Жаңалықтар

Қазақстанның әлдебір өңірінде гректер өмір сүрсе, қалай болар еді? Ядролық сынақ алаңы ретінде неліктен Қазақстан жері таңдалды? Семейдің қандай сыры бар? Әмір Темірдің немересі Ұлықбектің астрономия әлеміне не қатысы бар? – Qalam бұл жолы да оқырмандарына арнап түрлі тақырыпта, түрлі қызық деерк жинап, сауатты сарашылармен сұхбат жазып, пайдалы контент ұсынды. 

Жоғалған гректер, құпия патшалықтар мен ұмытылған әлем

17-ғасырдағы утопия Орталық Азияға әуестікті қалай туғызды?

1689 жылы жұмбақ әлемді суреттейтін роман шығып, бүкіл әлемдегі оқырманға утопияның  жаңа бір түрі ұсынылды. Оның сюжетіне сәйкес, Қазақстанның әлдебір өңірінде күнге табынатын гректер мекендейтін қала болады. Шығарма «Шангри-Ла» мен «Шамбала» сынды аңыздардың бұқаралық беллетристика беттерінде...

2025 жылдың жазында демалысқа шығуды жоспарлап отырған қазақстандықтардың жартысынан көбі (58,2%) оны Қазақстанда өткізуді көздеп отыр. Респонденттердің шамамен әрбір төртіншісі (22,2%) шетелде демалуды жоспарласа, 13,8%-ы демалысын әрі Қазақстанда, әрі шетелде өткізгісі келетінін айтты. Бұл деректер көктемнің басында елдің әртүрлі өңірлерінен 1600-ден астам адам қатысқан сауалнама нәтижесінде алынған. Сауалнаманы United Research Technologies Group (URTG) Социологиялық зерттеулер орталығы жүргізген.

Қазақстандықтардың елдің қай өңірінде демалғанды таңдайды?

2025 жылы Қазақстан ішіндегі демалыс бағыттары арасында Алматы мен Алматы облысы, Бурабай және Алакөл көшбасшы болды.

Алматы мен Алматы облысын демалыс үшін таңдағандардың үлесі 34,4%-ды құрады. Таулы аймақ ең көп таңдалған аймақтардың арасында Абай облысы, Ақтөбе және...

Пасха мерекесіне орай Ресей мен Украина президенттері уақытша атысты тоқтату туралы келісімге келген. Бірақ арада аз уақыт өтпей екі тарап бір-бірін шабуылды жалғастырып жатыр деп айыптады.

Украина Президенті Владимир Зеленский телергам-арнасында Кремльдің Пасха мерекесіне орай жарияланған уақытша бітімді бұзғанын хабарлады. Оның айтуынша, Путиннің бастамасымен жарияланған бітімнен кейін ресейлік күштер оны 59 рет бұзып, 5 рет шабуылдаушы әрекет жасаған.

Ол бұл әрекеттерге Украина әскері айна-қатесіз жауап беріп жатқанын атап өтті. Бірақ бұған дейін ұсынғандай бір айға келісімге келу туралы ұсыныс әлі де күшінде екенін атап өтті.

Ал өзін Ресей Федерациясының құрамына кірдік деп жариялаған Херсон облысының губернаторы Владимир Сальдо

Күн жылынуымен құтқарушылардың да жұмысы күшейеді. Өкінішке қарай мұндайда қайғылы оқиға көбейіп кетеді. ТЖМ дерегінше, былтыр небәрі алты айда 102 бала терезеден құлаған. Ал биыл Астананың өзінде 11 бала терезеден құлап, 2 бала жедел жәрдем көлігі келгенге дейін, 2 бала ауруханада көз жұмған. Мұндай апат ата-ана баласын бірнеше секундқа қараусыз қалдырғанда, қас-қағымда болады. Көбіне бес жасқа дейінгі балалар зардап шегіп жатады. Себебі бұл жаста оларға бәрі қызық. Бір орында тұруы қиын және қауіп дегеннің не екенін білмейді. 

Алайда апаттың алдын алуға болады. Ол үшін ата-ана кейбір қауіпсіздік ережелерін ұстануы қажет. Бүгінгі нұсқаулық ата-аналарға қауіпті азайтып, балаға жайлы орта қалыптастырып...

Huawei компаниясы мен China Unicom Хэбэй провинциясындағы Сюнъань жаңа ауданында алғашқы 10G кеңжолақты желісін сәтті іске қосты. Жоба әлемдегі алғашқы 50G PON технологиясына негізделген деп жазады  Mydrivers ресурсы.

