Жаңалықтар

Солтүстік Қазақстан облысы бойынша экономикалық тергеу департаменті Ақтау қаласы әкімінің экс-орынбасары болған Тимур Садвакасовқа іздеу жариялады. Ақпарат құқықтық статистика және арнайы есепке алу порталының қылмыскерлерді іздестіру бөлімінде жарияланды.

Портал мәліметінше, Садвакасов 5 ақпаннан бері іздестіріліп жатыр.

Садвакасовты не үшін іздеп жатыр

Ақпаратта Садвакасовтың есімі СҚО-дағы заңсыз пайдалы қазбалар өндіру ісі бойынша төрт күдіктінің бірі ретінде аталады. Бұл істегі негізгі айыпталушылар — Обухов тау-байыту комбинатының тең төрағасы Виктор Долгалев пен оның ұлы Данил Долгалевке жер қойнауын өз бетінше пайдаланғаны және заңсыз кәсіпкерлікпен айналысқаны үшін айып тағылған. Ал Тимур Садвакасов пен Санат Құрманбаев пара беруге итермелеу және алаяқтық баптары...

Белгілі әнші Нұрлан Өнербаев айыппұл түрі артып жатқанына наразылық білдіріп желіде жазба жариялады.

Өнер адамы жазбасында айыппұл көбейіп жатқанына наразылығын қазақ тілінің жағдайына деген қыжылмен жеткізген..

«Күнде бір айыппұл түрін шығарасыңдар! Айыппұлдың бір түрін халық өзіміз ұсынайық. Қазақ тілінде сөйлемейтіндерге 39 320 теңге айыппұл салынсын» дейді ол.

Қазақстандықтар айыппұл түрінің көптігіне жиі шағымданады. Жуырда көлікті 5 минуттан артық қыздырғандарға айыппұл салынатыны туралы әңгіме көпт...

The New York Times-тың жазуынша, 2024 жылдың қорытындысы бойынша АҚШ-тағы сауда балансының тапшылығы рекордтық деңгейге – 1,2 трлн долларға жетті.

Доллардың күшеюі экспорттың өсуін тежеп, импортқа деген сұранысты арттыруда.

Сауда министрлігінің сәрсенбіде жариялаған деректеріне сүйенсек, АҚШ-қа бағытталған импорт 6,6%-ға өсіп, 4,1 трлн долларға жеткен. Экспорт та тарихи рекордқа жақындап, 3,2 трлн долларға тең болды.

Бұған америкалық бизнес және қаржылық кеңес беру қызметтері сатылымының жақсаруы, сондай-ақ шетелдіктердің АҚШ-қа жасаған сапарларына жұмсаған шығындарының артуы ықпал еткен.

Дегенмен, тауар экспорты баяу өсіп жатыр. Доллардың күшеюі АҚШ өнімдерін шетелдік сатып алушылар үшін қымбаттатып, автомобильдер, қосалқы бөлшектер, өнеркәсіптік тауарлардың сатылымын азайтты. Тек мұнай...

Илон Маск АҚШ үкіметіндегі алғашқы екі аптасында өзінің командасымен бірге қаржылық деректерді зерттеп, тынбай жұмыс істеп жатыр. Бұл туралы New York Times хабарлады.

Маск жұмысқа кіре салысымен USAID-ті (АҚШ-тың халықаралық даму агенттігі) жабуға асықты. Сонымен қатар федералды қызметкерлерді «жалқау» деп айыптап, олардың орнын жасанды интеллектімен ауыстырмақшы.

New York Times мәліметінше, президент Дональд Трамптың қолдауымен Маск федералды бюрократияға қарсы күрес жүргізіп жатыр. Бұл әрекеттер мемлекеттік басқару жүйесіне елеулі өзгерістер әкеледі деп күтіліп отыр.

Илон Масктің биліктегі ықпалы

Масктің командасы Конгресс билігін сынап, азаматтық қызметті қорғау заңдарын бұзатын әрекеттерге де барды. Қаржы министрлігі мен USAID (АҚШ-тың халықаралық даму...

