Жаңалықтар

Қазақстандық RE:CREATE AI жобасы Activate VC және Jas Ventures қорларынан 150 мың доллар көлемінде инвестиция тартты. Бұл туралы Astana Hub технопаркінен хабарлады.

RE:CREATE AI – Instagram, TikTok және YouTube платформаларына арналған трендтер мен сценарийлерді табуға көмектесетін жасанды интеллектіге негізделген стартап. Яғни сарапшылар мен кәсіпкерлер үшін дайын идея тауып беріп, оның уақыты мен ресурсын үнемдейді.

Алғашында стартаптың негізін қалаушы Зәкіржан Айсабаев бұл сервисті әлеуметтік желілердегі жеке блогын дамыту үшін пайдаланған. Қазір 10 мыңнан аса қолданушысы және тұрақты сатылымдары бар.

«AI’preneurs-ке дейін мен сервистерді код үшін жасасам, енді клиент үшін жасаймын. Бағдарлама маған сату, бизнес-модель...

Әлемдегі ең қымбат футболшылар рейтингі жарияланды. Еуропа чемпиондығы Дуэ және тағы да 10 париждіктің бағасын арттырған.

Ең қымбат футболшы кім?

Le Figaro ақпаратына қарағанда, Футбол зерттеу институты CIES Football Observatory әлемдегі ең құнды 100 ойыншының рейтингін жариялады.

Бұл тізімде Пари Сен-Жерменнің 11 ойыншысы бар. Ал көш бастап тұрған – Барселонаның 17 жастағы жұлдызы Ламин Ямал.

Испандық вундеркиндтің трансферлік құны – 402,3 млн еуро. CIES ұжымы осы аптада жариялаған рейтингке сүйенсек, Ямал – әлемдегі ең қымбат футболшы. Ол жақында Барселонамен 2031 жылға дейінгі жаңа келісімге отырған еді.

Екінші, үшінші орында кімдер?

Ең қымбат футболшылар тізімінде...

Ғаламдық қаржы индексі – MSCI All Country World Index (ACWI) ақпаннан бері алғаш рет ең жоғары көрсеткішке жетті. Bloomberg агенттігі қор биржасындағы оң өзгерісті жақсылыққа балады.

ACWI 4 маусым, сәрсенбі күні тағы 0,2%-ға көтеріліп, 887,73 межені бағындырды. Биыл сәуірде ғана ол 740-қа дейін түсіп кеткен.

Ғаламдық қаржы индексіне әлем нарығындағы капиталдың шамамен 85–90%-ы жинақталған. Оған 23 дамыған, 24 дамушы елдердегі компаниялар кіреді. Мұнда 47 елдің 2900-дан аса ірі және орта компанияларының акциялары бар. Индексті Morgan Stanley Capital International дайындаған. MSCI дамыған және дамушы елдердегі компаниялар акцияларының өзгерісін бақылап отырады. АҚШ-тың осы индекстегі үлесі – 60%.

Bloomberg ғаламдық акцияның қайта нығаюын...

Құрбан айтқа орай Алматының жеті ауданында үлкен мешіттерге жақын жерде құрбан шалатын 12 арнаулы орын ашылды. Бұл туралы қаланың бас имамы Төлеби Оспан мен Дін істері басқармасының бөлім басшысы Досхан Рахметілдаев Өңірлік коммуникациялар қызметінде өткен жиында мәлім етті.

Алматы қаласы бас имамының айтуынша, арнаулы орындар таза, шариғат нормаларына сай келеді. Діни рәсімді мешіттің қызметкерлері бақылап отырады. 56 мешітте мұздатқыш орнатылып, етті тоңазытатын көліктер де қойылмақ. Қала тұрғындары шалған құрбандығын жақын маңдағы мешітке апарып, қайырымдылыққа арнаса да болады.

