Жаңалықтар

Еуропаның солтүстік-батысында күн суытуына байланысты құрлықта газ бағасы көтеріліп, 2023 жылғы ақпандағы рекордтық көрсеткішке жетті. Биржадағы баға отынға сұраныстың артуына байланысты құбылды. Бұл туралы Bloomberg басылымы хабарлайды.

Рекордтық көрсеткіш

10 ақпан, дүйсенбіде газдың наурыздағы фьючерстер бағасы 4,1 пайызға көтеріліп, 1 МВт.c құны 58.75 еуроға дейін жетті. Дәл осындай рекордтық көрсеткіш соңғы рет 2023 жылғы ақпанда тіркелген.

Еуропаның солтүстік-батыс елдерінде жақында күн суиды деп болжанды, соған байланысты отын бағасы да көтеріліп жатыр, деп жазды агенттік. Тұтыну көрсеткіші артқан сайын онсыз да қоймалардағы толық емес қор одан бетер азайып кетті. Себебі 2022 жылғы энергетикалық дағдарыс отын қорын толтыруға кедерг...

Мобильді аударымдары 3 ай қатарынан 1 млн теңгеден асқан адамдардың табысы тексерілуі мүмкін. Бұл туралы депутаттардың сауалына берген жауабында Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин айтқан.

Жаңа норма нені көздейді?

Жұманғариннің айтуынша, үш ай қатарынан мобильді аударымдары 1 млн теңгеден асатын адамдарды тексеру мәселесі қарастырылып жатыр. Өйткені Қазақстан Республикасы Кәсіпкерлік кодексінің 35-бабының 2-тармағының 2) тармақшасына сәйкес, Қазақстан Республикасының салық заңнамасына сәйкес есептелген жеке кәсіпкерліктен түсетін жылдық табысы қаржы жылының тиісті бюджетінде белгіленген ең төменгі жалақының 12 еселенген мөлшерінен асатын болса, жеке кәсіпкер ретінде міндетті мемлекеттік тіркеуге жатады.

«Зерттеу нәтижелері бойынша Қаржы министрлігі Ұлтты...

Қазақстанда орташа жалақы көлемі 435 мың теңгеге дейін өсті. Ең жоғарғы өсімі ақпарат және байланыс саласында байқалды. Ұлттық статистика бюросының 2024 жылғы IV тоқсанға жасаған статистикалық мәліметі осындай.

«2024 жылғы IV тоқсанда медианалық жалақы – 308 717 теңге, ал шағын кәсіпорындарды есепке алмағанда атаулы жалақы – 434 982 теңге. 2023 жылға қарағанда өсім 10,5%, нақты мәнде – 1,8% өсті»,- делінген хабарламда.

Орташа айлықтың ең көп өсімі ақпарат және байланыс салаларында – 32,8%-ға, ауыл, орман және балық шаруашылығында 22,7%-ға, жылжымайтын мүлікпен жасалатын операцияларда 20,3% тіркелген. Денсаулық сақтау және халыққа әлеуметтік қызмет көрсету 7,6%, білім беру саласында орташа айлы...

АҚШ президенті Дональд Трамп осы аптада елге әкелінетін болат пен алюминийге қорғаныс бажын енгізетінін мәлімдеді. Сондай-ақ АҚШ тауарларына салық салған елдерден келетін импортқа қарымта баж енгізуді жоспарлап отыр. Мұндай қадам компаниялардың шығынын көбейтіп жіберуі мүмкін.

Дональд Трамп 10 ақпанда АҚШ-қа импортталатын болат пен алюминийге 25% мөлшерінде баж салығын енгізу туралы шешімін жариялайтынын айтты. Бұл туралы ол 9 ақпан күні кешке Флоридадан Жаңа Орлеанға ұшып бара жатқанда журналистерге хабарлаған деп жазды Reuters.

Президент 11-12 ақпанда АҚШ тауарларына салық салған елдерден келетін тауарларға да қарымта баж енгізілетінін атап өтті. Оның айтуынша, мұндай баждар бірден күшіне енеді.

