Жаңалықтар

Апта бойына арзандаған мұнай бағасы 25 сәуір, жұма күні сәл көтерілді. Бұған АҚШ пен Қытай арасындағы сауда шиеленісі салдарынан жасалған қарама-қайшы мәлімдемелер себеп болды.

АҚШ президенті Дональд Трамп әкімшілігі Қытаймен келіссөздер жүргізіп жатқанын айтса, Қытай тарапы бұл ақпаратты жоққа шығарды. ҚХР Сауда министрлігінің өкілі Хэ Ядун 24 сәуірде өткен баспасөз мәслихатында тараптар арасында ешқандай келіссөз жүріп жатқан жоқ деп мәлімдеді. Оның айтуынша, келіссөздердің жүріп жатқаны туралы хабарламалар негізсіз.

Сингапурдағы Phillip Nova Pte брокерлік компаниясының бас сарапшысы Приянка Сачдева бұл жағдай мұнай трейдерлерінің сеніміне кері әсер етіп жатқанын айтады.

«АҚШ пен Қытай арасындағы сауда мәселелеріне...

Tesla саудасы құлдырап жатыр. Компания бірінші тоқсандағы кірісі төмендеп, автокөлік сатудан түскен табысы 2024 жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда 20%-ға азайды.

Компанияның мәлімдеуінше, Tesla табысының азаюына танымал Model Y жол талғамайтын маркасының төрт зауыттағы өндіріс шығыны артқаны себеп болған. Макроэкономиканың тұрақсыздығы да саудаға кері әсерін тигізіп отыр. 

Бүгінде компанияның қор биржасындағы жағдайы көңіл көншітпейді. Жалпы кіріс бір жыл бұрынғы 21,3 млрд доллардан 19,34 млрд-қа дейін, яғни 9%-ға қысқарды. Ал автокөлік сатылымынан түскен кіріс 20%-ға төмендеп, 14 млрд долларды құрады (2024 жылдың сәйкес кезеңінде бұл көрсеткіш 17,4 млрд доллар болған). 2025 жылдың басынан бері Tesla акциялары 41%-ға арзандап, 2022 жылдан бері е...

1 маусымнан бастап Air Arabia Abu Dhabi әуе компаниясы Қазақстан нарығына шығады. Бұл туралы Азаматтық авиация комитетінің баспасөз қызметінен хабарлайды

Әуе компаниясы Біріккен Араб Әмірліктерінен (БАӘ) Қазақстанға тұрақты жолаушылар рейстерін іске қосуды жоспарлап отыр. Атап айтқанда, Абу-Даби – Алматы бағыты бойынша аптасына үш рет – сейсенбі, жұма және жексенбі күндері тікелей рейстер орындалады.

Бұған дейін Шымкенттен Мюнхенге ұшатын жаңа рейс ашылатыны хабарланған. 27 мамырдан бастап қазақстандық «SCAT» әуе компаниясының әуе кемесі Шымкент – Мюнхен бағытында ұша бастайды. Әуе ұшақтары аптасына 3 рет, сейсенбі, бейсенбі және сенбі күндері қатынайды. 

Кашмирдегі жаппай атыстан кейін, Үндістан мен Пәкістан арасындағы шиеленіс күшейді.

Үндістан билігі Пәкістан азаматтарына берілген барлық визаларды жойып, екі ел арасындағы жалғыз шекара өткелін жапты. 1960 жылдан бері қолданылып келе жатқан Инд өзенін бірлесіп пайдалану жөніндегі келісімді де тоқтататынын мәлімдеді. Бұл келісімге кезінде Дүниежүзілік банк араласқан және ол екі ел үшін де маңызды су көзін тиімді пайдалануға мүмкіндік беріп келген.

Пәкістан да жауап ретінде:

Екі ел арасындағы бұл әрекеттер аймақтық тұрақтылыққа елеулі қауіп төндіруі мүмкін, себебі Үндістан мен...

