Жаңалықтар

Президент «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне әскери-патриоттық тәрбие, әскери қызмет және жекелеген орталық мемлекеттік органдардың функцияларын қайта бөлу мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» заңға қол қойды.

Заң арқылы Еңбек кодексіне, «Қазақстан Республикасының қорғанысы және Қарулы Күштері туралы», «Білім туралы», «Әскери қызмет және әскери қызметшілердің мәртебесі туралы», «Қорғаныс өнеркәсібі және мемлекеттік қорғаныстық тапсырыс туралы» заңдарға және басқа да заңнамалық актілерге өзгерістер мен толықтырулар енгізіледі.

Өзгеріске сай, енді қандай да бір оқу орнында оқып жатқан жастар білім алуына байланысты әскерге шақыруды бір рет қана кейінге шегере алады. Бұл университет студенті сабағына байланысты 4 жылда бір рет қана әскерден босатылады

Армения ҰҚШҰ-дан шығуы мүмкін. Бұл жайлы елдің премьер-министрі Николь Пашинян айтты.

«Біз мүшелікті уақытша тоқтатқанша ҰҚШҰ құрамынан шығуымыз әбден мүмкін», – деді ол.

Сондай-ақ ол Ереванның Еуроодаққа кіргісі келетінін де жариялады.

» Арменияда ЕО-ға кіру процесінің басталуы туралы қабылданған заң Арменияның Еуроодақ мүшесі болғысы келеді дегенді білдіре ме? Еуропалық әріптестерімізден осындай сұрақ түсті. Менің жауабым: иә, Армения Еуроодақ мүшесі болғысы келеді», – деп атап өтті премьер-министр.

Пашинянның сөзінше, екі тарап бұл мәселені талқылап, оңай процесс болмайтынына тоқталған.

Армения ҰҚШҰ-ға неге өкпелі?

Армения Ұжымдық қауіпсіздік...

Президент Қ.Тоқаев Барселонада өткен халықаралық STEM олимпиадасында, сондай-ақ Біріккен Араб Әмірліктерінде ұйымдастырылған химия пәнінен халықаралық олимпиадада жеңіске жеткен оқушыларға құттықтау жеделхатын жолдады.

Қасым-Жомарт Тоқаев мұны елдің абырой-беделін арттыра түсетін тарихи жетістік ретінде бағалаған.

– Бұл – Қазақстанда білім беру саласы қарқынды дамып келе жатқанының айқын дәлелі. Мемлекет жастардың сапалы білім, тағылымды тәрбие алуына әрдайым баса мән береді. Еліміз сіздерді мақтан тұтады. Жарқын жеңістеріңіз көп болсын! – деп жазды Президент.

Бұған дейін, әлем чемпионатында күміс жеңіп алған шахматшылар министрден ақшалай сыйлық түрінде марапат алғанын жазғанбыз.

Еуропадағы кейбір елдер Украина үшін америкалық қару-жарақ сатып алудан бас тартты. Италия, Франция және Чехия бұл келісімге қосылмайтынын жариялады.

Еуропалықтар Трамптың ұсынысынан неге бас тартып жатыр?

Алғашқылардың бірі болып Франция келісімге қатыспайтыны белгілі болды. Бұл жайлы француз шенеуніктеріне сілтеме жасаған Politico жазды. Олардың сөзінше, Париж Еуропада жеке қорғаныс-өндіріс базасын құрғанды дұрыс көреді. Сол үшін қазір Франция үкіметі қорғаныс шығындарын көбейтуге тырысып жатыр. Оның үстіне елде бюджет тапшылығы және мемлекеттік қарыз деген мәселе бар.

Осыдан кейін Италияның да қару-жарақ сатып алуға қатыспайтыны анықталды. Бұл жайлы дереккөздерге сілтеген La Stampa басылымы жазды. Италиялы...