«Егер...

Таиланд, Вьетнам, Бали, Түркия, Дубай шетелде демалуды көздеген қазақстандықтардың сүйікті бағытына айналып келеді. Ел көріп, жер көруге елімізде құмартқандардың саны жыл санап артып келе жатқаны құпия емес.

Отандастарымызды, ең алдымен, тропикалық табиғат, тарихи орындар және заманауи сәулет өнері қызықтыратыны анық.

Десе де, «әр елдің салты басқа, иттері қара қасқа» деген сөз бекер айтылмаса керек. Таиланд, Вьетнам, Бали, Түркия, Дубайда, яғни шетелде демалуды көздеген қазақстандық ең алдымен нені жадында тұту керек? Бұған арнайы аз-кем тоқтала кеткен жөн.

Мәселен, кейбір елдер, визасыз режимге қарсылық білдіріп отыр. Нақты айтқанда, Таиланд билігі шоттарында 4,4 млн теңгесі жоқ қазақстандықтардың Пхукет аралына кіруіне тыйым салуы...

Қазақтан шыққан UFC жұлдызы Шавкат Рахмонов тек жекпе-жек өнерімен ғана емес, сондай-ақ рухани және интеллектуалдық дамуға да ерекше көңіл бөледі. Kursiv LifeStyle чемпионнан сүйікті кітаптары жайлы сұрап көрді.

Dar team клубының спортшысы Шавкат кітап сөресінде ерекше орын алатын төрт кітабын атап өтті:

Құран

Шавкат Рахмонов – сеніміне берік спортшы. Ол ислам дінінің қағидаттарын ұстанып, әр жекпе-жекте қолын жайып дұға ететінін байқауға болады. Сондықтан оның басты кітабы – Құран.

Құран – адамгершілік, әділдік және сабырлық туралы үйрететін қасиетті кітап. Спортшы ретінде Шавкат бұл кітаптан шыдамдылық пен өзіне деген сенімділікті табады. Бұл қасиеттер оның октагондағы жеңістерінің негізі.

Бір ғана маймыл жексенбі, 9 ақпан күні Шри-Ланканың 22 миллион тұрғынын жарықсыз қалдырды. Халық ел инфрақұрылымына назар аудармаған үкіметті сынады. Бұл туралы BBC-дің Орыс қызметі хабарлайды.

«Маймыл желіміздің трансформаторына тиісіп, жүйеде ақау туғызды», – деп түсіндірді Шри-Ланка энергетика министрі Кумар Джайакоди журналистерге толық блэкаут себебін.

Бүкіл арал жексенбі күні таңертең сағат 11-лер шамасында бір сәтте жарықсыз қалған.

Маймыл үшін аса қайғымен аяқталған бұл оқиға Шри-Ланка астанасы Коломбо қаласының оңтүстігіндегі электр станциясында болған.

«Бүкіл елді тұралатты»

Содан кейін ел билігіне жарықты қалпына келтіру үшін бірнеше сағат бойы тер төгуге тура келді. Осыған...

2024 жылы Қазақстан экономикасындағы қолма-қол ақшаның үлесі 20%-ға өсіп, 4,4 трлн теңгеге жеткен. Қазақстан қаржыгерлер қауымдастығы сарапшыларының пайымдауынша, қолма-қол ақша үлесінің артуына инфляцияның күшеюі, мобильді аударымдарды бақылауды қатаңдату мен көлеңкелі экономиканың үлесінің артуы себеп болған.

Қаржыгерлердің есебіне сүйенсек, былтыр әрбір қазақстандыққа орта есеппен 218 мың теңге қолма-қол ақша тиесілі болған. 2023 жылы бұл көрсеткіш – 184 мың теңгені құраған болатын.

2024 жылы халық банкоматтан 25,4 трлн теңге қолма-қол ақша шешіп алған. Бұл 2023 жылғы 22,9 трлн теңгемен салыстырғанда 11%-ға көп. Негізгі өсім Алматы (+1,4 трлн теңге), Шымкент (+389 млрд теңге) және Жетісу облысына (+249 млрд теңге) тиесілі.