Энергетика министрлігі Павлодар облысының Екібастұз қаласында қуаттылығы 2 640 МВт болатын көмір электр станциясының құрылысына тендер жариялады. Жобаның жалпы құны – 3,033 трлн теңге. Тендерге қатысуға өтінімдер 25 сәуір күні сағат 09:00-де қабылдана бастайды және 12 мамыр сағат 15:00-де аяқталады.

«Қазақстан Республикасының Энергетика министрлігі «Электр энергетикасы туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 15-6-бабының 3-тармағына сәйкес, 2025 жылы жаңадан іске қосылатын электр қуатын өндіретін құрылғыларды салуға тендер жариялайды. Аталған жоба Екібастұз қаласының маңындағы Солнечный кентінде орналасатын конденсациялық электр станциясының (ГРЭС-3) құрылысы. Қуаты – 2640 МВт. Ол қатты отынмен, яғни көмірмен жұмыс істейді. Қатысуға ниетті инвесторларды осы тендерге шақырамыз...

Бүгінде елімізде ресми түрде тіркелген 265 пана іздеуші мен 301 босқын өмір сүруде. Олардың басым бөлігі Алматы қаласы мен Алматы облысында тұрады.

Республика аумағын паналаған барлық шетелдіктер Қазақстанның босқындарға қатысты халықаралық қоғамдастық алдындағы міндеттемелеріне сәйкес мемлекет тарапынан қорғаумен және қолдаумен қамтамасыз етілген.

«Қазақстан аумағындағы пана іздеушілер мен босқындардың құқықтық жағдайына орай туындаған қоғамдық қатынастары босқындар құқығы саласындағы халықаралық заңнама қағидаттарына негізделіп қабылданған «Босқындар туралы» Заңмен реттеледі. Бұл қағидаттар атап айтқанда: жер аударылмау, босқын мәртебесін берудің ашықтығы мен қолжетімділігі, кемсітпеушілік, ақпараттың құпиялылығы, отбасының бірлігі және босқындардың балаларының құқықтарын қорғау секілді мәселелерді қамтиды»,– деп хабарлады Еңбек министрлігі.

25 сәуір – Қазақстан футбол күні. 2002 жылы дәл осы күні Қазақстан УЕФА-ға (Еуропа футбол ассоцациясы) толыққанды мүше болып қабылданды. Бұл отандық футбол үшін жаңа кезеңнің бастамасы болды. Содан бері Қазақстан футболы еуропалық деңгейде дамуға ұмтылып келеді.

Ұлттық құраманың даму жолы

УЕФА құрамына енгеннен кейін Қазақстан ұлттық құрамасы Еуропа чемпионаты мен Әлем чемпионатының іріктеу кезеңдеріне қатыса бастады. 2008 жылғы Еуро іріктеуінде Сербия мен Арменияны жеңіп, Бельгия және Әзірбайжанмен тең ойнау арқылы 10 ұпай жинады. Бұл сол жылдары алғашқы сенсациялық жеңістер болды десек болады. Нидерландылық бапкер Арно Пайперс ұлттық құрамаға еуропалық тәсілді енгізді: позициялық ойын, пасқа негізделген шабуылды...

ҚР премьер-министрінің орынбасары Қанат Бозымбаев Абай облысына жұмыс сапарымен барып, «Семей орманы» мемлекеттік табиғи резерваты аумағындағы өрт қауіпсіздігі шараларының орындалу барысымен танысты.

Сапар аясында вице-премьер өрттен зардап шеккен аумақтарды аралады. 2025 жылы өрт қаупі жоғары маусым басталғалы бері мемлекеттік орман қоры аумағында 5 өрт оқиғасы тіркеліп, жалпы 1040,49 гектар жерді от шарпыған. Соның ішінде 277,8 гектар орманмен көмкерілген, ал қалпына келтіруді қажет ететін аумақ көлемі — 36 гектар.

Орманды қалпына келтіру үшін резерват аумағында 2,8 мың гектар жерге 9 миллионнан аса қарағай көшеті отырғызылды. 2025 жылы қосымша 4,8 мың гектар алқапқа ағаш отырғызу жоспарланған.

Тексеру қорытындысы бойынша Қанат...