10G интернетін іске қосу үшін оптикалық желі архитектурасын жаңартқан. Соның нәтижесінде бір қолданушыға арналған өткізу қабілеті дәстүрлі гигабиттік деңгейден 10G деңгейіне дейін өсті, ал желідегі кідіріс миллисекундтарға дейін қысқарды. Жүктеу жылдамдығы 9834 Мбит/с, ал жіберу жылдамдығы 1008 Мбит/с-ке жеткені хабарланды.

10G желісінің болашағы жоғары сапалы 8K бейне, бұлтты қызметтер, толықтырылған және виртуалды шындық сияқты үлкен өткізу қабілетін қажет ететін қосымшаларды дамытуда маңызды рөл атқарады.

Fast Technology порталының мәліметінше...

Түрікменстанның Халк Маслахатының төрағасы Гурбангулы Бердімұхамедов 21-22 сәуір күндері Қазақстанға екі күндік сапармен келеді. Бұл туралы Ақордадан хабарлады.

Сапар аясында Түркістан қаласында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевпен бейресми кездесу өтеді. Ақорда таратқан мәліметке сәйкес, тараптар қазақ-түрікмен стратегиялық әріптестігін нығайту жолдарын талқылайды.

«Келіссөз барысында қазақ-түрікмен стратегиялық серіктестігін одан әрі нығайту перспективасы және өңірдің күн тәртібіндегі өзекті мәселелері талқыланады», – деп жазылған Ақорданың телеграм арнасында.

Айта кетейік, бұған дейін Президент Тоқаев қазақстандық христиан қауымын Пасха мерекесімен құттықтап, бұл мейрамның рухани жаңғыру мен үміттің нышаны екенін атап өткен.

XVIII ғасырдағы «Хандар шежіресі» атты бірегей қолжазба ЮНЕСКО-ның халықаралық «Әлем жады» тізіліміне енгізілді. Бұл туралы Ғылым және жоғары білім министрлігінен хабарлады.

Көне құжат – қазақ халқының тарихи жады мен рухани мұрасының құнды айғағы. Министрлік хабарлауынша, ол шежіре осы уақытқа дейін «Ғылым ордасы» Орталық ғылыми кітапханасының «Сирек кітаптар, қолжазбалар және ұлттық әдебиет» бөлімінде сақталған.

Жәдігер кітапхана қорына 1964 жылы келген. Оны кітап ордасының сол кездегі қызметкері Е. Байболов атына С.Б.Кулбасинов есімді азамат жолдаған. Өзінің мекенжайын РКФСР, Челябі облысы, Субутах станциясы, Магнитті астық шаруашылығының оңтүстік бөлімі деп көрсеткен.

«Қолжазба жазылған қағаз өзінің көлеміне қарай өлшеніп...

20 сәуір – христиандар үшін Пасха мерекесінің бастауы. Осыған орай Қасым-Жомарт Тоқаев Пасха мерекесімен құттықтады.

Тоқаев барша христиандар қауымын атаулы мерекемен құттықтай отырып, биыл дүниежүзіндегі православ, католик және протестанттардың бір күнде тойлап бастағанын атап өтті.

«Бұл жарқын мейрам жұртты рухани тазарып, жаңаруға үндейді. Діндар адамдарға үміт сыйлап, оларды қуанышқа бөлейді. Биыл Пасханы дүние жүзіндегі православ, католик және протестант қауымы бір күнде атап өтіп жатыр. Мұның символдық мәні зор», – деді ол.

Сөзінде өзге діндермен қатар христиандықтың қоғам үшін маңызды және барша этнос пен конфессия өкілдері арасындағы татулық еліміздің мызғымас тұғыры екенін де айтты.

Ақша құнсызданып, жыл сайын инфляция өсіп жатқандықтан, тапқан табысты дұрыстап басқармаса болмайды. Ондай кезде кәсіби маманнан кеңес алған артық емес. Ол сізге бюджетті тиянақты реттеп қана қоймай, кіріс пен шығысты есептеп, салықты оңтайландырып, инвестициялық стратегиялар құруға көмектеседі. Одан қала берді қымбат дүние алатын ойыңыз болса, оның да жолын табады. Дегенмен «күріштің арқасында күрмек су ішіпті» демекші, қаржы кеңесшісінің атын жамылатындар да табылады. Алаяққа ұрынып қалмас үшін таңдаған кезде не нәрсеге мән беру керегін талдайық.

Қаржы кеңесшісін қалай таңдаймыз?

Таңдаған кезде нақ өз ісінің шеберін табу үшін мына критерийлерге мән берген абзал:

1. Оқыған жерін, сертификаттарын тексеріп алыңыз

ҚР Оқу-ағарту министрлігі Балалардың құқықтарын қорғау комитеті Павлодар – Астана тас жолындағы автобус апатына байланысты ресми түсініктеме берді.

