Жаңалықтар

Сирияда Башар Асад режимі ақыры құлады. Сирия дағдарысына Қазақстанның екі нәрседе қатысы бар. Біріншісі, Қазақстанның бітімгершілік күштері Голан жотасында орналасқан. Екіншісі, Сирия мәселесінің түйіні Астана процесінде талқыланып келген еді. Башар Асадтың тағынан таюынан кейін ежелгі өркениет ошағы – Шам тыныштық тауып, халқы бейбіт өмір сүре ме? Бұл елдің болашағы туралы не айтуға болады?

Президент жанындағы Қазақстандық стратегиялық зерттеулер институтының Халықаралық қауіпсіздік бөлімінің бас сарапшысы Мұхит Асанбаев Kursiv.media-ға Башар Асад режимінің құлауына қандай жағдайлар түрткі болғанын, халықаралық ахуал қалай қалыптасқанын және елдің болашағы туралы ойымен бөлісті.

Саясаттанушының сөзіне қарағанда, соңғы кездері Башар Асад өзін дербес саясаткер ретінде сезіне бастаған. Оған Араб...

2025 жылы әлемдік экономиканың өсімі 3,2%, ал Қазақстан экономикасының өсімі 4,5%-ды құрайды. Ұлттық банк өз есебінде осылай деп көрсетіп отыр.

Реттеуші есебінше, 2024 жылдың 9 айында ЖІӨ 4,1%-ды құрады, дегенмен алғашқы жартыжылдықта айтарлықтай баяулағаны байқалған. Бірақ жыл соңына қарай осы қарқынды сақтап, 4-4,5% аралығында тұрақталады деп күтеді. Банк алдағы үш жылға да позитивті болжаммен қарайды. 2025 жылы экономикалық белсенділік 4,5-5,5%, 2026 жылы 4,6-5,6%-ға дейін өседі. 2027 жылы 3,3-5,3% диапазонында сақталады деп отыр.   

Бас банктің талдауынша, инфляция деңгейі де келесі жылы айтарлықтай өзгереді. 2025 жылы – 6,5-8,5% аралығында, 2026 жылы – 5,5-7,5% шегінде, 2027 жылы 5%-ға жақындайды деп болжайды.

Ұлтты...

Қайта сайланған АҚШ президенті Дональд Трамп АҚШ-та туған балаларға азаматтық беруден бас тартатынын жария етті. Бұл заң АҚШ-тың Конституциясында бекітілген. Бұл түзету XIX ғасырда енгізілген. NBC News-ге берген сұхбатында Трамп оны алып тастайтынын айтты.

«Мұны біз тоқтатуымыз керек. Бұл – күлкілі жайт», – деді  Трамп.

Дейтұрғанмен, болашақ АҚШ президенті Конституцияның осы нормасын қалай өзгертетінін егжейлі-тегжейлі түсіндірген жоқ. Қолынан келсе, «атқару шаралары» арқылы жасайтынын айтып қалған.

Сондай-ақ демократтармен бірге АҚШ-қа балаларымен келген заңсыз келген иммигранттарға елде қалуға мүмкіндік беретін заңды қабылдауда бірге жұмыс істеуге әзір екенін мәлімдеді.

Десе де, кейбір сарапшылардың пікірінше, АҚШ конституциясын өзгерту...

Қаржы министрлігі банкрот деп танылған компаниялар тізімін жариялады. 3000-ға жуық ұйым арасында «Қазақстан барысы» қазақ күресі турнирін ұйымдастырған «Қазақстан барысы Advertising» ЖШС да бар.

Аталмыш компания үстінен 2023 жылы турнирге бөлінген 1 млрд теңгеден аса қаржыны жымқырды деген күдікпен қылмыстық іс қозғалған болатын.

Қаржы мониторингі агенттігі сол кезде компания басшылары 2016-2019 жылдары жалған шот-фактура жазып, бюджет қаржысын жымқырды деп мәлімдеген.

