Жаңалықтар

АҚШ бастаған жаһандық сауда текетіресінен Орталық Азия елдерінің арасында Қазақстан экономикасы ең көп зардап шегуі мүмкін. Бұл туралы Еуразиялық даму банкінің (ЕАДБ) жаңа экономикалық шолуында жазылған.

«Коммерсант» басылымының мәліметінше, сауда соғысының салдарынан мұнай бағасының арзандауы ел экономикасына үлкен соққы болмақ. Бірақ жағымсыз әсерді ел ішіндегі белсенді инвестициялық саясат пен мемлекеттік қолдау әлсірете алады.

Сауда соғысы әлемдік шикізат нарығына қысым жасап отыр. ЕАДБ сарапшылары Brent маркалы мұнай бағасы 2025 жылы орта есеппен 67 доллар болады деп болжайды. 2026–2027 жылдары ол 63 доллар шамасына дейін төмендеуі мүмкін.

Бұл – Қазақстан мен Ресей сияқты мұнайға тәуелді экономика үшін жағымсыз сценарий...

12 шілде күні Алматыдағы әйгілі «Медеу» мұз айдынында ерекше форматтағы жастар фестивалі өтеді. Level Up деп аталатын бұл шара әдеттегі көңіл көтеру кешінен гөрі әлдеқайда тереңірек мағынаға ие. Ұйымдастырушылардың айтуынша, фестивальдің мақсаты — жас ұрпаққа өзіне адал болу, ішкі еркіндік пен саналы таңдауды насихаттау.

Алматы — үнемі қозғалыстағы қала. Мұнда бір күнде шабыттанып, күйіп, табылып, жоғалып үлгеруге болады. Жастар үшін бұл қала мүмкіндікке де, күйзеліске де толы. Түнгі серуендер мен таңғы кофе, жеңіл қиял мен терең ішкі дағдарыс — бәрі қатар жүретін қалада, жас адамның шынайы «менін» жоғалтып алуы да оңай.

Сол себепті соңғы жылдары жастар арасында айқын бір бетбұрыс...

Астанадағы ZUZU балалар ойын алаңда ер адам інісіне араша түскен жасөспірімді қан жоса қылып ұрып тастаған. Жас жігіттің соққыға жығылған видеосы әлеуметтік желіде таралып, қызу  талқыға түсті.  

Оқиғаның мән-жайы

Оқиға 19 маусым күні кешкі сағат 20:30 шамасында орын алған. Бейнебақылау камерасынан алынған видеоға сәйкес, дау екі бүлдіршіннің арасындағы келіспеушіліктен басталған. Артынша кикілжіңге балалардың бірінің 18 жастағы ағасы араласып, екінші баланы сәл ығыстырып, төбелесуге болмайтынын ескерткен.

Кейін алаңға екінші баланың анасы келеді. Әйел ағайынды бауырларға балағат сөздер айтып, жанжал шығарған. Артынша баланың әкесі де келеді. Ер адам баланың ағасын мойнынан ұстап, қақпа жаққа сүйреп апарып, бетіне және басына бірнеше соққы жасаған...

Абай облысының әкімі, президенттің бұрынғы баспасөз хатшысы Берік Уәли әкімдік ғимаратын жаңалауға көшті. Премиум санаттағы, былғары жиһаздар алуға 400 млн теңге жұмсамақшы. Хабарландыру мемлекеттік сатып алу порталына жарияланған деп жазады Juzmedia сайты.

Лоттарды облыстың қаржы басқармасы жариялаған. Тендерге өтініш қабылдау 19 маусымда басталып, 26 маусымға дейін жалғасады.

Құжаттарға сенсек, әкімдік былғарымен қапталған кресло мен диван, емен ағашының түсіндей үш метрлік үстелге тапсырыс берген. Одан бөлек тартпалары қайта өңделген теріден жасалған, резеңкеленген дөңгелектері бар тумба сұратқан.

Тапсырыс ішінде күйдірілген емен түстес төрт метрлік шкаф, журналды үстел деген лоттар бар.