Енді қазақстандық кәсіпкерлер KPO, Теңізшевройл, NCOC тәрізді ірі операторларға өз қызметі мен тауарларын көбірек ұсына алады. Олар еліміздегі шетелдік компаниялардың сатып алуына көбірек қатысу үшін үкіметтік ұйымдар да көмектеседі. Бірақ отандық кәсіпорындардың барлығы халықаралық деңгейде жұмыс істеуге дайын емес. Бұл туралы Мәжілістегі отырыста Халықаралық мұнай-газ машина жасауды дамыту орталығының бас директоры Әбішев Дастан хабарлады.

Отандық өндірушілердің олқылығы қандай?

Халықаралық мұнай-газ машина жасауды дамыту орталығы – ҚР Үкіметі және үш ірі оператордың бастамасымен құрылған. Орталық мамандары еліміздегі жұмыс істейтін кәсіпорындардың жұмысына талдау жүргізген. 200-ден астам өнеркәсіптерді аралап шықты. Олардың арасында тек 40-қа жуық отандық компания ғана жоғары сұранысқа...

Air Astana әуе компаниясының Қазақстан қор биржасында саудаланған қарапайым акциялары (AIRA) бейсенбі, 6 ақпан күні, күрт құлдырап, тарихи теріс көрсеткішті жаңартты. AIRA бір күнде 12 теңгеге құлады.

Әуе компаниясының акциясы 6 ақпандағы сауда-саттықты 747 теңгемен аяқтады. Бұл – тарихи теріс көрсеткіш.

2024 жылғы ақпанда IPO-ға 1190 теңгемен шыққан AIRA бір жылда 443 теңгеге арзандап, шамамен 37% құнынан айрылды.

AIRA-ның бұған дейінгі тарихи теріс көрсеткіші 2024 жылғы 4 желтоқсанда тіркелген. Сол кезде акция құны 755 теңгеге дейін құлдырап, кейін аздап нығайған. Бірақ 6 ақпанда 747 теңгеге дейін жетіп, екі ай бұрынғы тарихи теріс көрсеткіш жаңарды.

«Біз...

Көлік министрлігі биылғы жол құрылысы маусымында 13 мың шақырым жолда құрылыс пен жөндеу жұмыстары басталатынын хабарлады.

Атап айтқанда, ұзындығы 2,2 мың шақырым жолды салу және қайта жаңарту, 6,6 мың шақырым жолда күрделі және орташа жөндеу жұмыстары жүргізіледі. Жергілікті маңыздағы 4,2 мың шақырым жолды жөндеу жоспарланған.

Жалпы ұзындығы шамамен 1 мың шақырымды құрайтын, құрылысы осы кезге дейін басталып кеткен «Қалбатау – Майқапшағай», «Күрті – Қонаев», «Қызылорда – Жезқазған» және «Ұзынағаш – Отар» күре жолдарында жұмыс жалғасады.

Төрт жолақты жолдар

«Ақтөбе – Ұлғайсын», «Қарағанды – Жезқазған», «Атырау – Доссор» және «Сарыағаш қаласының айналма жолы» жобаларының құрылысын бастау көзделген. Оларды...

Huawei-дің бір жылдағы табысы 22%-ға артты. Huawei директорлар кеңесінің төрағасы Лян Хуа 2024 жылы компанияның жылдық кірісі 860 млрд юаньнан (118,27 млрд доллар) асқанын мәлімдеді деп хабарлады Reuters.

Осылайша, компания АҚШ санкцияларының салдарын еңсеріп, табысын бір жылда 22%-ға арттырды.

«2024 жылы Huawei-дің көрсеткіштері күтілген деңгейге сәйкес қалыптасты, сатылым тұрақты өсім көрсетті. Ал автомобиль саласы қарқынды дамыды», – деді Лян Хуа.

Canalys мәліметінше, 2024 жылы Huawei Қытай смартфон нарығының 16%-дық үлесін иеленіп, Apple-ды басып озды.

Компания 2023 жылы соңғы төрт жылдағы рекордын жаңартқан. Технологиялық алпауыттың табысы бір жыл бұрынғымен салыстырғанда 2023 жылы 9,63% өсіп, 704,2 миллиард юаньға...