Қарағанды облысының әкімдігінде Freedom Holding Corp әзірлеген Балалар мен жасөспірімдерге  арналған заманауи футбол академиясын салу жобасының тұсаукесері өтті. Freedom Holding Corp акционері, Freedom QJ League қамқоршылық кеңесінің төрағасы Тимур Турлов 2028 жылы қолданысқа берілетін академияның жоспарын  аймақ әкімі Ермағанбет Бөлекпаевқа таныстырды.

Жоба құны қанша

Академия құрылысына бөлінген жер телімі 9 гектардан, жалпы құрылыс ауданы 28 мың шаршы метрден асады. Жоба толығымен Freedom Holding Corp. компаниясының қаржысы есебінен жүзеге асырылады. Құрылыс құны 11–12 млрд теңге шамасында бағаланып отыр.

Тимур Турловтың айтуынша, мұнда балалар кәсіби спорттың машықтарын үйреніп қана қоймай, сапалы білім де алып шығауға болады. Ол үшін барлық  жағдай жасалған.

Алматы қаласы Түрксіб аудандық сотында әуежай қызметкерін кепілге алған Машрапбек Баратовқа қатысты іс бойынша сот үкімі шықты, деп хабарлады Tengrinews.kz сайты.

Сот Машрапбек Баратовты жалпы жиыны 11 жылға соттаған. Әуежайдағы оқиғаға қатысты бұзақылық, кепілге алу, терроризм туралы көрінеу жалған ақпарат тарату баптарымен айыпталып, 10 жыл 6 ай мерзіміне кесілген. Сондай-ақ оған 2023 жылғы іс бойынша өтелмеген бостандығын шектеу жазасы қосылған.

Ол жазасын орташа қауіпсіздік деңгейіндегі мекемеде өтейді.

Айыпталушының кінәсін мойындауы – жазаны жеңілдететін мән-жай ретінде есепке алынған.

Бұған дейін, прокурор айыпталушыны 10,5 жылға соттауды сұраған.

Әуежай ішіндегі оқиға

Машрапбек Баратов 2025 жылдың 7 наурызында Алматы әуежайында...

Түркия президенті Реджеп Ердоғанның саяси бәсекелесі Экрем Имамоғлу 1 жыл 8 айға сотталды. Бұл туралы Hurriyet түрік басылымы хабарлады.

Басылым мәліметінше, сот Ыстанбұлдың бұрынғы әкімі Имамоғлуды «терроризммен күрес қызметінің өкілдерін қудалады» деген айып бойынша ақтады. Алайда сот саясаткерді «қызметін орындап жүрген азаматтарды көпшілік алдында балағаттағаны» үшін 1 жыл 5 айға, «қорқытып-үркіткені» үшін тағы 2 ай 15 күнге соттады. Имамоғлу барлығы 1 жыл 8 ай түрме жазасына кесілді.

Hurriyet сот процесі кезінде прокурор мен Имамоғлу арасында кикілжің болғанын жазды. Судья сотталушыдан анық сөйлеуін, тағылған айыптарды жоққа шығаруын сұраған. Саясаткер: «Түркияда осы уақытқа дейін мені осылай қыспақта ұстаған емес» деп жауап...

Kaspi Bank 2024 жылы су тасқынынан зардап шеккендерге көмек ретінде 620 миллион теңге аударған. Тергеу мәліметтеріне сәйкес, бұл қаражатты «Biz Birgemiz Qazaqstan 2030» қорының жетекшісі Перизат Қайрат иемденген. Енді банк бұл қаражатты сот арқылы өндіріп алмақ.

Kaspi Bank заңгері Айдар Кісенбаевтың айтуынша, 2024 жылдың 5 сәуірінде Перизат Қайрат банкке 120 миллион теңге бөлу туралы өтініш хат жолдаған. Ал 8 сәуірде екінші рет хат жолдап, тағы 500 миллион теңге сұраған. Банк жалпы сомасы 620 миллион теңгені қор есепшотына аударған.