«Үш орынды диван...

Павлодарда балабақша тәрбиешісінің бүлдіршіндерді ұрған сәті камераға түсіп қалған. Ата-аналар бұл жағдай №116 балабақшада болғанын хабарлаған.

Жергілікті полицияның хабарлауынша, кәмелетке толмаған баланы тәрбиелеу жөніндегі міндеттерді орындамау фактісі бойынша қылмыстық іс қозғалды. Оқиғаның мән-жайы мен себептері тергеу барысында анықталады.

Павлодар қаласы білім беру бөлімі оқиғаның Павлодар қаласындағы №116 бөбекжай-балабақшасының кіші тобында болғанын растады.

«Балаларға тәрбиешінің қол көтергені бейнебақылау камераларының жазбалары арқылы расталды. Білім беру бөлімі қызметтік тексеріс...

«Курсив» газетінің 2024 жылғы 16 мамырда шыққан 1034-нөмірінің алғашқы беті European Newspaper Award халықаралық жүлдесіне лайық деп танылды.

Мақаланың мәнін ашқан сурет

Редакция мүшелеріне марапат 2025 жылдың 23 маусымында Вена қаласында табысталды. Жүлдені басылымның бұрынғы бас редакторы Татьяна Николаева мен Kursiv.media сайтының бас редакторы Татьяна Трубачеваға табысталған.

Нөмірдің басты материалы — Қырғызстандағы ықпалды қылмыстық топ серкесі Қамшы Көлбаевтың (Қамчыбек Асанбек) империясы туралы. Алғашқы беттегі иллюстрацияда тау етегіндегі қалаға қарап тұрған, тәжі бар, бірақ өзі таз, пиджакта теріс қарап отырған ер адам бейнеленген. Бұл – қылмыстық беделі жоғары Қамчыбек Асанбектің бейнесіне жасалған аллюзия болатын. Міне сәтті жасалаған...

Криптовалюта нарығында биткоин саудасы қайта жанданып, таңғы сауда сессиясында 105 407 доллар бағасына жетті. Алдыңғы күнмен салыстырғанда +3 513 доллар немесе +3,45% өсім байқатқан. Сарапшылардың пікірінше, бұл серпіліске геосаяси жағдайдың уақытша тұрақтануы мен инвесторлар сенімінің артуы себеп болған.

Таяу Шығыстағы шиеленіс ушыққан кезде құнын жоғалтқан криповалюта өткен тәулік ішінде 104 719 – 105 476 доллар аралығында саудаланды. Бұл деңгей нарықтың белсенділігін көрсетіп отыр. Ең бастысы – криптовалюта 52 апта ішіндегі ең жоғары көрсеткішке, яғни 111 953 долларға тағы да жақындай түсті. Бұл биткоин үшін биылғы жылы байқалған ең мықты серпіндердің бірі.

Нарыққа не әсер етті?

Басты себептерд...

2025 жылы Comic Con Astana фестивалінде Қазақстан мен Испания арасындағы алғашқы халықаралық кинотуынды — «Бітім» (La Tregua) фильмінің тұсаукесері өтеді. Фильм Карлаг тарихына негізделіп, Netflix стриминг платформасы мен жаһандық прокатқа арналып түсірілді.

«Бітім» – ауыр тағдырлы адамдардың ерік-жігері туралы хикая

Фильмнің оқиғасы 1937-1945 жылдары Қазақстан аумағындағы Қарлаг лагерінде өрбиді. Мұнда әлемнің әр түкпірінен айдалып келген тұтқындар болған. Сюжеттің өзегінде – азаматтық соғыс екіге бөлген қос испан азаматы, сондай-ақ адамгершілігі мен қайсарлығын сақтап қалған қазақ зиялысының тағдыры. Туындыда тарихи жады, жеке таңдау және рух мызғымастығы негізгі тақырып ретінде қарастырылады.

Фильм Қазақстанның қиын-қыстау заманда қалай екінші отанға айналғанын көрсетіп, сол...

