Жаңалықтар

Қазақстан Румынияға уран жеткізуді арттырмақ, 2022 жылы қабылданған 10 жылдық келісім негізінде екі жақты ынтымақтастық одан ары дамымақ.

Жақында Астанада өткен екі елдің жұмыс тобының отырысында «Қазатомөнеркәсіп» ҰАК» АҚ мен румындық SN Nuclearelectrica S.A. табиғи уранды жеткізу және бериллий өндірісін дамытуды талқылаған.

Кездесуге Румыния Энергетика министрлігінің мемлекеттік хатшысы Павел-Касьян Ницулеску бастаған делегация, сондай-ақ Фелдиоара уран өңдеу зауытының басшысы және Қазақстандағы румын елшісі қатысты.

Жаңа ұзақ мерзімді келісім Румыниядағы атом электр станцияларын қазақстандық табиғи уранмен тұрақты қамтамасыз етуге бағытталған. Бұл келісім еліміздің ядролық отын нарығындағы позициясын нығайта түспек.

Тараптар сондай-ақ бериллий өндірісіндегі ынтымақтастық жайын талқылап, «Үлбі металлургиялық зауытымен» ғылыми-техникалық байланыс...

Түркияның Ыстанбұл қаласындағы Долмабахче кешенінде өтіп жатқан Украина мен Ресей делегаттарының келіссөзінде тараптар бір-бірімен аудармашы арқылы сөйлесіп жатқаны хабарланды.

CNN Украинада орыс тілі кең таралғанын атап өтіп, бұл фактіні олардың арасындағы жаулық деңгейінің қаншалықты екенін меңзейтінін жазған.

Бұған дейін осыдан үш жыл бұрын осы Ыстанбұлда өткен келіссөз орыс тілінде жүрген.

Келіссөзге Ресей президенті Владимир Путин де, Украина президенті Владимир Зеленский де қатысып жатқан жоқ.

Украина делегациясын қорғаныс министрі Рүстем Умеров, ал Ресей делегациясын Кремль көмекшісі Владимир Мединский бастап келген. Келіссөзге Түркия Сыртқы істер министрі Хакан Фидан төрағалық етуде.

Кездесудің басында сөз сөйлеген Түркияның СІМ басшысы бұл келіссөзді «техникалық сипаттағы келіссөз» деп атаған. Ол болашақта...

Талдықорғанда жасөспірім Шерзат Полаттың қазасы бойынша сот отырысы өтіп жатыр. 16 мамырдағы сот отырысында сотталушы Равиль Сакиев қайғылы жағдай болған күні қалай әрекет еткенін айтты, деп хабарлайды KursivMedia.

«Нұрқанат Ғайыпбаевты 2017 жылдан бері танимын. Көрген жерге сәлеміміз түзу болды. Сол күні «сөйлесіп қайтайық» деді. «Інім сендердің бір балаларыңды ұрып қойыпты» деп, Дархан Әскентайды көрсетті. Мен Дарханды танымайтынымды айттым. Ол үшін келіп тұрған жоқпын дедім. Нұрқанат түсініспеушілік болып қалды деді. Сөйлесіп тұрғанда төбелес басталып кетті. Нұрқанат бірінші кетті, мен артынан бардым. Шерзаттың достары дүкен алдында тұр екен. Сол кезде дүкен артында шу басталды», – деді сотталушы Сакиев.

Миллиардер Тимур Құлыбаев өзіне тиесілі «Каспий мұнай» компаниясынан 2024 жыл үшін дивиденд алудан бас тартты. Жалғыз акционердің бұл шешімін Қазақстан қор биржасы (KASE) жариялады.

Акционер шешімі 2025 жылғы 6 мамырда қабылданған, алайда мәлімет қор биржасында бүгін жарияланды. Құлыбаев «Каспий мұнай» акционерлік қоғамын Joint Resources компаниясы арқылы басқарып отыр.

