Жаңалықтар

Қазақстандағы шағын және орта бизнеске (ШОБ) қатысты ахуал нашарлап бара жатыр. United Research Technologies Group (URTG) жүргізген зерттеу осы салада іскерлік белсенділігі төмендеп, белгісіздік пен шығын қысымы күшейгенін көрсетті. Сауалнамаға сауда, қызмет көрсету, құрылыс, ауыл шаруашылығы мен өнеркәсіп саласындағы 500 компания қатысқан.

Бизнес-барьерлер индексі күрт нашарлады

Зерттеу нәтижесіне сүйенсек, елдегі ШОБ өкілдері іскерлік белсенділіктің төмендегенін, белгісіздіктің артқанын және макроэкономикалық, реттеуші факторлар тарапынан қысымның күшейгенін айтып отыр.

Ең үлкен өзгеріс Бизнес-барьерлер индексінде (ББИ) тіркелді. Бұл индекс соңғы тоқсанда 2,7 есе өсіп, 151,7 пунктке жетіп, зерттеу қолға алынғалы бері антирекорд орнатты. Бұған дейін, яғни өткен тоқсанда, бұл көрсеткіш бар...

Теңіз мұнай-газ кен орнында құны 2 млрд доллар болатын газ бөлу кешенін Италиядағы консорциум тұрғызады. Кешен газдан этан бөлумен айналысады.

«Қазақстанның мұнай-газы. Мәліметтер мен пікірлер» телеграм-арнасы осындай мәліметті Upstream Online дерегіне сүйене отырып таратты.

Upstream Online дереккөздерінің хабарлауынша, Теңіз кен орнында Газ бөлу кешенінің құрылысына қатысты келісім-шарт Италияның Tecnimont компаниясы басқаратын консорциуммен жасалды. Жоба құны 2 млрд доллардан сәл асады.

Осы жобаға Оңтүстік Кореяның Hyundai Engineering компаниясы мен Испанияның Tecnicas Reunidas компаниясы да таласқан.

Жаңа кешен Теңізде өндірілетін газдан этан бөліп алуға арналған. Этан Атырау облысында салынатын полиэтилен зауытында шикізат ретінде пайдаланылады. Кешен мұнай мен газ өнідеретін кешендердін...

Алматыда «Warner Bros», «Roborock» және «NFT+TRX» қаржы пирамидалары жойылып, 3,8 млн доллар қаражаты тәркіленді. Бұл туралы Қаржылық мониторинг агенттігі хабарлады.

«ҚМА Алматы қаласы бойынша департаменті «Warner Bros», «Roborock» және «NFT+TRX» қаржылық пирамидаларының қызметін тоқтатты», – делінген баспасөз хабарламасында.

Қаржы пирамидалары қандай схемамен жұмыс істеген?

Бұл қаржы пирамидалары өз салымшыларына трейлерлерді көру арқылы жоғары пайда табуға уәде еткен. Солайша бұл жобаларға инвестиция салуға көндірген. Қаржы пирамидасының схемасы 9 деңгейден тұрған. Қатысушылар жобаға қатысу үшін USDT криптовалютасында 225 мың теңге төлеуі керек болған.

Мәселен, «Warner Bros» жобасы бойынша салымшылар арнайы қосымшаға...

Дүйсенбі күні әлем нарығында мұнай тағы арзандаса, алтын бағасы әлі көтеріліп жатыр. Доллар мен акциялар құны түсіп жатыр деп жазды Reuters.

Мұнай

Дүйсенбі күні мұнай бағасы 1,5%-ға төмендеді. Себебі инвесторлар АҚШ-тың сауда әріптестеріне баж салығын енгізуі экономикалық кедергі туғызады деп есептейді. Соның салдарынан отынға сұраныс та азаяды.

Brent маркалы мұнайдың фьючерстері 1,10 долларға арзандап, бір баррель 66,86 доллар болды. West Texas Intermediate маркалы мұнай фьючерстері де 1,11 долларға арзандап, 63,57 долларға тоқтады.

Сенбі күні АҚШ пен Иран арасында ядролық келіссөздердің ілгері жылжу нығашына байқалды. Осының өзі мұнайдың біршама арзандауына себеп болып отыр. Осының алдында АҚШ Иран...