Досхан Рахметілдаевтың айтуынша, барлық жерде құқық қорғау органдарының, санитарлық қызметтің және ветеринарлық бақылау инспекциясының мамандары кезекшілік атқарады. Олар мал сойған кезде санитарлы...

Air Arabia компаниясы Абу-Даби-Алматы-Абу-Даби рейсін ашты. Алматы халықаралық әуежайы бұл рейстің алғашқы жолаушыларын қабылдады. Бұл туралы әуежайдың баспасөз қызметі хабарлады.

«Алматы халықаралық әуежайы халықаралық тасымалдаушылар қатарын кеңейтуде
2025 жылдың 3 маусымында Алматы халықаралық әуежайы Біріккен Араб Әмірліктерінің астанасы Абу-Дабиден келген Air Arabia авиакомпаниясының алғашқы рейсін қабылдады», – делінген баспасөз хабарламасында.

Рейс Абу-Даби-Алматы-Абу-Даби бағыты бойынша аптасына үш рет – сейсенбі, жұма және жексенбі күндері қатынайды.

Әуежай әкімшілігі бұл қадам туристік, іскерлік және инвестициялық байланыстарды кеңейтуге жол ашатынын хабарлайды.

5 маусымда Қазақстан Ұлттық Банк базалық мөлшерлеменің алдағы бағыты бойынша шешім қабылдайды. BCC Invest сарапшыларының болжамынша, реттеуші мөлшерлемені 16,5% деңгейінде қалдыруы ықтимал.

Бұл болжам BCC Invest талдау және зерттеу департаментінің еліміздің макроэкономикалық көрсеткіштерін тұрақты бақылауы мен бағалауына негізделген.

2025 жылғы мамыр айының қорытындысы бойынша, жылдық инфляция 11,3%-ға жетіп, сәуір айындағы 10,7%-бен салыстырғанда жеделдеген. Сарапшылардың айтуынша, бұл тұтыну бағаларының жалпы деңгейі әлі де жоғары екенін көрсетеді.

HalykFinance сарапшылары да Ұлттық банк базалық мөлшерлемені өзгеріссіз қалдырады деп есептейді.

Бұл ретте Кursiv Research Ұлттық банк назарға алатын деректерді зерттеп, бұл жолы да оларға шешім қабылдау қиын болатынын жазады.

Қызылордада жасөспірім суицид жасап қайтыс болды. Ақпаратты облыстың полиция департаменті Kursiv.Media ресми сауалына берген жауабында растады.

«Полиция жасөспірімді өзін-өзін өлтіруге дейін жеткізу бабы бойынша тергеу жүргізіп жатыр. Қылмыстық іс бойынша жан-жақты және объективті тергеп-тексеру жүргізіліп жатыр, соның нәтижесінде заңды түрде процестік шешім қабылданады», – деп жауап берді полиция.

Бұған дейін әлеуметтік желіде оқушының мектепте қайтыс болғаны туралы ақпарат тарады. Полиция бұл ақпаратты жоққа шығарды.

«Оқиға жеке тұрғын үйдің ауласында болған», – делінген ресми жауапта.

Іс Қызылорда облысы полиция департаментінің бақылауына алынған.

АҚШ президенті Дональд Трамп Қытай басшысы Си Цзиньпинмен келісу қиын деп мәлімдеді. Бұл туралы ол өзінің Truth Social әлеуметтік желісіне жазды.

«Маған төраға Си ұнайды, бұрыннан ұнайды, бірақ ол өте қатал. Онымен келісімге келу өте қиын», — деп мәлімдеді Трамп.

Әлемнің ең үлкен екі экономикасының арасы тағы да суып барады. Мамырда қос тарап келісімге келгендей болған, алайда ол ұзаққа созылмады. Кейінгі бірнеше аптада Трамп әкімшілігі реактивті қозғалтқыштардың маңызды бөлшектерін Қытайға жеткізуге тыйым салып, қытай чиптерінің саудасын шектеді. Бұған қоса, қытай студенттерінің Құрама Штаттарға виза алуына рұқсат бермеді.