Шәмші Қалдаяқов атындағы облыстық филармония директоры Ғалымжан Ерназаров Наркенже Серікбаеваның сөздерін жоққа шығарды.

Сонымен қатар, «жала жапты» деп сотқа арызданатынын мәлімдеді.

«Мен отбасылы, анам бар азаматпын. Маған, менің отбасыма күйе жағылып жатыр. Бұл заң мені де қорғайды деген ойым бар. Заң аясында сотқа шағымдандым», – деді Ғалымжан Ерназаров.

Ол соттың шешімін күтіп, содан кейін мән-жайын әлеуметтік желіге салатынын хабарлады.

«Мені жұмыстан қудалап жатыр» дегені шындыққа мүлде жанаспайды. Оның әлеуметтік парақшасынан өздеріңіз көріп отырсыздар, бір күні – Қарағанды да, бір күні Жезқазғанда.

Айта кететін жайт, мұның алдында Наркенже...

Иранның Дохадағы «Әл-Удейд» әскери базасына жасаған шабуылынан кейін Кувейт, Бахрейн, Катар, БАӘ әуе кеңістігін жапқан еді. The Economic Times хабарлауынша, Катар әуе кеңістігін қайта ашты, рейстер қайта іске қосылып жатыр.

«Катарда әуе қозғалысы уақытша тоқтатылғаннан кейін рейстер қайта орындалып жатыр», – деп жазды басылым.

Qatar Airways X (бұрынғы Twitter) парақшасында рейстердің қайта іске қосылғанын хабарлады.

«Qatar Airways Катар мемлекетінде әуе кеңістігі қайта ашылғаннан кейін рейстердің орындалып жатқанын растайды. Басты мақсатымыз – жолаушыларымыздың үйлеріне аман-есен оралуына немесе сапарларын қауіпсіз әрі ыңғайлы түрде жалғастыруына көмектесу», – деп мәлімдеді әуекомпания.

Танымал қазақстандық музыкант, «Ninety One» тобының мүшесі Alem «91» тобын кейбір қалаларға концертпен кіргізбей қойғанын «Айқап» подкастында айтты. 

Оның айтуынша, екі-үш жыл бұрын Түркістан қаласында жоспарлы іс-шаралар өтпей қалған. 

«Сәтпаев қаласына кіре алмадық. Бір рет кіріп, сол кезде артымыздан машина қуып, ал форма киген ағалар бізді қонақүйге кіргізіп, содан шығармады. Келесі күні ұшаққа отырғызып, кері қайтарды», — дейді Alem. 

Ол сондай-ақ жағдайдың ушығуына әлеуметтік желілер мен мессенджерлердегі ақпарат себеп болғанын айтты.

«WhatsApp-та «91 тобын ұстап, ұрып-соғып, видеоға түсірсеңдер — ақша береміз» деген хабарламалар тараған екен.

Сонымен қатар, Alem Атырау мен Ақтау қалаларында мұндай қиындықтар болмағанын атап өтті. 

Ресейге кіретін қазақстандықтар үшін визасыз кіру тәртібі жеңілдейді. Азаматтар енді ruID мобильді қосымшасы арқылы алдын-ала тіркеле алады. Бұл туралы Ресейдің Қазақстандағы елшілігі хабарлады.

Елшілік хабарлауынша, 2025 жылғы 30 маусымнан бастап 2026 жылғы 30 маусымына дейінгі аралықта Ресей Федерациясының Мемлекеттік шекарасы арқылы өтетін барлық өткізу пункттерінде пилоттық жоба жүзеге асырыла бастайды. Бұл шара шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдардың Ресей Федерациясына кіру және Ресей Федерациясынан шығу ережелері мен шарттарын тексеру үшін жүргізіледі.

«Ресей Федерациясына визаны қажет етпейтін тәртіппен кіруді жоспарлаған шетелдік азаматтарды Бірыңғай сәйкестендіру және аутентификация жүйесіне алдын ала тіркелуге және ruID мобильді қосымшасы арқылы электронды...