Қазақстанда e-commerce саласы кейінгі жылдары қатты қарқынмен дамып жатыр. Таяқтың екінші ұшы сол — соған байланысты маркетплейстер ішіндегі процестер күрделене түседі. Бәсеке қызып жатқасын сол додада төтеп беріп, логистика, пікірлер, маусымына қарай сауда қарқынын реттеп отыру үшін сатушылар көбіне жасанды интеллект көмегіне жүгінеді. Осы ретте назарыңызға қазақстандық сатушылар ЖИ арқылы қалай шаруасын дөңгелетіп жатқаны туралы шолу дайындадық. Нақты кейстерді отандық нарықта e-commerce жобаларына AI-шешімдер енгізумен айналысатын IT-маман — Мерей Тлеугазинмен талдадық.  

Қазақстандық электрон сауда көрінісіне шолу

Отандық e-commerce нарығында экспансия қарқынды жүріп жатыр. Оған дәлел ретінде мына фактілерді келтіре аламыз:

Hyundai мен Kia сияқты корейлік седандар Қазақстандағы жаңа және қайталама нарықта үнемі жоғары сұранысқа ие. Бұл – сенімділігімен, қосалқы бөлшектерінің қолжетімділігімен танылған көліктер. Алайда 2025 жылы бұл сегментте экономикалық және нарықтық бірқатар өзгерістер тіркелді. Бұл ретте Kursiv.Media тілшісі Hyundai Sonata, Elantra, Kia K5 және Cerato сияқты корейлік седандардың бағасы қалай өзгергенін талдап, авто саудасына әсер еткен факторларды шолып шықты.

2025 жылы қолданыстағы седандардың бағасына қандай факторлар әсер етті?

Көлік бағасына тек сұраныс пен ұсыныс емес, экономикалық жағдай да әсер етеді. Ендеше биыл корей көліктерінің бағасына ықпал еткен негізгі факторлаға тоқталайық.

Бірінші, валюталық бағамның өзгеруі. АҚШ долларының 500-520 теңгеге...

Франция президенті Эммануэль Макрон Ресей басшысы Владимир Путинді сынға алып, оның «бейбітшілік орнатқысы келетіні» жайлы сөздерін «өтірік» деп атады.

«Францияның ұстанымы өзгермейді: біз халықтардың егемендігін және аумақтық тұтастығын қолдаймыз. Путин бейбітшілік орнатқысы келеді деп айтқанымен, Украинаға әуе шабуылдарын жалғастырып отыр. Біздің күтіп отырғанымыз бір-ақ нәрсе — Путин шартсыз атысты тоқтатуға келіседі ме, жоқ па?» — деді Макрон.

Сонымен қатар, Макрон Қырымның мәртебесі туралы мәселе қазір күн тәртібінде жоқ екенін атап өтті, бірақ бұл Ресейге «еркін жол беру» дегенді білдірмейтінін жеткізді.

АҚШ-тың бұрынғы президенті Дональд Трамп Ресейдің Киевке жасаған түнгі соққыларына байланысты алаңдаушылық білдіріп...

Қаржы министрлігіне қарасты Мемлекеттік мүлік және жекешелендіру комитеті ЕRG (Eurasian Resources Group) компаниясындағы мемлекетке тиесілі 40% акцияны сату жоспары жоқ екенін мәлімдеді.

«ERG компаниясындағы мемлекет меншігіндегі 40% акцияны сату мәселесі қарастырылып жатқан жоқ», — делінген комитеттің «Курсив» басылымына берген ресми жауабында.

Бұл ақпарат 21 сәуірде халықаралық Reuters агенттігі жариялаған мәліметке байланысты берілді. Агенттік америкалық кәсіпкер Джеймс Кэмеронның ЕRG компаниясын 5 млрд долларға сатып алуға ұсыныс білдіргені туралы жазған еді. Кэмерон ЕRG директорлар кеңесіне арнайы хат жолдаған және тараптар 2024 жылдың соңынан бері келіссөз жүргізіп жатыр деп мәлімдеген.