Bloomberg мәліметінше, экономикалық байланыстар ғана алшақтаған...

Түркияның Трабзон қаласында толассыз жауған жаңбыр салдарынан көшелерді су басты. Бір адамның із-түссіз жоғалғаны хабарланады. Бұл туралы Haber Global басылымы хабарлады.

Басылымның мәліметінше, табиғи апат салдарынан қала көшелерін, жертөлелер мен бірінші қабатта орналасқан үй-жайларды, кеңселерді су басқан.

Көліктер судан жүре алмай, азаматтар құтқарушылар көмегімен шығарылған. Басылым Хусейн Айдын есімді 72 жастағы қарттың із-түзсіз жоғалып кеткенін хабарлайды. Суға ағып кеткен қарияны қаланың құтқарушылары іздестіріп жатыр.

Арапа күні – Құрбан айт қарсаңындағы қасиетті күн. Ислам дініндегі ең ұлық мерекелердің бірі – Құрбан айттың алдындағы бұл күнде мұсылмандар діни және рухани тұрғыдан үлкен дайындық жасайды. Биыл Арапа күні 5 маусымға келіп тұр.

Арапа күні не істеу керек?

Ораза ұстау – сауапты амал

Арапа күнінде ораза ұстау – аса сауапты іс. Пайғамбарымыз Мұхаммед (с.ғ.с.):
«Арапа күнгі ораза – өткен бір жыл мен келер бір жылдағы күнәларға кәффарат болады» – деген. Бұл күнде ораза ұстаған адам Алланың рақымына бөленеді.

Құран оқу және дұға жасау

Құран аяттарын оқып, ерекше дұғалар жасау – Арапа күнінің рухани мәнін арттырады. Дұғаларда...

3 маусым, сейсенбі күні KASE индексі 0,38%-ға өсіп, 5594,3 тармаққа жетті. Бұл өсім жергілікті инвесторлар белсенділігінің артуымен қатар жүрген: сауда көлемі 4,6 есе өсіп, 2,8 млрд теңгеге жетті. Сарапшылар мұны дивиденд маусымының белсенді кезеңімен байланыстырады.

Индекстің өсуіне қандай компания ықпал етті?

KASE индексіне енетін кейбір компаниялар нарықтағы өсімнің негізгі драйвері болды. Атап айтқанда:

Қазақстанда баланың болашағына мемлекет ақша жинауға көмектесетін «Келешек» жүйесі іске қосылды. Жиналған қаражатты білім алуға, егер бала грантқа оқуға түсіп, оны тәмәмдаса, баспана алуға жаратуға болады.

«Келешек» бағдарламасы мен «AQYL» депозиті

«Келешек» мемлекеттік бағдарламасы 5 жасқа дейінгі балаларға арналған. Қатысу үшін Отбасы банкінде Aqyl білім беру депозитін ашу қажет.

«AQYL» депозитін ашудың төрт тәсілі бар:

1. Otbasybank.kz порталында. Жеке кабинетке кіріп, «Менің банкім» бетін ашып, «Депозиттерге» өту керек. Әрі қарай, «Жаңа депозит» батырмасын басып, «AQYL» салымын ашасыз;

2. hcsbk.kz банк сайтындағы бейне-қоңырау қызметі арқылы;

3. Банк бөлімшелерінде;

4. Кеңесшілердің көмегімен. Сілтеме арқылы әркім өз қаласынан кеңесш...

«ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ мен «GAS QURYLYS» кәсіпорындарына қатысты тергеу жүргізіліп, бәсекелестікті бұзғаны анықталды. Бұл туралы Бәсекелестікті қорғау департаментінен хабарлайды.