Қазақстандық жазушы Александр Левиннің «Жакоша» атты романы Ресейде сатылымнан алынып жатыр. Бұл туралы Ресейлік «Альпина» баспасы өз серіктестеріне арнайы хат жолдап, қай кітаптардың саудадан алынуы керектігін көрсетті.

Аталған тізімді ресейлік журналист Олег Кашин Facebook парақшасында жариялады. Онда 25 кітаптың атауы бар. Авторлардың қатарында Тамара Эйдельман, Илья Варламов, Максим Кац, Эдуард Лимонов, Михаил Зыгарь, Александр Левин және басқалар бар.

Александр Левиннің айтуынша, романның сатылымнан алынғаны туралы мамыр айының соңында ғана білген.

«Мен нақты қандай себеппен тыйым салынған жазушы атандым? Бөгде құндылықтардың қайсысы менің шығармамда орын алды: ЛГБТ ме, зорлық-зомбылық па, тәуелділік пе, жыныстық жұмыс па, әлде үй-күйсіз...

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Судьялар мен сот қызметкерін құттықтады. Бұл туралы Ақорда хабарлады.

Президент биылғы жылды сот төрелігін атқаруға жауапты азаматтар үшін айрықша маңызды жыл екенін, 30 жыл бұрын елдің Ата заңы қабылданғанын айтты.

Тоқаев қуатты әрі тәуелсіз сот жүйесі құқық үстемдігін қамтамасыз ету, сондай-ақ «Заң және тәртіп» қағидатын орнықтыру ісінде шешуші рөл атқаратынын, сол себепті елде бұл салада жүйелі түрде реформа жүргізіліп келгенін атап өтті.

«Сот ісі жетілдіріліп, басқару үдерістері оңтайландырылып, осы салаға цифрлық технологиялар енгізіліп жатыр. 1 шілдеден бастап қылмыстық, азаматтық және әкімшілік істер жөніндегі үш дербес кассациялық сот жұмыс істей...

2025 жылдың алғашқы бес айында Алматының инвестиция белсенділігі 28%-ға өсті. Өсу көрсеткішінің қарқыны барлық секторда байқалады деп хабарлайды қала әкімдігінің баспасөз қызметінен.

Өнеркәсіп өндірісінің динамикасы көңіл көншітеді. Нақты көлем индексі 114,1%-ға жетті. Әсіресе өңдеу өнеркәсібінде өсім деңгейі жоғары 16,2%-ды құрайды.

Құрылыс секторы жоғары қарқынмен дамып жатыр: орындалған жұмыс көлемі 200,4 млрд теңгені құрады, бұл 24%-ға тең. Барлығы 1,1 млн шаршы метрден астам тұрғын үй пайдалануға берілді (+12,2%). Сонымен қатар, көппәтерлі инфрақұрылымға сұраныс артты (20%- ға өсті).

Сауда саласында да оң динамика бар: жалпы өсім 4,4%, соның ішінде бөлшек сауда – 7,9%, көтерме сауда – 3%.

Көлік...

Иранның Дохадағы «Аль-Удейд» әскери базасына жасаған шабуылынан кейін Парсы шығанағындағы бірнеше ел өз әуе кеңістігін жапты.

Кувейт, Бахрейн, Катар және Біріккен Араб Әмірліктерінің бұл шешімі аймақтағы әуе қозғалысы мен қауіпсіздік саясатына елеулі өзгерістер әкелді, деп жазды The Economic Times.

АҚШ базасына жасалған шабуылдан кейін Бахрейн қауіпсіздік мақсатында әуе кеңістігін уақытша жапқаны туралы хабарламады. Содан кейін Kuwait Airways авиакомпаниясы елден ұшатын барлық рейсті аймақтағы жағдайға байланысты тоқтатқанын мәлімдеді.

