Қазақстанда туберкулез бойынша тұрақты эпидемиологиялық жағдай байқалады. Соңғы 10 жылда туберкулезбен сырқаттану 2,3 есе азайды. Бұл туралы Алматы қаласы әкімдігінің баспасөз қызметі хабарлады.
2020 жылы 100 мың тұрғынға шаққанда 2009 жылғы 100 мың тұрғынға шаққанда 105,3-ке қарағанда 35,7-ні құрады. 2020 жылдың қорытындысы бойынша туберкулездің таралуы 100 мың тұрғынға шаққанда 49,3-ті құрады. Өлім-жітім көрсеткіші 6 есеге төмендеп, 2020 жылы 100 мың тұрғынға шаққанда 1,9 құрады.
Бүгінгі таңда туберкулезге қарсы қызметтің басымдығы туберкулездің алдын алу, оны уақтылы анықтау және науқастарды амбулаториялық емдеу болып табылады. Туберкулез микобактерияларын бөлмейтін және айналасындағыларға қауіп төндірмейтін пациенттер жұмысын немесе оқуын жалғастыра отырып, тұрғылықты жері бойынша емханаларда бақыланатын ем ала алады. 2020 жылдың 12 айының қорытындысы бойынша амбулаториялық жағдайда ем бастаған туберкулезбен ауыратындардың үлес салмағы 71,2% — ды құрады (2019 жылы — 61,1%).
Қазақстанда туберкулездің алдын алу, диагностикалау және емдеу тегін. Туберкулезді туберкулезге қарсы ұйымдар деңгейінде, сондай-ақ МСАК желісінде ерте анықтау үшін халықаралық стандарттарға сәйкес келетін және 2 сағат ішінде туберкулез бен КДТ ТБ болуын анықтауға мүмкіндік беретін диагностиканың ең заманауи әдістері енгізілді.
Қазақстан көптеген дәрілерге көнбейтін туберкулезбен ауыратын науқастарды барабар емдеуге тегін қолжетімділікті қамтамасыз еткен санаулы елдердің қатарына жатады: Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (бұдан әрі — ДДҰ) стандарты кезінде 99,6% жағдайда — 85%.
Біздің елімізде 2016 жылдан бастап ДДҰ ұсынған жаңа препараттарды, оның ішінде тиімділігі жоғары және қысқа мерзімде туберкулезді толық емдеуге қол жеткізуге мүмкіндік беретін жаңа және қайта бейінделген препараттармен туберкулезді емдеудің қысқа мерзімді схемаларын қолдана отырып, туберкулезді емдеудің инновациялық тәсілдері енгізілуде. Елде туберкулезбен ауыратын науқастарды емдеу тиімділігі әлемдегі ең жоғары көрсеткіштердің бірі болып табылады және 2020 жылы сезімтал туберкулезбен алғаш рет анықталған науқастар арасында ол 87,5% (ДДҰ стандарты — 85%), ал көптеген дәрілерге көнбейтін туберкулезді (бұдан әрі — КДТ ТБ) — 82,5% (ДДҰ стандарты-75%) құрады.
Туберкулезді ерте анықтау мен сәтті емдеудің маңызды аспектісі-халықтың туберкулез туралы жалпы хабардарлығы және жалған пікірлердің болмауы. Туберкулез-бұл ауа арқылы өтетін жұқпалы ауру және онымен кез-келген адам ауырып қала алады. Ұлттық туберкулезге қарсы компания туберкулезге шалдыққан адамдарды стигматизациялауға, кемсітуге және әлеуметтік шеттетуге қарсы күрес бойынша күш-жігерді біріктіруге ерекше назар аударады.
24 ақпанда бүкіл әлемде Дүниежүзілік туберкулезге қарсы күрес күніне (24 наурыз) арналған туберкулез айлығы басталады. 2021 жылы Дүниежүзілік туберкулезбен күресу ұраны «Уақыт өтуде. Туберкулез ауыртпалығын азайту бойынша 2022 жылдың мақсаттарына бірге жетеміз!». Бүкіл әлем атап өтетін күннің міндеті жердің барлық тұрғындарын туберкулез мәселесі кез-келген адамға әсер етуі мүмкін деп шақыру, сондықтан науқанның сәттілігі әр адамның жеке ұстанымына байланысты. Өзіңізден, өмір салтыңыздан, алдын-алу шараларынан бастау керек. Ең бастысы: аурудың алғашқы белгілерінде дереу медициналық көмекке жүгіну керек. Уақтылы анықтау және үздіксіз емдеу кезінде туберкулезді толық емдеуге болады.
Туберкулезбен ауырған адамдар айналасындағыларға қауіп төндірмей, оқи алады, жұмыс істей алады, дені сау бала туып, толыққанды өмір сүре алады.
Айлық аясында фтизиатрлардың, фтизиопедиатрлардың консультациялары, еліміздің халқын флюорографиялық тексеру, кең ауқымды науқандар жоспарланған. Ұлттық туберкулезге қарсы бағдарлама қазақстандықтарды Қазақстандағы туберкулездің ауыртпалығын төмендетуге, 2022 жылғы мақсаттарға қол жеткізуге өз үлесін қосуға шақырады.