Қор биржасының сайтында «Каспий мұнайдың» 2025 жылғы қаңтар-наурыз, 2025 жылғы қаңтар-қыркүйектегі есебі ғана бар, алайда тұтас 2024 жыл бойынша қаржы есебі жоқ.

2025 жылдың алғашқы тоқсанында «Каспий мұнай» түсімі 36,2 млрд теңге болған. Оның 15,8 млрд теңгесі мұнай экспортынан түскен. Шикі мұнай мен мұнай өнімдерін ішкі нарықта сату – 18,3 млрд теңге...

4 айда Алматы экономикасы 9,1%-ға өскен. Ал шаһардың жан басына шаққандағы жалпы өңірлік өнімі 27 557 долларды құраған. Бұл туралы әкімдіктің баспасөз қызметі хабарлады.

«2025 жылдың алғашқы 4 айында мегаполис экономикасы 9,1% өсті. 2024 жылдың қорытындысы бойынша Алматыда жан басына шаққандағы жалпы өңірлік өнім (ЖӨӨ) 27 557 АҚШ доллары болды – бұл ел бойынша ең жоғары көрсеткіштердің бірі», – делінген баспасөз хабарламасында.

Әкімдіктің мәліметінше, мына салалар жақсы өсім көрсеткен.

Нәтижесінде қала инвестиция, инновация және бизнес орталығы ретіндегі көшбасшылығын сақтап қалды...

Оқу-ағарту министрлігінің ресми өкілі мектеп бітіру кештері кезінде рейд жүргізу және ақша жинау мәселесіне қатысты сұраққа жауап берді.

 «Кез келген іс-шара – мектеп қабырғасында немесе одан тыс жерде өтсе де – ата-аналар мен ересектердің өз жауапкершілігін сезінуін талап етеді. Ең алдымен, бұл – балалардың қауіпсіздігіне қатысты. Оқу жылының аяқталуы – сөзсіз, маңызды кезең. Ересектердің міндеті – бұл күнді балалардың есінде мектепке, мұғалімдерге, ата-аналарға және өз еліне алғыс айту күні ретінде қалдыру»,- деді министрліктің ресми өкілі Мереке Нұрмұханова.

Ресми өкіл бұл мәселедегі жауапкершілік тек мұғалімдер мен мектеп әкімшілігіне ғана емес, ата-аналардың өздеріне де жүктелетінін ескертті.  

Қазақстанда фонограмма қолдануға толық тыйым салынуы мүмкін. Бұл туралы Мәжіліс депутаты Нартай Аралбайұлы мәлімдеді.

Депутаттың айтуынша, Мәжіліс отырысында «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне мәдениет және білім беру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заң жобасы қаралған. Жұмыс тобы бұл құжаттағы «Қазақстанда фонограммаға толық тыйым салу» туралы норманы бірауыздан қолдап отыр.

Халық жанды дауыспен шырқалған шынайы өнерді көруге, тыңдауға лайық. Ағайынды алдауға болмайды!,– деді депутат.

Фонограммаға тыйым салу бастамасы бұған дейін де көтерілген болатын. Дегенмен заңға арнайы норма енгізу ұсынысын Мәдениет және ақпарат министрлігі қолдамаған еді.

Kursiv Uzbekistan Brand Analytics нұсқасы бойынша елдегі ең көп сілтеме жасалатын басылымдар бестігіне кірді.

«Kursiv Uzbekistan іскерлік басылымы Brand Analytics нұсқасы бойынша ең көп сілтеме жасалған басылымдардың бестігіне енді. Деректер Өзбекстандағы әлеуметтік медиа аналитикасы бойынша бірінші өндірістік конференцияда жарияланды», – деп хабарлайды Өзбекстандағы әріптестер.

2025 жылдың наурыз айының қорытындысы бойынша Kursiv Uzbekistan 9071 индексімен аталмыш рейтингте бесінші орынға шыққан. Бұл индекс 2025 жылдың наурыз айында Өзбекстанның әлеуметтік желілерінде тіркелген «Курсив» материалдарына жасалған сілтеме саны негізінде құралады.