Катар да аймақтағы шиеленістің күшеюіне және қауіпсіздікке байланысты өз әуе кеңістігін уақытша жапты. Біріккен Араб Әмірліктері (БАӘ) де осындай шешім қабылдаған, деп жазды FlightRadar.

Оқиғаның мән-жайы

Айта кетейік...

2025 жылғы 24 маусым күні таңғы сағат 8:30 шамасында Алматы қаласында қайғылы оқиға болды. Молдағұлова көшесі, 32-үй мекенжайында орналасқан 9-қабатты тұрғын үйдің терезесінен жас қыз секіріп кеткен.

Оқиғаны «Курсив» тілшісіне оқиға куәгері хабарлаған. Оның айтуынша, қайғылы жағдай куәгерлердің көз алдында орын алған.

Оқиға орнына жедел жәрдем мен үш полиция көлігі келген. Полиция мәліметінше, 29 жастағы қыздың қаза болу фактісі бойынша Алмалы ауданының полиция басқармасы қылмыстық іс қозғады. Оқиғаның себебі мен мән-жайы анықталып жатыр.

Өзбекстан президенті Шавкат Мирзиёев өзінің үлкен қызы Саида Мирзиёеваны президент әкімшілігінің басшысы етіп тағайындады. Бұл лауазым 2023 жылы қысқартылған еді, алайда енді қайтадан енгізіліп отыр.

Саида Мирзиёева 40 жаста, экономика ғылымдарының кандидаты. Бұған дейін екі жыл бойы президенттің көмекшісі қызметін атқарды. Ақпараттық саясат пен қоғаммен байланыс салаларында жұмыс істеген. Соңғы жылда Саида Мирзиёева бірнеше халықаралық сапар жасап, соның ішінде Қазақстан Президентімен де кездескен болатын.

Шавкат Мирзиёев 67 жаста. 2016 жылы Ислам Каримов қайтыс болғаннан кейін билікке келді. 2023 жылы Өзбекстан Конституциясына өзгерістер енгізіліп, оның бұған дейінгі президенттік мерзімдері есепке алынбайтын болды. Осылайша, Мирзиёев 2037 жылға дейін билікте қала...

«Jibek Joly» арнасындағы «Бүгін.Live» бағдарламасына Алакөлде гидроцикл жүргізіп, әлеуметтік желіде танымал болған 82 жастағы зейнеткер Жадыра Жаниман сұхбат берді. Ол қалайша қорықпай су үстіндегі көлікке отырғанын айтып берді. 

«Жастайымнан әкем еркелетіп соғыстан келгенде атқа мінгізіп үйреткен. Финагент болып істеген райкомда. Сонымен маған велосипед алып берген. Бәрін көргенмін жастық шағымда. Одан кейін Алла бұйыртып тұрмысқа шықтым. Құдайдың берген 12 баласын өсірдім, соларды жеткіздім. Батыр ана болдым. Әрі жұмысыммен қабаттасып оларды тәрбиеледім әрі жұмыс істедім. Сонымен депутат болып та сайландым. Елдің халықтың көтермелеуімен өзімді бақытты санадым. Шетелдерге балалардың арқасында бардым зейнетке шыққасын. Мысырда судың астына түстім 8 метр тереңдікке. Онда да...

Несиені қайтару қиынға соғып, ай сайынғы төлемдер қалтаңызға жүк болатын жағдайлар кездеседі. Бірақ банктен хабарласқан операторлардың телефонын алудан қашпаңыз. Кез келген жағдайда банкпен келісуге мүмкіндік бар. Назарларыңызға несие төлеуді жеңілдететін төрт әдісті ұсынамыз.

Қайта құрылымдау

Қарызды қайта құрылымдау – банкпен арадағы қазіргі несие келісім-шартын қайта өзгерту. Яғни бұл тәсіл аясында ай сайынғы төлемді азайтуға, несие мерзімін қысқартуға және пайыздық мөлшерлемені төмендетуге болады.

Қайта құрылымдауға өтініш беру үшін банкке қаржылық жағдайыңыздың қиындағанын растайтын құжат керек. Мысалы,

Заңға сәйкес, кредиттік ұйым несиенің мерзім...

