Жаңалықтар

Еуропалық Одақ сәрсенбі, 30 қазан күні Қытайда өндірілген электромобильдерге бес жылдық тұрақты кедендік салық енгізді. Брюссель мен Бейжің арасындағы балама шешімдерге қатысты келіссөздер әзірге нәтиже бермеді. Бұған жауап ретінде Қытай ірі жеңіл автокөліктерге арналған импорттық тарифтерді көтеруі мүмкін. Бұл жағдайдан Германияның люкс авто брендтері көп зардап шекпек.

Қытайдан импортталатын электромобильдерге арналған «қорытынды өтемдік салықтардың» 35,3%-ға дейінгі мөлшерін енгізу туралы шешім 29 қазанда ЕО журналында жарияланды және түн ортасында күшіне енді деп хабарлады Associated Press. Егер балама шешім табылмаса, бұл салықтар бес жыл бойы қолданылады.

ЕО-да BYD өндірушісінің импортына салық 17%-ды, Geely үшін 18,8%-ды, Қытайдың мемлекеттік SAIC компаниясының көліктеріне...

Мемлекеттік орган қызметкерлері биыл сыйақыдан қағылады. Өйткені Қаржы министрлігі ішкі есеп-шоттан сыйақыға ақша аударуға тыйым салды. Бұл жөнінде Қаржы министрі Мәди Такиев мәлімдеді.

«Бұдан былай мемлекеттік орган үнемделген қаржыны сыйақыға бөле алмайды. Бұл қаржы бюджетке қайтарылады», – деді Қаржы министрі.

Мемлекеттік орган қызметкерлерінің сыйақысы қалай төленетіні жөнінде  Ұлттық экономика министрлігі KursivMedia-ға егжей-текжейлі ақпарат берген еді. Оған қарағанда, мемлекеттік қызметшілерге сыйлықақы төлеуге арнайы қаражат жоспарланбайды. Органның қажеттіліктерінен үнемделген қаржы сыйақы ретінде бөлініп келген. Яғни бұл мәселе басшылардың құзыретінде еді.

Құзырлы органның айтуынша, сыйақы берілетін кезде, қызметшінің жұмыс нәтижесі, міндеттерін тыңғылықты орындауы, ерекше, қиын тапсырмаларды бұлжытпай орындау...

Ұлыбританиядағы Air Astana акционері BAE Systems компаниясының атом сүңгуір қайықтарын шығаратын зауытында өрт шықты.

BBC өрттен екі адам зардап шеккенін хабарлады. Полиция «ядролық қауіп жоқ» деп мәлімдеді.

«Британдық атомдық суасты қайықтары шығарылатын BAE Systems зауытында ірі өрт шықты. Полиция өрт аумағы үлкен деп бағалап отыр. Желіде жарияланған фотолар мен бейнекадрлар компанияның бас кеңсесі отқа оранғанын дәлелдейді», – деп жазылған ақпаратта.

Басылым екі адам зардап шегіп, емханаға жеткізілгенін хабарлады. Билік жергілікті тұрғындарға үйлерінен шықпауға, терезелері мен есіктерін ашпауға кеңес берді.

Бұған дейін 2024 жылғы сәуір айында британдық BAE Systems Glascoed компаниясының Уэльстегі оқ-дәрі шығаратын...

Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменов теңге бағамы неге құбылып тұрғанын түсіндірді. Ұлттық валютаның кейінгі күндері құнсыздауына мұнай бағасын айтарлықтай әсер еткен.

Қара алтын бағасы 80 доллардан 71 долларға дейін құлдырағаны белгілі. Десе де бас банк басшысы Қазақстан қор биржасындағы сауда-саттықта доллар әлі 500 теңгелік межеден аспағанын атап өтті.

Сүлейменовтің айтуынша, доллардың қымбаттауына заңды тұлғалар сұранысының артуы да себеп. Өйткені қазір ірі инвестициялық жобалар жүзеге асырылып жатыр. Олар мемлекеттік бюджет немесе квазимемлекеттік сектор есебінен қаржыландырылады және импортқа тәуелді болғандықтан, долларды көп мөлшерде қажет етеді.

«Бұл тұжырымды валюта биржасындағы нақты сауда сомасы растайды Қазір олар күніне шамамен...

