Жаңалықтар

Елімізде 30 жасқа дейінгі әрбір үшінші ер азаматтың банк депозиті бар. Қазақстанның депозиттерге кепілдік беру қоры (ҚДКҚ) маркетингтік және әлеуметтанулық зерттеулер институты «Elim»-мен бірлесіп жүргізген әлеуметтанулық зерттеу негізінде қазақстандық ер азаматтардың қаржы мен жинақтарға деген көзқарасын талдады.

Зерттеу барысында 4 000 респондент сұралған, оның ішінде 2 020-сы – 18 бен 65 жас аралығындағы ер адамдар.

Респонденттердің 80%-ы отбасылы, 88%-ының жоғары білімі немесе ғылыми дәрежесі бар.

Мамандықтар мен салалар бойынша

Респонденттердің 37%-ы кәсіпкерлер немесе қызмет көрсету саласында, саудада жұмыс істейді.

Кей адамдар қолынан ештеңе келмейді деп ойлап, соған қатты сеніп кетеді. Яғни жағдайды өзгерте алатын болса да, тырыспайды. Мұндай феноменді «қолдан жасалған дәрменсіздік» деп атайды. Бойыңызда мұндай феномен бар-жоғын қалай анықтауға болады? Егер болса, онымен қалай күресеміз? Бүгінгі материалымызда осы туралы айтамыз.

Қолдан жасалған дәрменсіздік деген не?

Аталған феноменді тұңғыш рет Мартин Селигман және Стивен Майер есімді психологтар зерттеген. 1967 жылы жасалған тәжірибеде ғалымдар мына нәрсені байқайды: ток ұрғанда бір рет қашып құтылып үлгермеген иттер келесіде қаша алатын болса да қашуға тырыспайтын болып қалады екен. Осыдан соң мұндай нәрсе адамдарда да бола ма деп тексеріп көрмек болады. Яғни...

«Қазгидромет» РМК мамыр айына арналған болжамын жариялады. Болжамға сәйкес, Қазақстанның басым бөлігінде орташа деңгейдегі құрғақшылық болуы мүмкін.

Құрғақшылық болжанған аймақтар:

Маусым айында қазақстандықтарға Құрбан айттың құрметіне қосымша демалыс күндері беріледі.

Құрбан айттың бірінші күні 6 маусымға сәйкес келеді. Бұл күнді ҚР Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі діни мамандардың ұсынысы негізінде бекітті.

Демалыс күндерінің кестесі жұмыс аптасының ұзақтығына байланысты болады:

Бес күндік жұмыс аптасы барлар үшін: 6, 7 және 8 маусым (жұма, сенбі, жексенбі) – демалыс күндері болады. Осылайша, көпшілік азаматтарға толыққанды үш күндік демалыс беріледі.

Алты күндік жұмыс аптасы барлар үшін: 6 маусым (жұма) және 8 маусым (жексенбі) – демалыс. 7 маусым (сенбі) – жұмыс күні болып қала береді.

Құрбан айт күні ресми мейрам болғанымен, ол басқа күнге ауыстырылмайды...

Кит — мұхиттағы ең үлкен сүтқоректі. Ересек киттің салмағы 120 тоннаға дейін жетеді. Осындай көлемі мен ауыр салмағына қарамастан, кит — адам үшін ең қауіпсіз жануарлардың бірі. Кит адамға қатты ұқсайды. Олар өте ақылды, сезімтал келеді, балаларын адамдар сияқты емізіп, ана сүтімен өсіреді. Біз секілді киттер де отбасы мен қоғамдық ортаға мұқтаж. Китпен ұқсастығы көптігінен болса керек, адамдар су алпауыттарын жақынырақ тануға, шексіз мұхиттан іздеп табуға құштар. 