«Тергеп-тексеру аясында тұтынушыларды газбен жабдықтау жүйесіне қосу және монтаждау бойынша қызметтерді сатып алу кезінде бәсекелестікке қарсы келісімдер жасасуда көрсетілген монополияға қарсы заңнаманы бұзу фактілері анықталды. Жасалған келісімдердің нәтижесінде құрылыс-монтаждау жұмыстарының бірыңғай жеткізушісі іс жүзінде «GAS QURYLYS» ЖШС болып айқындалды. Бұл бәсекелестікті шектеуге, атап айтқанда ұқсас қызметтер көрсететін нарық субъектілерінің құқықтарын шектеуге әкелді», – деп жазылған хабарламада.

Яғни «ҚазТрансГаз Аймақ» АҚ мен «GAS QURYLYS» ЖШС ұйымдасқан түрде әрекет еткен. Оның салдарынан тұтынушылардың мердігер ұйымды...

БҰҰ-ның Жасыл климат қоры Қазақстандағы экожобалар үшін 280 млн доллар бөледі. Бұл туралы Экология және табиғи ресурстар министрі Ерлан Нысанбаев мәлімдеді.

«Халықаралық ұйымдардың қолдауымен Қазақстанға БҰҰ-ның Жасыл климаттық қорынан шамамен 280 миллион доллар алу көзделіп отыр. Бұл қаражат жаңартылатын энергия көздерін дамытуға, өнеркәсіп секторында төмен көміртекті технологияларды енгізуді ынталандыруға, сондай-ақ электромобильдерді дамытуға қолдау көрсетуге бағытталады», – деп атап өтті Нысанбаев.

Министрдің айтуынша, 2024 жылы жасыл жобаларды жетілдіру үшін БҰҰ-ның Жасыл климат қорына деп арнайы мемлекеттік бағдарлама дайындалған. Оған энергетикалық сектордағы парник газдың шығарылуын азайту, елдімекендердегі сумен қамтамасыз етудің орталықтанған жүйесінің тұрақтылығын арттыру, ауыл шаруашылығы...

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Мемлекеттік рәміздер күніне орай Астанада өткен Мемлекеттік ту көтеру рәсіміне қатысты. Бұл туралы Ақорда хабарлады.

«Туыңды тік ұста!»

Салтанатты шара «Атамекен» этномемориалды кешенінде ұйымдастырылған. Президентке Құрмет қарауылының бастығы салтанатты іс-шараға дайындығы туралы рапорт берген соң, Қазақстанның әнұраны шырқалып, көк байрақ көкке көтерілген.

«Ұлт рәміздері – Тәуелсіздігіміздің киелі бойтұмары. Елтаңба, Ту және Әнұран – мызғымас мемлекеттігіміздің белгісі. Қастерлі нышандарымыз Қазақстанның егемен ел, еңселі жұрт екенін жер жүзіне әйгілейді. Байрағы биік елдің рухы асқақ болады. Сондықтан біз осы мейрамға орай жыл сайын көк Туымызды биікке көтереміз. Бабаларымыз «Туыңды тік...

1 маусым мен 31 тамыз аралығында елімізде қысқы шиналарды қолдануға ресми түрде тыйым салынған. Бұл талапты орындамаған жүргізушілерге 76 580 теңгеге дейін айыппұл салу көзделген.

Жаз маусымы басталған бойда ҚР Әкімшілік құқықбұзушылық туралы кодексінің 590-бабының 5-тармағында белгіленген талаптар күшіне енеді. Аталған нормаларға сәйкес, көлік құралдары маусымға сай шиналармен жабдықталуы тиіс. Демек, жаз айларында қысқы дөңгелектерді (әсіресе шегелі) пайдалану – әкімшілік құқықбұзушылық болып саналады.

Қысқы шиналар үшін салынатын айыппұлдар:

Сонымен қатар, шегел...

Күннің күшті желінен соң Жердің магнит өрісі қалпына келмей жатыр. Ғалымдар мұның сырын түсіндіріп бере алмады.