Ұлттық қордан «Назарбаев Зияткерлік мектептері» дербес білім беру ұйымына (ДББҰ) жыл сайын қомақты көлемде қаражат бөлінеді. Сонда Назарбаев университеті мен мектебінде оқитын әр балаға шамамен 27 млн теңге көлемінде қаражат бөлінеді екен. Депутат Магеррам Магеррамов бұл көрсеткіштің бір адамға төленетін субвенция көлемінен асып түсетінін айтты.

«Ұлттық қордан бөлінетін кейбір шығындар орынсыз жоғары екенін көріп отырмыз. 2011-2024 жылдар аралығында үкімет «Назарбаев Интеллектуалды мектептері»  ұйымына Ұлттық қордан 689 млрд теңге көлемінде қаржы бөлген. Сонда Назарбаев университеті мен НИШ-тің әрбір оқушысына жұмсалатын қаражат жан басына шаққанда орташа есеппен 27 млн теңгені құрап отыр. Бұл көрсеткіш бір адамға төленетін...

Алматы полиция департаменті «Меркур Таун» ТК күзетшісін қатігездікпен өлтірген бұрынғы депутат Саламғазы Тастандиевтің баласы Асқар Тастандиевтің ісін тергеу неге үзілгенін хабарлады.

Құзырлы органның ақпаратынша, сотқа дейінгі тергеу медициналық сараптама үшін тоқтатылыпты.

«Алматы қалалық ПД тергеу Басқармасы кісі өлтіру дерегі бойынша сотқа дейінгі тергеу амалдарын жүргізіп жатыр. Күдікті дереу қамауға алынды. Бұған дейін сотқа дейінгі тергеу сот-психиатриялық сараптамаға байланысты үзілген болатын», – дейді Алматы полиция департаментінің баспасөз қызметі.

Департаменттің хабарлауынша, қазіргі уақытта өндіріс қалпына келтіріліп, тиісті сараптамалар тағайындалған. Тергеу аяқталғаннан кейін, қылмыстық іс материалдары сотқа жіберілетін болады.

Еске сала кетсек, қанды оқиға 29 наурызда Алматының элиталы...

Энергетика министрлігінің хабарлауынша, «Қашаған» мұнай-газ кен орнында күрделі жөндеу аяқталып, мұнай өндіру қайта басталды.

Reuters агенттігінің мәліметіне сәйкес, кен орны жалпы іске қосылған, ал 1 қарашада толы қуатымен жұмыс істей бастайды.

«Қашаған» кен орны 3 қазаннан жөндеу жұмысына жабылды. Министрлік жөндеу жұмысы 1 айға созылды дегенімен, мерзімінен бұрын аяқталған. Ресми органдар кен орнының уақытша жабылуы ішкі нарықта газ тапшылығын туындатуы мүмкін екенін ескерткен.

«Қашағандағы» жоспарлы жөндеу кезеңінде Қазақстанда мұнай өндірісінің көлемі едәуір қысқарды. Бұл жайт өз кезегінде елге ОПЕК+ келісімі шеңберінде артық шикізат өндірісін өтеуге мүмкіндік береді.

Бұған дейін ОПЕК+ Қазақстан артық өндірген мұнайды қазан айында өтеуд...

«Америкалық арман» – бұл АҚШ тұрғындарының материалдық және рухани өмірлік идеалдарын сипаттау үшін жиі қолданылатын түсінік. Оған жайлы үй, жақсы көлік, тұрақты жұмыс пен кемі екі баланың қажетін өтеу үшін кететін шығын көлемі кіреді. Бұған қоса тізімде зейнетке шығуға дайындық, жыл сайынғы еңбек демалысының бюджеті де бар.

Бұл тіркес бүгінде еркіндік немесе мүмкіндік идеалы ретінде қарастырылады. Investopedia 29 қазанда бұл тұжырымдаманың құнын есептеп көрді. Осылайша нағыз «америкалық арманды» орындауға 4,4 млн доллар сомасында қаржы керек деген қорытындыға келген. Бұл тұста «Курсив» тілшісі «қазақстандықтардың арманы» қанша тұратынын есептеп көрді?