Осыған байланысты әлемнің бірнеше нүктесінде кит көрсететін, онымен жүзу тәжірибесін ұсынатын турлар көбейген. Ретсіз әрі жауапсыз туризм кит популяциясына үлкен зиянын тигізеді. Сондықтан киттің таңғажайып әлемімен танысып, бірақ оларға зәредей зиян келтірмеу үшін...

11 мамыр күні сағат 11:44 шамасында Атырау облысындағы мұнай-газ кен орны — Теңіз маңында магнитудасы 4,2 болатын жер сілкінісі тіркелді.

VolcanoDiscovery мәліметінше, эпицентр Атырау облысындағы Қаратон ауылынан оңтүстік-батысқа қарай шамамен 29 шақырым жерде орналасқан. Гипоцентрдің тереңдігі шамамен 10 шақырымды құрады.

Куәгерлердің айтуынша, жерасты дүмпулері бес секундқа дейін созылып, кен орнында сезілген. Көпшілігі дірілді және құрылыстардағы жеңіл шайқалуды байқаған.

Сондай-ақ Ұлттық сейсмологиялық бақылау және зерттеу ғылыми орталығы (ҰСБЗҒО) Астана уақытымен 13:09-да тағы бір жер сілкінісін тіркеді. Жерасты дүмпулерінің ошағы Алматы қаласынан 276 шақырым оңтүстікте, Қытай аумағында орналасқан. Жер сілкінісі 10 шақырым тереңдікте болған.

«2025 жылғы 11 мамырда...

Украина Президенті Владимир Зеленский Ресей басшысы Путиннің келіссөздер туралы ұсынысына жауап берді.

Украина кездесуге дайын…

Зеленский бұл ұсынысты ұзақ күткенін айтады. Сондай-ақ бұл жаңалықты жақсылыққа балады.

«Ресейліктердің соғысты аяқтау туралы шешім қабылдағаны – бұл жақсы белгі. Бұны бүкіл әлем ұзақ уақыттан бері күтіп отыр. Кез келген соғысты шынымен тоқтатудың ең алғашқы қадамы – бұл атысты тоқтату. Біз Ресей атысты толық, ұзақ мерзімді және сенімді түрде тоқтататынын растайды деп күтеміз – ертең, 12 мамырдан бастап. Украина кездесуге дайын«, – деп жазды Украина басшысы Telegram арнасында.

Айта кетейік, бүгін, 11 мамыр күні түнде Владимир...

Қазақстанда Аналар күні атап өтіліп жатыр. Бұл мереке елімізде бұған дейін қыркүйек айында атап өтілетін.

Үкіметтің 2023 жылғы 31 мамырдағы қаулысына сәйкес бұл мерекенің датасы қыркүйектен мамырдың екінші жексенбісіне ауыстырылған. Биыл бұл күн 11 мамырға сай келді.

«Отбасылық құндылықтарды насихаттау, отбасы институтын және тәрбиені нығайту мақсатында көптеген елде тойланатын Ана күні мен Әке күні біздің елде де ресми мереке ретінде бекітілді», – деп жазылған Қазақстан Үкіметінің 2023 жылғы хабарламасында. 

Айта кетейік, әлемде Аналар күнін атап өту тарихы 100 жылдан асады және көптеген елдерде ресми мәртебе беріліп, мемлекеттік деңгейде тойланады.

Ал, әкелер күні бір айдан кейін...

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев ата-анасымен түскен балалық шағындағы суретін жариялап, анасы Тұрар Шабарбаева туралы естілігімен бөлісті.

«Бүгін – Аналар күні! Осы орайда анам Тұрар Шабарбаева туралы аз-кем естелікпен бөліскім келеді. Төрт балалы біздің отбасы қарапайым тұрды. Анам ұзақ уақыт бойы белгілі себептермен жұ­мыс істемеді, ол кісі үй жұмысын атқарды.  Жалғыз асыраушымыз әкей. Айлық жалақыдан бөлек, ол кей-кейде мақалалары мен кітаптарына қалам­ақы алатын. Мұндай күндері біздің үйде нағыз мереке орнайды»,–  деп жазды Президент Instagram желісіндегі парақшасында.