Былтыр қолма-қол...

1 қаңтардан бері «Мемлекеттік сатып алу туралы» жаңа Заң күшіне енген. Бұл заң негізінде мемлекеттік сатып алу рәсімі оңтайландырылған. Нәтижесінде биыл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда, 5 есе көп келісімшарт жасалған. Бұл туралы Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады.

5 еселік өсім

Баспасөз қызметінің хабарлауынша, заң күшіне енгеннен кейін жасалған келісімшарттар көлемі 1 трлн теңгеге жеткен.

«Жасалған келісімшарттардың көлемі өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда бес есе өсті. Егер өткен жылы шарттар 200 млрд теңге сомасына жасалған болса, биыл 1 трлн теңгеге жуық шарт жасалды», – ҚР қаржы вице-министрі Дәурен Кеңбейіл.

Iphone-да көптеген қосымша ақылы. Кейде қосымшалардағы жазылымды өшіруді ұмытып, опық жеп жатамыз. Өйткені қаражат автоматты түрде алынады. Ал сол қаражатты қайтарып алуға болады. Оның жолын қысқа-нұсқа түсіндіреміз.

1) Әуелі «Реттеулер» белгішесін басып, ішіне кіру керек;

2) Одан кейін аккаунттыңызды басасыз;

3) Ашылған беттен «жазылымдарды» тауып, қолданбайтын ақылы қосымшаны өшіресіз;

4) Мұнан соң браузерден reportaproblem.apple.com сайтына кіресіз. Сайт ағылшынша болғандықтан, қажетті қадамдарды ағылшын тілінде келтіреміз. Қадам-қадам бойынша төмендегілерді таңдап шығасыз:

– I would like to… (жасағым келеді);

– Request a refund (қаржыны қайтарғым келеді);

– Tell us more (бізге толығырақ айтып беріңіз);

– I did not mean to buy this

Өткен аптада Дональд Трамптың Газа секторында әскери операция жүргізу туралы мәлімдемесінен кейін алтын бағасы тарихи максимумын жаңартты.

Бағалы металл қымбаттады

Bloomberg дерегінше, 2025 жылдың басынан бері бағалы металл 9%-ға қымбаттаған, ал биткойн бар болғаны 3%-ға өсіп, рекордтық деңгейінен әлі де 10%-ға төмен тұр.

Агенттіктің хабарлауынша, биткойн сенімді актив ретінде үмітті ақтамады, ал алтынға деген сұраныс, керісінше, арта береді. Бұған АҚШ пен Қытай арасында тұтануы мүмкін «сауда соғысына» байланысты экономикалық тұрақсыздық қаупінің жоғарылығы әсер етуде. 

Сонымен қатар, криптовалюталар әдетте технологиялық акциялармен қатар қозғалады, ал бұл секторда белгісіздік күшейіп келеді. Бұған Қытайдың DeepSeek чат-ботының дамуы, АҚШ-та осыған ұқсас жобаларға инвестицияның өсуі және олардың қайтарым мерзімін...

Қаңтар айында еңбек нарығында математика пәнінің мұғалімдері мен тәрбиешілерге сұраныс жоғары болған. Бұл туралы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінің есебінде жазылған.

Министрліктің мәліметінше, еңбек нарығында математика пәнінің мұғалімі, психолог, әлеуметтік педагог сынды мамандықтарға сұраныс жоғары болған.

«Тапшы мамандар қатарын математика пәнінің мұғалімдері толықтырды. Олар жалпы 529 түйіндеме орналастырды. Сондай-ақ әлеуметтік педагогтер (173 түйіндеме) мен мектеп психологтері да (262 түйіндемемен 1 мың бос жұмыс орны) тапшы мамандар қатарынан көрінді», – делінген министрлік есебінде.

Жалпы білікті қызметкерлер арасында тәрбиешілер мен автомобиль жүргізушілеріне де сұраныс жоғары болған. Сонымен бірге әлеуметтік қызметкер және білім берудегі әлеуметтік...