«Қазақстан барысы» турнирінің бас ұйымдастырушысы – қоғам белсенді Арман Шораев. Осы іс қозғалғанда ол әлеуметтік желідегі парақшасында өзінің ақ екенін жазған.

«Қазақстан барысы Advertising» компаниясы 2023 жылы құрылған. Бас директоры да, құрылтайшысы да – Жасұлан...

Қаржы министрлігінің мәліметінше, Қазақстан халықаралық қаржы ұйымдарынан қарыз алу туралы 34 рет келісімшартқа отырған. Алынған қаржы инвестициялық және басқа да жобалар үшін жұмсалған деп жазады LS.

2024 жылдың 1 қазанындағы есеп бойыша, халықаралық кредит бойынша қарыз 5,5 млрд доллар (2,6 трлн теңге).

Қазақстан үкіметіне ең көп қарыз берген – Халықаралық қайта құру және даму банкі (ХҚҚДБ). Қазақстан қаржы ұйымынан 3,29 млрд доллар (1,6 трлн теңге) борыш алған. Одан кейін Азия даму банкі (АДБ) 1,4 млрд доллар (665,8 млрд теңге) берген. Азиялық Инфрақұрылымдық Инвестициялар банкі (АИИБ) 633,3 млн доллар (303,5 млрд теңге) қарызға берген.

Мемлекет Еуропалық қайта құру және даму...

2022 жылдан бері зергерлік бұйымдар бағасы рекордтық қарқынмен өскен. Бұл туралы Бірінші кредиттік бюро хабарлады.

Бюро мәліметінше, қазан айынан бері зергерлік бұйымдар мен сағаттардың бағасы 6%-ға қымбаттаған. Бұл – 2022 жылдың наурыз айындағы жағдаймен салыстырғанда айтралықтай жоғары. Ол кезде валюта нарығында құбылмалы жағдай орнаған болатын.

Жалпы зергерлік бұйымдардың құны айырбас бағамы нарығындағы құбылмалылыққа сезімтал келеді. Мәселен, 2022 жылдың наурызынан бөлек, 2015 жылы да әшекей бұйымдардың бағасына валюта нарығындағы жағдай қатты әсер еткен болатын.

Бір қызығы, әр өңірде бағалар әртүрлі. Атап айтқанда, Түркістан облысында баға бірден +16,5%-ға қымбаттап кеткен. Бұл 2018 жылдан бергі үлкен құбылыс саналады. Одан кейінгі орында...

Алматы облысының денсаулық сақтау басқармасы Талғарда Шерзат Болаттың ағасы Нұрқанат Ғайыпбаевтың психологиялық жай-күйіне қатысты арызданбағанын айтты.

«Ол ешқашан бізге жүгініп келген емес. Біздің міндеттеуге құқығымыз жоқ. Бұл жөнінде нақты ақпарат бере алмаймыз. Өйткені бұл адам аурухана емес, басқа жерде қайтыс болған», – деп жауап берді басқарманың баспасөз қызметі.

Сондықтан Алматы облысының денсаулық сақтау басқармасы ешқандай түсініктеме бере алмайтынын, істің полиция құзыретінде екенін алға тартып отыр.  

Алматы облысы полиция департаменті болса, Нұрғанат Ғайыпбаевтың Шерзат Болатпен мессенджерде жазысқан хатын жариялап, «өзіне-өзі қол салды» деп ақпарат таратып отыр.

Қаржау Нұрымов інісі Нұрқанат Ғайыпбаевпен жазысқан хатын растады...

Ресей президенті Владимир Путин отставкаға кеткен Сирия президенті Башар Асадқа саяси баспана беру туралы шешім қабылдады. Десе де Путиннің ресми кестесінде Асадпен кездесу жоспарланбаған. Бұл туралы Ресей басшысының баспасөз хатшысы Дмитрий Песков хабарлады.

«Әрине, мұндай шешімдер мемлекет басшысының қатысуынсыз қабылданбайды. Бұл – оның шешімі», – деп мәлімдеді Дмитрий Песков журналистерге.