Мемлекет басшысы анасының өте қарапайым жан болғанын және бар өмірін перзенттеріне арнағанын атап өтті.

«Шешей ол...

18 жасар қазақстандық шахматшы Алуа Нұрман блиц-шахматтан Азия чемпионы атанды. Отандасымыз әйелдер арасындағы есепте бірінші орынды иеленіп қосымша көрсеткіштер бойынша басты фаворит –  Валентина Гунинаны басып озды.

Турнир Біріккен Араб Әмірліктерінің Әл-Айн қаласында өтіп, оған құрлықтың үздік шахматшылары жиналды. Швейцар жүйесі бойынша өткен жарыста Алуа жеті партияда жеңіске жетіп, біреуінде жеңілді, тағы бірін тең аяқтады. Осылайша, ол 7,5 ұпай жинаған. Дәл  осындай ұпайды ресейлік гроссмейстер Валентина Гунина да еншіледі. Алайда қосымша көрсеткіштер бойынша алтын жүлде қазақстандық шахматшыға бұйырды.

Медаль мен кубоктан бөлек, Алуа Нұрман 1 500 АҚШ доллары көлеміндегі ақшалай сыйлыққа ие болды. Екінші орынға тұрақтаған ресейлік шахматшыға 1 000 доллар көлемінде ақшалай сыйлы...

23 сәуірде Мәрмәр теңізінде орын алған 6.2 магнитудалы жер сілкінісі Ыстанбұл тұрғындарын алаңдатып қана қоймай, жылжымайтын мүлік нарығына да әсер етті. Афтершоктар (кейінгі дүмпулер) әлі де жалғасып жатыр. Осыған байланысты қаланың кейбір аудандарында тұрғын үй бағасы төмендей бастаса, ал Қара теңіз жағалауындағы, жер сілкінісіне бейім емес аудандарда – керісінше, күрт қымбаттағаны байқалды.

Türkiye Gazetesi басылымының деректеріне сүйенсек, жер сілкінісі қаттырақ сезілген аудандарда бағалар айтарлықтай төмендеп тұрақталған. Олардың қатарында:

* Esenyurt – 26 700 ₺/м²

* Silivri – 37 800 ₺/м²

* Beylikdüzü – 37 100 ₺/м²

* Avcılar – 38 100 ₺/м²

* Küçükçekmece – 43 300 ₺/м²

...

Ресей Федерациясының президенті Владимир Путин Украинамен бейбіт келіссөздерді қайта бастауға дайын екенін мәлімдеді.

Путин 11 мамыр күні түнде Кремльде ресми мәлімдеме жасап, Украинаға алдын ала шартсыз келіссөздерді қайта бастау жөнінде ұсыныс білдірді. Келіссөз 15 мамырда Ыстанбұлда өтуі мүмкін.

«Қандай жағдай болмасын, біз Киев билігіне 2022 жылдың соңында өздері үзіп тастаған келіссөздерді қайта бастауға, нақтырақ айтқанда, тікелей келіссөздерді жаңғыртуды ұсынамыз. Тағы да атап өтемін – ешқандай алдын ала шарттарсыз. Біз оларды кідіріссіз бастауға дайынбыз, атап айтқанда, келесі бейсенбі – 15 мамыр күні, бұрын өткізілген және үзіліп қалған Ыстанбұлда қайта жалғастыруды ұсынамыз»,– деді Ресей басшысы.

РФ...

Электромобильдер нарығы қарқынды өсіп келе жатқан Қытайда әлемдік автоконцерндер жергілікті тұтынушылардың сұранысына бейімделіп, модельдік қатарын өзгерте бастады. Оған мысал Hyundai Elexio атты жаңа электрокроссовер шығарды. 2025 жылдың көктемінде таныстырылған бұл көлік ерекше дизайны мен Ioniq модельдік қатарына тән заманауи технологиялық платформасы арқылы көзге түсті.