Назарбаев университеті 2024 жыл соңында америкалық  NGF қорының үстінен сотқа шағым түсірген. Бұл туралы ұйымның KursivMedia сауалына берген жауабында жазылған. Сонымен қатар университет бұрынғы басшысы Шиего Катсуға да қарсы шағым әзірлеп жатыр.

«Іс АҚШ-та қаралатын болады. Қазіргі уақытта басқа мәліметтер жарияланбайды», – деп жауап берді НУ.

Назарбаев университеті шетелге заңсыз шығарылған қаржысын қайтаруды көздеп отырғаны былтыр жыл соңында жариялады.Университеттің мәлімдеуінше, НУ-ды Шиего Катсу басқарған 2011-2023 жылдары NGF қорының директорлар кеңесінен Қазақстан өкілдерін шығарып, Jusan Bank тобын өз бақылауына алуға тырысқан.

Нәтижесінде, университет пен Назарбаев Зияткерлік мектептерін (НЗМ) қаржыландыруға арналған миллиардтаған теңге қаражат

Қуандық Бишімбаев түрме басшылығы тарапынан ынталандырудың болмауына шағымданып, сотқа арыз түсірген. Бұл туралы бұрынғы экономика министрінің адвокаты хабарлады.

Оның сөзіне қарағанда, колонияда өткен шахмат турнирінде бірінші орын алыпты. Бишімбаевтың талап-арызында оның сотталушыларға Рақымжан Қошқарбаевтың жүз жылдығына орай, Рейхстагқа ту тіккен қазақ батырының өмірі жайлы айтып бергені көрсетілген.

Қуандық Бишімбаевтың пікірінше, түрмедегі белсенділігіне қатысты ешқандай ынталандыру көрмей отыр. Мұның себебі «біржақты қатынаста» жатқан көрінеді.

«Өзге сотталушылар ештеңеге қатыспай-ақ еш кедергісіз ынталандыру алып жатыр. Үш ай өтеді, ынталандыру алады. Бишімбаев бәріне қатысып жатыр», ‑ дейді оның адвокаты.

Десе де, Қылмыстық-атқару жүйесі комитеті не үшін Қуандық Бишімбаевқа ынталандыру...

Қазақстандық музыкалық продюсер Әділжан Юсупов өмірден өтті. Ол белгілі әнші әрі продюсер Бағым Мұхитденованың күйеуі еді.

Қаралы хабарды Бағым Мұхитденованың әпкесі, танымал продюсер Баян Алагөзова әлеуметтік желіде жариялады.

Instagram-дағы Stories-те Алагөзова марқұмның суретін бөлісіп, көңіл білдірді:

«Бүгін біз Адикпен қоштастық. Сен жақсы адам, дос, жар, әке болдың. Біз сені жақсы көреміз. Жүрегіміз соққанша есімізде боласың,» – деп жазды Алагөзова.

Әзербайжан ұлттық мүддесін қорғау мақсатында АҚШ пен Ресей ұйымдарының жұымысын тоқтатты. Бұл туралы Report басылымы өзінің сенімді дереккөзіне сілтеме жасай отырып хабарлады.

«Россотрудничество» агенттігінің Әзербайжан аумағындағы қызметін тоқтатқаны туралы ресейлік тарапқа ресми хабарлама жіберілді», – деп хабарлайды агенттік.

Басылым мәліметінше, осылайша Әзербайжан өзінің ұлттық мүдделерін қорғауды қолға алған. Яғни мемлекет өзінің ішкі істеріне сыртқы күштердің араласуына тосқауыл қою туралы шешім қабылдаған.

Мұның алдында дәл осындай шетелдік ұйым саналатын USAID агенттігінің де жұмысын тоқтатқан болатын. Бұл шешім Трамптың президентікке келуіне дейін шығарылған. Ол кезде де үкімет ұлттық мүдде тұрғысынан әрекет етіп жатқанын мәлімдеген...

АҚШ президенті Дональд Трамптың Украинадағы үш жылға таяған соғысты тоқтату туралы жоспары қауіпсіздік конференциясында ұсынылуы мүмкін. Бұл туралы Bloomberg агенттігі хабарлады.

