуэланың ең ірі арақ-шарап зауыты – елдегі аз ғана жеке кәсіпорындардың бірі, бұл зауыт өндірісінің басым бөлігін антисептик шығаруға бейімдеді. (AP Photo / Ариана Кубильос)

Ал Израильде қорғаныс министрлігі мен Inovytec компаниясы зымыран зауытын жасанды желдету аппаратын шығаратын кәсіпорынға айналдырған. Фото: IAI MBT SPACE DIVISION 

General Motors та жұмыс күшін қайта жасақтап, автокөлік...

7 сәуірден бастап, Қарағанды облысына карантин енгізіледі,- деп мәлімдеді тауарлар мен қызметтердің сапасын бақылау және қауіпсіздік департаментінің басшысы Қанат Асқаров.

Арнайы карантиндік шаралар Қарағанды, Абай, Саран, Теміртау және Шахтинск қалаларында жүркізіледі. 
Сонымен қатар, Бұқар жырау ауданының  Доски, Үштөбе, Ботақар, Ғ.Мұстафин, Петровка сияқты мекендері карантинге жабылады.

Жоғарыда аталған елді мекендердің тұрғындарына келесі жағдайларда ғана үйден шығуға рұқсат береді:

– жұмысқа бару үшін;

– азық-түлік өнімдерін, дәрі-дәрмектертер алуға;

– төтенше жағдайда медициналық мекемелерге бару;

– жақын жерде орналасқан жанармай құю бекетіне бару үшін;

– банктік операцияларды жүргізу.

Арнайы карантиндік тәртіп орнатылған аумақта қалалар мен аудандарда дүкендер мен дәріханадан басқа барлық ұйымдардың қызмет...

Нұр-Сұлтан мен Алматыда жұмыссыз режим тағы бір аптаға ұзартылды, деп хабарлайды, үкімет басшысының ресми сайты. 

3 сәуір күні Асқар Маминнің төрағалығымен ҚР Президенті жанындағы Төтенше жағдай режимін қамтамасыз ету жөніндегі мемлекеттік комиссияның селекторлық отырысы өтті.

Еліміздегі санитарлық-эпидемиологиялық жағдай туралы денсаулық сақтау министрі Е. Біртанов, өңірлердегі ахуал туралы Нұр-Сұлтан қаласының әкімі А. Көлгінов, Алматы қаласының әкімі Б. Сағынтаев, Шымкент қаласының әкімі М. Әйтенов, сондай-ақ Қызылорда облысының әкімі Г. Әбдіқалықова, Жұмыспен қамтудың жол картасын іс жүзіне асыру шаралары туралы еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Б. Нұрымбетов, Жамбыл облысының әкімі Б. Сапарбаев пен Қарағанды облысының әкімі Ж. Қасымбек, аумақтық әскерлерді арнаулы...

Төтенше жағдайға байланысты кәсібі тоқырап қалған кәсіпкерлердің нақты саны олар есеп-қисабын өткізгеннен кейін белгілі болады. Бұл туралы Орталық коммуникациялыр қызметінде өткен брифингте Ұлттық экономика вице-министрі Мәди Такиев мәлімдеді. 

«Төтенше жағдайға байланысты қиындыққа тап болған кәсіпкерлерің санын нақты айта алмаймыз. ТЖ жарияланғанына тек 2 апта болды. Бұл кезеңге әлі санақ жүргізбедік. Олардыі тапсырған есептілігін көреміз. Жыл соңына қарай нақты сандарды айтамыз», – деді вице-министр.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасымен Үкімет төтенше жағдай кезінде бизнесті қолдаудың бірқатар тетіктерін әзірлеген болатын. 

Мәди Такиевтің айтуынша, Мемлекет басшысының «Экономиканы тұрақтандыру жөніндегі одан арғы шаралар туралы» Жарлығына сәйкес, бизнесті қолдау үшін салықтық ынталандыру жасалды. Ол сауда...

  Қазақстанның орнықтылық қоры, Қазақстанның 12 банкі Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасын қолдап, төтенше жағдайдың енгізілуіне байланысты қаржылық ахуалы төмендеген шағын және орта бизнесті қолдауға арналған жеңілдетілген кредиттеу бағдарламасын іске асыруға кірісті. Жалпы алғанда, бұл бағдарламаны іске асыру үшін Ұлттық Банк 600 миллиард теңге бөлді. Бұл туралы Курсив.кз порталы хабарлайды 

Ұлттық Банк  Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігімен бірлесіп әзірлеген бағдарламаға сәйкес шағын және орта бизнес өкілдері, сондай-ақ дара кәсіпкерлер айналым капиталын толықтыру үшін жылдық 8%-дан аспайтын мөлшерлеме бойынша 12 ай мерзіміне кредит алуға банктерге өтініш жасай алады. 

Бизнес қарыз қаражатын тауарларды және өзге де материалдық құндылықтарды, жұмыстарды, қызметтерд...

Қазақстандық фермерлер дизель отынының қазіргі бағасынан 15% арзан сатып алады. Оның бағасы шамамен 165 теңгені құрайды,- деп хабарлады ҚР Энергетика министрлігінің баспасөз қызметі.

Президент Қасым-Жомарт Тоқаевтың тапсырмасын орындау аясында зауытта ауылшаруашылық өнімдерін өндіруге арналған дизель отынының бағасы тоннасына 174 мың немесе литріне 144 теңге.

Жеткізу мен сақтау жұмыстарын ескере отырып, бір литр үшін 165 теңгені құрайды. Бұл қазіргі бағадан 15% арзан (жанармай құю бекетінде дизель отынының орташа бағасы  бір литр үшін 193 теңге).