Жаңалықтар

Азаматтардың жеке деректерінің таралуына байланысты тергеу жүріп жатыр. Бұл туралы Ішкі істер министрлігіне сілтеме жасап, LS басылымы жазады.

Министрліктің мәліметінше, Астана қаласының полициясы жеке өмірге қол сұғу және дербес деректерді заңсыз жариялау фактісі бойынша (ҚР ҚК 147-бап, 5-бөлік) тергеу бастаған. Күдіктілер және тергеудің басқа фактілері жария етілмейді.

Бұл неге маңызды?

Былтыр мәжіліс депутаты Мұрат Әбенов қазақстандық саясаткерлердің жеке дерегі тарап кеткенін сынға алып, цифрлық даму министрі отставкаға кетуі керек деп мәлімдеген. Телеграм-арналардың бірінде Air Astana, SCAT, Qazaq Air және Bek Air әуекомпанияларының 700 мыңға жуық рейсі, ондағы қазақстандық азаматтардың тізімі жазылған деректер тарап кеткен.

Оларды...

Мемлекеттік тіл және оны талап ету аз ұлттардың құқығы шектейді  деп біледі қырғыз депутаты Гүля Қожоқұлова. Парламентте «бірде-бір орыс жоқ».

24 kg ақпаратына қарағанда, Жогорку Кеңеш депутаты мемлекеттік тілді қолдану мәселелері бойынша кейбір заңнамалық актілерге өзгерістер енгізуді көздейтін заң жобасын Конституцияға қайшы деп атады.

Ол бұл мәселеде тыйымдар мен шектеулер арқылы қырғыз тілінің қолданысын арттыру мүмкін емес екенін айтты.

«Бөтен ғаламшарда өмір сүріп жатқан жоқпыз»

«Біз жалпы үдерістен оқшау өмір сүрмеуіміз керек. Біз иесіз аралда немесе бөтен ғаламшарда өмір сүріп жатқан жоқпыз. Барлығымыз өзара байланысты өмір сүреміз. Ал тілдік алуанды...

Үкімет сағатынан кейінгі баспасөз жиынында Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев сынып жетекшілеріне уәде етілген үстемеақы қашан қосылатынын нақты айта алмады.

Министрдің сөзінше, мәселе әлі шешімін таппаған. Қазіргі уақытта талқылау сатысында.

«Бұл мәселені қарастыру тек Оқу-ағарту министрлігінің құзырында емес. Қаржы, ұлттық экономика сияқты министрліктермен талқылап жатырмыз. Біз бұл мәселені жалғастыруымыз керек пе, жоқ па, ол жағы ұзақ талқылаудан өтеді», – дейді ол.

Үстемеақы қосу мәселесі тезірек шешімін тапқанын қалайтынын жеткізген министр бәрі қаржының жеткіліктілігіне тікелей байланысты екенін айтты.

Сондай-ақ ол баспасөз жиынында мұғалімдерді ақылы семинарға тарту тоқтамай тұрғанына қатысты пікір білдірген.

Денсаулық сақтау министрлігі мектептерді дұрыс тамақтану тәртібін енгізіп, семіздік пен және басқа тамақпен келетін дерт түрлерімен күресті бастамақшы. Бұл турады Үкімет отырысында министрі Ақмарал Әлназарова айтты.

Семіздік мәселесі қалай шешіледі?

Әлназарова 2025 жылғы 1 қыркүйектен бастап білім беру ұйымдарында дұрыс тамақтану бойынша халықаралық ұсынымдарға сәйкес әзірленген Тамақтанудың жаңа стандарты және көп нұсқалы үлгілік перспективалық мәзір қолданысқа енгізілетінін жеткізді.

Бұл мәзір семіздік, қант диабеті, жүрек-қан тамырлары және басқа аурулардың даму қаупін азайту мақсатында әзірленген. Денсаулық министрлігі Дүниежүзіліқ денсаулық сақтау ұйымы бекіткен стандарт бойынша мектеп асханаларындағы тағамдардан қантты 3,6 есе, тұзды 5 есе азайтқан.