АҚШ президенті Дональд Трамп Ресей мен Украина осы апта ішінде бітімге келетініне үмітті. Бұл туралы Трамп  өзінің әлеуметтік желідегі парақшасында жазды.

«Ресей мен Украина осы аптада келісімге келеді деп үміттенемін», – деп жазды ол жексенбі, 20 сәуір күні өзінің  Truth Social парақшасында.

Сондай-ақ Трамп екі елдің АҚШ-пен бірге «үлкен бизнеспен айналысып», «байлыққа қол жеткізе алатынын» мәлімдеген.

The Wall Street басылымы Трамп әкімшілігінің кейбір идеяларын Киев үшін қиынға соғатынын жазады. Өйткені АҚШ екі тарап соғысты тоқтатуға келіспесе, бұл іске араспайтынын мәлімдеген болатын. Сонымен бірге Америка Украинаның НАТО-ға кіруін күн тәртібінен адып тастауға ниетт...

Қазақстандық оқушылар Хьюстонда (АҚШ) өткен FIRST Championship 2025 халықаралық инженерлік турнирінде алты бірдей марапатқа ие болып, еліміздің білім саласында тарихи жетістікке қол жеткізді. Бұл туралы ҚР Оқу-ағарту министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Жарысқа әлемнің 110 елінен 50 мыңнан астам оқушы қатысып, үш жас санаты бойынша сайысқа түсті. Қазақстан намысын жеті команда қорғап, рекордтық нәтиже көрсетті.

Жоғары санатта (12–18 жас):

Алматыдағы Назарбаев Зияткерлік мектебінің PID командасы еліміз тарихында тұңғыш рет финалға өтіп, екі марапат жеңіп алды – Motivate Award Winner және Division Finalist Award.

Сол мектептің CRISTABOL командасы техникалық және техникалық емес дағдылардың үйлесімі үшін берілетін ең беделді марапат – INSPIRE...

Ұлттық компанияда ауыс-түйіс. Қазбек Құсайынов «ҚазМұнайГаз» ұлттық компаниясы Басқарма төрағасының орынбасары болып тағайындалды. Ол Серікқали Брекешевтің орнына келді.

ҚМГ мәліметінше, Брекешев «компаниядан өз еркімен кеткен».

Қазбек Қайнарбекұлы Құсайынов ҚМГ-ның стратегиялық және корпоративтік дамуына, тұрақты даму мен ESG, жобаларды басқару тиімділігін арттыруға, сонымен бірге декарбонизация және экология мәселелеріне жетекшілік етеді.

Құсайынов еңбек жолын 2000 жылы «ҚазТрансОйл» АҚ-да әкімшілік департаментінің маманы болып бастады. Әр жылдары «ҚазМұнайГаз» ҰК АҚ активтерді басқару департаментінің бас маманы, «ҚазТрансГаз» АҚ-да басшылық қызметтерді атқарды. «M&SE» ЖШС бас директорының орынбасары болып жұмыс істеді. 2023 жылдың тамыз айынан бастап «ҚазТрансОйл» АҚ Директорлар кеңесінің мүшесі — тәуелсіз директоры болды.

Алматыда өткен жартылай марафон кезінде екі қатысушының қаза табуы – ауыр әрі ерекше назар аударуды қажет ететін жағдай. Бұл туралы Туризм және спорт министрі Ербол Мырзабосынов мәлімдеп, қаза тапқан азаматтардың жақындарына көңіл айтты.

Министрдің айтуынша, қазіргі уақытта оқиғаға байланысты толыққанды тексеріс жүргізіліп жатыр. Сараптама барысында қатысушылардың денсаулығы, жарысты ұйымдастыру тәртібі, медициналық қамтамасыз ету деңгейі мен қауіпсіздік регламенті жан-жақты қарастырылады.

«Жергілікті атқарушы органдар өткізетін мұндай шараларға талапты күшейтеміз. Бұқаралық спорт қауіпсіз әрі кәсіби деңгейде ұйымдастырылуы тиіс. Туризм және спорт министрлігі бұл бағытта нақты ұсыныстар әзірлеп, тиісті құрылымдарға жолдайды», – деді ведомство басшысы.