Қайда әрі қашан

Басылым мәліметінше, Трамп жоспарын Германияның Мюнхен қаласында келесі аптада өтетін қауіпсіздік конференциясында жариялауды көздеп отыр.

АҚШ президентінің Украина және Ресей бойынша арнайы өкілі Кит Келлогг Трамп жыл сайынғы конференцияда сөз сөйлеуге ниетті екенін растаған.

Шарттары

Bloomberg дереккөздер дерегіне сүйеніп, жоспар қақтығысты қазіргі түйісу сызығы бойынша уақытша тоқтатып, Украинаның Ресей басып алған кей бөліктерінің жағдайын белгісіз күйде қалдыруы мүмкін екенін жазды. Бірақ Украинаға Мәскеудің қайта шабуыл жасауына қарсы қауіпсіздік кепілдіктері берілуі мүмкін...

Әлихан Смайылов басқаратын Жоғарғы аудиторлық палата цифрлық даму саясатына қатысты жүргізілген аудит қортындысын жариялады. Нәтижесінде  1,1 млрд теңге көлемінде қаржылық заңбұзушылықтар және 46,5 млрд теңгенің тиімсіз пайдаланылғаны анықталды.

Аудит материалдары

Жоғарғы аудиторлық палата «Инновациялық технологиялар паркі» АКҚ және цифрлық даму саласына бөлінген бюджет қаражатының тиімділігін тексерген. Мұнда біршама қаржылық бұзушылықтар бар. Мәселен, 2016-2017 жылдары 5 технологиялық даму орталығын және 1 венчурлік қорды құруға 4,9 млрд теңге бөлінген. Алайда олардың үшеуі тиімсіз жұмыс істесе, екеуінде перспективалық даму жоспары болмаған. Нәтижесінде бюджеттің 3 млрд теңгесі тиімсіз жұмсалған.

«95 стартап жобасына салынған 987 млн теңге инвестицияның тиімділігі расталмаған...

Назарбаев Университеті (NU) бұрынғы президенті Шигео Катсуға қарсы сотқа шағым дайындап жатыр. Ол университеттің қазіргі басшылығын жемқорлыққа қатысты айыптап, нашар басқарды деген болатын. Бұл туралы білім ордасының KursivMedia ресми сауалына берген жауабында жазылған.

Университеттің мәліметінше, іс АҚШ-та қаралады, бірақ толық ақпарат әзірге жарияланбайды.

Шигео Катсу НУ-ды 13 жыл басқарған. 2023 жылдың көктемінде қызметінен кетті.

2024 жылдың желтоқсанында Жоғары аудиторлық палата университетте 73 млрд теңгенің тиімсіз жұмсалғанын анықтаған соң, Катсу университет басшылығын сынға алды. Ол бұрынғы білім министрі Аслан Сәрінжіповтің университетке қайта оралуына алаңдаушылық білдіріп, НУ мен НЗМ-ді қаржыландыруға арналған NGF қоры дұрыс басқарылмағанын айтты.

НУ басшылығы Катсудың сөздері шындыққа...

2024 жылы елімізге Қытайдан келген туристер саны 655 мың адамға жетіп, 2023 жылмен салыстырғанда 78%-ға артты. Бұл туралы Туризм және спорт министрлігі Туризм индустриясы комитетінің төрағасы Нұртас Кәріпбаев мәлімдеді.

Қазақстан туризм жылының нәтижелері

Қытаймен туризм саласындағы ынтымақтастықты арттыру мақсатында 2024 жылы көптеген шаралар жүзеге асырылды. Өңірлер, туристік компаниялар, агенттіктер мен медиа платформалар арасында 200-ден астам келісімге қол қойылды. Сонымен қатар, 1,3 миллиард аудиториясы бар қытайлық медиа мен әлеуметтік желілерде Қазақстан туралы кең көлемде ақпарат таратылды.