Тек Қытай нарығына арналған модель

Elexio – тек Қытай нарығына арналған эксклюзивті модель. Бұл Hyundai компаниясының әлемдегі ең ірі автонарықтағы орнын нығайтуға бағытталған стратегиясының бір бөлігі. Қытайда Hyundai-дің Beijing Hyundai сынды бірқатар бірлескен кәсіпорындары бар. Сондықтан жергілікті өндіріс пен тұтынушылардың талғамына қарай бейімдеу логикалық әрі стратегиялық шешім.

Компания бұл модельді басқа елдерге экспорттауды...

Төтенше жағдай министрлігінің мәліметінше, 10 мамыр күні сағат 20:35-те жер сілкінісі тіркелді.

Зілзаланың эпицентрі – Қазақстан мен Қырғызстан шекарасында, Алматы қаласынан оңтүстік-батысқа қарай 35 шақырым жерде орналасқан.

Жерасты дүмпулері келесі деңгейде сезілді:

Алматылық тұрғындарға төтенше жағдайлар қызметінен тиісті хабарламалар жіберілді. Осыған дейін 30 сәуірде  Алматыда дабыл қағылып, жер сілкінісінің алдын-алуға бағаттылған оқу-жаттығу шаралары жүргізілген еді.

Ештеңе істегіңіз келмей, жай ғана дым істемей жатқыңыз келетін кездер жиі бола ма? Мұндайда осы сезімнің неден туындағаны жайлы ойланып кететін боларсыз. Көкейде прокрастинация ма, әлде ағзаңыздың әлсірегені сонша, әбден қажып кеткеннен осылай болып жатыр ма деген екіұдай сұрақ пайда болады. Негізі жалқаулық пен шаршаудың аражігін ажырату оңай емес. Себебі белгілері бір-біріне қатты ұқсайды. Дегенмен екеуінің қайсысы екенін анықтап алмасаңыз, соңы өзіңізге зиян болуы әбден мүмкін. Осылай жалғаса берсе, жұмысыңыз өнбей, психикалық жай-күйіңіз нашарлап кетуі ғажап емес. Олай болса, бүгінгі материалымызда осы екі күйді қалай ажыратуға болатыны туралы айтамыз.

Прокрастинация деген не және ол қалай пайда болады?

Алматы облысында патрульдік полиция қызметкері жанармай бекетінде жарылыстың алдын алды.

Оқиға 10 мамыр күні Ұзынағаш ауылында болған. Қызметтік аумағын бақылау кезінде патрульдік полиция инспекторы Мирас Тастанды жанармай құю бекетінде тұрған ГАЗель-дің жанып жатқанын көреді. Жарылыс болатынын түсінген полицей сол жердегі екі азаматпен бірге отты сөндіруге кіріседі.

«Олардың жедел әрі үйлесімді әрекетінің арқасында өрт дер кезінде сөндірілді. Инспектордың батыл шешімі мен азаматтардың жауапкершілігі арқасында қайғылы жағдайдың жолы кесілді. Мұндай оқиғалар полиция қызметкері – жай ғана форма киген адам емес, қоғам қауіпсіздігі үшін әрқашан дайын тұрған тұлға екенін дәлелдейді», – деп жазылған хабарламада.

Айта кету керек, егер...

Ұлттық экономика министрлігі «Ауыл аманаты» бағдарламасын қайта жаңартып жатыр. Шағын несие мен лизинг 2,5%-бен беріледі деп хабарлайды ведомствоның баспасөз қызметі.

2025 жылы жаңа модельді жүзеге асыруға республикалық бюджеттен 50 млрд теңге бөлінеді. 5 мыңнан астам микрокредит беру жоспарланып отыр.