Министрліктің хабарлауынша, жекеменшік футбол мектебінде жаттығатын балалар тобы 2011–2012 жылы туған командалар арасындағы балалар турниріне қатысу үшін Астана қаласына жол тартқан. Бұл сапарға балалардың ата-аналары WhatsApp мессенджеріндегі ортақ чатта келісім берген.

«Бірақ балаларды тасымалдаған жекеменшік футбол мектебінің өкілдері бұл туралы жергілікті әкімдік пен құқық қорғау органдарына алдын ала хабарламаған», – делінген комитет хабарламасында.

Комитет балаларды тасымалдауды ұйымдастыру тәртібі жөнінде арнайы нұсқаулықтар бар екенін, оған сәйкес еріп жүруші тұлғалардың жауапкершілігі, көлік құралдарының техникалық жай-күйі, қажетті құжаттардың болуы...

20 сәуірде өтетін марафонға байланысты Алматыдағы 68 автобустың бағыты өзгереді. Бұл туралы AlmatyJoly  телеграм арнасы хабарлады.

«Almaty Half Marathon өткізілуіне байланысты, 20 сәуір күні сағат 00:00-ден 11:00-ге дейін қалада көлік қозғалысына уақытша шектеулер енгізіліп, қоғамдық көлік бағыттарына өзгерістер енгізіледі», – деп хабарлайды телеграм арна.

Бұл күні 68 автобус бағытының қозғалыс сызбасы уақытша өзгеріп, кейбірі тіпті шықпайды. Нақтырақ айтқанда,  №1, 5, 6, 7, 9, 11, 12, 19, 25 троллейбустарының қозғалысы сағат 11:30-ға дейін тоқтатылады.

Осыған орай қала тұрғындары мен қонақтарына сапарларын алдын ала жоспарлап, жабылған көшелерді айналып өтетін қоғамдық көлікті пайдалану ұсынылған.

«Freedom Life» ӨСК АҚ қолдауымен Қонаев қаласының Қапшағай су қоймасының бойы жаңартылып, жаңа жағалау ашылды.

«Жуырда ғана Қонаев қаласындағы Қапшағай су қоймасының бойы жабдықталмаған жағажай болатын. Енді бұл – балалар мен спорт алаңдары, субұрқақтар, орындықтар мен суға ыңғайлы түсу жолдары бар заманауи кеңістік. Мұның бәрі «Freedom Life» ӨСК АҚ қолдауының арқасында мүмкін болды»,- делінген компанияның баспасөз хабарламасында.

Баспасөз қызметінің мәліметінше, жағалауды жаңғырту жұмыстары 2024 жылдың жазында басталған. Нәтижесінде қалалық жағалау толығымен жаңғыртылып, жаңа тас төселіп, орындықтар мен қоқыс жәшіктері, жарықтандыру жүйесі орнатылған.

Сонымен бірге жағалауда ашық аспан астындағы жаттығу орындары бар воркаут-аймақтар, балаларға...

«AMANAT» партиясының белсенділері «Көшпенділер қаласы» мен Таңбалы тас шатқалы маңындағы Іле өзенінің бойынан бір күннің ішінде 30 тоннадан астам қоқыс жинады. Бұл қоқыстың екі жүк көлігімен арнайы полигонға шығарылғаны хабарланады.

Аталмыш тазалық акциясына 600-ге жуық адам қатысқан. Олардың арасында волонтерлер, жергілікті тұрғындар, партия мүшелері және «Жастар Рухы» жастар қанатының белсенділері бар.

Алайда мұндай бір реттік тазалық жұмысы түйткілді толық шешпейді. Сондықтан партия өкілдері туристік аймақтарға арнайы мәртебе беру, контейнерлік қоқыс алаңдарын орнату, бейнебақылау жүйелерін енгізу және санитарлық нормаларды бұзғандарға жауапкершілікті қатаңдату сынды ұсыныстар енгізген.

LRT құрылысына байланысты Астанада жарты жылға жуық жол қозғалысы шектеледі.

LRT құрылыс жұмыстарын жүргізу жоспарына сәйкес мынадай мерзімдерде бірқатар көшелерде жол қозғалысы шектеледі:

Сауда және интеграция министрлігі бірқатар әлеуметтік маңызды азық-түлік бағасы арзандап жатқанын хабарлады.

Министрліктің мәліметінше, жыл басынан бері жұмыртқа бағасы 3%-ға төмендеген. Сәуір айында жұмыртқа бағасының индексі тұрақты болып қалған.