Миллардер Владимир Ким және Олег Новачукқа тиесілі KAZ Minerals компаниясы 2024 жылы кен өңдеу көлемін 6%-ға арттырып, 96,5 млн тоннаға жеткізді. Бұл – компания үшін рекордтық көрсеткіш. Алайда өндірілген мыс, алтын, күміс және мырыш көлемі төмендеген.

Мыс өндірісі төмендеді

Мыс өндірісі 2024 жылы 5,7%-ға қысқарып, 380 мың тоннаны құрады. Төртінші тоқсанмен салыстырғанда көрсеткіш 3,3%-ға азайған. Бұған кендегі металдың азаюы себеп болғанымен, өңдеу қуаттылығы артқан.

Ақтоғай кен орнындағы мыс өндірісі жылдық көрсеткіште 9%-ға азайып, 228,8 мың тоннаны құрады. Бұл – 2023 жылмен салыстырғанда төмен нәтиже. 2023 жылы кен орнында 252,4 мың тонна мыс өндірілген. Негізгі себеп – сульфидті фабрикаларда өңделетін кендег...

Енді бала күтімімен үйде отырған ананың ғана емес, әкенің де зейнетақы төлемдерін тағайындау кезінде еңбек өтілі ескеріледі. Конституциялық сот осындай шешім қабылдады.

Бала баққан әке

Қазақстан азаматы Т. Ш. Сағындықов перзенті дүниеге келгеннен кейін, екі айдан соң денсаулығы жоқ баласына күтім жасау үшін жұмыстан шыққан. Себебі баланың анасы да денсаулығына байланысты жаңа туған сәбиге қарауға мүмкіндігі болмаған.

Жылдар өте келе әкенің кезінде үйде бала баққан уақыты зейнетақы төлемдерін тағайындау үшін еңбек өтілін есептеу кезінде есепке алынбаған. Бұған қолданыстағы заңнамалар, атап айтқанда Әлеуметтік кодекс ережесі негіз болған.

Әлеуметтік кодекстің 208-бабы 1-тармағы 8-тармақшасында былай деп жазылған:

Кәрім Мәсімовтің құны 1,8 млрд теңге болатын Астанадағы үйі сатылымға шығарылды. Электронды сауда алаңы порталында Нұра ауданының, Ерейментау -1 мекенжайында орналасқан жертөлесі бар тұрғын үйге аукцион жарияланған. Сауда-саттыққа Қайтарылған активтерді басқару Компаниясы ұсынып отыр.

Порталда көрсетілген ақапаратқа сүйенсек, тұрғын үйдің бастапқы бағасы 1,8 млрд теңге, кепілдік жарнасы  117,9 млн теңге болады. Нысанның жалпы ауданы 2877,7 шаршы метр.  Сауда-саттық 25 ақпанда сағат 10:00-де өтеді деп жоспарлануда.

 Аукционға шығарылған фотосуреттер 2022 жылы Кәрім Мәсімов ұсталғаннан кейін, ҰҚК-нің жариялаған кадрларымен сәйкес келеді. Үш жыл бұрын Мәсімов ұсталғаннан кейін, осы зәулім сарайдан 17,2 млн доллар, алтын құймалары, элиталық сағаттар, антиквариат табылған еді. Сондай-ақ 11 бизнес-класс автокөліг...

Көлік министрлігі Автомобиль көлігі және көліктік бақылау комитеті такси қызметімен шұғылданып жүрген жүргізушілер интернет-агрегаторлардың қызметіне шағымдана алатынын мәлімдеді. Комитеттегілер Kursiv.Мedia тілшісіне мұндай опция не үшін жасалып отырғанын түсіндірді.