Бірінші кезекте қала аумағында орналасқан жайлы баспана керек

Қазірг...

2025 жылы бюджет түсімдері 21,7 трлн теңге болады, ал бюджет тапшылығы жалпы ішкі өнімнің 2,7%-ын құрайды. Бұл туралы Қаржы министрі Мәди Такиев айтты. Министр Мәжіліс депутаттарының алдында «2025 – 2027 жылдарға арналған республикалық бюджет туралы» заң жобасын таныстырды.

Такиев мәлімдегендей, заң жобасы еліміздің 2029 жылға дейінгі әлеуметтік-экономикалық даму болжамы негізінде әзірленген.

«2025 жылға түсімдер биылғы жылмен салыстырғанда  1,2 трлн теңгеге ұлғая отырып 21,7 трлн теңге деңгейінде болжануда. 2025 жылы бюджет тапшылығы жалпы ішкі өнімге шаққанда 2,7 % (екіде жеті пайыз) деңгейінде болжануда, ал 2027 жылға қарай бұл көрсеткіш 1,9%-ға дейін төмендейді»,— деді Мәди Такиев.

 Ал...

Үкімет биыл қазынаға түсетін салықты жоспардан 25% кем жинады. Соның салдарынан бюджетте қаржы тапшы. Ал бюджет тапшылығын Үкімет әдеттегідей Ұлттық қордың қаржысымен жауып, биыл 5,6 трлн теңге көлемінде ақша алынды. Ұлттық банк төрағасы Тимур Сүлейменовтің айтуынша, мұндай ірі аударымдар валюта бағамына әсер етіп, Ұлттық банкке базалық мөлшерлемені төмендетуге мүмкіндік бермей отыр.

Мәжілістің жалпы отырысында Тимур Сүлейменов бюджеттің мұнайға қатысты емес тапшылығы өте жоғары қалыптасып отырғанын атап өтті.

«Біз мұнайға жатпайтын тапшылықтың жоғары күйінде қалғанын көріп отырмыз, бұл ретте жалпы тапшылықты жабу үшін бюджет – Ұлттық қордың трансферттеріне сүйенеді. Осылайша, Ұлттық қорға қаражаттың түсуі мен...

Youtube-қа жүктелетін сапалы қазақша мультфильмдерге бюджеттен 350 млн теңге бөлінеді. Бұл туралы мәжіліс депутаты Асхат Аймағанбетов өз instagram парақшасында мәлімдеді.

Депутаттың айтуынша қазіргі уақытта қазақ тіліндегі мультфильмдердің тапшылығы үлкен мәселе болып отыр. Балалар көп жағдайда «Синий трактор» мен «Маша и Медведь» сияқты шетелдік туындылармен шектеледі.

«Келесі жылдың бюджет жобасын қарастыру барысында, қазақ тіліндегі мультфильмдер жасауға 350 миллион теңге бөлуді және олардың тек теледидарға емес, міндетті түрде интернетке, соның ішінде YouTube-қа жүктелуін қамтамасыз ететін норманы заңға енгіздік. Бұл балалардың қазақ тілінде қызықты контентке қол жеткізу мүмкіндігін кеңейтеді деп сенеміз.» деп жазды Аймағанбетов.

Сондай-ақ, Аймағанбетов...

Премьер-министрдің бірінші орынбасары Роман Скляр Сарандағы жергілікті қазандықтар екі жарым күн ішінде ауыстырылғанын еске салды. Скляр Мәжіліс отырысынан кейін, 31 мың тұрғыны бар қалада мұндай қазандықтар бар болғаны 18 қазандық барын айтты.

«Әкімдіктің қателігі – резерв ретінде ұстамады. Тамыз айында сынақтар өткізіп, республикалық бюджеттен 9 млрд теңге бөлінген жаңа қазандық іске қосылады деп үміттенген. Бірақ резервті сақтау керек еді», – деп қорытындылады Роман Скляр.

Энергетика министрі Алмасадам Сәтқалиевтің айтуынша, премьер-министрдің тапсырмасы бойынша резервтік жылыту жүйесін пайдалану туралы шешім қабылдаған оперштаб құрылғанын еске салды.

«Бірнеше күн ішінде барлық үй мен әлеуметтік-тұрмыстық мақсаттағы...