Оқиға қоғамда үлкен резонанс...

21 сәуір күні елімізде ресми мереке жоқ. Алайда кәсіби мереке ретінде бұл күнде Қазақстан Республикасы Мемлекеттік күзет қызметі күні аталып өтеді.

Мереке ресми демалыс күні болмаса да, арнайы іс-шаралар мен құрмет көрсетулер ұйымдастырылады .

Әлемдегі 21 сәуір

Бүкіләлемдік шығармашылық және инновация күні

БҰҰ 21 сәуірді Бүкіләлемдік шығармашылық және инновация күні ретінде белгілеген. Бұл күннің мақсаты — шығармашылық пен инновацияның экономикалық, әлеуметтік және тұрақты даму салаларындағы маңызын арттыру . 

Басқа да халықаралық және ұлттық мерекелер:

Тұрар келіншегімен бірге Англияда фермада жұмыс істеп жүрген қазақтардың бірі. Барғанына айға жуықтап қалған. KursivMedia тілшісіне Англиядағы жұмысқа қалай барғаны, жұмыстың жай-жапсары мен табысы туралы айтып берді.

Англиядағы жұмыс

Ұлыбритания үкіметі ауыл шаруашылығы өнімдерін күтіп-баптауға, жинауға жыл сайын шетелден мыңдаған еңбек күшін тартады. Жұмыс көбіне 6 айға жалғасады. Барғандар Англия, Шотландия, Уэльс пен Солтүстік Ирландияда еңбек етеді. Жұмыс алқапта немесе жылыжайда бау-бақша өнімдерін теріп-жинаумен байланысты. Негізінен адамдарды маусымның қызған шағы – көктем мен күзде алады. Басқа мезгілде де жұмыс бар, бірақ аздау әрі ақысы төмендеу. Бұрынырақта мұндай маусымдық жұмыс Шығыс еуропалықтар арасында танымал болып келсе, кейінгі жылдары...

Дарк туризм — өлім-жітім мен әртүрлі апат болған, қайғылы тарихы бар жерлерге саяхаттау. Ағылшын тілінен «қараңғы туризм» деп аударылады. Бір қарағанда, бұл тіркес диссонанс сияқты естіледі. Өйткені көбіміз саяхатты әлемнің ең-ең деген жерлерін аралаумен, табиғат ғажайыптарын тамашалаумен байланыстырамыз. Жер шарында көруге тұрарлық миллион сұлулық барда, адамдар неге аштық пен өлім, үмітсіздік пен қорқыныш жайлаған орындарды таңдайды? Мұндай жерлер туристерді несімен қызықтырады? Қараңғы туризмді дамытқан дұрыс па? 

Дарк туризм қалай пайда болған?

Қасірет туризмі ежелгі Рим дәуірінен басталады. Колизейдегі қанды шайқастарды көруге адамдар алыс өңірлерден арнайы келетін. 18-ғасырдың ортасына дейін Лондонның қақ ортасында дарға асылатын кісілерді өз көзімен көру...

Жамбыл облысында қайғылы оқиға болды. Мерке ауданында үш кішкентай бала газға уланып көз жұмды. Бұл туралы өңір әкімдігінің баспасөз қызметінен хабарлайды.

Алдын ала мәлімет бойынша, қайғылы жағдай 19 сәуір күні Сарымолдаев ауылында болған. Қайтыс болған балалардың жасы — үш, бес және жеті жаста.

Деректерге сүйенсек, анасы таңертең жұмысқа кетерде балаларын үйде қалдырып, есікті іштен жауып кеткен. Кешке үйге келгенде газдың иісін сезіп, балаларын оята алмаған. Шұғыл түрде ауруханаға жеткізілгенімен, дәрігерлер үш баланы да аман алып қала алмады.

Қазір оқиға орнында жергілікті қызметтер мен құқық қорғау органдары жұмыс істеп жатыр. Сот-медициналық сараптама тағайындалды, трагедияның нақты себептері анықталу үстінде.

Бүгін болған...