Жазғы демалыс кезінде еліміздің барлық мектеп оқушысы мұражайлар, театрлар және басқа да мәдени мекемелерге тегін бара алады. Бұл туралы Үкімет отырысында Мәдениет және ақпарат вице-министрі Қанат Ысқақов мәлімдеді.

Вице-министрдің айтуынша, Мәдениет және ақпарат министрлігі балалардың жазғы демалысын мазмұнды өткізу мақсатында жас ұрпақтың мәдени және шығармашылық әлеуетін дамытуға бағытталған ауқымды іс-шаралар кешенін әзірлеген.

Министрлікке қарасты 10 білім беру мекемесінде бүгінде 10 мыңнан астам оқушы білім алуда. Аталған ұйымдарда жазғы маусымға арналған арнайы мәдени-танымдық бағдарламалар бекітілген.

«Жазғы уақытта еліміздің барлық мектеп оқушыларына музейлер мен театрларға, өзге де мәдени мекемелерге тегін кіруге мүмкіндік жасалып отыр. Бұл әрбір балаға...

Сәуір айында халықтың теңгеде сақтаған депозит көлемі қайта өсті. Бұл туралы Ұлттық банктің ресми есебінде айтылған.

Бір айда теңгедегі салымдар 800 млрд теңгеге немесе 2,5%-ға артып, 31,9 трлн теңгеге жетті. Наурыз айында бұл салым түрі 31,3 трлн теңгеге дейін азайып кеткен еді.

Депозитте қанша ақша жатыр

Алайда жалпы депозит көлемі 167 млрд теңгеге қысқарып, 41,3 трлн теңгені құрады. Бұған шетел валютасындағы салымдардың азаюы әсер еткен. Яғни доллар және еуромен ашылған депозиттердің көлемі төмендеген.

Қазіргі кезде банк депозиттерінде 9,4 трлн теңге шетел валютасымен сақталған. Бұл қаржының 4,8 трлн теңгесі – компаниялардың валютада сақтаған ақшасы. Қалғаны халықтың доллар...

Үкіметте Оқу ағарту министрі Ғани Бейсембаевқа мұғалімдерді ақылы семинарларға мәжбүрлеуге қатысты сауал қойылды.

Министрден «мұғалімдер ақылы жиындарға кеткен шығынды сұрайын десе, қудаланамыз ба деп қорқатынын, мұндай жағдайда педагог статусы туралы заң қайда қалатынын» сұрады.

Ғани Бейсембаев қазіргі уақытта тегін семинарлар жеткілікті екенін атап өтіп, мәселенің мән-жайын анықтау үшін мұндай факті тіркелген мектепті нақтылауды сұрады.

«Елімізде 8 мыңға жуық мектеп, 600 мыңға жуық мұғалім бар. Сондықтан сізден осы заңды нақты орындамай отырған қай өңір, қай мектеп екенін нақты айтуыңызды сұраймын», – деді ол.

Министрдің сөзінше, мектеп мұғалімдерін ақылы семинарларға тартуға қажеттілік жоқ.

Бүгін өткен Үкімет сағатында...

Алда үш ай жаз демалыс басталды. Мектеп оқушылары мен жасөспірімдер үшін бұл уақыт – жұмыс істеп, алғашқы ақшасын табуға тамаша мүмкіндік. Бірақ баланы жұмысқа жіберетін кезде нені ескеру керек? Kursiv Media материалында ұсынамыз.

Заңнамаға сәйкес, 14-16 жас аралығындағы оқушылар аптасына 24 сағат ақылы жұмыс істей алады. Яғни, күніне 4,5 сағаттан аспауы керек. Ал 16-18 жас аралығындағы жасөспірімдер аптасына 36 сағат жұмыс істеуіне рұқсат берілген.

Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрі Светлана Жақыпованың сөзінше, қазір елімізде жұмыс істеуге рұқсат берілген оқушылар мен студенттер саны 1,5 млн-ды құрайды.

Оқушы жұмыс іздеуді қайдан бастау керек?

Enbek.kz атты еңбек биржасында...