2024 жылдың 1 шілдесінде «Biz Birgemiz Qazaqstan 2030» қоры атынан Перизат Қайрат қол қойған алғыс хат келген. Жанында қаражаттың қайда жұмсалғаны...

Енді Қазақстанда дропперлік жасағаны үшін қылмыстық жауапкершілікке тартылып, үш жылға дейін бас бостандығынан айырылды. Президент Қасым-Жомарт Тоқаев қажетті заңға қол қойды.

Заңда, атап айтқанда, дропперлік үшін қылмыстық жауапкершілік бекітіледі. Ол үшін Қылмыстық кодекстегі «Банктік шотқа, төлем құралына немесе сәйкестендіру құралдарына заңсыз қол жеткізу, оларды беру не сатып алу, сондай-ақ заңсыз төлемдер мен ақша аударымдарын жасау» туралы бапқа өзгеріс енгізілді.

Ұсынылып отырған өзгерістер бойынша:

Бас прокуратураның Құқықтық статистика және арнайы есепке алу жөніндегі комитетінің мәліметі бойынша, 2025 жылдың 6 айында елде 15 698 жол-көлік оқиғасы тіркелген. Бұл өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 54 пайызға артық.

Жол-көлік оқиғаларының салдарынан 22 346 адам зардап шегіп, оның 955-і қаза тапқан.

ЖКО-ның басым бөлігі республикалық маңызы бар тас жолында тіркелген. Олардың саны – 1 401. Ең көп ЖКО Алматы (404), Ақмола (126) және Жамбыл (121) облыстарында болған.

Жол-көлік оқиғасына кінәлі тараптар:

Үндістанда 114 жастағы марафоншы Фауджа Сингх жол апатынан қайтыс болды. Жергілікті полиция оның өліміне себепкер болған күдіктіні — 26 жастағы Амритпал Сингх Диллонды ұстағанын мәлімдеді.

Апат Пенджаб штатының Джаландхар қаласына жақын жерде, Сингхтің туған ауылы Биас Пинд маңында болды. Сингх күндізгі серуен кезінде жолды кесіп өтпек болғанда, қатты жылдамдықпен келе жатқан жол талғамайтын көлік қағып кеткен. Ауыр жарақат алған марафоншыны жергілікті тұрғындар ауруханаға жеткізгенімен, дәрігерлер оның өмірін сақтап қала алмады.

Фауджа Сингх — бүкіл әлемге аты мәлім рекорд иесі. Марафонмен 89 жасында айналыса бастаған. 2000 жылдан 2013 жылға дейін тоғыз толық марафон жүгіріп шыққан. 102 жасында кәсіби спорттық мансабын...

2025 жылғы маусымда Қазақстандағы жылдық инфляция деңгейі 11,8% болды. Бұл өткен айдағы (мамыр – 11,3%) көрсеткішпен салыстырғанда жоғары. Инфляция өсімі елдің 18 өңірінде жеделдеген, тек 1 өңірде баяулаған, тағы 1 өңірде өзгеріссіз қалған. Бұл туралы Ұлттық банк ақпаратында жазылған.

Азық-түлік қымбаттады

Маусым айында азық-түлік бағасы жылдық мәнде 10,6%-ға дейін көтерілді. Салыстырар болса, мамырда бұл көрсеткіш 9,6% еді. Ақмола облысында баға 12,5% өскен, ал Алматы қаласында инфляция 8,7% құрады.

Азық-түлікке жатпайтын тауарлардың бағасы да көтерілді. Жылдық өсім 9,4% болды (мамырда – 9,0%). Бұл көрсеткіш бойынша Түркістан облысында баға 12,5%-ға, ал Павлодар облысында бар болғаны 6,3%-ға өскен.

Абай облысы Бородулиха ауданының прокуратурасы үш орта мектептің 194 қызметкерінің жеке мәліметтері тарап кеткенін анықтады, деп хабарлады Бас прокуратура.

Заңбұзушылық мемлекеттік сатып алу порталына мониторинг жүргізу барысында анықталған.