Бұл еліміздің Қытай нарығындағы туристік тартымдылығын арттырып, шетелдік қонақтарды қызықтыруға ықпал етті. Осыған байланысты, 2025 жыл ресми түрде Қытайдың Қазақстандағы туризм жылы...

Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин қосылған құн салығы (ҚҚС) көтерілген кезде, әлеуметтік төлем, зейнетақы мен бюджеттік сала қызметкерлерінің жалақысы қалай индекстелетінін айтып берді. Оның сөзінше, салық мөлшерлемесі тіпті 20%-ға дейін көтерілген жағдайда, бұл өзгерістер мемлекетке шамамен 800 млрд теңгеге түседі.

Вице-премьердің айтуынша, бұл сома бюджет үшін айтарлықтай қиындық тудырмайды.

«Бұл соманы ұстап тұра аламыз деп сенімді түрде айта аламыз. Барлық қажетті есеп әртүрлі сценарий бойынша жасалып қойған. Қазіргі уақытта Экономикалық зерттеулер институты бизнестің ықтимал реакциясын зерттеп жатыр», – деді ол.

Алайда министр индекстеу тетіктеріне қатысты нақты мәліметтер бермей, негізінен өз ведомствосының жұмысына басымдық берді.

Сенат Төрағасы Мәулен Әшімбаев бюджет тапшылығы мәселесін ҚҚС-ті көтеру арқылы емес, шығындарды азайту арқылы шешу керек деп санайды. Бұл туралы бүгінгі Сенат отырысында айтты.

«Бюджеттік процесс күрделі әрі белгілі бір тәртіппен реттеледі. Осы орайда орынсыз әрі тиімсіз шығындарды болдырмау тәртібін сақтау маңызды. Қазір қоғамда ҚҚС мәселесі қатты талқыланып жатыр. Біз бүкіл айтылған аргументтерді түсініп отырмыз. Бірақ бұл жерде шығындарды азайту мәселесіне мән берген абзал. Оларды реттеп, қысқарту керек. Солайша үнемдеу жолдарын қарастырып, салықты көтеру мәселесінде ойлануымыз керек. Бізге орынсыз шығынға жол бермеу бойынша арнайы ереже керек», – деді Сенат төрағасы.

Қазақстан жаз бойы Өзбекстанды айналып өтіп Ауғанстанға бидай экспорттайтын жаңа маршруттар іздестіріп жатыр. Сол арқылы биыл бидай экспортын ұлғайтуды жоспарлап отыр. Бүгін журналистермен кездескен Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин осындай жоспарларын бөлісті.

Қазақстан қанша бидай экспорттайды?

«2024 жылдың қыркүйегі мен 2025 жылдың қаңтар аралығында бес ай ішінде біз алты миллион тонна бидай тасымалдадық. Бұл – өте жақсы көрсеткіш. Осы жолғы мақсат – экспортқа 12 млн тонна бидай жіберу. Қазір қарасам, бұл міндетті орындай алады екенбіз, сенімдімін», – деді Жұманғарин.

Бірақ мәселе – біз бидай тасымалдаған елдер оны ұнға айналдырып ары қарай экспорттайды. Журналистер...

Қазақстан ұлттық құрамасының бас бапкері міндетін атқарушы Әли Әлиев журналистермен баспасөз маслихатында өз жалақысы туралы сұраққа жауап берді.

Маған елді таныту құрметі бұйырды, сондықтан Марат Талғатұлы (Омаров) екеуміз жалақы туралы сөйлескен жоқпыз. Қандай жалақы белгілесе, сонымен жұмыс істеймін. Егер берілмесе де, бәрібір жұмыс істей беремін. Себебі 20 миллион халықтың үміті тұрғанда, келісімшарттағы соманы талқылау орынсыз деп санаймын.

Сонымен қатар Әлиев Черчесов жайлы пікір білдірді.

«Станислав Саламовичтің әріптесі ретінде мен оның нәтижелерін қолдадым. Ол Ресей құрамасымен жақсы жетістіктерге жетті, Польша мен Венгрияның чемпионы атанды. Ол өз жұмысында әрдайым тәртіпке баса назар аударатын...