2026 жылы елдегі салық жүйесіне елеулі өзгерістер әкелетін жаңа салық кодексі түбегейлі қолданысқа енеді. Жаңа құжаттың қай тұстары көпшілікті алаңдатып отыр? Салық реформасының жылжымайтын мүлік бағасына қандай әсері болатынын талдаймыз.

Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров Үкімет отырысында жаңа салық кодексін 2026 жылдың басынан бастап қолданысқа енгізу жоспарланып отырғанын, бірақ 2025 жылдың шілдесіне дейін қабылдау ұсынылатынын тілге тиек еткен еді. Соған қарағанда келер жыл Қазақстандағы салық заңнамасы үшін өзгеріске толы болайын деп тұр. Салық кодексінің жаңа жобасы 822 баптан тұрады. Жаңасын қабылданған соң қазіргісі күшін жояды.

Қыста пәтер қымбаттай ма?

Көпшіліктің талқысына түскен өзгерістің бірі — көппәтерлі тұрғын-үй кешендеріндег...

«Қазақстанның даму банкі» АҚ мен Cassa Depositi e Prestiti (CDP) итальяндық ұлттық даму институты 200 млн еуроға кредит келісіміне қол қойды. «Қазақстанның даму банкінің» пайдасына қарай итальяндық SACE экпорттық-кредиттік агенттігінің кепілдігімен қаржыландырылмақ.   

CDP Қазақстанда алғашқы рет мәміле жасап отыр. Көрсетілген қаражат экономиканың негізгі салаларын дамытуға бағытталады. Жаңартылатын энергетика, энерготиімділік, көлік, денсаулық сақтау және сумен қамтамасыз ету инфрақұрылымдары секілді басымдық берілген бағыттарға ерекше назар аударылады.

«Cassa Depositi e Prestiti-мен жасалған келісім Қазақстанға Еуропа елдерінен инвестиция тартудағы маңызды кезең болып отыр. Бұл ынтымақтастық Қазақстан мен Италия арасындағы экономикалық өзара іс-қимыл үшін қосымша жағдай жасайды», – дед...

Ұлттық экономика министрлігінің болжамына сәйкес, бюджет кірісі 2025 жылы 15,6 трлн теңгені құрайды. Ал 2027 жылға қарай бұл көлем 18,2 трлн теңгеге дейін артуы мүмкін. Бұл жайлы Мәжілісте Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров айтты.

ҰЭМ 2025 – 2029 жылдарға арналған әлеуметтік-экономикалық даму болжамын ұсынды. Болжамның базалық сценарийінде мұнайдың бағасы барреліне 75 АҚШ доллары көлемінде, ал доллардың есептік бағамы 470 теңге көлемінде есептелген.

Солайша 2025 жылы ЖІӨ-нің нақты өсуі 5,6%-ды, 5 жыл ішінде жалпы ішкі өнімнің орташа жылдық өсуі – 5,4% құрайды деп болжанып отыр.

«Номиналды жалпы ішкі өнім 2025 жылғы 150,8 трлн...

2030 жылға дейін Ұлттық қорға 100 млрд доллар жиналуы үшін Үкімет 2026 жылдан бастап Ұлттық қордан алынатын қаржыны жылына 5 млрд долларға дейін қысқартуға тиіс. Бұл туралы Мәжілістің жалпы отырысында Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров мәлімдеді.

Жиында депутат Наталья Савельева «Ұлттық қордан алынатын қаржы жыл сайын артып жатыр, ендеше 2030 жылға қарай қордағы қаржыны мақсатты 100 мың долларға қалай жеткіземіз» деп сұрады.

«Республикалық бюджет жобасына сәйкес, Ұлттық қордан 2 трлн теңге кепілдендірілген трансферттен бөлек, 3,3 трлн тгеңге нысаналы трансферт те алынады. Сонда жыл сайын ұлттық қордан 5,3 трлн теңге көлемінде ақша бөлінейін деп отыр...

Қазақстандық банктер «Золотая корона» төлем жүйесімен жұмыс істеуді тоқтатқаннан кейін, шетелге ақша аударымдары қысқарған. Осы жайлы мәліметті Ұлттық банк статистикасынан бақылауға болады.