Brand Analytics компаниясының стратегиялық коммуникациялар жөніндегі директоры Василий Черный бұл рейтингтің объективті екенін әрі оны тексеруге...

2025 жылғы сәуірде Қазақстанда жылдық инфляция 10,7%-ға жетіп, наурыздағы 10,0%-бен салыстырғанда жеделдей түсті. Бұл көрсеткіш 18 өңірде өсіп, тек бір облыста баяулаған. Тағы бір өңірде өзгеріссіз қалған.

Ең жоғарғы жылдық инфляция Астанада тіркелді – 13,8%. Бұл – ел бойынша ең жоғары көрсеткіш.

Азық-түлік бағасы да өсті. Сәуір айында олардың бағасы өткен жылмен салыстырғанда 8,5%-ға қымбаттаған (наурызда – 7,6%). Ақмола облысында бұл көрсеткіш – 11,2%-ға жетіп, елдегі ең жоғары өсім болды. Ал Қызылорда облысы мен Алматы қаласында азық-түлік бағасы 6,8%-ға ғана өсті.

Азық-түлікке жатпайтын тауарлар бағасы, керісінше, сәл баяулады – сәуірде 8,9% болды (наурызда – 9,1%). Бұл бағытта Түркістан облысы...

Әлем назары қазіргі уақытта Түркияға ауып тұр. Өйткені Ыстанбұлда Ресей мен Украина арасындағы тікелей келіссөз басталды деп хабарлады жергілікті телеарналар.

ВВС келіссөзден бұрын Ресей делегациясының басшысы Владимир Мединский АҚШ-тың саясатты жоспарлау жөніндегі директоры Майкл Антонмен сөйлескенін жазды.

Олардың нақты не туралы сөйлескені айтылмады.

Бұған дейін Түркия СІМ-дегі дереккөздер келіссөздерге Түркия да қатысатынын мәлімдеген. Алайда кейін «Интерфакс» агенттігі түрік өкілі сәлемдесу сөзінен кейін, келіссөзден кететінін хабарлады.

CNN келіссөзге қос елдің басшысы қатыспаса да, екі тараптың бір залда отыруы маңызды сәт екенін атап өтті.

Украина тарапы келіссөзді бірінші басшылар жүргізгенін қалаған. Тіпті Украина президенті Владимир Зеленский Түркия астанасына ұшып барған. Алайда Ресей...

1953 жылы 17 мамыр күні Қазақстан Республикасының президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Алматы қаласында дүниеге келген. Президенттің есімі қалай қойылғанын көпшілік біле бермейді.

Президенттің есімі — қос құрамнан тұрады: Қасым және Жомарт. Бұл есімдердің әрқайсысының өз тарихы мен мәні бар.

Қасым-Жомарт Тоқаев өзінің есімі туралы «Әке туралы толғаныс» кітабында жазған:

«Өзімнің есімім үшін тағдыр көруге жазбаған көкеме қарыздармын. Ал жаны жомарт, пейілі кең азамат болсын деп армандаған анам мені Жомарт атапты», – деп жазды Тоқаев.

«Қасым» есімі — ағасының құрметіне

Қасым-Жомарт Тоқаев дүниеге келгенде, ата-анасы оған Қасым деген атты өздері үшін ерекше бір адамның құрметіне...

Әйгілі пианист әрі композитор Людовико Эйнауди екі жыл бұрын Қазақстанға келген уақытта сыйға алған қазақ шапанын «ең бағалы кәдесый» деп атады. Италиялық өнерпаздың сұхбаты Financial Times басылымында жарияланды.

Классикалық музыка жұлдызы шабыт және талғам туралы әңгімеледі. 69 жастағы сазгер табиғатты музыка тіліне түсіргенді ұнатады.

«Шабыт іздеген уақытта, мен табиғатқа — ағашқа, оның жапырақтырың әлсіз діріліне үңілемін. Табиғатты музыка тіліне аударуға тырысқан қызықтырады. Тау сілемдеріне көз жүгіртіп, оны музыка формасына түсіруге болады. Тау етегінен бастап ең биік шыңына дейін көтерілесіз, сосын төмен қарай ылдилайсың», – дейді Эйнауди.