Хабарламаға қарағанда, білім беру мекемелері мемлекеттік сатып алу тәртібі бойынша медициналық тексеруден өту үшін қызметкерлердің тізімін жариялаған. Онда барлық қызметкердің жеке мәліметі, оның ішінде толық анкеталық мәліметтер, ЖСН және басқа да ақпараттар көрсетілген.

«Қолданыстағы заңнамаға сәйкес, мұндай мәліметтер міндетті түрде қорғалуға тиіс. Шектеулі қолжетімді ақпаратқа қол жеткізген тұлғалар оның құпиялылығын қамтамасыз етуге міндетті және мәліметтер иесінің келісімінсіз немесе заңды негіз жоқ жағдайда жеке ақпаратты таратуға құқылы емес...

Бейсенбі, 17 шілдеге арналған валюта бағамы анықталды. Қазақстан қор биржасының (KASE) мәліметінше, қазір 1 АҚШ доллары 526,50 теңге тұрады. Ақша айырбастау пункттерінде доллар 529–530 теңгеден сатылып жатыр. Ұлттық валюта бір тәулікте 0,63 теңгеге құнсызданса, Биткоин қайтадан көтеріліп жатыр.

Ұлттық валюта тағы әлсіреді

Теңге алты күннен бері құнсызданып жатыр. Өткен аптаның аяғынан бері ұлттық валюта 8 теңгеге құнсызданды. Сәрсенбі, 16 шілдеде доллар тағы 0,63 теңгеге нығайып, 525,87 теңгеге жетті. Шамамен бір ай бұрын Құрама Штаттар валютасы 508 теңгеден саудаланған. Содан бері доллар шамамен 19 теңгеге күшейді.

Kurs.kz сайтының мәліметінше, Алматы қаласындағы ақша айырбастау мекемелерінде бір доллар 526,5 теңгеден қабылданып, 528,5 теңгеден сатылып жатыр. Астана қаласындағы валюта саудасы – 524 және 530 теңге.

Биткоин қайтадан көтерілді

Бірнеше күнге созылған тарихи раллиден...

Қыз алып қашқандар енді қылмыстық жауапкершілікке тартылады. Қасым-Жомарт Тоқаевтың тиісті заңға қол қойғанын президенттің баспасөз қызметі хабарлады.

«Мемлекет басшысы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне Қазақстан Республикасының қылмыстық заңнамасын оңтайландыру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Қазақстан Республикасының Заңына қол қойды», – делінген Ақорда хабарламасында.

Қол қойылған заңға сәйкес мынадай кодекстерге өзгеріс енгізілген:

Ақорда мәліметінше, түзетулердің бірінші блогында қылмыстық заңнаманың тұрақтылығын қамтамасыз ету көздеген. Екінші блогта қылмысты...

Қазнетте берекелі шаңырақтың үлгісін көрсетіп, бір-бірі үшін жаралғандай көрінетін әдемі жұп жетерлік. Kursiv.Media тілшісі кейінгі кездері желіде жағымды пікірге ие болып жүрген, отбасын құрғандарына көп болмаса да, жұртшылықтың жүрегін жаулаған 5 жұптың тізімін жасады.

Артур Асқарұлы & Замира Саидова

Қазақстандық медиакеңістікте кейінгі жылы өте көп талқыланған, көзайымға айналған жұптың бірі. Өткен демалыста дүркіретіп үлкен тойын өткізді. Артур — танымал блогер, еліміздегі алғашқы вайнерлердің қатарында. Кезінде Yuframe командасының құрамында болды. Қазір блогпен қатар, жеке кәсібін де жүргізіп отыр. Танымал журналист Гүлмира Дайрабайдың үлкен ұлы. Қалыңдығымен былтыр мұсылманша неке қиған.

Жалпы сүйіктісі Замирамен кездесіп бастағанын жариялаған сәттен бастап...