Кейінгі айларда ақпараттық технологиялар индустриясында қызметкерлер көптеп қысқарып жатқаны туралы жаңалық жиі шығып жатыр. Әсіресе, алпауыт IT-компаниялар мыңдаған маманды жұмыстан шығарып жібергенін естіп «енді бұл саланы таңдамау керек деген сөз бе» деп ойланып жүрген талапкер де, ата-ана да көбейді. Олай болса, мұндай қысқарту шараларының неліктен болып жатқанына тоқталып, карьера жасау үшін ақпараттық технологияларды таңдау тақырыбын талдап көрелік.

IT-индустриядағы қысқарту: ауқымы айтарлықтай үлкен бе?

Layoffs.fyi деректеріне сүйенсек, 2025 жылдың сәуірінде жүздеген технологиялық компаниядан 27 000-нан астам қызметкер қысқарған. Атап айтқанда, қаңтардың өзінде АҚШ-тағы компаниялардан 20 000-ға жуық маман жұмыстан шығарылған. Демек, қысқарғандардың үлесі осы елде елеулі деген сөз.

Пасха мейрамына орай ұйымдастырылған «пасхалық тұтқындар алмасуы» аясында Ресей мен Украина өзара тұтқындарды алмасты. Арасында Қазақстан азаматтары да болған. Бұл туралы ресейлік «Наш выход» атты Telegram арнасы хабарлады.

Қоғам белсенділерінің мәліметінше, Киев Мәскеуге тапсырған тұтқындар арасында Қазақстан азаматтары бар. Олар: 23 жастағы Ерболат Ордабаев пен 20 жастағы Шерхан Егамбердиев.

Бұл күні екі тарап жүздеген сарбаздарын қайтарды. Украина президенті Владимир Зеленский 277 украин сарбазының еліне оралғанын хабарлады.Ресей Қорғаныс министрлігі 246 ресейлік әскери қызметкердің қайтарылғанын мәлімдеді.

Пасха мерекесіне орай, Ресей мен Украина президенттері уақытша атысты тоқтату туралы келісімге келген. Путиннің бастамасымен 19 сәуір күні сағат 18:00-ден бастап...

БҰҰ-ның Голан жоталарындағы миссиясындағы бітімгерлік контингент құрамында қызмет еткен әскерилер елге оралды. Оларды астаналық әскери авиация базасында қошеметпен күтіп алды деп хабарлайды Қорғаныс министрлігі.

Елге келген 38 әскери қызметші екінші ұлттық контингенттің командалық құрамына лауазым мен істерді беру үшін Фауардың бітімгерлік базасында қалған еді. Оларды Қорғаныс министрінің тәрбие және идеологиялық жұмыс жөніндегі орынбасары генерал-майор Шайх-Хасан Жазықбаев қарсы алды. Қолбасшылық өкілі оларға адал қызметі және бейбітшілік пен халықаралық қауіпсіздікті нығайтуға қосқан үлесі үшін алғысын білдірді. 

Бір жыл бойы дербес қазақстандық бітімгерлік контингент БҰҰ миссиясының мандатына сәйкес қарсылас тараптар арасында атысты тоқтату режимін қолдаумен айналысқан. Жауапкершілік аймағында жеке құрам 600-ден аса тапсырманы...

Оңтүстік Корея АҚШ енгізген кедендік баждарға қарсылық танытпайтынын. Бұл туралы Financial Times басылымына берген сұхбатында елдің уақытша президенті Хан Док Су айтты.

Оның сөзінше, бұл шешім тарихи жауапкершілікпен байланысты — яғни, Корея соғысы кезіндегі АҚШ-тың көрсеткен көмегі үшін алғыстың белгісі.

«АҚШ соғыстан кейін бізге технологиялар, инвестициялар мен қауіпсіздік кепілдіктерін берді. Бұл Кореяда шетелдік инвесторлар үшін өте қолайлы инвестициялық орта қалыптастыруға көмектесті», — деді Хан Док Су.

Ол сонымен қатар:

«Біздің өндірістік қуатымыз, қаржылық дамуымыз, мәдениетіміз, экономикалық өсуіміз бен әл-ауқатымыз — мұның бәрі АҚШ-тың көмегіне тікелей байланысты», — деп толықтырды.

Яғни...