Алайда бұл ақпаратты ERG директорлар кеңесінің төрағасы...

Отбасы банк бүгін 24 сәуір күні Қазақстан қор биржасында (KASE) әлеуметтік облигацияларын орналастыру арқылы «Наурыз 2025» бағдарламасына қатысушыларды несиелеуге 50 млрд теңге тартты. Бұл қаржы қолжетімді баспана алғысы келетін азаматтарды қолдауға бағытталады.

Облигацияның бір данасының номиналды құны — 1000 теңге. Қаржы жылдық 16,5% мөлшерлемемен 5 жыл мерзімге тартылды. Купондық сыйақы жылына екі рет төленеді.

Облигациялардың артықшылықтары:

Отбасы банк төрайымы Ләззат Ибрагимованың айтуынша, биыл бағдарлама үшін барлығы 200 млрд теңге тарту жоспарланып отыр...

Жапониялық автоөндіруші Nissan Motor Co. 31 наурызда аяқталған қаржы жылына арналған қаржылық болжамын қайта қарап, 750 млрд теңгеге дейін (шамамен 5,3 млрд) таза шығын шегуі мүмкін екенін хабарлады. Бұл – компания тарихындағы ең үлкен қаржылық шығын болуы мүмкін.

Алдыңғы, ақпанда жарияланған болжамда Nissаn-ның шығыны 80 млрд иен болады делінген. Сарапшылар болса орташа есеппен 112 млрд иен көлемінде шығын күткен.

Nissan компаниясының 2025 қаржы жылына қатысты ресми есебі 13 мамырда жарияланады. Соңғы болжамда Nissan акциялары 0,6%-ға қымбаттады, бірақ жыл басынан бері компанияның нарықтық құны 31%-ға азайған.

Компания мұндай үлкен шығынды қайта құрылымдауға кеткен шығындармен байланыстырып отыр.

Қазақстанда жекеменшік мектептер мәселесі Сенаттың бейсенбідегі отырысында талқыланды. Бірақ айлықсыз отырған мұғалімдер туралы ештеңе айтылмады.

Сенатор Наурызбай Байқадамов жеке білім беру мекемелерінің қызметін реттеу шараларын ұсынды. Бір күн бұрын Kursiv.Media басылымы жеке білім беру мекемелеріндегі өткір мәселелерді көтерген еді.

Депутат жекеменшік мектептеріне қатысты мәселелердің бірқатарын Қызылорда облысының мысалында реттеуді ұсынды. Алайда алты ұсыныстың ішінде ақпаннан бері айлықсыз отырған мұғалімдер туралы ештеңе айтылмаған.

«Біріншіден – мемлекеттік мектептердің жанынан есепсіз жеке мектептердің салынуы олардың жобалық қуатына сай толмай қалу қаупін туындатты.

Екіншіден – жер телімдері бастапқыда жекеменшік құқығындағы кәсіпкерлік немесе тұрғын үй ретінде алынып, кейін мектеп...

Қарағанды облысында «Қазақстан» шахтасындағы кеншілердің қазасынан кейін сотталған төрт адамға қатысты іс апелляция сатысында қаралды. Істі қараған сот алқасы бірінші сатыда шыққан сот үкімін өзгеріссіз қалдырды, деп хабарлайды KursivMedia.

Бірінші сатыдағы сотта Г., М., Т., Г. екі немесе одан да көп адамның абайсызда өліміне әкеп соқтырған тау-кен немесе құрылыс жұмыстарын жүргізу кезінде қауіпсіздік ережелерін бұзғаны үшін 4 жылға бас бостандығынан айырылды.

Сотталғандар және олардың қорғаушылары бірінші сатыдағы сот шығарған үкімге келіспей, оның күшін жоюды және өздерін ақтауды сұраған. Сот алқасы үкімді өзгеріссіз қалдырды.

Айта кетейік, 2023 жылдың 17 тамызында жөндеу ауысымында «Қазақстан» шахтасында өрт болды, салдарынан 5 кенш...