Күн астрономиясы зертханасының мәліметінше,  1 маусымнан бастап үздіксіз геомагниттік дауыл  болған. Ол 66 сағаттқа созылған. Күн желі әлі де тоқтаған жоқ. Мұны 31 мамырдағы Күн бетіндегі жарқыл тудырды. Қазіргі таңда ғаламшарымыздың магнит өрісі ахуалы сары деңгейде. Соңғы тәулікте ғана осы деңгейге төмендепті. 36 сағатқа созылған магниттік дауылға төтеп берген.

Десе де, ғалымдарды алаңдатып отырған бір жайт бар. Жер төңірегіндегі Күн желінің ағымы қалыпты жағдайға жақындаған. Бұған қарамастан Жердің магнит өрісі тұрақты қалыпқа келмей жатыр. Белгісіз себеппен күн желі басылғанымен, тепе-теңдік күйге түспеген.

Кейбір...

Геосаяси тәуекелдер мен экономикалық тұрақсыздыққа қарамастан, 2025 жылдың алғашқы тоқсаны әлемдік смартфон нарығы үшін табысты болды. Бұл кезеңде 304 миллионнан астам құрылғы сатылып, әлемдік смартфон жеткізілімі жылдық есепте 1,5%-ға өсті. Дегенмен бұл кезеңде нарық АҚШ пен Қытай арасындағы сауда шиеленісіне байланысты тұрақсыздықты бастан өткерді. Көптеген өндіруші өндіріс кестесін жылдамдатып, жеткізілім көлемін алдын ала арттыруға тырысты.

Сатылым көшбасшысы – iPhone 16

Counterpoint Research сарапшыларының дерегінше, 2025 жылдың қаңтар–наурыз айларында әлем бойынша ең көп сатылған смартфон – iPhone 16. Қазақстан да бұл трендтен тыс қалған жоқ. Дүкендер мен онлайн платформаларда Apple-дің базалық үлгісі қайтадан тапсырыс көшін бастап тұр.

Apple...

Кәсіпкер Мұрат Сафин иелік ететін «Бозашы-Мұнай» компаниясы «ТрансОйл» сақтандыру ұйымының ірі қатысушысы атанды. Қаржы нарығын реттеу және дамыту агенттігі аталған компанияға «ірі қатысушы мәртебесін иеленуге» ресми түрде рұқсат берді.

Сонымен қатар Мұрат Сафиннің өзі де осы компанияның ірі (жанама) қатысушысы ретінде тіркелді.

Қазіргі кезде «ТрансОйл» сақтандыру компаниясының негізгі акционері ретінде Мұрат Сафиннің қызы — Мадина Сафина көрсетілген. Ол компания акцияларының 89%-ына иелік етеді. Ал қалған 9,81%-ы «Бозашы-Мұнай» компаниясына тиесілі. Жеке акционерлердің үлесі 1,19%-ды құрайды.

Алайда қазіргі таңда «ТрансОйл» компаниясының нарықтағы жағдайы аса тұрақты емес. 2025 жылғы 1 сәуірдегі деректерге сәйкес, оның жалпы активі 7,2 млрд теңгені құраса, сол...

Оңтүстік Корея президенті болып  Ли Дже Мен сайланды. 3 маусым күні өткен сайлауда Ли 49,42% дауыспен өзінің қарсыласы Халықтық билік партиясынан ұсынылған кандидат – Ким Мин Судан басым түскен. Бұл туралы Yonhap News басылымы хабарлады.

Сайлау қорытындысы

 Ли Дже Меннің қарсыласы Ким Мин Су сайлауда 41,15% дауыс жинаған. Оған 14,4 млн адам дауыс берген. Ал Ли Дже Менді 17,7 млн адам қолдаған.

«Мен президент ретінде бекітілгеннен кейін, экономиканы және халықтың әл-ауқатын қалпына келтіруге бар күш-жігерімді саламын», – деп мәлімдеген президент сайлау қорытындысы шыққаннан кейін.

Президент анты

Басылым президентт...