Қазір министрлік скрининг арқылы елдімекендер үшін ережелерді жаңартып жатыр. Өңірлік ерекшелікті ескере отырып, микронесие беру тізбесі де кеңейеді. Мәселен, Абай мен ШҚО әкімдігінің ұсынысы бойынша тізімге шағын бизнестің перспективалық саласы ретінде туризм енгізілді.

«Тұжырымдама шеңберінде инженерлік және әлеуметтік инфрақұрылымды қатар дамыта отырып, келешегі зор ауылдардағы жобаларды іске асыруға баса назар аударылады. Даму әлеуеті жоғары елдімекендерд...

Үндістан мен Пәкістан атысты тоқтатуға келісті. АҚШ президенті Дональд Трамптың хабарлауынша, бұған Вашингтонның делдал болуы әсер еткен.

«АҚШ-тың делдалдығымен түнгі ұзақ келіссөздерден кейін Үндістан мен Пәкістан толық әрі жедел атысты тоқтату туралы келісімге келгенін қуана хабарлаймын», – деді АҚШ президенті Truth Social атты парақшасында.

Өз кезегінде, Пәкістанның вице-премьері әрі сыртқы істер министрі Исхақ Дар бұл ақпаратты растады.

«Пәкістан мен Үндістан атысты тоқтату туралы келісімге келді және бұл шешім дереу күшіне енеді. Пәкістан әрқашан да өз егемендігі мен аумақтық тұтастығына нұқсан келтірмей, аймақта бейбітшілік пен қауіпсіздікке ұмтылып келеді», – деп жазды...

2025 жылы Toyota Motor Corp. пайдасының едәуір азаюын күтуде. Бұл болжамға АҚШ-тағы жаңа тарифтер, шикізат бағасының өсуі мен валюта бағамдарының құбылмалығы себеп болып отыр. Автокөлік сатылымының өскеніне қарамастан, компания жаһандық стратегиясына әсер етуі мүмкін қаржылық қиындықтарға тап болды.

Пайданың төмендеуінің негізгі себептері

Toyota компаниясы биылғы қаржы жылында таза пайдасының 21%-ға төмендеуі мүмкін екенін хабарлады. Бұған бірнеше негізгі фактор әсер етуі ықтимал. Атап айтқанда:

Бірінші, АҚШ-тағы жаңа тарифтер: АҚШ-тың импорттық көліктерге 25% кедендік баж енгізуі Toyota-ға тек сәуір мен мамыр айларында 180 млрд иенге (шамамен 1,25 млрд доллар) шығын келтіруі мүмкін.

Екінші, валюта бағамдарының ауытқуы: иеннің нығаюы, әсіресе...

Бәріміз таңертең тұрған бойда тіс жуып, душқа түсеміз. Барынша пайдалы тамақтанып, денсаулығымызға көңіл бөлуге тырысамыз. Бірақ гигиена деген кезде тән ғана емес, жан мен ақыл-ойдың да тазалығын есте ұстау керегін ескере бермейміз. Бүгінгі материалда эмоциялық гигиена деген не, оны тазарту неліктен маңызды екенін талдаймыз. Оған қоса, ғылыми деректерге сүйене отырып, психикаға қамқор болудың жолдарына тоқталамыз.

XXI ғасырда «сезім тазалығы» қаншалықты маңызды?

Қазіргі адам бір күнде кемінде он шақты стрессормен бетпе-бет келеді. Өйткені әлеуметтік желі, негатив жаңалықтар, әріптестермен келіспеушілік, жұмыстағы тақап тұрған дедлайн, шамадан тыс жүктемеден шаршау адамды қажытпай қоймайды. Бұл көңіл-күйге әсер етіп қана қоймай, иммунитетке, когнитив функцияларға...

Таразда Кеңес Одағының Батыры, Екінші дүниежүзілік соғыстың даңқты жауынгері, әскери қолбасшы, жазушы Бауыржан Момышұлының мұражайы ашылды. Ғимараттың лентасы Ұлы Жеңістің 80 жылдығы мен Бауыржан Момышұлының 115 жылдығына орай салтанатты түрде қиылды.