2024 жылы Brent маркалы мұнайдың орташа бағасы барреліне 80,7 доллар болды. Бұл — әлемдік нарық үшін қолайлы баға саналғанымен, Қазақстан ұлттық валютасының тұрақтылығы үшін жеткіліксіз болып шықты. Осы кезеңде теңге 454,56-дан 523,54-ке дейін әлсіреді. Ал ұқсас экономикалық құрылымға ие Әзербайжанда доллар бағамы 1,7 манат деңгейінде тұрақты қалды.

BCC Invest сарапшылары бұл айырмашылық себебін сыртқы сауда мен қаржылық міндеттемелер құрылымынан көреді. Нақтырақ айтқанда:

Cоңғы жеті жылда еліміздің сыртқа төлеген қаржысы экспорттан түскен табыстан асып кеткен:

2028 жылдан бастап Еуропалық одақ Шенген визаларын толығымен онлайн форматқа көшіруді жоспарлап отыр. Бұл туралы Schengen News басылымы хабарлады.

Бұл өзгерістің мақсаты – виза алу процесін барынша жеңілдету. Енді виза алу үшін қағазбастылық пен визалық орталықтарға бару қажет болмайды. Өтінімді арнайы онлайн платформа арқылы толтыра бересіз.

Цифрлық виза жүйесі визалық режимі бар елдерге арналған. Олардың қатарында Қазақстан да бар.

Еуропалық одақ 2026 жылдан бастап ETIAS деп аталатын жүйені іске қосуды көздеп отыр. Бұл — виза қажет емес елдердің азаматтары үшін Еуропаға кіруге алдын ала берілетін электронды рұқсат. Яғни, туристер сапарға шығар алдында онлайн өтінім толтырып, рұқсат алады.

Осыған дейін...

Ақтөбе облысы Мұғалжар ауданына қарасты Құдайберген Жұбанов атындағы ауылдық округтің әкімі Ляззат Бердібаева сары қызғалдақтармен түскен фотосуреті үшін әкімшілік жауапкершілікке тартылып, 10 айлық есептік көрсеткіш (АЕК), яғни 39 320 теңге көлемінде айыппұл төледі. Бұл туралы 2025 жылғы 24 сәуірде облыстық полиция департаментінің баспасөз қызметі мәлімдеді.

Полицияның хабарлауынша, Ляззат Бердібаева әлеуметтік желіде сары қызғалдақтармен түскен суретін жариялаған. Бұл сурет әлеуметтік желі қолданушылары арасында резонанс тудырып, мемлекеттік қызметкер қорғауға алынған өсімдіктерді не себепті жұлып жүргені жайлы сұрақтар туындаған. Нәтижесінде Мұғалжар аудандық полиция бөлімінде тексеріс жүргізілген.

«Мұғалжар ауданы тұрғынының (Л. Бердібаева) гүл шоғымен түскен фотосына қатысты әлеуметтік желідегі жарияланымға...

Сенат тауарлардың шыққан елін анықтау мәселелері туралы заң жобасын мақұлдады. Оған сай елімізде отандық тауар өндірушілер реестрі құрылады.

Жаңа жүйе СТ-KZ формасындағы тауардың шығу тегі туралы сертификат пен индустриялық сертификаттың орнын алмастыруы қажет.

Сенат спикері Мәулен Әшімбаев бұл заң жобасы қазақстандық кәсіпкерлерді қолдауға бағытталғанын айтты.

«Құжат қазақстандық тауар өндірушілерді қолдау саласындағы тетіктерді одан әрі жетілдіруді көздейді. Атап айтқанда, заң арқылы жаңа қазақстандық тауар өндірушілердің тізімін жүргізудің қағидалары мен ережелері айқындалды. Олар өндіретін тауарлар туралы мәліметтер де енгізілді. Сондай-ақ ірі тапсырыс берушілер үшін елішілік құндылықты дамыту бағдарламаларын әзірлеуге қатысты қосымша ережелер көзделген. Заң отандық тауар...

Бірнеше күн бұрын оқ тиген Шымкент әкімінің орынбасары Руслан Берденовтің қазіргі жағдайы орташа ауыр деп бағаланады. Бұл туралы депутат Болатбек Әлиев хабарлады.