Қазақстан әйелдері жасанды интеллектіні қолдану бойынша онлайн-курсты тегін өте алады. Бұл туралы Women in Tech Kazakhstan қауымдастығы хабарлады.

Оқу бағдарламасы 9 маусымда басталады. Қатысуға ниет білдірген кез келген адам сілтеме арқылы тіркелуі қажет.

Курс қатысушылары жасанды интеллектіні кәсіби қызметте де, күнделікті өмірде де тиімді пайдалануды, соның ішінде контент жасауға қолдануды үйрене алады.

Бағдарлама мындай мүмкіндіктерді қамтиды:

Қауымдастық курс түрлі салалардағы мамандарға да, жаңа бастаған пайдаланушыларға да пайдалы болатынын атап өтеді. Оқу соңында қатысушыларға сертификат беріліп, Алматы қаласында өтетін офлайн...

Nvidia капитал көлемі жағынан Microsoft-ты басып озып, әлемдегі ең қымбат компания атанды. Бұл туралы Yahoo Finance жазады. Компанияның нарықтық құны 3,444 трлн доллар деп бағаланды. Ал Microsoft капиталы 3,441 трлн долларға тең.

Nvidia акциялары сәуірдің ортасынан бастап өсе бастады. Сол уақыттан бері компания құны 1 трлн долларға қымбаттады, инвесторлар тарапынан тағы да қызығушылық ұлғайды. Апта ортасында IT-алпауыт акциялары 2,8%-ға өсті. Бұған ЖИ негізіндегі жасалған чиптерге сұраныстың әлі де жоғары екендігі себеп болып тұр.

Мамырдың ортасынан бері әлемдегі ең қымбат компания титулы Microsoft-қа тиесілі еді, оған дейін көш басында Apple тұрды. Ал Nvidia соңғы рет бұл статусты осы...

Бүгін, 4 маусым күні, Қазақстанның бірінші ракеткасы Александр Бублик «Ролан Гаррос-2025» турнирінің ширек финалында әлемнің бірінші ракеткасы — италиялық Янник Синнерге қарсы кортқа шығады. Матч Астана уақытымен шамамен 17:00-де басталады.

Турнир жолында Бублик австралиялық Джеймс Даквортты (әлемдік рейтингтегі №92), Алекс Де Минаурды (№9), португалиялық Энрике Рошуды (№200) және британдық Джек Дрейперді (№5) тізе бүктірді.

Осы жетістігінің арқасында Александр Бyблик live-рейтингте 43-орынға көтерілді. Егер жартылай финалға өтсе, рейтингтегі орны 30-орынға жақындайды. Финалға шыққан жағдайда — 21-орын, ал турнир жеңімпазы атанса, топ 20-ға еніп, 17-орынға дейін көтерілуі мүмкін.

Бублик пен Синнер арасындағы кездесудің жеңімпазы жартылай финалда Германия атынан қатысып...

АҚШ президенті Дональд Трамп сырттан келетін болат пен алюминийге салынатын баж салығын 25%-дан 50%-ға дейін көтеру туралы жарлыққа қол қойды. Бұл туралы Ақ үй хабарлады.

Трамп бұл қадамды елдің ұлттық қауіпсіздігін қорғау үшін қажет деп түсіндірген. Оның айтуынша, импорт көлемін бақылауға алып, АҚШ-тың металл өндірушілерін қорғау қажет.

Жаңа мөлшерлеме 4 маусымнан күшіне енеді. Алайда бұл талап Ұлыбританиядан әкелінетін өнімдерге қолданылмайды.

АҚШ бұған дейін болат, алюминий және автокөлік импортына 25% көлемінде салық енгізген болатын. Сонымен қатар Еуроодақ елдеріне бағытталған «айна» баж салығы 20% болған.

Сәуір айында Трамп әкімшілігі 75-тен астам елге қатысты баж салығын 90 күнге кейінге қалдырып...