Ұлттық банк ұсынған 2024 жылдың қыркүйек айына арналған есепте шетелге аударымдар қысқарған. Өткен айдың қорытындысы бойынша көрсеткіш 63,8 млрд теңгені (тамызға -17,4%), 131,6 мың транзакцияны (-28,3%) құрады. Аударым жүйелері арасында 71,2% үлесі бар «Золотая корона» әлі де көш бастап тұр. 

Бұған қоса, қыркүйекте Қазақстанға жасалған аударымдар да қысқарған: 18,5 млрд теңге (-7,5%), 55,9 мың транзакция (-6,1%).

Ұлттық банк дерегіне сүйенсек, негізгі ақша аударымдары «Золотая корона», Western Union, MoneyGram жүйелерімен жасалып отырған. Бұл үш жүйе жыл бойы көшбасшылық позициясын бермей келеді.

Қазақстаннан...

Changan Auto Kazakhstan ресми дистрибьюторы UNI-V жаңа SPORT комплектациясының сатылымы басталғанын хабарлады. Бұл жаңа модель заманауи технологиялар мен спорттық стильді бағалайтын жүргізушілерге арналған.

UNI-V SPORT моделі 1,5 литрлі төрт цилиндрлі қозғалтқышпен жабдықталған, оның қуаты 181 ат күшіне ие. Сонымен қатар жаңа модельде Super Race режимі қосылды, ол арнайы батырманы басқанда іске қосылып, артқы спойлер көтеріліп, қозғалтқышынан спорттық жарыс автокөлігіне тән дыбыс естіледі.

Күз-қыс мезгілінде ыңғайлы болуы үшін UNI-V SPORT рулінде жылыту, алдыңғы және артқы орындықтарында, сондай-ақ екі әйнегін электрмен жылыту және жаңбыр датчигімен жабдықталған.

Спорттық модельдің динамикасы мен жарқындығы сыртқы дизайнында да көрініс тапты. Дизайнерлер автомобильге автоматты түрде шығатын...

АҚШ еңбек нарығы баяулап келеді. Сондықтан қараша айында Федералдық резервтік жүйе (ФРЖ) мөлшерлемені 25 базистік тармақтан артық төмендетпейді деп болжап отыр нарық қатысушылары. Қытай үкіметі 10 трлн юань көлемінде жаңа қарыздық бағалы қағаздар шығаруды жоспарлауда. Бірақ оның басым бөлігі жергілікті қарыздарды қайта қаржыландыруға жұмсалмақ, бұл экономикаға дем беруге арналмаған. Осы және өзге де тақырыптар туралы 29 қазандағы әлемдік БАҚ шолуынан оқыңыздар.

АҚШ-та бос жұмыс орындарының саны 2021 жылдың қаңтар айынан бергі ең төменгі деңгейге түсті

ФРЖ үшін экономиканың маңызды көрсеткіші – АҚШ еңбек нарығы баяулап келеді. Қыркүйек айында елде жаңа бос жұмыс орындарының саны жасалған болжамдардан да төмендеді деп...

Келесі жылы Ресейде азық-түлік бағасы 8-20%-ға қымбаттайды. Бұл туралы Экпортерлер мен импортерлер қауымдастығының вице-президенті, «Лекс Альянс» заңгерлік компаниясының басқарушы серіктесі Артур Леер мәлімдеді.

Болжам бойынша, сүт шамамен 10-15%-ға, яғни бір литрі 90 рубльге (460 теңге) дейін қымбаттайды. Ет өнімдерінің бағасы да елеулі түрде өспек. Сиыр етінің бір келісі 800 рубль (4 мың теңге) тұратын болады.

Импорт тапшылығы болса, жеміс-жидек пен көкөніс бағасы 15,20%-ға шарықтауы мүмкін. Картоптың бір келісі 40 рубльге (208 теңге) дейін көтеріледі. Ал қызанақ 150 рубльден (780 теңге) сатылмақ.

21 қазанда Ресейдегі жылдық инфляция көлемі 8,52%-ға жетті.

Ресейде азық-түлік бағасының қымбаттауы Қазақстан нарығына тікелей әсер етеді. Бұл...