«Бүгін тәңертең Шымкент қаласының ауруханасында жатқан Руслан Берденовке арнайы ұшып келдім. Қазіргі жағдайы – орташа ауыр, реанимацияда. Сана-сезімі анық, сөйлесіп жатыр, жігерлі. Барша әріптестерден, достарымыздан сәлем айттым. Нағыз азамат. Жарайсың, Руслан!» – деп жазды депутат өзінің фейсбуктегі парақшасында.

Берденовтің жағдайы орташа ауыр деп бағаланып отырғанын Бейбіт Әлібеков те растады. «Русланның жағдайы орташа ауыр, бірақ тұрақты деп бағаланады. Жақында алматылық дәрігерлермен консилиум болады. Тек позитивті көңіл-күйде болайық», – деп жазды блогер.

Қытайдағы халықаралық Шанхай автокөрмесінде автокөрмесінде 1 500-ге жуық компания болашақ көліктері мен озық технологияларын таныстырды. Мамандар автосалада төңкеріс жасауы мүмкін деп төмендегі 5 жаңалыққа баса назар аударып отыр.

Автокөліктерге арналған жасанды интеллект – DeepSeek

ChatGPT-тің қытайлық аналогы DeepSeek нейрожүйесі жаңа көліктерге жаппай енгізілмек. BMW бұл жүйені 2025 жылдың екінші жартысынан бастап Қытай нарығындағы барлық жаңа моделінде қолдануды жоспарлап отыр. Сонымен қатар технология Hongqi, Nissan, Honda секілді брендтерде де бар.

DeepSeek арқылы жүргізуші дауыспен көлік функцияларын басқарып, маршрут құрып, интерфейсті өзіне ыңғайлы етіп өзгерте алады. Geely бұл негізде Xingrui атты өзіндік жүйесін жасап, оны автономды жүргізуге...

Норвегияның Мемлекеттік зейнетақы қоры ( Мұнай қоры) 2025 жылдың алғашқы тоқсанын елеулі шығынмен аяқтады. Ол әлемдегі ең ірі ұлттық әл-ауқат қоры саналады. Ресми есепке сәйкес, қаңтар-наурыз айларында қордың инвестициялық шығыны 415 млрд норвег кронын (шамамен 39,7 млрд доллар) құрады. Бұл жалпы портфельдің 0,6%-ға жоғалуына тең.

Технологиялық акциялар кері әсер етті

Қордың басты шығыны – акцияларға салынған инвестициялардан келген. Акциялардың арзандауынан 1,6% шығын тіркелген. Айта кетсек, қордың жалпы инвестициялық портфелінің 70%-ын акциялар құрайды. Norges Bank Investment Management басқарушысы Николай Танген бұл туралы:

«Тоқсандық нәтижелерге нарықтағы қатты құбылмалықтар әсер етті. Әсіресе, технология секторындағы инвестициялар теріс табыс...

Қазақстан президенті Қасым-Жомарт Тоқаев Режеп Тайип Ердоғанға Ыстанбұл маңында болған жер сілкінісіне байланысты қолдау білдірді. Бұл туралы Ақорда хабарлады.

Тоқаев Мәрмар теңізі мен Ыстанбұл шаһары аумағында болған жер сілкінісіне байланысты алаңдаушылық білдіріп, Түркия президенті Режеп Тайип Ердоғанға қолдау сөзін жолдады.

«Сан ғасырлық достық пен бауырластығымызға және елдеріміз арасындағы стратегиялық әріптестікке сүйене отырып, біз түрік халқына әрдайым қолдау көрсетіп, барынша көмек беруге дайын екенімізді растаймыз», – делінген Қазақстан президентінің жеделхатында. 

Айта кетейік, 2025 жылдың 23 сәуірінде Ыстанбұл маңында магнитудасы 6,2 балл жер сілкінісі болды. Жерасты дүмпулері жергілікті уақыт бойынша 12:49-да тіркелген. Зілзала эпицентрі Силиври ауданы...