Ол жаңа бір елге, жерге келген уақытта пианиноға...

«Қазақстан Автокөлік Одағының» (ҚАО) мәліметінше 2025 жылғы сәуірде 19 247 жеңіл және коммерциялық автомобиль сатылған. Бұл былтырғыдан 35,9% жоғары.

Жыл басынан бері ресми дилерлер 66 090 автомобиль сатса, өткен жылы 53 605 көлік өткен (+23,3%).

Автокөлік одағы елде жасалған автомобильдер нарықтан орнын ойып тұрып алып жатқанын, сәуірде олардың үлесі 64,61%-ға жеткенін атап өтті.

«Сұраныс құрылымындағы мұндай қатынас отандық көліктер мен отандық автозауыттар ұсынған сан түрлі модель сапа, баға және сатып алғаннан кейінгі қызмет тұтынушының күткеніндей болғанын растайды. Дилерлер мен банктердің бірігіп қолға алған бастамалары жаңа автомобильдердің ауқымды аудитория үшін қолжетімділігін арттырып жатыр», – дейді ҚАО президенті Анар Мақашева.

Ең көп өткен...

2025 жылдың қаңтар–сәуір айларында Қазақстан экономикасына 4,4 трлн теңгеден астам инвестиция тартылды. Ұлттық статистика бюросының дерегіне сай, бұл өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 13,7%-ға көп. Қаңтар-ақпан айларында негізгі капиталға салынған инвестиция көлемі азайған еді.

Инвестицияның басым бөлігі – 66,2%-ы – жеке компаниялардың өз қаржысы. Бірақ былтыр бұл көрсеткіш 76,3% болған. Яғни кәсіпкерлердің өз қаражатына инвестиция салуы азайған.

Есесіне, мемлекеттен бөлінген қаражат үш есе өсіп, барлық инвестицияның 22,1%-ын құрады. Банктердің үлесі өзгеріссіз: 3,5% деңгейінде қалды.

Алайда Halyk Finance сарапшылары мұндай өзгеріске алаңдаушылық білдірген. Олар мемлекет тарапынан артық қолдау экономикаға зиян келтіруі мүмкін деп тұжырымдайды. Егер дағдарыс бола қалса...

Алина Алдамберген «Даму» кәсіпкерлікті дамыту қорының тәуелсіз директоры болып тағайындалды. 2025 жылғы 6 мамырда қордың жалғыз акционері – «Бәйтерек» ұлттық басқарушы холдингі осындай шешім қабылдады.

Алина Алдамбергеннен бөлек директорлар кеңесінің жаңа мүшесі ретінде акционер өкілі болып «Бәйтерек» холдингінің басқарушы директоры Әлия Мырзағалиева да сайланды.

Алина Алдамберген 2025 жылдың 28 наурызынан бастап KASE басқарма төрайымы қызметінен кеткен еді. Бұл қызметте тоғыз жыл отырды.

Алдамберген орнына Қазақстан қор биржасының жаңа басшысы ретінде  Әділ Мұхамеджанов тағайындалды.

Қазақстанның су саласын дамытуға 12 млн доллар тартылған. Бұл туралы Су ресурстары және ирригация министрлігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Қаражат шетелдің қаржы институттары мен қорлардан, елдегі компаниялардан тартылған. Олар келесідей:

Ислам даму банкінің қаражаты...

Осы жазда Астанада өтетін Comic Con Astana-2025 фестиваліне бюджеттен 399,8 млн теңге жұмсалады. Қаржыны Astana Tourism туризм дамыту орталығы бөлген деп жазады BesMedia.

400 млн теңгенің фестивалі қалай өтуі керек?