Қандай жағдайда шағымдануға болады

– Қазақстан аумағында такси жүргізушілерін бұғаттаған жағдайда;

– Жүргізушілерге қызмет көрсетуден бас тартқанда:

– Жүргізушілердің балын азайтқан болса; 

Қалай шағымдануға болады

Жоғарыдағы жағдайлардың бірі тіркелсе, zh.tilegen@transport.gov.kz электрондық поштасына шағым жолдау керек. Шағымды толтырудың арнайы үлгісі бар:

1. Такси қызметін ұсынатын агрегатор атауы (Яндекс, inDrive, Aparu);

2. Такси қызметі жүзеге асырылатын қала, өңір атауы;

3. Бұғаттаған уақыт (күн, ай, жыл);

4. Такси қызметі қызмет...

Қырғыздардың Кенесары ханды өлтіргені үшін кешірім сұраған Қырғызстанның әншісі Қайрат Примбердиев тұтқындалды.

Ол мұның алданда Airan.Media бейне каналы арқылы Кенесары мен Орманхан арасындағы тарихи оқиға үшін қазақ халқынан кешірім сұраған еді. Қырғызстанның Мемлекеттік ұлттық қауіпсіздік комитеті әншіні осы сөзі үшін халықаралық араздық тудырды деп күдік келтіріп отыр. Қырғызстанның заңы бойынша, ұлт араздық тудырғандарға он жылға бас бостандығынан айыру жазасы кесілуі ықтимал.

Әнші кешірім сұраған кезінде Орман ханның Кенесарыны өлтіруге мәжбүр болғанын айтқан еді.

«Мен бұл үшін қазақ халқынан кешірім сұрағым келеді. Бұл жағдай үшін шын жүректен кешірім сұраймын. Қазір жылағым келіп тұр», – деген...

Шафкат Құдабаев «ҚазМұнайГаз» басқарма төрағасының тоғызыншы орынбасары болып тағайындалды. Ол Басқарма құрамына Василий Лавреновтің орнына келді. Ұлттық компанияның құқықтық блогын басқарады.

Құдабаевтың қызмет жолы

Құдабаев еңбек жолын 2001 жылы ҚР Мемлекеттік кірістер министрлігінде жетекші маманы болып бастаған. 2002-2020 жылдары ҚР Қаржы министрлігінде әртүрлі қызметтер атқарды. 2024 жыл қазан айынан бері «ҚазМұнайГаздың» бизнес-серіктесі болып жұмыс істеген.

«ҚазМұнайГаз» ұлттық компаниясы басқарма төрағасы Асхат Хасеновтің қазір 9 орынбасары бар. Олар: Құрманғазы Есқазиев, Бекзат Абайылданов, Әсет Мағауов, Болат Закиров, Дастан Абдулғафаров, Руслан Балықбаев, Диана Асырова және Шафкат Құдабаев.

Салыстырар болсақ, Үкімет басшысы Олжас Бектеновтің 6 орынбасары бар.

«ҚазМұнайГаз» ұлттық компаниясы»

Apple компаниясы iPhone SE желісінің төртінші буынына арналған жаңа смартфонын ақпан айында таныстырады. Желіде бұл құрылғы туралы ақпарат бір жылдан астам уақыт бойы таралып жатыр, Bloomberg сарапшыларының пікірінше, бұл модель алдыңғы SE-лерден түбегейлі ерекшеленеді.

Алғашқы iPhone SЕ 2016 жылы жарық көрді. Бастапқыда iPhone 5S дизайнын сақтап, iPhone 6S процессорымен жабдықталған. 2020 жылы iPhone SЕ 2 шықты, оның сыртқы келбеті iPhone 8-ге ұқсас болғанымен, iPhone 11-дің қуатты процессорымен жабдықталды. 2022 жылы үшінші буын SE жарық көрді, ол да iPhone 8 дизайнын сақтап, iPhone 13-тің чипін қолданды. Бағасы да жыл сайын өсіп отырды:

Франция президенті Эммануэль Макрон АҚШ президенті Дональд Трамптан Еуроодақпен күрес жүргізуін тоқтатуды сұрады. Бұл туралы Франция басшысы CNN арнасына берген сұхбатында айтты.

«Еуропа сіз үшін одақтас. Егер сіз Еуропаның қауіпсіздік пен қорғанысқа көбірек инвестиция салғанын қаласаңыз, тарифтермен қорқытып, Еуропа экономикасына зиян тигізбеуіңіз керек», – деп мәлімдеді Макрон.