Абай облысының бұрынғы әкімі Нұрлан Ұранхаев Қазақстан премьер-министрінің кеңесшісі қызметіне тағайындалды.

Нұрлан Ұранхаев – үш жоғары білімі бар маман: инженер-механик, экономист-менеджер және инженер-құрылысшы.

Еңбек жолын 1987 жылы слесарь-монтажшы болып бастаған. Кейін жекеменшік кәсіпорындар мен акционерлік қоғамдарды басқарды. Мемлекеттік қызметте түрлі лауазымдар атқарған: ШҚО әкімінің орынбасары, Қызылорда облысы әкімінің орынбасары, Төтенше жағдайлар министрлігінде және Президент әкімшілігінде жұмыс істеген. Сонымен қатар, Алматы мен Астана қалаларының сәулет және қала құрылысы басқармаларын басқарды.

Ұранхаев 2022 жылы президент Жарлығымен жаңадан құрылған Абай облысының алғашқы әкімі ретінде тағайындалған болатын. Ал 2024 жылдың ақпан айында бұл қызметтен босатылды. Оның орнына облыс әкімі болып Берік Уәли

Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев оқушылардың жыныстық тәрбиесіне мектептен гөрі ата-аналар көбірек жауапты деп санайды. Бұл туралы министр Үкімет сағатынан кейін өткен брифингте айтты.

Алматы облысында болған оқиға

Журналист брифинг барысында 14 жастағы оқушы қыздың домбырадан үйрететін ұстазбен жыныстық қатынасқа түскені туралы оқиға қоғамды дүр сілкіндіргенін айта келе, бұл мәселе министрлік тарапынан қалай реттелетінін сұрады.

«Біз бұл оқиғаға қатысты жедел әрекет еттік. Балаларды қорғау бойынша комитет істі өз бақылауына алды. Оқиға Алматы облысында тіркелген. Ер адам ешқашан мектепте сабақ бермеген. Десе де, бұл жағдай ешкімді жауапкершіліктен босатпайды. Тергеу жүріп жатыр», – деді министр.

Мәжіліс депутаты Ермұрат Бапи төрт жыл түрмеде отырған Марғұлан Боранбайға әлеуметтік желі арқылы жылы лебіз білдірді.

Депутаттың пікірінше, ол елдің егемендігіне, қазақтың намысына араша түсем деп, сотты болған.

Мерзімімді түгел өтеймін

«Марғұлан бауыр Боранбай төрт жылдан соң түрмеден шығып, ағасына амандасуға келіпті. Өткен күзде Серікжан екеуіміз колонияға, Марғұлан марқасқаға барғанымызда: Шартты түрде мерзімінен бұрын бостандыққа шығуға көмектесейік…» деп едік. «Ешкімнен кешірім сұрайтындай кінам жоқ, мерзімімді түгел өтеймін» деген-ді сонда нақақ жаламен абақтыға қамалған мінезді Марғұлан», – деп жазды Мәжіліс депутаты Ермұрат Бапи.

Оның айтуынша, Марғұлан Боранбай – қазақтың нағыз патриоты. Оған кәміл...

Стейблкоин туралы заң жобасы АҚШ сенатындағы кедергіні еңсерді: құжатқа қарсы демократтар райынан қайтты. Bloomberg бұл оқиғаны криптовалюта жеңісі деп сипаттады.

Енді сала өкілдері қолдап отырған заң жобасы Сенатта талқыланады. Екі партиядан тұратын топ оны осы аптада мақұлдауы мүмкін. Алайда сенаторлар түпкілікті дауысқа салу алдағы аптада өтетінін ескертіп отыр.

Сәуірдің басында демократтар бірігіп, құжатты талқылауға өткізбеуге күш салған. Олар президент Дональд Трамптың криптовалютаға қатысты келісімдеріне қарсы шығып отыр. Оның үстіне Трамп отбасына қатысы бар стейблкоинның нарықтағы бағасы 2 млрд доллардан асып кетуі де сынға ұшырады.