Сондай-ақ Башар Асадтың Мәскеуге келіп, оған саяси баспана берілгені туралы ақпаратқа түсініктеме берді.

«Асад мырзаның қай жерде екені туралы қазір сіздерге ештеңе айта алмаймыз», – деп қысқа қайырды Песков.

Путиннің Асадпен кездесу жоспарына қатысты сауалға Песков: «Президенттің ресми жұмыс кестесінде...

2024 жылдың ІІІ тоқсанында денсаулық сақтау саласында көрсетілген қызмет құны 945 млрд теңгеден асқан. Бұл сұраныс өсіп жатқанын және медициналық қызмет сапасын арттыру керек екенін байқатады.

Осы ретте Economy басылымы жеке инвесторлар, инновациялық компаниялар мен шағын бизнеске қызықты болатын бизнес-нишаларды ұсынады.

Қызметтің басым бөлігін – 50,7%-ын (479,1 млрд теңге) ауруханалар көрсеткен. Алайда дәл осы салада арнайы клиникалар мен иннгвациялық медициналық технологиялар жетіспейді. Телемедицина, диангностикадағы шешімдер мен жеке емдеу бағдарламасын ұсынатын компаниялар бұл нишаға назар аударса болады

Сонымен қатар дәрігерлік практика және басқа да медициналық қызмет ұсынатын ұйымдардың үлесі 33%-ды құрайды. Бұл сегмент отбасылық медицина, денсаулыққа арналған...

Шығыс Қазақстан облысында жаңа жылдық безендіруге 18 млн теңге бөлінеді. Бұл туралы Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте ШҚО әкімі Ермек Көшербаев айтты.

«Жаңа жыл мерекесін Шығыс Қазақстан әкімдігі бірінші болып тойлайды. 150-ге жуық аяз ата мен ақша қар шеруі өтеді деп жоспарлануда. Осы іс-шараларға және жаңа жыл мерекесіне қанша қаражат жұмсалады?»,  – деп сұрады журналист.

Әкім шеруге келген қатысушалыр өз қаражатына киінетінін айтты.

«Біз бұған көп қаражат бөлмейміз. 18 млн ғана», – деді ол.

Журналист бұл қаражат шеруге бөлініп отырса, тым көп екенін айтты. Әкім аталмыш...

Астана мен Алматы қаласында Тәуелсіздік күніне орай отшашу болмайды. Бұл туралы қала әкімдігінің баспасөз қызметі хабарлады.

Астанада 50-ден астам түрлі ресми және мерекелік іс-шара ұйымдастырылады.

Мерекелік іс-шаралар тізбегі:

ЕАЭО арасында орташа жалақы көлемі жөнінен бірінші орында Ресей. Ел азаматтары орта есеппен 418 545 мың теңге жалақы алады. Бұл туралы Еуразиялық экономикалық комиссияның есебінен белгілі болды.

2024 жылы Қазақстандағы орта есептегі номиналды жалақы көлемі өсіп, 390 328 теңгені құрады.  Былтырғы жылмен салыстырғанда 11,3%-ға көбейген. Осы көрсеткішпен Ресейден кейінгі екінші орынға жайғасты.

ЕАЭО елдері арасындағы үшінші орында – Армения, елдегі орташа жалақы көлемі – 325 879 тг.  Ең аз жалақы Қырғызстанда тіркелген, елдегі орташа жалақы – 188 374 тг.

Бірақ инфляцияға байланысты жалақының өсімін есептегенде, жағдай өзгереді. 2024 жылдың қаңтар-қыркүйек аралығындағы есеп бойынша, бірінші орынға Беларусь шықты, елдегі жалақы 13%-ға өскен. Ресей...

Президент Қасым-Жомарт Тоқаев Қазақстан Ұлттық Олимпиада комитетінің (ҰОК) төрағасы Генадий Головкинді қабылдады. Бұл туралы Ақорда хабарлады.