Сонымен бірге АҚШ-тың басты проблемасы ЕО емес, Қытай екенін айтты.

«Менің АҚШ-қа қоятын сауалым бар. Расында, сендердің проблемаларың – Еуроодақпен байланысты ма? Мен олай ойламаймын. Сендердегі мәселе – Қытайда. Соған назар аударғандарыңыз дұрыс», – деді Макрон.

Еске сала кетсек...

Үкімет бөлшек салық режимімен жұмыс істейтін салалар қатарын көбейтті. Енді коммерциялық жылжымайтын мүлікті жалға берумен айналысатын кәсіпкерлер де бөлшек салық режимінде жұмыс істей алады.

Сонымен қатар:

Бөлшек салық – бұл шағын бизнес...

Тойлаймын деген адамға әр күн мереке. Қазақстандықтар жыл сайын талқылап, жұрттың пікірі екіге бөлінсе де, ақпанның екінші аптасында көп жылдан бері бейресми түрде ғашықтар күні тойланады. Ал біз махаббатты бір күн емес, күн сайын тойлау да артық емес деп есептейміз. Сол үшін алдағы аптаның әр күніне жоспарланған іс-шаралардың тізімін әзірледік. Ішінен керегін таңдап, ғашығыңызды концертке апарып қайтыңыз.

Ескендір Хасанғалиевтің туғанына 85 жыл толуына орайластырылған кеш

Орал қаласы 12 ақпан

Алдағы аптада Орал төрінде КСРО Халық артисі, ҚР Мемлекеттік сыйлығының лауреаты, әнші-композитор Ескендір Хасанғалиевтің 85 жылдығына арналған «Айналдым елім» еске алу концерті өтеді.

Қазақтың екінші әнұранына айналған «Атамекен» әнін...

Илон Маск TikTok-тың АҚШ-тағы бизнесін сатып алу жоспарында жоқ екенін мәлімдеді.

«Мен TikTok-ты сатып алуға өтініш берген емеспін және оған аса қызығушылық танытып отырған да жоқпын. Аталған әлеуметтік желіні дамыту жоспарымда да жоқ», – деп мәлімдеді Илон Маск сенбі күні Германияда өткен бизнес-конференцияда.

Ол іс-шараға видео байланыс арқылы қосылды. Маск әдетте компанияларды нөлден бастап құратынын, ал Twitter-ді сатып алуы – сөз бостандығын сақтау мақсатында жасалған ерекше жағдай екенін атап өтті.

Bloomberg қаңтар айында Қытай үкіметі TikTok-тың америкалық бөлімшесін Илон Маскқа сатуды қарастырғанын хабарлаған болатын. Бұл ретте X әлеуметтік желісі АҚШ-тағы TikTok бизнесін басқаруы...

Тимур Құлыбаев — Қазақстандағы қалтасы қалың ең табысты, әрі ықпалды кәсіпкердің бірі. Байлығы 5 млрд долларға жуықтайтын олигарх банк секторы, мұнай-газ, жылжымайтын мүлік және өндіріс салаларында ауқымды активтерге ие.

Өмірбаяны

Тимур Асқарұлы Құлыбаев – 1966 жылы 10 қыркүйекте Алматы қаласында дүниеге келген. 1983 жылы физика-математика бағытындағы мамандандырылған мектепті тәмәмдайды. Жоғары білімін М.В.Ломоносов атындағы Мәскеу мемлекеттік университетінің халық шаруашылығын жоспарлау мамандығы бойынша экономист біліктілігімен бітірген. 1999 жылы ғылыми диссертациясын қорғап, экономика ғылымдарының кандидаты дәрежесін иеленді. Бірнеше жыл ғылыми-зерттеу институтында қызмет атқарады.

Құлыбаевтың байлығы 

Forbes Kazakhstan мәліметінше, ол 5 млрд долларлық байлығымен Қазақстанның ең бай кәсіпкерлер тізімінде екінші орынға жайғасқан. Ал...