АҚШ президенті Дональд Трамп Израиль мен Иран арасындағы қарулы қақтығыстың жақын арада аяқталатынын хабарлады. Бұл туралы Трамп өзінің Truth Social әлеуметтік желісінде екі тараптың толық атысты тоқтату туралы келісімге келгенін жазды.

«Израиль мен Иран атысты толық және түбегейлі тоқтату туралы келісімге келді (қазірден бастап алдағы 6 сағат ішінде өздерінің соңғы әскери миссияларын аяқтап, шегінеді!). Осыдан кейінгі 12 сағатта соғыс ресми түрде аяқталады!», – деп жазды Трамп.

Трамптың айтуынша, Иран атысты тоқтату режимін бірінші болып бастайды, ал 12 сағат өткеннен кейін Израиль де оған қосылады. 24 сағат ішінде әлем 12 күнге созылған соғыстың ресми аяқталғанын...

Саяхатта тек жаныңа қуаныш сыйлайтын дүниелерге ғана ақша жұмсағың келеді. Артық шығын, алданып қалу, бюджетті тиімсіз жұмсау — кез келген саяхатшының қорқынышты түсі сияқты. Әсіресе, ел ішінде жүргеннің өзінде дамыл бермейтін алаяқтар шетелде де туристердің қалтасын қағуға дайын тұрады. Оқырмандарымыздың ақшасын сақтау үшін саяхатта көп кездесетін алаяқтық түрлерін және одан қалай қорғану керегін жазып шықтық. Мақаланы оқып шығу саяхатта әмияныңыз бен жүйкенізді сақтайды:

Такси

Саяхатта туристер арасындағы ең танымал алаяқтық түрі. Әуежай/вокзалдан қалаға жеткісі келетін шетелдікті қыруар ақшаға түсіру барлық елде кездесетін жағдай. Бұған жол бермес үшін:

Түркістан облысы Сайрам ауданында шаруалар ағын судың аздығына шағынды. Айтуларынша, Ақсу өзенінен келетін су азайған. Еккен егіндері қурап жатыр. Шығынға батып қалғанын айтқан диқандар судың мәселесін шешіп беруді сұрайды. Ал ағын судың тапшылығын аудан әкімдігі растады.

Сайрам ауданы Қарабұлақ ауылының тұрғыны Тахиржан Нартаев жылда картоп егіп, оны сатып, отбасын асырап келген. Биыл Ақсу өзенінен келетін ағын су азайып, еккен егініне су жетпей қалған.

«Қараңызшы, бір жарым миллион теңгеге картоптың ұрығын сатып алдым. Жер жырту, жұмысы бар, жалпы есептегенде егіннен өнім алу ниетінде 3 миллион теңге жұмсадым. Кеше клиент алып келдік. Картопты қарады да, тіпті сұрамай кетіп...

Қазіргі өмір салтыңыздың қарқынын қатты өзгертпей, бірақ қаржы жағынан еркін бола түскіңіз келе ме? Онда сізге аз-аздан қадам жасаудан бастау керек. Бір қарағанда елеусіз болып көрінуі мүмкін. Дегенмен әдетке айналдырсаңыз, көп ұзамай жағымды нәтижесін көре бастайсыз. Бүгінгі материалымызда сізді байыта түсетін, санаңызды сілкінтетін, болашаққа сенімдірек ететін күнделікті әдеттер туралы айтамыз.

Байлық аспаннан түспейді

Лотереядан аяқ-асты ұтып алмасаңыз не кинодағыдай бай біреудің мұрагері екеніңізді жылдар өте білмесеңіз, басқа жағдайдың бәрінде байып кету үшін үздіксіз қадам жасау керек. Ол үшін міндетті түрде ауқымды өзгеріс қажет емес. Қайта елеусіз көрінген қадамдар күнделікті жасалған сайын ақша туралы ойыңызды дұрыстап, сауаттырақ ете түсед...