Кездесу барысында Геннадий Головкин комитеттің атқарған жұмысы мен алдағы жоспарлары туралы баяндап, еліміздегі спорттық инфрақұрылымды жақсарту бағытындағы жұмыстармен бөлісті.

Мемлекет басшысы ҰОК-ке жүктелген міндеттердің ауқымдылығын атап өтіп, Олимпиадалық спорт түрлерін дамыту мен әлемдік жарыстарда нәтижелерге қол жеткізудің маңызды екенін айтты.

Сонымен қатар Қасым-Жомарт Тоқаев Геннадий Головкинді Халықаралық бокс федерациясының (World Boxing) Олимпиадалық комиссиясының төрағасы қызметіне тағайындалуымен құттықтап, жаңа қызметіне табыс тіледі.

Еске сала кетейік, Қазақстанның Ұлттық Олимпиада комитетінің президенті Геннадий Головкин Халықаралық бокс федерациясының (World Boxing) жаңа Олимпиадалық комиссиясының төрағасы...

«Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы жекешелендірілмейді. Осындай мәлімдеме жасаған Премьер-министрдің бірінші орынбасары Роман Скляр депутаттардың ХҚКО-ларды жеке меншікке беру мәселесіне қатысты алаңдаушылығы мен сынына жауап берді.

Осыған дейін Мәжіліс депутаты Екатерина Смышляева ХҚКО-ны жеке меншікке беру бастамасына қарсы екенін айтып, депутаттық сауал көтерген болатын. Смышляева бұл шешімнің артында азаматтардың жеке деректерінің қауіпсіздігіне қауіп төну жатқандығын айтқан.

Депутаттың бұл уәжін Роман Скляр орынды деп есетпейді.

«Қолданыстағы заңнама мен ішкі регламенттерге сәйкес, «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясының бэк-офис функцияларын беру немесе инфрақұрылымын жекешелендіру жоспарланбайды және жүзеге асырылмайды», – деді Роман Скляр депутаттық сауалға берген жауабында.

Вице-премьердің айтуынша...

Астана LRT компаниясына тиесілі болған елорда маңындағы 50-ден астам жер телімі электронды сауда-саттық порталында сатылымға шықты.

Электронды сауда-саттық жүйесіндегі ақпаратқа сүйенсек, 54 жер телімінің жалпы бағасы 15,5 млрд теңгеден асады. Жер телімдері негізінен Сарыарқа ауданында орналасқан. Ең қымбат жер телімі 1 млрд 434 млн теңгеге, ең арзаны 483 мың теңгеге сатылымға шыққан. Аукцион Астана уақыты бойынша 10 желтоқсан таңғы сағат 10:00 болуы тиіс. Сауда-саттыққа қатысу бойынша өтініштер сағат 08:00 дейін қабылданады.

Жер телімдерінің барлығы қазір «City transportation systems» жауапкершілігі шектеулі серіктестегіне тиесілі. Бұл компания 2011 жылы құрылған. Құрылған кездегі атауы Астана LRT болған. Жалғыз құрылтайшысы Астана қаласының Көлік және жол-көлік инфрақұрылымын дамыту...

Қазақстан Республикасының Туризм және спорт министрлігі спортшылардың жетістіктері үшін төленетін үстемақылардың жаңа жүйесін енгізуді ұсынды. Жоба Ашық НҚА порталында жарияланды.

Құжатқа сәйкес, қазіргі таңда спортшы бір жыл ішінде бірнеше жоғары нәтиже көрсетсе де, тек ең жоғарғы жетістігі үшін ғана қосымша ақы алады. Алайда, Олимпиадалық, Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық және ұлттық спорт түрлері үшін бұл қағиданы өзгерту ұсынылды.

Жаңа ережелер не ұсынады?

Жобада көрсетілгендей, егер спортшы бір жылда әртүрлі спорттық санат бойынша жоғары нәтижелерге қол жеткізсе, оның әрбір санатындағы ең жоғары көрсеткіші үшін бөлек үстемақы тағайындалады:

«Олимпиадалық, Паралимпиадалық, Сурдлимпиадалық және ұлттық спорт түрлері бойынша бір жыл...