Тапсырыс берушінің талаптарына қарасақ, маңызды шарттың бірі – шараға шетелдік 10 қонақты шақыру. Оның ішінде актерлер, блогерлер болуға тиіс. Айта кету керек, ұйымдастырушылар  «Сақиналар әміршісі» трилогиясындағы Голлумның, «Маймылдар планетасы» франшизасындағы Цезарьдың рөлін сомдаған актер Энди Серкис  келетінін хабарлап үлгерді.

Одан бөлек тапсырыс орындаушылар жүлде қоры 15 млн теңгеден кем емес кәсіби косплей-конкурс өткізуі тиіс. Фестиваль жайлы таргет жарнаманы 15 млн рет көріп, 2 млн қолданушы тартылуы керек.

Ішкі істер министрлігі автокөлікті тіркеу ережелеріне тиісті өзгерістер енгізуді әзірлеп жатыр. Өзгерістер күшіне енгеннен кейін, автокөлік иелері eGov.kz  порталы немесе банктердің қосымшалары арқылы көліктерін мемлекеттік нөмірімен бірге сату мүмкіндігіне ие болады (бір өңір шегінде). Бұл туралы Kursiv.media Kolesa.kz-ке сілтеме жасап хабарлайды.  

Алайда бұл мүмкіндік сұраныс көп нөмірге қатысы жоқ – олар бұрынғыдай бастапқы иелеріне тіркеліп қала береді.

Дегенмен «әдемі» нөмір иелері үшін де жеңілдік қарастырылып жатыр. Оларға VIP-нөмірлерді басқа өңірге көшкен жағдайда өзімен бірге алып кетуге рұқсат етіледі.

Бұдан бөлек, полиция қызметкерлері есептен шығарылған көлік құралдарының нөмірін сақтау мерзімін 30 тәулікпен шектеуді жоспарлап отыр. Қазіргі уақытта бұл белгілер қоймада...

Шерзат Полат ісінде сотталушы Шыңғыс Белғожаевтан жауап алынып жатыр. Ол 2024 жылдың 3 қазанында Шерзат Полатты ағасы Нұрқанат Ғайыпбаевпен шатастырып ұрып, тепкенін айтты.

«…Екінші оғын атады да артқа қарай жүреді. Алдынан балалар да жақындай бастайды. Мен де арттарынан жүгіріп барамын, барамын да тебемін, ұрамын. Мен мылтық атқан сақалдыны ұрамын деп барамын. Кейін видеодан Шерзатты ұрғанымды көрдім. Айғайлаған дауыс естідік. Көлікке отырып іс болған жерден кетіп қалдық», – деді сотталушы Шыңғыс Белғожаев. 

Мемлекеттік айыптаушы сол күні Шыңғыс Белғожаевтың қолында пышақ болғанын айтып, Шерзат Полатты кім пышақтағанын сұрады. Сотталушы бұл сұраққа «білмеймін» деп жауап берді.

Белғожаев қорғалуға құқығы...

Ел бойынша ұлттық бірыңғай тестілеудің негізгі сынағы басталды. Тестілеу 7 шілдеге дейін жалғасады.

Талапкерлер негізгі ҰБТ-ны екі рет тапсырып, ең үздік нәтижемен грант конкурсына қатыса алады. Талапкерлер тестілеу күнін, уақытын және пунктін өздері таңдайды. Бұл ретте олар екі мүмкіндік үшін де бейіндік пәндердің бір ғана комбинациясын белгіледі.

216 мыңға жуық талапкер тестілеуге қатысуға екі мүмкіндікті есепке алғанда 399 мыңға жуық өтініш берген. Оның ішінде тапсырушылардың 75%-ы қазақ тілінде, 25%-ға жуығы орыс тілінде, 266 адам ағылшын тілінде тестілеуден өтуге өтініш білдірген.

Жалпы ҰБТ 46 тестілеу пунктінде ұйымдастырылған. Бірнеше жыл қатарынан ең көп таңдалған бейіндік пәндер комбинациясы...

Kazakhmys Copper АҚ 2024 жыл үшін дивиденд төлемейді. Компанияның жалғыз акционері осындай шешім қабылдаған. Бұл туралы Қазақстан қор биржасына шығарған хабарламасында жазылған.