Астанада Пасха мейрамына арналған шеру аяқталғаннан кейін, Монастырь шіркеуінің жанында достық пен дәстүрлерді нығайтуға бағытталған ерекше шара өтті. Бұл туралы қалалық әкімдік хабарлады.

Салтанатты литургия мен крест жорығынан кейін шіркеуге ұлттық тағамдар әкелінді. Қонаққа келген өзге конфессиялардың өкілдеріне пасха жұмыртқалары сыйға берілді. Өз кезегінде қонақтар бауырсақ әкелді.Балалар бір-бірін қонақ қылып, пасхалық жұмыртқаларды бауырсаққа айырбастап, дәм татты.

«Біз елорда тұрғындары бұл күні ғибадатханаға ұлттық тағамдарымызды таратуға, қаламыздың православ тұрғындарын құттықтауға және қолдауға келдік. Өйткені, сенім мен ұлтқа қарамастан бір-бірімізді қолдауымыз керек», – дейді акцияға қатысушылардың бірі Адия Ілияс.

Бүгін барша христиандар үшін өте ежелден келе жатқан ерекше маңызды Пасха мейрамы басталды...

2025 жылғы 20 сәуірде Алматыда өткен марафон кезінде екі қазақстандық көз жұмды. Екі қайғылы оқиға бір сағат ішінде болған. Дәрігерлер жүгірушілердің өмірін сақтап қала алмады деп хабарлайды «Смелость быть первым» қоры.

«Almaty Half Marathon барысында екі қатысушы — 84 жастағы Аккоян Рсалиев пен 21 жастағы Нұрбол Ахмади қайтыс болды. Екеуі де жартылай марафон (21,1 км) қашықтығын жүгіріп өтіп жатқан және жарысқа тұрақты түрде қатысып жүрген жандар», — делінген хабарламада.

Ұйымдастырушылардың айтуынша, Рсалиев жүгірудің бірінші шақырымында құлаған. Медициналық қызметкерлер жедел жеткенімен, 84 жастағы ер адамның жүрек соғысы тіркелмеген. Шамамен бір сағаттан кейін 21 жастағы Нұрбол Ахмади...

Қазақстанның әлдебір өңірінде гректер өмір сүрсе, қалай болар еді? Ядролық сынақ алаңы ретінде неліктен Қазақстан жері таңдалды? Семейдің қандай сыры бар? Әмір Темірдің немересі Ұлықбектің астрономия әлеміне не қатысы бар? – Qalam бұл жолы да оқырмандарына арнап түрлі тақырыпта, түрлі қызық деерк жинап, сауатты сарашылармен сұхбат жазып, пайдалы контент ұсынды. 

Жоғалған гректер, құпия патшалықтар мен ұмытылған әлем

17-ғасырдағы утопия Орталық Азияға әуестікті қалай туғызды?

1689 жылы жұмбақ әлемді суреттейтін роман шығып, бүкіл әлемдегі оқырманға утопияның  жаңа бір түрі ұсынылды. Оның сюжетіне сәйкес, Қазақстанның әлдебір өңірінде күнге табынатын гректер мекендейтін қала болады. Шығарма «Шангри-Ла» мен «Шамбала» сынды аңыздардың бұқаралық беллетристика беттерінде...

2025 жылдың жазында демалысқа шығуды жоспарлап отырған қазақстандықтардың жартысынан көбі (58,2%) оны Қазақстанда өткізуді көздеп отыр. Респонденттердің шамамен әрбір төртіншісі (22,2%) шетелде демалуды жоспарласа, 13,8%-ы демалысын әрі Қазақстанда, әрі шетелде өткізгісі келетінін айтты. Бұл деректер көктемнің басында елдің әртүрлі өңірлерінен 1600-ден астам адам қатысқан сауалнама нәтижесінде алынған. Сауалнаманы United Research Technologies Group (URTG) Социологиялық зерттеулер орталығы жүргізген.

Қазақстандықтардың елдің қай өңірінде демалғанды таңдайды?

2025 жылы Қазақстан ішіндегі демалыс бағыттары арасында Алматы мен Алматы облысы, Бурабай және Алакөл көшбасшы болды.