Changan брендінің Ресейдегі кеңсесі Қазақстанда құрастырылған көліктерді жеткізуді бастайды. Бұл туралы компанияға сілтеп екі бірдей дереккөз – Auto.ru порталы мен «Қытай автокөліктері» телеграм арнасы жазды.

«Модельдер кең ауқымды болады, нақты қай модельдер екені әзірге белгісіз», – деген Changan өкілі.

Десе де, Ресейге жеткізілетін алғашқы модель – CS75 Plus кроссовері болады деп күтіліп отыр. Көлік тамыз айында дилерлердің қоймаларына жеткізілетіні хабарланды.

Телеграм арна әзірге «Астана Моторс» компаниясының мультибрендті зауытында құрастыру жоспарланған 12 модельдің 8-і белгілі екенін жазды. Бекітілген тізімде әзірге жалғыз Changan бар – ол CS55 Plus / Uni-S кроссовері.

Бұған дейін, зауытт Haval...

2025 жылдың екінші тоқсанында 720-дан аса ресейлік компания Қазақстаннан кетті. Бұл туралы Бірінші кредит бюросы ұлттық статистикаға сүйене отырып хабарлады.

Мәліметтерге қарағанда, 1 сәуірден бастап 1 шілдеге дейін Қазақстанда жұмыс істеген ресейлік компаниялар саны 728-ге қысқарған. Қазір елде Ресейдің 17,6 мың компаниясы қалған.

Теріс динамика бес тоқсан бойы жалғасып келеді. Қазір тіпті күшейіп кетті. 2024 жылғы сәуірден бері Ресейдің Қазақстандағы бизнесі 2,1 мың кәсіпорынға азайған. Ресейлік компаниялар саны елде 2022 жылы күрт көбейген. Кәсіпкерлердің жаппай Қазақстанға көшуіне Украинада соғыстың басталуы себеп болған.

Белсенділік экономиканың барлық саласында азайғаны байқалды, бірақ сауда мен IT үлесіне 55% тиесілі болып отыр. Соған қарамастан...

Қазақстанда отбасы құрғанына бес жылдан аспаған жұптарға арналған арнайы ипотекалық бағдарлама бар. Ол «Жас отбасы» деп аталады. krisha.kz басылымының жазуынша, бұл бағдарлама арқылы жас жұбайлар 5 пайызбен баспана ала алады.

Бұл бағдарламаға қатысу үшін жас жұптың ресми отбасы құрғанына бес жылдан аспауы тиіс. Жұбайлардың жасы маңызды емес, бастысы неке мерзімі ғана есепке алынады.

Бағдарлама шарттары қандай

Бағдарлама шарттарына келсек, бастапқыда жылдық мөлшерлеме 6 пайыз болып белгіленеді, кейінірек ол 5 немесе тіпті 3,7 пайызға дейін төмендейді. Қарыз сомасы 100 миллион теңгеге дейін жетуі мүмкін.

Бұл қаражатқа пәтер сатып алу, жер телімін алып, үй салу, тіпті жөндеу жұмыстарына...

ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаев шахматшы Меруерт Камалиденованы 2025 жылғы FIDE World Cup жарысындағы іріктеу кезеңінде көрсеткен жоғары нәтижесімен құттықтады. Тоқаев Грузияның Батуми қаласында өтіп жатқан байрақты бәсекеде танымал шахмат шеберлерін жеңген спортшыға арнайы жеделхат жолдады.

«Мемлекет өзіңіз сияқты талапты жастарға әрқашан қолдау көрсетеді. Елімізде бұл интеллектуалды ойын түрін жаппай дамыту үшін нақты шаралар қолға алынды. Өскелең ұрпақ өздеріңізге қарап бой түзейді. Әрбір жеңістеріңіз оларды жігерлендіреді», – делінген құттықтау хатында.

Президент Меруерт Камалиденоваға алдағы финалдық кездесулерде сәттілік тілеп, ел намысын абыроймен қорғауына тілектестік білдірді.

Еске сала кетейік, бұған дейін қазақстандық шахматшылар Лондонда өткен әлем чемпионатында...