Ұлттық қордан 2025-2027 жылдар аралығында 2 трлн теңге көлемінде кепілдендірілген трансферт бөлінеді. Бұл жайлы Мәжілісте Ұлттық экономика министрі Нұрлан Байбазаров айтты.

Министр депутаттар қарауына «Қазақстан Республикасының Ұлттық қорынан 2025-2027 жылдарға арналған кепілдендірілген трансферт туралы заң жобасын» ұсынды. Оған сәйкес, мұнайдың кесімді бағасы 2025 жылы барреліне 42,3 АҚШ доллары, 2026-2027 жылдарға барреліне 41 және 39,4 АҚШ доллары көлемінде бекітілген.

«Осыны ескере отырып Ұлттық қордан кепілдендірілген трансферттің мөлшері 2025-2027 жылдарға жыл сайын 2 трлн теңге көлемінде айқындалды. Жоспарлы кезеңде Ұлттық қордық таза валюталық активтері болжам бойынша 2025 жылы 62,2 млрд АҚШ долларын, 2026-2027 жылдары 69,9-78,7 млрд...

Қырғызстан президенті Садыр Жапаров елдің мемлекеттік әнұранын ауыстыру туралы бастаманы қолдайды. Бұл туралы ол «Кабар» ақпараттық агенттігіне берген сұхбатында айтты. 

Президенттің айтуынша, елдің қазіргі әнұраны өзектілігін жоғалтқан. Себебі 33 жыл бұрын жазылған.

«Оны жаңартудың несі жаман? Қазіргі әнұран 33 жыл бұрын біз тәуелсіздікке қол жеткізген кезде жазылған. Бұл ән қырғыз халқына: «Енді сенің тағдырың сенің қолыңда, алға жүр» деген үндеумен қуанышпен және толқумен жазылды. Содан бері 33 жыл өтті. Біз толыққанды мемлекетке айналдық. Бізді бүкіл әлем біледі. Сонымен, жүз жылдан кейін біз «бостандыққа қол жеткіздік және тәуелсіз ел болдық» әнін жалғастырамыз ба? – деді президент.

Шымкентте Қазақстан шахмат федерациясы Халықаралық шахмат федерациясының және Freedom Holding Corp компаниясының қолдауымен ұйымдастырған әйелдер арасындағы 2024-2025 жылғы ФИДЕ Гран-приінің 2-ші кезеңі басталды.

Шымкенттегі турнирге әлемнің үздік он шахматшысы келді, олардың арасында Қазақстан әйелдер құрамасының көшбасшысы – 45-ші шахмат Олимпиадасының күміс жүлдегері Бибісара Асаубаева да бар.

Шахмат федерациясының мәліметінше, турнирдің жалпы жүлде қоры 80 000 еуроны құрайды, ал, финалдық кезеңде 120 000 еуро қорытынды кестесінде үздік он қатысушы арасында бөлінеді.

Сонымен қатар, гран-при сериясында ең көп ұпай жинаған екі қатысушы ФИДЕ 2026 жылғы турнирге қатысу құқығына ие болады.

Еске сала кетейік, қазақ айында Шымкентте шахматта бірнеше турнир өтті. Бұған...

24-28 қазан аралығында Каспий теңізінің жағалауынан 289 итбалықтың өлексесі табылды. Бұл туралы ғалым Әсел Баймұқанова әлеуметтік желіде жазды.

Ғалымның жазуынша, итбалықтардың бір бөлігінде арқанға оралған, бір бөлігінде балықшылардың торынан алған жарақаттар бар. Жүкті болған аналықтар саны да біршама. Алайда ешқандай жарақатсыз қайтыс болған итбалықтар да бар.

Ғалым олардың өлімдерінің себебін іздеу қиын болатынын жазған. Оған тек биологтар ғана емес, экологтар, технологтар мен химиктерді шақыру керек екендігін атап өткен.

«Солтүстік Каспийдің келуіне әлі ерте. Әрі итбалықтар ұрықтандырып, жүкті бола алуы олардың денсаулықтарында кінәрат болмағанын көрсетеді. Демек олар жүкті болады, сосын белгісіз жағдайдан кейін қайтыс болады», – деп жазған ғалым.

Ақтаулы...