Алматы мен Алматы облысын демалыс үшін таңдағандардың үлесі 34,4%-ды құрады. Таулы аймақ ең көп таңдалған аймақтардың арасында Абай облысы, Ақтөбе және...

Пасха мерекесіне орай Ресей мен Украина президенттері уақытша атысты тоқтату туралы келісімге келген. Бірақ арада аз уақыт өтпей екі тарап бір-бірін шабуылды жалғастырып жатыр деп айыптады.

Украина Президенті Владимир Зеленский телергам-арнасында Кремльдің Пасха мерекесіне орай жарияланған уақытша бітімді бұзғанын хабарлады. Оның айтуынша, Путиннің бастамасымен жарияланған бітімнен кейін ресейлік күштер оны 59 рет бұзып, 5 рет шабуылдаушы әрекет жасаған.

Ол бұл әрекеттерге Украина әскері айна-қатесіз жауап беріп жатқанын атап өтті. Бірақ бұған дейін ұсынғандай бір айға келісімге келу туралы ұсыныс әлі де күшінде екенін атап өтті.

Ал өзін Ресей Федерациясының құрамына кірдік деп жариялаған Херсон облысының губернаторы Владимир Сальдо

Күн жылынуымен құтқарушылардың да жұмысы күшейеді. Өкінішке қарай мұндайда қайғылы оқиға көбейіп кетеді. ТЖМ дерегінше, былтыр небәрі алты айда 102 бала терезеден құлаған. Ал биыл Астананың өзінде 11 бала терезеден құлап, 2 бала жедел жәрдем көлігі келгенге дейін, 2 бала ауруханада көз жұмған. Мұндай апат ата-ана баласын бірнеше секундқа қараусыз қалдырғанда, қас-қағымда болады. Көбіне бес жасқа дейінгі балалар зардап шегіп жатады. Себебі бұл жаста оларға бәрі қызық. Бір орында тұруы қиын және қауіп дегеннің не екенін білмейді. 

Алайда апаттың алдын алуға болады. Ол үшін ата-ана кейбір қауіпсіздік ережелерін ұстануы қажет. Бүгінгі нұсқаулық ата-аналарға қауіпті азайтып, балаға жайлы орта қалыптастырып...

Huawei компаниясы мен China Unicom Хэбэй провинциясындағы Сюнъань жаңа ауданында алғашқы 10G кеңжолақты желісін сәтті іске қосты. Жоба әлемдегі алғашқы 50G PON технологиясына негізделген деп жазады  Mydrivers ресурсы.

10G интернетін іске қосу үшін оптикалық желі архитектурасын жаңартқан. Соның нәтижесінде бір қолданушыға арналған өткізу қабілеті дәстүрлі гигабиттік деңгейден 10G деңгейіне дейін өсті, ал желідегі кідіріс миллисекундтарға дейін қысқарды. Жүктеу жылдамдығы 9834 Мбит/с, ал жіберу жылдамдығы 1008 Мбит/с-ке жеткені хабарланды.

10G желісінің болашағы жоғары сапалы 8K бейне, бұлтты қызметтер, толықтырылған және виртуалды шындық сияқты үлкен өткізу қабілетін қажет ететін қосымшаларды дамытуда маңызды рөл атқарады.

Fast Technology порталының мәліметінше...

Түрікменстанның Халк Маслахатының төрағасы Гурбангулы Бердімұхамедов 21-22 сәуір күндері Қазақстанға екі күндік сапармен келеді. Бұл туралы Ақордадан хабарлады.

Сапар аясында Түркістан қаласында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевпен бейресми кездесу өтеді. Ақорда таратқан мәліметке сәйкес, тараптар қазақ-түрікмен стратегиялық әріптестігін нығайту жолдарын талқылайды.

«Келіссөз барысында қазақ-түрікмен стратегиялық серіктестігін одан әрі нығайту перспективасы және өңірдің күн тәртібіндегі өзекті мәселелері талқыланады», – деп жазылған Ақорданың телеграм арнасында.

Айта кетейік, бұған дейін Президент Тоқаев қазақстандық христиан қауымын Пасха мерекесімен құттықтап, бұл мейрамның рухани жаңғыру мен үміттің нышаны екенін атап өткен.