Жамбыл облыстық тарихи-өлкетану мұражайына батырдың өзі тарту еткен жеке маузері, Кеңес Одағының Батыры Алтын Жұлдызы мен Ленин орденінің көшірмелері, айдаһар бейнеленген қылышы, сондай-ақ сирек кітаптары мен фотосуреттері де қойылған. Батырдың балалық шағы, әскери қызметі, отбасы жайлы тың деректер, сондай-ақ жеке заттары мен құжаттарын да көруге болады.

Полковник шеніндегі шинелі, батырдың өзі сызған әскери карта, сондай-ақ «Ұшқан ұя» мен «Артымызда Мәскеу» шығармаларын жазған қаламы мен сиясауыты да көрермен назарына...

Үндістан Қорғаныс министрлігінің мәлімдеуінше, 10 мамырға қараған түні Пәкістан Джамму мен Кашмир штатындағы тұрғын аудандарға шабуыл жасаған. Мектеп, аурухана тәрізді азаматтық нысандар зардап шекті. Бірақ Үндістан әскері Пәкістанның әуе шабуылын тойтарып үлгерген.

«Қарсы тараптың дрондары дереу әуе шабуылынан қорғану жүйесі арқылы жойылды», – деп жазылған министрлік хабарламасында.

Дели үкіметі Пәкістан қақтығысты ушықтырып, Үндістанның егемендігіне қол сұғуға тырысты деп айыптады. The Times of India басылымының жазуынша, Пәкістан шекара маңына қосымша әскер тартып жатыр, ал Үнді армиясы жоғары әскери дайындық жағдайында тұр.

Екі ел арасындағы қақтығыс сәуірдің 22-нен басталды. Джаммудың үндістандық аумағындағы Пахалгам туристік қаласында болған...

Дональд Трамп АҚШ пен Ұлыбритания арасындағы сауда келісіміне қол жеткізілгенін мәлімдеді. Ол туралы президент Truth Social атты әлеуметтік желісіндегі парақшасында хабарлады.

«Біз Ұлыбританиямен – мықты одақтасымызбен тарихи сауда келісіміне қол жеткіздік», – деп жазды ол.

Оның айтуынша, бұл – АҚШ көптеген сауда серіктестеріне қосымша баж салығын енгізгелі бері жасалған алғашқы келісім. Дегенмен жаңа шарт Ұлыбритания тауарларына салынатын барлық баж салығынан толық бас тартады дегенді білдірмейді.

«Бұл келісім аясында АҚШ 10% баж салығы есебінен 6 млрд доллар табыс табады. Сонымен қатар ауыл шаруашылық, өнеркәсіп және өзге де өнім өндірушілеріміз үшін жаңа...

Қазақстанның Халық жазушысы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты, «Құрмет» және «Парасат» ордендерінің иегері, көрнекті ақын Темірхан Медетбек ауыр науқастан кейін, 81 жасында өмірден өтті. Қаралы хабарды оның әріптесі Қасымхан Бегман әлеуметтік желіде жария етті.

Ақынның өмірден өтуіне орай Президент Қасым-Жомарт Тоқаев оның отбасы мен жақын-жуықтарына көңіл айтты.

«Темірхан Медетбек ғибратты ғұмырын ұлт руханиятына арнаған, төл әдебиетіміз бен өнеріміздің жанашыры болған тегеурінді ақын еді. Көне түркі сарынын жаңғыртқан рухты шығармалары оқырман тарапынан жоғары бағаланды. Қазақ баспасөзінің өркендеуіне елеулі еңбек сіңіріп, нағыз шығармашыл тұлға ретінде өнегелі өмір сүрді. Соңына әдеби бай мұра қалдырған Темірхан Медетбектің жарқын бейнесі мен есімі ұмытылмайды...