Банк өкілдері де стейблкоин ықпалы артып бара жатқанына алаңдайшы. Әсіресе олар ірі технологиялық компанияларға немесе...

Денсаулық сақтау министрлігі Астана қаласының әкімдігі және Yandex Qazaqstan компаниясымен бірлесіп, жаңа пилоттық жобаны іске қосты. Енді Астана тұрғындары жедел жәрдeм шақырған жағдайда, бригаданың қозғалысын онлайн карта арқылы бақылай алады.

Жаңа цифрлық сервис алдымен бірінші санаттағы шұғыл шақыртуларға қолданылады. Шақырту түскен сәтте азаматтың телефонына SMS-хабарлама жіберіліп, онда жедел жәрдемнің бағытын көрсететін интерактивті картаның сілтемесі болады. Картаны ашу арқылы пайдаланушы жедел жәрдем көлігінің өзіне қарай қалай келе жатқанын көре алады.

Астана қаласы жедел жәрдем қызметінің мәліметінше, күн сайын 6000-ға дейін қоңырау қабылданады, оның 40%-ы – жедел жәрдемнің келу уақытын нақтылауға қатысты қайталанатын қоңыраулар. Автоматтандырылған хабарлау жүйесін енгізу мұндай артық жүктемен...

Қаңтар-сәуір айларында үкімет Ұлттық қордан қаржы алуын біршама азайтқан. 4 айда 3,2 трлн теңге алу жоспарланғанымен, 2 трлн теңге алынды. Оның 1,6 трлн теңгесі нысаналы трансферт болса, 400 млрд теңгесі – кепілдендірілген трансферт. Жалпы 2025 жылы қордан 5,2 трлн теңге алу көзделген.

Қаржы министрлігі республикалық бюджеттің атқарылуы туралы есебінде сонымен қатар бюджет тапшылығы да сәл азайғаны жазылған. Осы кезеңде ел қазынасында 1,2 трлн теңге тапшы болады делінгенмен, 918 млн теңге тапшылық қалыптасқан.

Ал мұнайға қатысы жоқ тапшылық 4,8 трлн теңгені құрайды деп жоспарланғанымен, 3,3 трлн теңгені құраған.

Алайда республикалық бюджетке түсетін кіріс жоспардан аз болды. Үкімет үш айда...

Грантқа құжат қабылдау қашан басталатыны белгілі болды. Бұл туралы Үкімет сағатында ҚР ғылым және жоғары білім вице-министрі Талғат Ешенқұлов айтты.

Министрлік өкілінің айтуынша, грантқа құжат қабылдау 13 шілдеден басталады.

«Грантты тағайындау конкурсына қатысу үшін құжаттарды қабылдау шілденің 13 мен 20 аралығында жүргізіледі. Оның нәтижесі 10 тамызға дейін жарияланады. Ал жоғары оқу орнына тіркелу 25 тамызға дейін созылады», – деді вице-министр.

Ал жоғары оқу орындарында оқитын студенттердің сабағы шілденің 10-на дейін аяқталады. Одан кейін жаңа оқу жылына дайындық жұмыстары басталады.

Айта кетейік, биыл грантқа түскен студенттер көбірек стипендия алатын болады. Бакалавриат...

Әрбір автокөлік иесінде азаматтық-құқықтық жауапкершілікті сақтандыру полисі (МАҚЖ) болуы міндетті. Ал заң бойынша, сақтандыру полисі тек жол апатынан зардап шеккен көлік иесіне ғана беріледі. Ал кінәлі адамға көлігіне зиян тигені үшін төлем қарастырылмаған.

Бірақ көлігіңізді қалпына келтіру үшін сақтандыру төлемін алғыңыз келсе, онда ерікті автосақтандыру полисін (КАСКО) рәсімдей аласыз. Бірақ ескеретін нәрсе бар.

Егер жүргізуші қасақана немесе заңсыз әрекетінен кейін машинасына зиян келсе сақтандыру төленбейді. Аумақтық шектеулерде болуы мүмкін екенін ұмытпаңыз.

КАСКО төлемін алу үшін:

Егер деректер қате көрсетілсе...