«Соңғы аптаның қорытындысы бойынша (8-15 сәуір аралығында) баға өзгермеді. Мысалы, 2025 жылдың қаңтар айында С1 санатындағы 10 жұмыртқаның орташа бағасы 548 теңгені, ақпанда — 546 теңгені, наурызда — 536 теңгені, ал сәуірде — 531 теңгені құрады», – делінген министрлік хабарламасында.

Сонымен қатар мынадай өнімдердің бағасы арзандаған:

Ал сүзбе, күнбағыс...

Қазақстандықтардың жартысына жуығы 2025 жылы жылжымайтын мүлік бағасы 12%-дан астам өседі деп күтеді. United Research Technologies Group (URTG) әлеуметтанушылары 1600 қазақстандық арасында сауалнама жүргізе келе, осындай шешімге келген.

Сауалнамаға қатысқан респонденттердің 42,4%-ы бағаның айтарлықтай өскенін айтқан. Респонденттердің бестен бір бөлігі, яғни – 18,2% өсу қалыпты болады деп сенеді. Олардың пайымдауынша, өсім жылына 6-12%-ды құрауы мүмкін. Сауалнамаға қатысқандардың 12,7%-ы тұрғын үй бағасы бүгінде жоғары және ақырында төмендеуі мүмкін деп есептесе, 7,5%-ы пәтер құны бұрынғы деңгейде қалатынына сенімді болған.

Респонденттердің басым бөлігі (36,1%) Қазақстанда жылжымайтын мүлік бағасының өсуіне негізінен инфляция әсер ететінін айтқан. Ал 29,8%-ы құрылыс материалдары мен көлік құнының қымбаттауына байланысты...

Дижитал номад — кеңсеге байланбаған, әлемнің кез келген нүктесінен жұмыс істей беретін адам. Оларға бар керегі: телефон, ноутбук, жылдам интернет пен онлайн жұмыс ғана. Мұндай қызметкерлер қашықтан істейтін жұмыс түрлері көбіне цифрлық технологиялармен байланысты болғандықтан — дижитал және жылына бір берілетін демалысын күтпей, әлемді қалаған уақытында, еркін шарлап жүре алатындығы үшін номад (көшпенді) деп аталады. 

«Дижитал номад» түсінігі қалай пайда болды?

1997 жылы жапон физигі Цугио Макимото пен америкалық терапевт Дэвид Маннерс «Дижитал номад» деген кітап жариялап, IT технологиялардың дамуы жұмысты өзімізбен бірге алып жүріп, саяхаттауға мүмкіндік береді деген болжам жасады. Ол кезде әлемде ультрабук пен мобильді интернетт...

Мемлекет басшысы Ресейдің Энергетика министрі Сергей Цивилевті қабылдады. Бұл туралы Ақорда хабарлады.

«Қазақстан мен Ресей президенттерінің келісіміне сәйкес, Қасым-Жомарт Тоқаев РФ Энергетика министрі Сергей Цивилевті қабылдады. Министр Мемлекет басшысына Ресей Президенті Владимир Путиннің хабарламасын жеткізді», – делінген хабарламада.

Кездесу барысында Қазақстан мен Ресей арасындағы ынтымақтастықтың негізгі бағыттарының бірі саналатын энергетика саласындағы серіктестік перспективасы талқыланған.

АҚШ Қырымды Ресей аумағы ретінде тануы мүмкін. Бұл туралы өзінің сенімді дереккөздеріне сілтеме жасай отырып Bloomberg басылымы хабарлады.

Басылымның мәліметінше, Киев пен Мәскеу арасындағы кеңейтілген бітімгершілік келісім аясында АҚШ Украинадан тартып алынған Қырымды Ресейге тиесілі екенін мойындауы мүмкін.

Мұндай шешім өз кезегінде жерді күшпен басып алуға тыйым салатын халықаралық заңдар мен шарттардың күшін жояды. Сондай-ақ бұл келісім жүзеге асса, атыс дәл қазіргі аумақтарда тоқтап, Ресей басып алған Украина жерінің көп бөлігі Мәскеуде қалу ықтималдығы жоғары. Басылымның сенімді дереккөздері АҚШ-тың Киевті НАТО-ға қабылдау мәселесін күн тәртібінен алып тастайтынын айтқан.

Айта кетейік, Парижде өткен Украина мен Еуропа делегациялары қатысқан келіссөздерден...

Ақмола облысында балаларды спорттық жарысқа алып бара жатқан автобус апатқа ұшырап, жаттықтырушы қаза тапты. Бұл туралы Ақмол облысының полиция депатаменті хабарлады.