Арзан тауарлар сататын дүкендер желісін басқаратын Fix Price компаниясы 150 млрд теңге дивиденд төлейтінін хабарлады.

5 желтоқсанда компанияның директорлар кеңесінің төрағасы 2022, 2023 және 2024 жылдарға арналған аралық дивидендтер төлеу туралы шешім шығарды. 2022 жыл үшін акционерлерге 2,2 млрд рубль (11 млрд теңге), 2023 жыл үшін 0,4 млрд рубль (2 млрд теңге) және 2024 жыл үшін 27 млрд рубль (135 млрд теңге) төлемін бекітті.

«Компанияның рубльден басқа валютада төлем жасауына құқығы бар. Есептеулер Қазақстан Республикасы Ұлттық банкінің курсы бойынша жүргізіледі. Реестрді жабу мерзімі – 2024 жылдың 13 желтоқсаны. Аралық дивиденттер реестр жабылған күннен бастап екі ай...

Шығыс Қазақстан облысының халқын көктемнен бері әбігерге салған уақыт белдеуі ауыспайды. Үкімет бұл орайда нық шешім қабылдап, «айтқанынан қайтпайтынын» аңғартты. Бірақ кез-келген жиында журналистердің шенеуніктерге қоятын сұрағы осы уақыт белдеуін қатысты. Бұл сауал бүгін, 9 желтоқсанда Орталық коммуникациялар қызметінде өткен брифингте Шығыс Қазақстан облысының әкімі Ермек Көшербаевқа да қойылды.

Өңір әкімі Үкімет шешімін өзгертуге құзыреті жетпейтінін айтты. Десе де, уақыт белдеуі ауысқалы Үкіметтің бұл шешімі тұрғындарға біршама қиындық тудырғанын да жасырмады.

«Уақыт белдеуін өзгерту жергілікті атқарушы органдардың құзыретіне кірмейді. Үкіметпен қабылданған соң, біз оны орындауымыз керек. Бұл шешім кейбір тұрғындар үшін қиындықтар тудырған...

Қараша айында Қазақстан банктері арасында юань саудасы қызған. Ұлттық банк мәліметінше, биржадан тыс саудада 1,45 млрд юань сатылған. Бұл қазан айындағы көрсеткішпен салыстырғанда 133 есе артық.

Соның ішінде резидент банктер арасында Қытай валютасын сатып алу/сату бойынша жалып операция көлемі 1,35 млрд юаньды құраған. Бұл теңгеге шаққанда орташа бағаммен 94,7 млрд теңгеге тең. Ал бейрезиденттермен жасалған операциялардың үлесі 101 млн юаньді құрады.

Бұл көрсеткіш қазан айымен салыстырғанда 133 есе көп. Мұндай айырмашылықты Бірінші несие бюросының мамандары қазан айындағы мардымсыз саудамен байлыныстырады. Алдыңғы айда банктер арасындағы юань саудасы 10,5 млн-ды құраған. 2024 жылдың 11 айының 7 айында қытай...

Қазақстандағы «Халықтың сүйіктісі – 2024» ұлттық сыйлық биыл 14-ші рет табысталды. Салтанатты шараның негізгі он номинациясы бойынша жеңімпаздар екі кезеңдік дауыс беру арқылы анықталды. Бірінші кезеңде Facebook әлеуметтік желісінде іріктеу жүргізілсе, екінші кезеңде әр номинациядан төрт финалист іріктеліп, жеңімпаздар анықталды.

Негізгі номинациялар бойынша жеңімпаздар

Үкімет жаңа жылға қарай азық-түлік бағаларының қымбаттап кетуіне жол бермеу үшін тұрақтандыру резервтеріндегі қорларды шығара бастады. Бұл туралы Үкіметтің баспасөз қызметі хабарлады.