Pfizer компаниясы қатерлі ісікті емдеуге арналған препарат лицензиясы үшін 1,25 млрд доллар аванс төлейді. 3SBio деп аталатын дәрі Қытайда тәжірибеден өтіп жатыр.

Bloomberg мәліметінше, Қытайдың Шэньян қаласында осы дәрі қатерлі ісіктің бірнеше түрі бойынша сынақ жүргізу қолға алынды. 3SBio препаратының тиімділігі дәлелденген жағдайда, Pfizer оған 4,8 млрд доллар төлеуі мүмкін.

Бұл уақытта Гонконг қор биржасында 3SBio акциялары бірден 52%-ға көтерілді. Компания Қытайда қатерлі ісік қана емес, басқа да аурулар бойынша дәрі сатумен айналысады. Pfizer компаниясы препаратты АҚШ-та өндіретінін мәлімдеп отыр.

Қазіргі таңда нарықта қатерлі ісікті емдеу үшін Keytruda препараты жиі қолданылады. Дәрі сауда көрсеткіші бойынша әлемді бірінші орында тұр...

1 қыркүйектен бастап студенттер стипендиясы өседі. Бұл туралы Үкімет сағатында ҚР ғылым және жоғары білім вице-министрі Талғат Ешенқұлов айтты.

«Биылғы жылы 1 қыркүйектен бастап білім алушылардың стипендиясының өлшемі өседі. Бакалавриат үшін стипендияның өлшемі 52 372 теңге, магистратурада 117 098 теңге және докторанттар үшін 262 500 теңгені құрайтын болады. Яғни, ағымдағы жылы бакалавриат деңгейінде стипендия көлемі 2020 жылмен салыстырғанда 2 есеге, ал магистратура және докторантура деңгейінде 1,75 есеге артады», – деді министрлік өкілі.

Бұдан бөлек Ешенқұлов соңғы 5 жылда Қазақстанда гранттар саны 1,4 есе өскенін 2024-2025 оқу жылына 93 116 грант бөлінгенін атап өтт...

2025 жылдың 16 мамырынан бастап елімізде жоғары оқу орындарына түсуді мақсат еткен талапкерлер үшін Ұлттық бірыңғай тестілеу басталды. Биылғы сынақ 7 шілдеге дейін жалғасады. Бұл туралы Ғылым және жоғары білім вице-министрі Талғат Ешенқұлов айтты.

Биыл мектеп бітіретін түлектер саны – шамамен 217 мың. Оның ішінде 183 мың оқушы ҰБТ-ға тіркелген. Демек, 34 мың түлек тест тапсырудан бас тартқан. Бұл көрсеткіш – жалпы түлектер санының 15 пайызға жуығын құрайды.

Тестілеу республика бойынша 46 өңірлік тестілеу орталығында өткізіліп жатыр. Барлық пункттер қажетті техникалық құрал-жабдықтармен қамтылған. Талапкерлерге тестілеу уақыты мен орнын өз еркімен таңдау мүмкіндігі берілген. Осы оқу жылында ҰБТ-ны екі рет тапсырып...

Республика мектептерінде негізгі және жалпы орта білім туралы аттестаттарды табыстау рәсімінің мерзімі бектілді.

«Аттестаттарды табыстау рәсімі 18-20 маусым аралығына белгіленді. 9-шы және 11-сынып бітірушілерінің қорытынды емтихандары 29 мамыр – 16 маусым аралығында өткізіледі»,– деп мәлімдеді Оқу-ағарту министрі Ғани Бейсембаев.

Министрдің айтуынша, биыл оқу жылын 3,9 млн оқушы аяқтағалы отыр. Оның ішінде бастауыш сыныпты – 391 мың, негізгі мектепті– 364 мың бала аяқтайды. Мектеп бітірушілер саны – 217 мың. Оның ішінде «Алтын белгіге» үміткерлер саны алдыңғы жылдардағыдай 5%-ды құрап отыр.