Түркістан облысы Шардара ауданы Қоссейіт ауылдық округінің шаруалары егіндік жерінің астынан жүргізілген газ құбырын қазып алуды кейінге қалдыруды сұрайды.

Олардың айтуынша, қазір жоңышқа көктеп, мақта көсектеген кез. Газ құбырын қазса егіндікке зиян келеді. Оған қоса құбыр ондаған шаруаның егінін суғаруға арналған канал астынан да өткен. Егер канал бүлініп, су тоқтаса егіндіктің бәрі қурайды. Шаруалардың жанайқайынан ауылдық округінің әкімдігі хабардар. Әкімдік «газ құбырын қазып алуға соттың рұқсаты бар, сот шешіміне қарсы тұра алмаймыз, тек қопарылған жерді қалпына келтіруге көмектесеміз» деп отыр.

Жер астындағы құбыр мен шаруалардың жанайқайы

«Майра» шаруа қожалығының иесі зейнеткер Майра Шетенова 5,5 гектар жерге...

Перизат Қайрат сотына The Akan Building компаниясының өкілі Жұлдыз Амангелдинова қатысты. Ол су тасқынынан кейін компанияның маркетинг бөлімі жағдайды саралап, қайырымдылық көмек көрсету үшін «Biz Birgemiz Qazaqstan 2030» қорын таңдағанын айтты. Осылайша компания 689 983 теңгені қор шотына аударған.

«Біз бұл қорды мемлекеттік деп ойладық, себебі ол әлеуметтік желілерде белсенді түрде жарнамаланды», – деп түсіндірді Амангелдинова.

Алайда прокурор бұл қордың мемлекеттік емес екенін нақтылады. Бұған компания өкілі «біз білмедік» деп жауап берді.

Прокурор неге мұндай сома аударғанына «компанияның бос қаражаты» деп жауап берді.

Сонымен қатар ол компания бұл қаражаттың әрі қарай қалай жұмсалғаны туралы еш...

Cәрсенбі, 16 шілдеде түсте Алматы қаласында Бұқар жырау және Байзақов көшелерінің қиылысында газ құбыры жарылып, екі адам зардап шекті. Оқыс оқиға туралы Kursiv.Media-ға куәгерлер хабарлады.

Алматы қалалық денсаулық сақтау басқармасының мәліметінше, жедел жәрдем екі адамды ауруханаға жеткізген.

«Дәрігерлер науқастарды мұқият тексерген соң, оларға денесі сырылған деген диагноз қойылды. Науқастардың жағдайы тұрақты. Оларды ауруханаға жатқызу қажет емес. Олар амбулаториялық ем қабылдайды», – деп хабарлады басқарманың баспасөз қызметі.

Осының алдында QazaqGaz Aimaq кәсіпорыны қысымы орташа жерасты газ құбырын қысымға қаншалықты шыдайтынын тексеру барысында құбырдан ауа атылып шыққанын хабарлаған.

Оқиға куәгерлерінің Kursiv.Media-ға жолдаған видеодан ағаштар...

АҚШ президенті Дональд Трамп Украинаға қатысты ұстанымының жұмсаруына әйелі Мелания ықпал еткенін ішінара мойындады. Бұл туралы The New York Post басылымы жазды.

«Жұмыстан үйге келіп, бірінші ханымға: «Мен бүгін Владимирмен сөйлестім. Керемет әңгіме болды» деймін. Ол маған: «Әзілің бе?» Жаңа ғана тағы бір қала зардап шекті» деп жауап береді», – дейді Трамп үйдегі әңгімені еске алып.

Құрама Штаттардың бірінші ханымы Мелания Трамп Словенияда туған. Бұған дейін ол Украинадағы соғыс туралы көпшілік алдында ештеңе айтпаған. Дегенмен оның тарихи отаны 2022 жылғы ақпанда Ресей Украинаға басып кіргелі бері Кремльмен суық қарым-қатынасын сақтап отыр, деп жазды NYP.