Полицияның мәліметінше, жол көлік оқиғасы Астана мен Шідерті тас жолында 18 күні болған. Павлодарлық жас футболшылар мінген шағын автобус жүргізушісі жүк көлігін басып озуға әрекеттенген кезде, тізгінге ие бола алмай, аударылып кеткен.

Бұл кезде көлікте 14 және 16 жас аралығындағы 16 жасөспірім мен олардың жаттықтырушысы болған. Өкінішке қарай, жаттықтырушы апат орнында тіл тартпай кеткен. Ал балалардың түрлі жарақаттармен жақын маңдағы ауруханаға жеткізілгені хабарланады.

Жекеменшік спорт мектебі бұл саяхат туралы полицияға ескертпеген. Мұндайда балалар автобусы полицияның патрульдік сүйемелдеуімен қозғалуы керек...

Атақты туристік брендтермен аты шыққан PGI Management компаниясы Алматыда тау туризмін дамытуға көмектеседі. Бұл туралы Премьер-министр Олжас Бектеновтің PGI Management компаниясының президенті Джоан Виладоматпен кездесуі кезінде айтылды.

Алматы тау кластері

Кездесу барысында Алматы тау кластеріне көңіл бөлінген. Тараптар Алматы тау кластерін бірлесіп дамыту келешегін қарастыра келе туристер ағынын жылына 2 млн адамнан 7,5 млн адамға жеткізу мәселесін талқылаған.

Алматы тау кластерінде жалпы маусымдық кезеңде 2 мыңға жуық жұмыс орны ашылады. Қазіргі уақытта Алматы тауларындағы трасса ұзындығы 41 шақырымды құрайды, сондай-ақ 16 көтергіш жұмыс істейді. Бұл инфрақұрылым көмегімен күніне 6 мың адамды қамтамасыз етуге мүмкіндік бар.

Алдағы аптаның бағдарламасы тығыз. Демалыс күндері былай тұрсын, аптаның әр күні дерлік бір концерт бар. Оның ішінде дәстүрлі әнші де, заманауи орындаушы да, аты аңызға айналған хитмен де бар. Біз ақпарат көздерін бір ақтарып, әдеттегідей, Kursiv Media оқырмандары үшін алдағы аптада өтетін ең үздік мәдени іс-шаралардың тізімін әзірледік.

Кеңес Әлімжан

Байқоңыр қаласы

26 сәуір

Алдағы сенбі күні Қызылорда халқы үшін арнайы Кеңес Әлімжан концерт бермек. Кейінгі жылдардың ең танымал орындаушыларының бірі Кеңес Әлімжан жүрек тебірентер сырлы әндерімен ерекше. Оның «Өз жүрегіңнен ұялмайсын ба?», «Бозторғай Ана» дейтін әндері миллиондаған тыңдарманның жүрегін жаулап алды. Оның қуатты дауысы мен керемет орындауы...

АҚШ билігі Қазақстан азаматтарының елге қайтуын талап етіп жатыр. Бұл туралы АҚШ-тағы Қазақстан елшілігі хабарлады.

«АҚШ билігі депортациялау туралы сот шешімін алса да, елге қайтпай жүрген шетелдік азаматтарға «CBP Home» мобильді қосымшасын пайдалану арқылы мүмкіндігінше қысқа мерзімде өз еркімен елдеріне оралуға шақырып жатқанын еске саламыз», – делінген елшілік хабарламасында.

«CBP Home» мобильді қосымшасы

Елшілік «CBP Home» мобильді қосымшасы арқылы Қазақстанға оралатын азаматтарға мынадай мүмкіндіктер берілетінін хабарлаған:

ҚТЖ қызметкері пойызда жағдайы нашарлаған баланың өмірін құтқарып қалған. Бұл туралы «Жолаушылар тасымалы» АҚ баспасөз қызметі хабарлады.

Жағдай «Алматы – Ташкент» пойызында болған. Келес станциясында шекаралық және кедендік тексеру кезінде Ташкентке ем қабылдауға аттанған 9 жастағы Ярослав деген баланың жағдайы күрт нашарлаған. Бала есінен танып қалған.

«№001 «Алматы – Ташкент» пойызының жолсерігі сапар кезінде жағдайы күрт нашарлаған 9 жастағы балаға дер кезінде алғашқы медициналық көмек көрсетіп, оның өмірін құтқарып қалды. Қайғылы жағдайдың алдын алуға жолсеріктің шапшаңдығы мен кәсіби біліктілігі шешуші рөл атқарды», – делінген баспасөз хабарламасында.

Жолсерік Қуатбек Дауылбаев баланың жағдайы аса...