Еске салайық, осы оқу жылының соңғы қоңырауы 23-ші немесе 24 мамыр күні соғылады. Барлық мектептер үшін соңғы...

Қытай Ресейден Қазақстан арқылы мұнай тасымалын арттырмақ. Ресми Бейжің Ресейден келетін мұнай көлемін жылына тағы 2,5 миллион тоннаға ұлғайтуды ұсынып отыр. Ресей бұл бастаманы қолдауға дайын.

Бұл туралы Ресей вице-премьері Александр Новак мәлімдеді. Оның айтуынша, бұл Қытай тарапынан түскен ұсыныс. Ресей мұнай жеткізуді арттыруға қарсы емес, бірақ ол үшін арнайы техникалық дайындықтар қажет.

«Мұнай Қазақстан аумағы арқылы өтеді. Қазір құбыр жүйесінде тиісті жұмыстар жүріп жатыр», – деді Новак.

Мұнай құбыры қай бағытта жұмыс істейді?

Қазіргі уақытта Ресейден Қытайға мұнай негізінен Сковородино-Мохэ құбыры арқылы жеткізіледі. Алайда, бұл құбырдың мүмкіндігі шектеулі. Сондықтан қосымша мұнай көлемін...

АҚШ-тың Жоғары соты Венесуэладан келген 350 мың мигрантты елден депортациялауды шешті. Тиісті құжат сот сайтында жарияланған.

Бұл дегеніміз 2023 жылдан бері Венесуэладан келіп, «уақытша қорғаныш алған тұлғалар» деген статустағы жүз мыңдаған мигранттар елден кетуі қажет болады. Бұған дейін осы мәселеге қатысты АҚШ Ішкі Істер министрлігі босқындардың сол статусын алып қойғысы келгенмен, федералды соты оларға вето салған.

Бірақ енді Жоғары Сот билік тарапына шығып, мигранттардың елден кетуі қажет деген шешім шығарды.

Бұл неге маңызды?

Венесуэлалықтар тәрізді АҚШ-та жүрген қазақстандық мигранттар да көп. Мамырда Дональд Трамп солай заңсыз жүрген мигранттардың елден ерікті кетуіне рұқсат беретін бағдарламаны іске...

«ҚазМұнайГаз»АҚ Қарашығанақтағы газ зауытының құрылысы тоқтап қалғанына алаңдап отыр. Бұл жайлы ҚМГ басшысы Асхат Хасенов пен Shell концерні барлау және өндіру бөлімшесінің басшысы Питер Костелломен кездесуінде айтылды.

«ҚМГ Қарашығанақ жобасындағы серіктес ретінде осы кен орнында қуаты жылына 4,5 млрд текше метр болатын Газ өңдеу зауытының құрылысы бойынша оң динамиканың жоқтығына алаңдаушылық білдірді», – деп жазылған ҚМГ сайтында.

«Қарашығанақтағы» газ зауыты қашан салынуы керек еді?

Былтыр Энергетика министрі болған Алмасадам Сәтқалиев 2030 жылға дейін елімізде төрт газ зауыты ашылатынын хабарлаған еді. Соның бірі – «Қарашығанақтағы» газ зауыты, қуаты жылына 4 млрд текше...

Жыл басынан бері терезеден 60 бала құлаған. Осыған орай Төтенше жағдайлар министрлігі алаңдаушылық білдіріп, ата-аналарға үндеу жариялады.

Министрлік күн жылы, жазғы мектеп демалысы басталғанда осындай қайғылы оқиғалар саны арта түсетінін ескертеді. Мәселен, осы жылдың 5 айында 5 бала терезеден құлап, қайтыс болған.

«Ағымдағы жылдың басынан бастап ТЖМ Стратегиялық жоспарлау және жедел басқару командалық орталығына балалардың терезеден құлауына байланысты 60 жазатайым оқиға туралы ақпарат келіп түсті. Бес бала оқиға орнында қайтыс болды, 55 бала түрлі жарақат алып, медициналық мекемелерге жеткізілді», – деп хабарлайды министрліктің баспасөз қызметі.

2024 жылдың статистикасы

Ал...