Қазақстандық әзілкеш Евгений Чебатков Мәскеуде жүріп, қырғыз такси жүргізушімен әңгімесінен кейін өзінің «нағыз қазақ» екенін түсінген.

Стендап-комик өзінің қазақтарға тән мінез-құлқын өзі бұрын аңғармай келгенін айтты. Мұны ол Instagram-да бейнежазба жариялап, оқиғаның мән-жайын баяндап берді.

Қырғыз нені түсінбеді?

Чебатков Мәскеуде бір қырғыз такси жүргізушісімен әңгімелесіп қалады. Ол қырғыз қазақтардың қызық мінез-құлықтары жайында сөз етеді.

«Біз әңгімелесіп кеттік. Ол менің қай жақтан екенімді сұрады. Қазақстаннан екенімді айттым. Ол: «Мен Қазақстанды жақсы көремін. Ол жақта менің достарым көп. Бірақ бір нәрсесін мүлде түсінбей қойдым. Қазақтар мақтануды ұнатады. Тіпті, автокөлік нөмірлерін де ерекше етіп алғысы келед...

Үкіметтің қосылған құн салығы реформасының саудагерлерге, дүкендерге, мейрамхана бизнесі мен сұлулық салондарына қатысы жоқ. Вице-премьер, Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин бүгін Астанадағы брифингте осылай деп мәлімдеді.

«Халыққа қызмет көрсететіндер: саудагерлер, үйлерде орналасқан дүкендер, дүңгіршектер, базардағы сауда нүктелері, мейрамханалар және тағысын тағыларға біз қолға алған реформаның ешқандай қатысы жоқ.

Олар бір жылдық жалпы табысының 2,4 млрд теңге көлеміндегі шегімен жұмыс істеп, 4 пайыз қосылған құн салығын төлеп келді. Сонша мөлшерде төлей береді. Олардың тіршілігінде ешқандай өзгеріс болмайды», – деп мәлімдеді Жұманғарин бейсенбі күні парламент ғимаратындағы журналистерге.

Вице-премьердің айтуынша, «реформа бизнестің ұсақталып кеткен азғантай бөлігін ғана қамтиды».

Биыл «Астана» халықаралық форумын өткізуге 4,5 млрд теңге жұмсалады. Бұл туралы Ұлттық экономика министрі Серік Жұманғарин мәлімдеді.

Министрдің айтуынша, бұл форумды өткізуге бюджеттен қаржы қарастырылып қойған. Десе де Жұманғарин демеушілер қол ұшын береді деген үмітте.

Оның айтуынша, мұндай форумдарды өткізу ел имиджін көтеру, шетелден инвестиция тарту үшін қажет.

«Форумды өткізуге жалпы 4,5 миллиард теңге жетеді. 1,5 миллиард теңге қазынадан, қалғаны демеушілерден тартылады», – деді Жұманғарин.

2024 жылы Астана халықаралық форумы бюджет шығынын қысқарту мақсатында өтпеген. Ал 2023 жылы өткізілген форумға 1 млрд теңге жұмсалған. Биыл форум 29-30 мамыр аралығында өтеді.

Димаш Құдайбергеннің құрметіне ашылған Польшадағы DiVoices хоры Dears фандомының сегіз жылдығына орай ерекше сый жасады. Жанкүйерлер қазақстандық әншінің өнер жолының бастауы болған «Ұмытылмас күн» әнін орындап, сүйікті әртістеріне құрмет көрсетті.

«Димаш бұл әнді жазғанда оның жанкүйерлер үшін қаншалықты ерекше мәнге ие болатынын елестетпеген де шығар. Dears үшін әрбір концерт, әрбір кездесу мен сапар – ұмытылмас естеліктерге толы үлкен шытырман оқиғаның бір бөлігі», – дейді фан-клуб админі Тереза Какол.

DiVoices жобасы тек Польшадағы емес, бүкіл әлемдегі жанкүйерлерді біріктірді. «Ұмытылмас күн» әнін орындауға АҚШ, Норвегия, Перу, Швеция, Латвия және Жапония фан-клубтарының өкілдері де қосылды.

«Біздің бұл орындауымыз Dears-тың жүрегінен...