Баспасөз қызметінің мәліметінше, қараша айында азық-түлік емес тауарлардың бағасының индексі 0,7%-ды құраған. Ал ақылы қызметтердің баға индексі – 0,8%, азық-түлік өнімдері – 1,1% деңгейінде қалыптасқан.

Жалпы елде 159,6 мың тонна көкөніс қоры жиналған. Бүгінде оның 13,4 мың тоннасы сатылып үлгеріпті. Ең көп сатылған көкөніс түрі картоп – 7,2 мың тонна, сәбіз – 2,1 мың тонна, пияз – 2,2 мың тонна, қырыққабат – 1,7 мың тонна.

Вице-премьер Серік Жұманғарин АШМ басшысына аймақтармен бірлесіп жұмыс жүргізіп...

Осы жылы Қазақстанда мұнай өндірісі төмендегендіктен, ЖІӨ деңгейінің өсімі де баяулайды. Бұл туралы Halyk Finance сарапшылары жазады.

2024 жылдың алғашқы он айының қорытындысы бойынша, мұнай-кен өндірісі секторындағы өсім бар болғаны 0,3%-ды құрады, ал төртінші тоқсанда бұл көрсеткіш жылдық 1%-дан да аспайды. Тіпті экономиканың басқа салаларында, әсіресе, қазір қарқынды өсіп келе жатқан сауда секторында өсім болса да, сарапшылар 2024 жылы ЖІӨ өсімі өткен жылдан әлдеқайда төмен болады деп отыр.

«Біз осы жылы экономика өсімі 4%-дан жоғары болады деп күтпейміз, болжамымызша, 2024 жылдың соңында 3,9% деңгейінде болады. Тау-кен секторының ЖІӨ-дегі үлесі айтарлықтай болғанмен (14%), жалпы экономикалық өсімге тұсау...

Қазақстандағы Италия елшісі Марко Альберти еліміздің қай туристік аймақтарына барғанды жақсы көретінін атап өтті. Бұл туралы ол Kazakh Tourism-нің Born Bold. Travel Boldcast подкасында айтты.

Kazakh Tourism төрағасы Қайрат Сәдуақасовтың подкастына келіп, Қазақстандағы ең сүйікті үш туристік бағытын атап өтті. Елші Маңғыстауды, Алматы облысындағы Көлсай, Қайыңды мен Үлкен Алматы көлін және Шығыз Қазақстандағы Алтай тауларын жақсы көреді екен.

Алматы маңындағы шатқалға балаларын ертіп барып, жаңа қонақүйде демалғанын айтты.

«Шығыс Қазақстанға сапарым тауларға жасаған ең жақсы саяхаттарымның бірі болды. Табиғатпен нағыз байланыс тәжірибесі – өте сирек кездесетін нәрсе. Италияда да шынайы тыныштықты табу өте қиын. Шынайы жалғыздық тәжірибесі… Балаларымды каньонға алып бардым. Біз жаңа қонақүйде...

Таяу Шығыстағы геосаяси шиеленістің күшеюі салдарынан, мұнай бағасы қымбаттап жатыр. Өткен демалыста Сирияны 20 жыл басқарған Башар Асад билігі құлап, «Хаят Тахрир аш-Шам» тобы Дамаск қаласын басып алды.

Лондонның ICE Futures биржасында Brent маркалы мұнайдың ақпандағы фьючерстерінің құны барреліне 71,48 долларды құрады. Жұма, 6 желтоқсан күні бұл келісімшарттар барреліне 0,97 доллар (1,4%) төмендеп, 71,12 долларды құраған болатын.

Нью-Йорк тауар биржасында (NYMEX) электронды саудада қаңтардағы WTI мұнай фьючерстерінің бағасы осы уақытқа дейін 0,38 долларға (0,57%) өсіп, барреліне 67,58 долларды құрады.

Сонымен қатар әлемдік нарықта алтын бағасы да көтерілді. Алтынның бір унциясы 2 637 доллардан асты.