«2024 жылы таза табыстың болмауына байланысты қарапайым акциялар бойынша дивиденд төлемеу және есептемеу», – деп жазылған «Қазақмыстың» қаржылай есебінде.

Ресми құжатқа сенсек, компанияның жеке капиталы бір жыл ішінде 8,26%-ға өскен. 2023 жылғы есеп бойынша, жеке капиталы 739,2 млрд теңгені құраса, 2024 жылы бұл көрсеткіш 805,7 млрд-қа тең.

Кәсіпорынның жарғылық капиталы 173 млрд теңгені құрайды. Компания түсімі де бір жыл ішінде 7%-ға артып, 1,3 трлн теңгені құрады.

«Қазақмыс» акциясының да құны...

Президенттен сөгіс алған Көлік министрі Марат Қарабаев министрлікті жемқорлық тәуекелдеріне тексеруді бастайды. Бұл туралы министрліктің баспасөз қызметі хабарлады.

«Қазақстан Республикасы Көлік министрлігі 2025 жылғы 20 мамырдан бастап Цифрландыру және мемлекеттік көрсетілетін қызметтер департаменттерінің қызметінде сыбайлас жемқорлық тәуекелдеріне ішкі талдау жүргізудің басталатыны туралы жұртшылықты хабардар етеді», – делінген министрлік хабарламасында.

Еске сала кетсек, Қасым-Жомарт Тоқаевтың төрағалығымен өткен Қауіпсіздік Кеңесінің отырысында Марат Қарабаевқа сөгіс жарияланған болатын. Президент көлік және логистика саласындағы бірқатар мәселелердің шешілмегеніне, орган басшылары баяндағандай шаралардың тиімді жүргізілмейтініне күмән келтірген. Тоқаев саладағы кемшіліктерді жою бойынша нақты және шұғыл шаралар қабылдауды тапсырды.

1 маусымнан бастап pkrezerv.gov.kz сайтында Президенттік жастар кадр резервіне құжат қабылдау басталады. Қабылдау бір ай бойы жалғасады. Бұл туралы Мемлекеттік қызмет істері агенттігі хабарлады.

Үміткерлер 35 жастан аспауға тиіс, Қазақстан азаматы болуы, жоғары білімі, белгілі бір жұмыс өтілі, сондай-ақ қазақ тілін меңгеруі В1 деңгейінен төмен емес болуы шарт.

Президенттік жастар кадр резервінің мүшесі болу үшін үміткерлер 6 кезеңнен тұратын кешенді іріктеуден өтуге тиіс.

Кандидаттарға дербес нөмірлер беріледі, бұл – дербестендіру мақсатында жасалады. Құжат тапсырған үміткерлердің жартысы – ең жоғары балл жинағандар – мәтіндік және сандық ақпаратпен жұмыс істеу қабілетін анықтайтын тестілеуге жіберіледі.

Ситуациялық тапсырмаларды шешу кезеңі – кандидаттардың таңдаған...

Қазақстандағы ең бай адамдардың жетілігіне кіретін Болат Өтемұратовқа тиесілі банк табысын арттырды. 2025 жылдың үш айында ForteBank 45,9 млрд теңге таза пайда тапты. Қаржы ұйымының есебі Қазақстан қор биржасында жарияланған.

Бұл – өткен жылдың осы кезеңімен салыстырғанда 33%-ға артық көрсеткіш. Қаржы институтының жаңа есебінде активтері өсіп, нарықтағы позициясы тұрақты екені атап көрсетілген.

Банк таза пайыздық кірісін 71,8 млрд теңгеге дейін жеткізген. Өсім 23%-ды құрайды. Мұндай нәтиже несие портфелі мен инвестициялық бағалы қағаздардан түскен кірістің көбеюіне байланысты.

Сондай-ақ валюта нарығындағы жоғары құбылмалылық банкке тиімді болды: шетел валютасымен операциялардан түскен кіріс екі есеге өсіп, 14,6 млрд теңгеге жетті. Комиссиялы...